Informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 20.04.2004, sygn. PD I 415/950/38/04, Urząd Skarbowy Wrocław-Fabryczna

Temat interpretacji

Zgodnie z brzmieniem art. 21 ust. 1 pkt 22 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 14 z 2000 poz. 926 ze zm.) obowiązującym do 31.12.2003 r. wolne od podatku dochodowego były kwoty otrzymane przez pracowników z tytułu kosztów używania pojazdów samochodowych dla potrzeb zakładu pracy:

a) w celu odbycia podroży służbowej (jazdy zamiejscowej) - do wysokości nie przekraczającej kwoty ustalonej przy zastosowaniu stawek za jeden kilometr przebiegu pojazdu,
b) w jazdach lokalnych-do wysokości miesięcznego ryczałtu pieniężnego albo do wysokości nie przekraczającej stawek za 1 km przebiegu pojazdu
- określonych w odrębnych przepisach wydanych przez właściwego ministra, jeśli przebieg pojazdu, z wyłączeniem wypłat ryczałtu pieniężnego, jest udokumentowany w ewidencji przebiegu pojazdu prowadzonej przez pracownika według obowiązującego wzoru.

Przepis ten w wyniku nowelizacji ww. ustawy od 01.01.2004 r. został uchylony, co oznacza iż wymienione w nim zwolnienie kwot otrzymanych przez pracowników z tytułu używania własnych samochodów do celów służbowych zarówno w jazdach miejscowych jak i zamiejscowych, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym na takich samych zasadach jak wynagrodzenie ze stosunku pracy na podstawie art. 12 ust. 1 ww. ustawy.
Odnośnie obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne odwypłaconych pracownikom kwot za używanie samochodu należy wystąpić do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, gdyż Naczelnik Urzędu Skarbowego udziela tylko informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego,
Zgodnie natomiast z art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a ww. ustawy wolne od podatku dochodowego są diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika - do wysokości określonej w odrębnych ustawach lub przepisach wydanych przez ministra właściwego do spraw pracy w sprawie wysokości i warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju oraz poza granicami kraju.
Tymi odrębnymi przepisami jest rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 grudnia 2002 w sprawie wysokości oraz warunków ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju (Dz. U. Nr 236 poz. 1990)
O podróży służbowej oraz o przysługujących z tytułu jej odbycia należnościach określonych w § 3 tego rozporządzenia (diety, koszty noclegów, dojazdy i inne udokumentowane wydatki) decyduje fakt, że określone zadanie w ramach świadczonej pracy wykonywane jest poza miejscem ustalonym w umowie o pracę jako miejsce jej wykonywania.
Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, iż zwolnienie o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 16 ww. ustawy, dotyczy tylko sytuacji gdy pracownik odbywa podróż służbową i obejmuje kwoty nie przekraczające wysokości określonych w rozporządzeniu z dnia 19.12.2002 r.
Zawarcie z pracownikiem umowy użyczenia samochodu o bezpłatne użytkowanie go do celów prowadzenia działalności gospodarczej w konsekwencji powoduje, iż u osoby otrzymującej samochód w nieodpłatne użytkowanie (j. u pracodawcy)należy zgodnie z art. 14 ust. 2 pkt 8 ww. ustawy określić przychód z działalności gospodarczej.
Zgodnie z tym przepisem za przychód z działalności gospodarczej uznaje się wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, obliczonych zgodnie z art. 11 ust. 2-2b, z wyjątkiem otrzymanych od osób zaliczonych do I i II grupy podatkowej w rozumieniu przepisów o podatku od spadków i darowizn.
Stosownie do treści art. 11 ust. 2 cyt. ustawy wartość nieodpłatnych świadczeń w naturze, z zastrzeżeniem art. 12 ust. 2, określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia.
Jednocześnie używanie samochodu na podstawie umowy użyczenia daje prawo korzystającemu z tego samochodu (w tym przypadku pracodawcy) do zaliczania w koszty uzyskania przychodów wydatków ponoszonych w związku z eksploatacją tego samochodu, a jeśli jest to samochód osobowy to wydatki te są zaliczane w koszty uzyskania przychodów do wysokości wynikającej z pomnożenia liczby kilometrów faktycznego przebiegu pojazdu oraz stawki za 1 km przebiegu określonej w odrębnych przepisach; w celu ustalenia faktycznego przebiegu samochodu podatnik jest obowiązany do prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu - art. 23 ust. 1 pkt 46 ww. ustawy.
Biorąc powyższe pod uwagę, pogląd podatnika w zakresie skutków podatkowych związanych z zawarciem umowy nieodpłatnego użyczenia samochodu przez pracownika pracodawcy jest błędny w części dotyczącej ustalania przychodu, gdyż biorący w używanie ma obowiązek ustalić przychód z nieodpłatnego świadczenia. Natomiast prawidłowo podatnik uznał, iż ma prawo do zaliczania w koszty uzyskania przychodu ponoszonych wydatków związanych z używaniem tego samochodu na zasadach wyżej wskazanych.