Interpretacja indywidualna z dnia 5 października 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-2.4011.535.2023.2.SR
Temat interpretacji
Brak możliwości skorzystania ze zwolnienia wskazanego w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
26 lipca 2023 r. złożyła Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego. Uzupełniła go Pani w dniu 2 sierpnia 2023 r. oraz - w odpowiedzi na wezwanie – pismem złożonym 25 września 2023 r.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Wnioskodawczyni jest współwłaścicielem (w udziale 1/3) w prawie własności nieruchomości gruntowej. Wnioskodawczyni kupiła całą przedmiotową nieruchomość w dniu 9 grudnia 2020 r. za cenę sprzedaży ... zł, a następnie – jeszcze tego samego dnia – darowała 2/3 udziałów w nieruchomości na rzecz swoich rodziców.
We wrześniu 2021 r. Wnioskodawczyni otrzymała zawiadomienie od Wojewody … o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej na części przedmiotowej nieruchomości. W miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego przyjętym w październiku 2021 r. Rada Miasta … przeznaczyła część wspomnianej nieruchomości pod drogę publiczną. Następnie decyzją Wojewody … wydaną w czerwcu 2022 r. udzielono, z rygorem natychmiastowej wykonalności, zezwolenia na realizację przedmiotowej inwestycji drogowej na części przedmiotowej nieruchomości. Postępowanie w sprawie wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej na części nieruchomości będącej współwłasnością Wnioskodawczyni zostało wszczęte na podstawie przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1363 ze zm., dalej jako: „Specustawa drogowa”), na wniosek inwestora: Zarządu Województwa … działającego na podstawie porozumienia z Prezydentem Miasta …, celem realizacji inwestycji drogowej w postaci budowy zachodniej obwodnicy …. Decyzja nr … o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej została wydana przez Wojewodę … w dniu 10 czerwca 2022 r., na podstawie art. 11a ust. 1, art. 11f ust. 1 i 2, art. 11i, art. 12 ust. 1-4, art. 16 ust. 2 oraz art. 17 ww. Specustawy drogowej, z powołaniem się także na art. 93 i art. 95 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1029) oraz art. 104 i art. 107 § 1-3 Kodeksu postępowania administracyjnego.
Wspomniana decyzja Wojewody … została oprotestowana przez innych uczestników postępowania. Ponieważ decyzja Wojewody … miała rygor natychmiastowej wykonalności, w lipcu 2022 r. właściciele nieruchomości (w tym Wnioskodawczyni) złożyli oświadczenie o wydaniu (przekazaniu) nieruchomości na cele realizacji inwestycji drogowej, a następnie w sierpniu 2022 r. złożyli wniosek o ustalenie wysokości odszkodowania w związku z zajęciem części nieruchomości na realizację inwestycji drogowej. W listopadzie 2022 r. Wojewoda … wydał decyzję ustalającą wysokość odszkodowania za zajęcie części nieruchomości pod realizację inwestycji drogowej, przyznając Wnioskodawczyni odszkodowanie w kwocie ... zł. Natomiast łączna kwota odszkodowania dla wszystkich współwłaścicieli przedmiotowej nieruchomości (Wnioskodawczyni i Jej rodziców) została ustalona we wspomnianej decyzji na kwotę ... zł. Decyzja o ustaleniu odszkodowania została wydana przez Wojewodę … w dniu 17 listopada 2022 r. na podstawie art. 12 ust. 4, 4a, 4f, 4g i 5, art. 18 ust. 1 i 1e, art. 22 ust. 1 ww. Specustawy drogowej oraz art. 130 ust. 2, art. 132 ust. 1, 1a, 2, 3 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1899 ze zm.) i art. 104 Kodeksu postępowania administracyjnego. Zgodnie z art. 12 ust. 5 ww. Specustawy drogowej, do ustalenia wysokości i wypłacenia odszkodowania, o którym mowa w ust. 4a, stosuje się odpowiednio przepisy o gospodarce nieruchomościami, z zastrzeżeniem art. 18. Zatem z zastrzeżeniem odrębności w zakresie sposobu liczenia odszkodowania określonych w art. 18 ww. Specustawy drogowej, do ustalenia wysokości odszkodowania miały zastosowanie przepisy ustawy o gospodarce nieruchomościami, wprost powołane w podstawie prawnej wydanej dla Wnioskodawczyni decyzji ustalającej wysokość odszkodowania. Tym samym zastosowanie znajdowało również wydane na podstawie upoważnienia z ustawy o gospodarce nieruchomościami rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 555), do którego organ wydający decyzję o ustaleniu odszkodowania odwołał się w jej uzasadnieniu.
Odwołanie od tej decyzji złożył Prezydent Miasta …. Z uwagi na fakt, że zarówno decyzja Wojewody na realizację inwestycji drogowej na części nieruchomości Wnioskodawczyni, jak również decyzja Wojewody ustalająca wysokość odszkodowania nie były ostateczne, nie była możliwa wypłata odszkodowania właścicielom nieruchomości. Wnioskodawczyni była jedynie uprawniona do otrzymania zaliczki na poczet przyszłego odszkodowania, które mogło być wypłacone dopiero po uprawomocnieniu się obu ww. decyzji Wojewody …. Dlatego też Wnioskodawczyni złożyła wniosek o wypłatę zaliczki na poczet przyszłego odszkodowania. W grudniu 2022 r. Wnioskodawczyni otrzymała zaliczkę opiewającą na 70% szacowanej kwoty odszkodowania ustalonej w decyzji Wojewody.
W lutym 2023 r. Minister Rozwoju i Technologii utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję Wojewody … o ustaleniu i przyznaniu odszkodowania za zajęcie części nieruchomości gruntowej pod realizację inwestycji drogowej (organ ten zmienił jedynie pkt 3 decyzji ustalającej odszkodowanie, odnoszący się do terminu wypłaty i w tym zakresie zobowiązał Prezydenta Miasta … do wypłaty ustalonego odszkodowania jednorazowo, w terminie 14 dni od dnia wydania przedmiotowej decyzji, jednakże nie wcześniej niż w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja Wojewody … o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stanie się ostateczna).
Z kolei w marcu 2023 r. Minister utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję Wojewody o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej. W tym samym miesiącu Wnioskodawczyni otrzymała ostateczną kwotę odszkodowania z tytułu zajętej nieruchomości gruntowej pod realizację inwestycji drogowej (... zł). Odszkodowanie nie zostało wypłacone w związku z żadną działalnością gospodarczą.
W uzupełnieniu wniosku wskazano, że:
a)Miejsce położenia wskazanej we wniosku nieruchomości gruntowej nabytej przez Wnioskodawczynię w dniu 9 grudnia 2020 r. – …, dzielnica …, obręb ….
b)Łączna powierzchnia ww. nieruchomości gruntowej w momencie jej nabycia przez Wnioskodawczynię wynosiła 0,6571 ha.
c)W momencie nabycia ww. nieruchomości gruntowej przez Wnioskodawczynię, nieruchomość składała się z dwóch działek:
-działki nr A o pow. 0,6469 ha, jednostka ewidencyjna …, obręb ewidencyjny …;
-działki nr B o pow. 0,0102 ha, jednostka ewidencyjna …, obręb ewidencyjny ….
d)Wnioskodawczyni nabyła przedmiotową nieruchomość jako lokatę kapitału, bez sprecyzowanych planów inwestycyjnych. Na moment nabycia nieruchomości Wnioskodawczyni nie była poinformowana o planowanym wywłaszczeniu nieruchomości bądź przejęciu jej fragmentu pod realizację inwestycji drogowej w postaci budowy zachodniej obwodnicy ….
e)Nieruchomość nie była użytkowana przez Wnioskodawczynię, a część pozostawiona dotychczasowym właścicielom (niezajęta pod realizację inwestycji drogowej) nadal nie jest wykorzystywana.
f)Podział przedmiotowej nieruchomości gruntowej został zatwierdzony decyzją Wojewody … z dnia 10 czerwca 2022 r. o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej na części przedmiotowej nieruchomości.
g)Po podziale ww. nieruchomości gruntowej powstały następujące działki:
-działka nr A/1 o pow. 0,2264 ha – zajęta pod realizację inwestycji drogowej;
-działka nr A/2 o pow. 0,0011 ha – zajęta pod realizację inwestycji drogowej;
-działka nr A/3 o pow. 0,0033 ha – pozostawiona dotychczasowym właścicielom;
-działka nr A/4 o pow. 0,4161 ha – pozostawiona dotychczasowym właścicielom;
-działka nr B/1 o pow. 0,0085 ha – zajęta pod realizację inwestycji drogowej;
-działka nr B/2 o pow. 0,0017 ha – pozostawiona dotychczasowym właścicielom.
W każdej z powyższych działkach Wnioskodawczyni posiadała udział 1/3.
h)Na realizację inwestycji drogowej zajęto następujące działki:
-działka nr A/1 o pow. 0,2264 ha;
-działka nr A/2 o pow. 0,0011 ha;
-działka nr B/1 o pow. 0,0085 ha.
i)W decyzji Wojewody … wskazano, że zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 2 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych działki te stają się z mocy prawa własnością Województwa … z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stanie się ostateczna. Zgodnie z posiadanym zaświadczeniem wydanym przez Wojewodę …, decyzja ta jest ostateczna od 2 marca 2023 r.
j)We współposiadaniu z rodzicami Wnioskodawczyni, Wnioskodawczyni pozostały następujące działki:
-działka nr A/3 o pow. 0,0033 ha – pozostawiona dotychczasowym właścicielom;
-działka nr A/4 o pow. 0,4161 ha – pozostawiona dotychczasowym właścicielom;
-działka nr B/2 o pow. 0,0017 ha – pozostawiona dotychczasowym właścicielom.
k)Zdaniem Wnioskodawczyni, cena nabycia przez Nią w 2020 r. całej nieruchomości gruntowej przypadająca na część nieruchomości przejętej pod realizację inwestycji drogowej nie była o co najmniej 50% niższa od wysokości uzyskanego przez Wnioskodawczynię i Jej rodziców odszkodowania za tą część działki.
Pytanie
Czy otrzymane przez Wnioskodawczynię odszkodowanie z tytułu zajęcia części nieruchomości (której jest współwłaścicielką) pod realizację inwestycji drogowej jest objęte zwolnieniem od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?
Pani stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawczyni, otrzymane przez Nią odszkodowanie z tytułu zajęcia części nieruchomości (której jest współwłaścicielką) pod realizację inwestycji drogowej jest wolne od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Przepis art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przewiduje, że wolne od opodatkowania są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.
W zakres zastosowania tego przepisu wchodzi również sytuacja przejęcia nieruchomości na cele związane z budową drogi publicznej, ponieważ zgodnie z art. 12 ust. 5 ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, do ustalenia wysokości i wypłacenia odszkodowania, o którym mowa w ust. 4a, stosuje się odpowiednio przepisy o gospodarce nieruchomościami.
Potwierdził to Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 24 stycznia 2013 r., sygn. akt II FSK 1117/11, wskazując: „Każde odszkodowanie za odjęcie prawa własności na cel publiczny, którego zasady ustalania oraz wypłaty określają przepisy o gospodarce nieruchomościami korzysta ze zwolnienia podatkowego po spełnieniu warunków określonych w art. 21 ust. 1 pkt 29 u.p.d.o.f. Nie ma natomiast znaczenia, czy podstawa wypłacenia odszkodowania wynika z przejęcia nieruchomości z mocy prawa w trybie ustawy o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, czy ustawy o gospodarce nieruchomościami i czy jest konsekwencją postępowania wywłaszczeniowego”.
Ustawodawca wykluczył możliwość korzystania ze zwolnienia podatkowego określonego w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdy łącznie spełnione zostaną następujące warunki:
1)nabycie nieruchomości nastąpiło w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego lub odpłatnym zbyciem, oraz
2)cena jej nabycia była o co najmniej 50% niższa od wysokości odszkodowania lub ceny.
W przypadku zatem, gdy spełniony zostanie tylko jeden z warunków albo niespełniony żaden z nich, uzyskany przychód będzie korzystał ze zwolnienia.
W przedstawionym stanie faktycznym, Wnioskodawczyni nabyła nieruchomość w dniu 9 grudnia 2020 r. W okolicznościach niniejszej sprawy nie ulega zatem wątpliwości, że pierwszy ww. warunek, odwołujący się do nabycia nieruchomości w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego, został spełniony.
Zdaniem Wnioskodawczyni, nie został natomiast spełniony drugi z ww. warunków, nawiązujący do wysokości ceny nabycia, która miałaby być o co najmniej 50% niższa od wysokości odszkodowania. Wnioskodawczyni nabyła nieruchomość za cenę sprzedaży ... zł, a przyznane Jej odszkodowanie wynosiło ... zł; cena nabycia była zatem wyższa od przyznanego odszkodowania. Warunek ten nie będzie także spełniony po uwzględnieniu okoliczności, że Wnioskodawczyni bezpośrednio po nabyciu całej nieruchomości darowała 2/3 udziałów w tej nieruchomości swoim rodzicom; zatem na moment wydawania decyzji ustalającej wysokość odszkodowania, jak i w ogóle, w trakcie całego przebiegu postępowania w sprawie wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej i postępowania w sprawie ustalenia odszkodowania była właścicielką 1/3 udziału w nieruchomości. Przedmiotowe odszkodowanie zostało zatem przyznane w odniesieniu do wspomnianej 1/3 udziału w nieruchomości. Dzieląc cenę sprzedaży nieruchomości przez 3 (aby uzyskać wartość odpowiadającą 1/3 udziałowi w nieruchomości) uzyskujemy kwotę ... zł. Jest to oczywiście kwota niższa od przyznanego odszkodowania (... zł), lecz nie aż o 50%. Dlatego należy uznać, że w świetle okoliczności stanu faktycznego, na gruncie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie została wykluczona możliwość skorzystania z przedmiotowego zwolnienia podatkowego.
W konsekwencji, w opisanym stanie faktycznym przyznane Wnioskodawczyni odszkodowanie za przejęcie części nieruchomości na cele realizacji inwestycji drogowej będzie korzystało ze zwolnienia podatkowego, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wnioskodawczyni prosi zatem o potwierdzenie Jej stanowiska.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy:
Źródłem przychodów są inne źródła
Na podstawie art. 11 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Zgodnie z art. 20 ust. 1 ww. ustawy:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Ustawodawca sformułował bowiem tak wskazany przepis, aby stanowił on kategorię otwartą. Zatem, o przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.
Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ww. ustawy, podlegają zwolnieniu od podatku dochodowego. Jednakże należy podkreślić, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.
Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 29 ww. ustawy:
Wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane z tytułu odszkodowania wypłacanego stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami lub z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie oraz z tytułu sprzedaży nieruchomości w związku z realizacją przez nabywcę prawa pierwokupu, stosownie do przepisów o gospodarce nieruchomościami; nie dotyczy to przypadków, gdy właściciel nieruchomości, o której mowa w zdaniu pierwszym, nabył jej własność w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego bądź odpłatnym zbyciem nieruchomości za cenę niższą o co najmniej 50% od wysokości uzyskanego odszkodowania lub ceny zbycia nieruchomości na cele uzasadniające jej wywłaszczenie lub w związku z realizacją prawa pierwokupu.
Należy mieć również na względzie, że zwolnienie przewidziane w przepisie art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie przysługuje, jeżeli łącznie spełnione zostają następujące warunki:
-nabycie nieruchomości nastąpiło w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego lub odpłatnym zbyciem,
-cena nabycia była o co najmniej 50% niższa od wysokości odszkodowania lub ceny zbycia.
Zatem, zwolnienie nie będzie przysługiwać, gdy powyższe warunki dotyczące okresu sprzedaży (wszczęcia postępowania wywłaszczeniowego) oraz ceny nabycia będą spełnione łącznie. W przypadku, gdy spełniony będzie tylko jeden z nich (albo nie będzie spełniony żaden z nich), wówczas zwolnienie będzie podatnikowi przysługiwać.
Stosownie do treści art. 11a ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 162):
Wojewoda w odniesieniu do dróg krajowych i wojewódzkich albo wykonujący zadania zlecone z zakresu administracji rządowej starosta w odniesieniu do dróg powiatowych i gminnych, wydają decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej na wniosek właściwego zarządcy drogi.
Zgodnie z treścią art. 11f ust. 1 pkt 6 ww. ustawy:
Decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej zawiera w szczególności oznaczenie nieruchomości lub ich części, według katastru nieruchomości, które stają się własnością Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego.
Stosownie do treści art. 12 ust. 4 ww. ustawy:
Nieruchomości lub ich części, o których mowa w art. 11f ust. 1 pkt 6, stają się z mocy prawa:
1)własnością Skarbu Państwa w odniesieniu do dróg krajowych,
2)własnością odpowiednich jednostek samorządu terytorialnego w odniesieniu do dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych
- z dniem, w którym decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej stała się ostateczna.
W myśl art. 12 ust. 4f ww. ustawy:
Odszkodowanie za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, przysługuje dotychczasowym właścicielom nieruchomości, użytkownikom wieczystym nieruchomości oraz osobom, którym przysługuje do nieruchomości ograniczone prawo rzeczowe.
W świetle art. 12 ust. 4a ww. ustawy:
Decyzję ustalającą wysokość odszkodowania za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, wydaje organ, który wydał decyzję o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej.
Zgodnie z art. 12 ust. 4g ww. ustawy
Jeżeli decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej nadany został rygor natychmiastowej wykonalności, decyzję ustalającą wysokość odszkodowania wydaje się w terminie 60 dni od dnia nadania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej rygoru natychmiastowej wykonalności.
Zgodnie natomiast z treścią art. 12 ust. 5 ww. ustawy:
Do ustalenia wysokości i wypłacenia odszkodowania, o którym mowa w ust. 4a, stosuje się odpowiednio przepisy o gospodarce nieruchomościami, z zastrzeżeniem art. 18.
Stosownie do art. 12 ust. 5a ww. ustawy:
Na wniosek osoby uprawnionej do otrzymania odszkodowania, za nieruchomości, o których mowa w ust. 4, wypłaca się zaliczkę w wysokości 70% odszkodowania ustalonego przez organ pierwszej instancji w decyzji ustalającej wysokość odszkodowania, o której mowa w ust. 4g. Wypłata zaliczki następuje jednorazowo w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku.
Przepis art. 12 ust. 5b ww. ustawy wskazuje, że:
Osoba, której wypłacono zaliczkę, lub jej spadkobiercy są obowiązani do zwrotu zaliczki po jej waloryzacji na dzień zwrotu, jeżeli decyzja o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej została zmieniona, uchylona w całości lub w części dotyczącej tej osoby, lub stwierdzono jej nieważność.
Stosownie do art. 18 ust. 1 ww. ustawy:
Wysokość odszkodowania, o którym mowa w art. 12 ust. 4a, ustala się według stanu nieruchomości w dniu wydania decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej przez organ I instancji oraz według jej wartości z dnia, w którym następuje ustalenie wysokości odszkodowania.
Z chwilą wejścia w życie ww. ustawy do katalogu zawartego w art. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2023 r. poz. 344 ze zm.) dodany został zapis w pkt 11 mówiący, że:
Ustawa nie narusza innych ustaw w zakresie dotyczącym gospodarki nieruchomościami, a w szczególności ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 176, 1768, 1783 i 1846).
Na podstawie art. 128 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami:
Wywłaszczenie własności nieruchomości, użytkowania wieczystego lub innego prawa rzeczowego następuje za odszkodowaniem na rzecz osoby wywłaszczonej odpowiadającym wartości tych praw.
Zgodnie z art. 130 ust. 2 ww. ustawy:
Ustalenie wysokości odszkodowania następuje po uzyskaniu opinii rzeczoznawcy majątkowego, określającej wartość nieruchomości.
Stosownie natomiast do treści art. 132 ust. 1 ww. ustawy:
Zapłata odszkodowania następuje jednorazowo, w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja o wywłaszczeniu podlega wykonaniu, z zastrzeżeniem ust. 1a i 1b.
W myśl art. 132 ust. 1a ww. ustawy:
W sprawach, w których wydano odrębną decyzję o odszkodowaniu, zapłata odszkodowania następuje jednorazowo w terminie 14 dni od dnia, w którym decyzja o odszkodowaniu stała się ostateczna.
Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że otrzymane w drodze decyzji administracyjnej odszkodowanie będzie stanowić przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
We wniosku oraz jego uzupełnieniu wskazała Pani, że zakupiła nieruchomość gruntową w dniu 9 grudnia 2020 r. za kwotę ... zł, a następnie – jeszcze tego samego dnia – darowała Pani udział 2/3 w nieruchomości na rzecz swoich rodziców. Łączna powierzchnia ww. nieruchomości gruntowej w momencie jej nabycia przez Panią wynosiła 0,6571 ha. W momencie nabycia ww. nieruchomości gruntowej przez Panią, nieruchomość składała się z dwóch działek: działki nr A o pow. 0,6469 ha i działki nr B o pow. 0,0102 ha.
Postępowanie wywłaszczeniowe wszczęto we wrześniu 2021 r. Podział ww. nieruchomości gruntowej został zatwierdzony decyzją Wojewody … z dnia 10 czerwca 2022 r. o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej na części przedmiotowej nieruchomości. Po podziale ww. nieruchomości gruntowej powstały następujące działki:
-działka nr A/1 o pow. 0,2264 ha – zajęta pod realizację inwestycji drogowej;
-działka nr A/2 o pow. 0,0011 ha – zajęta pod realizację inwestycji drogowej;
-działka nr A/3 o pow. 0,0033 ha – pozostawiona dotychczasowym właścicielom;
-działka nr A/4 o pow. 0,4161 ha – pozostawiona dotychczasowym właścicielom;
-działka nr B/1 o pow. 0,0085 ha – zajęta pod realizację inwestycji drogowej;
-działka nr B/2 o pow. 0,0017 ha – pozostawiona dotychczasowym właścicielom.
Z analizy przedstawionego opisu sprawy wynika, że nabyła Pani działki nr A i nr B w dniu 9 grudnia 2020 r. Następnie, tego samego dnia przekazała Pani udział 2/3 w ww. działkach swoim rodzicom. Postępowanie wywłaszczeniowe zostało wszczęte we wrześniu 2021 r. Z ww. działek zostały wydzielone działki nr A/1, nr A/2 i nr B/1, które zostały zajęte pod realizację inwestycji drogowej. Zatem wskazać należy, że nabycie wywłaszczonych nieruchomości nastąpiło w okresie 2 lat przed wszczęciem postępowania wywłaszczeniowego, tym samym spełniony został pierwszy z warunków, które wyłączają zastosowanie zwolnienia z opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu wypłaconego odszkodowania.
Zatem, aby ustalić czy w przedmiotowej sprawie spełniony został drugi z warunków, który wyłącza możliwość zastosowania zwolnienia, należy ustalić cenę nabycia wywłaszczonych działek nr A/1, nr A/2 i nr B/1.
Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, że:
·nabyła Pani przedmiotową nieruchomość gruntową – działki nr A i nr B, o łącznej powierzchni 0,6571 ha, za cenę ... zł;
·na realizację inwestycji drogowej zajęto działki nr A/1, nr A/2 i nr B/1 (powstałe z podziału działek nr A i nr B), o łącznej powierzchni 0,2360 ha; łączna kwota odszkodowania dla wszystkich współwłaścicieli przedmiotowej nieruchomości (Pani i Pani rodziców) została ustalona na kwotę ... zł; kwota przyznanego Pani odszkodowania za udział 1/3 w ww. działkach została ustalona na kwotę ... zł;
·we współposiadaniu z Pani rodzicami pozostały Pani działki nr A/3, nr A/4 i nr B/2, o łącznej powierzchni 0,4211 ha.
Aby zatem określić jaka była cena nabycia działek nr A/1, nr A/2 i nr B/1, za które wypłacono Pani i Pani rodzicom odszkodowanie, należy skorzystać z proporcji i obliczyć cenę nabycia wydzielonych działek nr A/1, nr A/2 i nr B/1 w stosunku do ceny zakupu działek nr A i nr B, z których zostały one wydzielone. Skoro za działki nr A i nr B o łącznej powierzchni 0,6571 ha zapłaciła Pani ... zł, to proporcjonalnie za część działek o powierzchni 0,2360 ha (tj. łączna powierzchnia wywłaszczonych działek nr A/1, nr A/2 i nr B/1) zapłaciła Pani ... zł. Natomiast odszkodowanie otrzymane przez Panią i Pani rodziców za zajęte pod realizację inwestycji drogowej działki nr A/1, nr A/2 i nr B/1 wynosiło ... zł. Dzieląc cenę nabycia jaka przypada na zajęte pod realizację inwestycji drogowej działki nr A/1, nr A/2 i nr B/1 przez trzy, aby uzyskać cenę nabycia Pani udziału 1/3 w działkach nr A/1, nr A/2 i nr B/1, uzyskujemy kwotę ... zł. Natomiast kwota przyznanego Pani odszkodowania za udział 1/3 w ww. działkach została ustalona na kwotę ... zł.
Zatem, aby został spełniony drugi z warunków, który wyłącza możliwość zastosowania przedmiotowego zwolnienia, cena za którą nabyła Pani udział 1/3 za zajęte pod realizację inwestycji drogowej działki nr A/1, nr A/2 i nr B/1 powinna być nie niższa niż ... zł (cena nabycia ww. działek nie niższa niż 50% wartości odszkodowania za te działki). Stosownie do powyższego stwierdzić należy, że cena nabycia udziału 1/3 w działkach nr A/1, nr A/2 i nr B/1, była więc o co najmniej 50% niższa od wysokości odszkodowania otrzymanego przez Panią za zajęte pod realizację inwestycji drogowej działki.
Wobec powyższego stwierdzić należy, że spełniony został również drugi warunek wyłączający możliwość zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem ww. zwolnienie nie znajdzie zastosowania w przedmiotowej sprawie.
Reasumując należy stwierdzić, że otrzymane przez Panią odszkodowanie nie może korzystać ze zwolnienia wskazanego w art. 21 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż spełnione zostały oba warunki wyłączające zastosowanie przedmiotowego zwolnienia. Odszkodowanie będzie zatem stanowiło dla Pani przychód z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegający wykazaniu w zeznaniu rocznym.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Panią i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Organ podkreśla, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy Ordynacja podatkowa jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).