Temat interpretacji

Czy Wnioskodawca uzyskane odsetki z tytułu udzielenia pożyczek zobowiązany jest uznać za przychód z działalności gospodarczej ze sprzedaży usług finansowych podlegający zaewidencjonowaniu w podatkowej księdze przychodów i rozchodów?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 17 czerwca 2011 r. (data wpływu 27 października 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 10 stycznia 2012 r. (data wpływu 13 stycznia 2012 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odsetek z tytułu udzielonych pożyczek - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 października 2011 r. został złożony wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odsetek z tytułu udzielonych pożyczek.

Wniosek uzupełniono pismem z dnia 10 stycznia 2012 r. (data wpływu 13 stycznia 2012 r.).

W złożonym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca prowadzi samodzielną działalność gospodarczą w zakresie usług budowlanych. W 2011 r. zdarzenia gospodarcze ewidencjonował za pomocą podatkowej księgi przychodów i rozchodów, którą zamierza prowadzić także w następnych latach podatkowych. Dochody uzyskiwane w ramach działalności gospodarczej rozliczane są w formie tzw. podatku liniowego, tj. przy zastosowaniu 19% podstawy obliczenia podatku. Zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych opłacane są kwartalnie. Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, zobowiązanym do składania deklaracji miesięcznych. W 2009 r. na podstawie umowy ustnej Wnioskodawca udzielił osobie fizycznej pożyczki w kwocie 25.000 zł, która została wypłacona z rachunku bankowego związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą. W 2009 r. pożyczkodawca zwrócił stronie jedynie kwotę 12.000 zł. W dniu 7 lipca 2011 r. Wnioskodawca wystąpił do Sądu Rejonowego z pozwem o zapłatę, żądając jednocześnie odsetek ustawowych za okres od dnia 27 października 2009 r. do dnia zapłaty długu. W dniu 1 sierpnia 2011 r. Wnioskodawca popisał umowę pożyczki z przedsiębiorcą prowadzącym samodzielną działalność gospodarczą, w ramach której udzielił pożyczki w kwocie 30.000 zł na okres od dnia 1 sierpnia 2011 r. do dnia 30 listopada 2011 r., wskazując, iż jest ona oprocentowana w wysokości 4,50% w stosunku rocznym. Pożyczka została także wypłacona z rachunku bankowego prowadzonego dla celów związanych z działalnością gospodarczą. Pożyczkobiorca spłacił pożyczkę do dnia 20 października 2011 r., strony umowy ustaliły należne odsetki w kwocie 284,80 zł, które Wnioskodawca otrzymał w dniu 24 października 2011 r. w kwocie 230,80 zł, po potrąceniu przez pożyczkobiorcę jako płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych podatku zryczałtowanego w kwocie 54 zł, ustalonego według stawki podatkowej w wysokości 19%. W ewidencji działalności gospodarczej prowadzonej przez Urząd Miejski, do dnia złożenia niniejszego wniosku, nie figuruje wpis, że w zakres prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej wchodzi wykonywanie usług finansowych w zakresie udzielania pożyczek osobom fizycznych lub podmiotom gospodarczym. Wnioskodawca nie wyklucza, iż będzie udzielał następnych pożyczek środków pieniężnych, ustalając w zawartych umowach należne oprocentowanie umowne.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że czynności polegające na udzielaniu pożyczek ze środków finansowych zgromadzonych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, nie stanowią dla Wnioskodawcy działalności zarobkowej, działalności usługowej, prowadzonej we własnym imieniu w sposób zorganizowany i ciągły. Ponadto wskazał, że ustna umowa pożyczki zawarta została w dniu 8 lipca 2009 r. na okres do dnia 26 października 2009 r. Z tytułu zawartej umowy nie zostało ustalone wynagrodzenie. Pożyczkobiorca nie został zobowiązany do zapłaty odsetek umownych z tytułu udzielonej pożyczki. Zwrócona w dniu 26 października 2009 r. kwota 12.000 zł stanowiła wyłącznie część należności głównej. Wyrokiem z dnia 14 listopada 2011 r. Sąd Rejonowy zasądził od pożyczkobiorcy z tytułu zawartej w dniu 8 lipca 2009 r. umowy pożyczki kwotę 13.000 zł tytułem zwrotu pozostałej części należności wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 26 października 2009 r. W związku z tym, że pożyczkobiorca nadal uchyla się od zapłaty długu, Sąd w dniu 29 grudnia 2011 r. nadał wyrokowi tytuł wykonawczy a Wnioskodawca w dniu 9 stycznia 2012 r. skierował go do Komornika Sądowego celem wyegzekwowania długu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie

w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Czy Wnioskodawca uzyskane odsetki z tytułu udzielenia pożyczek zobowiązany jest uznać za przychód z działalności gospodarczej ze sprzedaży usług finansowych podlegający zaewidencjonowaniu w podatkowej księdze przychodów i rozchodów...

Wnioskodawca uważa, że skoro udziela pożyczek wykorzystując do tego celu rachunek bankowy związany z prowadzoną przez Niego działalnością gospodarczą, to uzyskane odsetki z tytułu udzielenia pożyczek zobowiązany jest uznać za przychód z działalności gospodarczej ze sprzedaży usług finansowych podlegający zaewidencjonowaniu w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. Z uwagi na fakt, iż jest to przychód z działalności gospodarczej, to na pożyczkobiorcach nie spoczywa obowiązek naliczania zryczałtowanego podatku dochodowego od osób fizycznych od wypłacanych odsetek jak to miało miejsce w dniu 24 października 2011 r., kiedy to Wnioskodawcy pobrano podatek w kwocie 54 zł.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Stosownie do przepisów tej ustawy, odrębnymi źródłami przychodów są określone w art. 10 ust. 1:

• pkt 3 przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej,
• pkt 7 kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

W myśl art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej oznacza to działalność zarobkową:

1. wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,
2. polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,
3. polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych,

• prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się odsetki od pożyczek.

Zgodnie z art. 30a ust. 1 pkt 1 powołanej ustawy, od uzyskanych dochodów (przychodów) z odsetek od pożyczek z wyjątkiem gdy udzielenie pożyczek jest przedmiotem działalności gospodarczej, pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy, z zastrzeżeniem art. 52a.

Zryczałtowany podatek, o którym mowa w ust. 1 pkt 1-4 oraz pkt 6, 8 i 9, pobiera się bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania, z zastrzeżeniem art. 24 ust. 5 pkt 1 i 4, ust. 5a i 5d (art. 30a ust. 6 ww. ustawy).

Stosownie do art. 44 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby prawne i ich jednostki organizacyjne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które dokonują świadczeń z tytułu działalności, o której mowa w art. 13 pkt 2 i 4-9 oraz art. 18, osobom określonym w art. 3 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 4, zaliczki na podatek dochodowy, stosując do dokonywanego świadczenia, pomniejszonego o miesięczne koszty uzyskania przychodów w wysokości określonej w art. 22 ust. 9 oraz o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b, najniższą stawkę podatkową określoną w skali, o której mowa w art. 27 ust. 1.

W myśl art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, płatnicy, o których mowa w ust. 1, są obowiązani pobierać zryczałtowany podatek dochodowy od dokonywanych wypłat (świadczeń) lub stawianych do dyspozycji podatnika pieniędzy lub wartości pieniężnych z tytułów określonych w art. 29, art. 30 ust. 1 pkt 2, 4-5a i 13 oraz art. 30a ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 5.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie usług budowlanych. W 2009 r. udzielił osobie fizycznej nieoprocentowanej pożyczki w kwocie 25.000 zł. Pożyczkobiorca zwrócił jedynie 12.000 zł, w związku z czym w lipcu 2011 r. Wnioskodawca wystąpił na drogę postępowania sądowego. Z tytułu zawartej umowy nie zostało ustalone wynagrodzenie. W 2011 r. Wnioskodawca udzielił pożyczki w kwocie 30.000 zł osobie fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, którą spłacono do dnia 20 października 2011 r., zaś należne odsetki w dniu 24 października 2011 r. Powyższe pożyczki udzielone zostały z rachunku bankowego prowadzonego dla celów związanych z działalnością gospodarczą. W zaświadczeniu o wpisie do ewidencji działalności gospodarczej nie wyszczególniono usług finansowych w zakresie udzielania pożyczek osobom fizycznych lub podmiotom gospodarczym. Ponadto Wnioskodawca wskazał, że czynności polegające na udzielaniu pożyczek ze środków finansowych zgromadzonych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, nie stanowią działalności zarobkowej, działalności usługowej oraz działalności prowadzonej we własnym imieniu w sposób zorganizowany i ciągły.

Biorąc pod uwagę opisany we wniosku stan faktyczny należy stwierdzić, iż odsetki od udzielonej pożyczki, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stanowią dla Wnioskodawcy, jako osoby fizycznej udzielającej pożyczki przychód z kapitałów pieniężnych, który podlega opodatkowaniu 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym. Wobec powyższego na pożyczkobiorcy (osobie fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą), który wypłacił odsetki od udzielonej pożyczki, ciąży obowiązek płatnika wynikający z wyżej cytowanego art. 41 ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zryczałtowany podatek dochodowy należy obliczyć od pełnej kwoty odsetek naliczonych od udzielonej pożyczki.

Na powyższe nie ma wpływu wbrew twierdzeniu Wnioskodawcy fakt, że Wnioskodawca pożyczek udziela ze środków zgromadzonych na rachunku bankowym prowadzonym dla potrzeb pozarolniczej działalności gospodarczej. Odsetki od opisanych we wniosku udzielonych pożyczek stanowią bowiem dla Wnioskodawcy przychód z innego niż działalność gospodarcza źródła przychodów, tj. z kapitałów pieniężnych.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie uzależniają tego, do jakiego źródła należy zaliczyć przychody z odsetek od pożyczki od tego z jakiego rachunku pochodziły środki pożyczone przez osobę fizyczną prowadzącą samodzielną działalność gospodarczą.

Skoro udzielanie pożyczek nie jest przedmiotem działalności i nie jest wykonywane w sposób zorganizowany i ciągły, nie stanowi także działalności zarobkowej ani działalności usługowej, to w świetle art. 5a pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie stanowi działalności gospodarczej.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87-100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 2 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy