Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporząd... - Interpretacja - IPPB2/415-34/08-2/SP

ShutterStock
Interpretacja indywidualna z dnia 07.04.2008, sygn. IPPB2/415-34/08-2/SP, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie

Temat interpretacji

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 03.01.2008 r. (data wpływu 08.01.2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zakwalifikowania do źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu środków pieniężnych otrzymanych od Syndyka oraz sposobu rozliczeń związanych z ulgą podatkową na cele mieszkaniowe jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 08.01.2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zakwalifikowania do źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu środków pieniężnych otrzymanych od Syndyka oraz sposobu rozliczeń związanych z ulgą podatkową na cele mieszkaniowe.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Deweloper prowadzący działalność gospodarczą na postawie wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, będący właścicielem nieruchomości przy ul. R / W w X uzyskał pozwolenie na budowę kompleksu mieszkaniowo usługowo handlowego pod nazwą Pasaż ..... Budowę rozpoczęto w roku 1999 i prowadzono do IX.2001 r.

Deweloper zawarł z 490 klientami umowy realizacyjne na wybudowanie lokali mieszkalnych, garaży, a także powierzchni z przeznaczeniem na usługi, handel i biura. Na podstawie zawartych umów pobierał zaliczki na poczet budowy. Wpłaty na poczet ceny nabycia lokalu dokonywane za pośrednictwem banków lub kasy fiskalnej przedsiębiorstwa ewidencjonowano w rejestrach VAT i wystawiano faktury VAT z 0 stawką, gdyż w tym okresie budownictwo mieszkaniowe opodatkowane było stawką 0. Klienci dewelopera przy rozliczeniach rocznych na podstawie okazanych faktur korzystali z ulg podatkowych na cele budownictwa mieszkaniowego.

Wnioskodawca był również klientem tego dewelopera i z uwagi na dokonane wpłaty korzystał z ulgi budowlanej w latach 1998, 1999, 2000. Dokonał odliczenia od podatku dochodowego stosownej ulgi, która wyniosła 21.186,32 zł, a wykazana została w zeznaniach rocznych za lata 1998, 1999, 2000.

Postanowieniem z dnia 15.02.2002 r. Sąd Rejonowy w W ogłosił upadłość dewelopera, a nieruchomość z rozpoczętą budową weszła w skład masy upadłości. Z uwagi na brak środków na dalsze prowadzenie budowy inwestycja została wstrzymana. Syndyk wypowiedział umowy realizacyjne, a wierzyciele zgłosili swoje roszczenia do listy wierzytelności. Wnioskodawca również dokonał takiego zgłoszenia i uzyskał wpis na listę wierzytelności pod nr L.... na kwotę 111.502,9 zł z tytułu wpłat na budowę mieszkania. Podjęte przez drugiego Syndyka działania w zakresie przygotowania obiektu do dalszej budowy pozwoliły na pozyskanie źródeł finansowania, wybrano generalnego wykonawcę oraz nadzór inwestorski. Syndyk uzyskał zgodę sądu na prowadzenie działalności gospodarczej (postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 27.08.2004 r.) i kontynuowaniu budowy w oparciu o pozwolenia na budowę wydane upadłemu deweloperowi. W związku z podjęciem przez Syndyka dalszej budowy wierzyciele zainteresowani budową mogli ponownie zawrzeć umowy na lokale mieszkalne z Syndykiem na budowę, których dokonywali wpłat przed upadłością, a zlokalizowanych na osiedlu Pasaż ...... tych samych lub podobnych usytuowanych w budynkach realizowanych w ramach pozwoleń na budowę I, II i III etapu. Wnioskodawca zdecydował się zawrzeć taką umowę. Cena, którą musiał zapłacić w ramach realizowanej inwestycji wynosiła 2.900 zł +7% VAT zgodnie z obowiązującą stawką podatku VAT dla lokali mieszkalnych, lokale garażowe 15.000 zł + 22% VAT + waloryzacja GUS.

Oznaczało to dla Wnioskodawcy wstępną dopłatę w kwocie 92.547,45 zł. Z trzech powodów:

  1. na poczet ceny nabywanego lokalu tak jak inni wierzyciele, którzy zdecydowali się na kontynuację budowy mieszkań, uzyskano zaliczenie wierzytelności zgłoszonych do listy wierzytelności w 70% wstępnie prognozowany zwrot kwoty wpłaconej na zakup mieszkania u dewelopera,
  2. cena pierwotna mieszkania wynosiła 1.761,50 zł/m2, natomiast nowa 2.900 zł netto, co dało konieczną dopłatę 1.138,50 zł do m2 netto, garażu 15.000 zł netto,
  3. ponadto naliczenie podatków VAT, które podlegać będą rozliczeniom wg stosownych stawek.

W wyniku prowadzonej działalności gospodarczej Syndyk doprowadził do sprzedaży całego Przedsiębiorstwa firmie, która została zobowiązana umową kupna do realizacji umów notarialnych z wierzycielami przejęła umowy deweloperskie zawarte przez Syndyka aktami notarialnymi. W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą wynik upadłości okazał się bardzo dobry lepszy niż przewidywany. Zwrot kwot wpłaconych na mieszkania u upadłego dewelopera wyniósł nie 70%, ale w chwili obecnej już 96%. Planowany jest jeszcze jeden ostateczny plan podziału wierzytelności, który może tę kwotę nieznacznie powiększyć o około 0,5%. Zawarte z Syndykiem umowy zobowiązywały do dużych dopłat uwzględniających tylko zwroty w planach podziału masy kwoty około 70%, a tym samym wypracowany przez Syndyka lepszy wynik ekonomiczny stworzył sztuczną sytuację w rozliczeniach, gdyż powstał obraz nadpłaty kwoty, która musi być zwrócona w gotówce.

Sytuacja ta powstała tylko dlatego, że procedury sądowe, zaskarżenia planów podziału przedłużające moment faktycznej wypłaty środków i rozliczeń z nowym właścicielem przedsiębiorstwa stworzyły tzw. nadpłatę zwracaną w gotówce. Gdyby nie powyższe okoliczności, cała zwracana przez Syndyka kwota dla wierzycieli kontynuujących budowę zaliczona byłaby na poczet budowanego lokalu a wymagane dopłaty gotówkowe byłyby zdecydowanie mniejsze. Ponadto zaznaczyć należy, iż spełniony został warunek celowościowy budowy lokalu mieszkalnego tak naprawdę otrzymane zostały lokale mieszkalne, na które wcześniej zostały zawarte również umowy realizacyjne z upadłym deweloperem. Na bazie stanu faktycznego wznowienia kontynuacji budowy i konieczności dopłat do ustalonej przez syndyka nowej cen nabycia za 1 m2 powstaje wątpliwość, co do sposobu rozliczeń związanych z ulgami podatkowymi na cele mieszkaniowe art. 27a ust.1 pkt 1.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Zdaniem Wnioskodawcy:

Przedstawiając stan faktyczny i analizując przepisy obowiązującego prawa w przypadku kontynuacji budowy spełnione zostały przesłanki przepisów o ulgach budowlanych. Częściowy zwrot gotówkowy nie jest podstawą do uznania, iż został wycofany wcześniej wniesiony wkład budowlany. Wymagana duża dopłata do nowej ceny lokalu mieszkalnego przewyższa wartość częściowego zwrotu gotówkowego powstały tylko i wyłącznie z procedur sądowych i bardzo ostrożnych wyników prognozowania biznesplanu inwestycyjnego przyjętego przez syndyka podejmującego się budowy osiedla. Wycofanie wkładów budowlanych miałoby miejsce przy odstąpieniu z możliwości dalszej budowy i pobraniu wszystkich pieniędzy w gotówce. Taką sytuację miało blisko 200 wierzycieli, którzy z różnych przyczyn nie skorzystali z okazji dalszej budowy. Dokonywane dopłaty w przypadku Wnioskodawcy, to rok 2006, a wypłaty z tytułu II, III planu podziału to rok 2007. Jeżeli będzie IV plan podziału, to nastąpi w roku 2008. Zwracane środki nadal są przeznaczone na cele budowlane z uwagi na fakt, iż lokale są odbierane w stanie deweloperskim. Nabywcy muszą zakupić materiały budowlane: drzwi, sanitariaty, podłogi, armaturę artykuły, które służą wykończeniu mieszkań, aby przygotować je do zamieszkania. Spełnia to, również przesłankę celowościową ulgi budowlanej, z której wcześniej Wnioskodawca korzystał. Zwracane środki nie stanowią dochodu, który należałoby opodatkować z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych za rok 2007, gdyż są to środki pochodzące ze źródeł opodatkowanych już kilka lat temu, a ich wypłata następuje w wyniku realizacji procedur upadłościowych opartych na liście wierzytelności prawomocnie zatwierdzonej w roku 2002.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 27a ust. 13 ustawy z dnia 26 lipca 1991 roku o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), w brzmieniu obowiązującym do końca 2001 r., jeżeli podatnik skorzystał z odliczeń od dochodu (przychodu) lub podatku z tytułu wydatków poniesionych na cele określone w ust. 1 pkt 1 i 2, a następnie:

  1. wycofał ze spółdzielni wniesiony wkład,
  2. w całości zmienił przeznaczenie lokalu lub budynku mieszkalnego na użytkowy,
  3. po roku, w którym dokonano odliczeń, otrzymał zwrot odliczonych wydatków, z wyjątkiem gdy zwrócone kwoty zostały zaliczone do przychodów podlegających opodatkowani
  4. wycofał oszczędności z kasy mieszkaniowej, z wyjątkiem gdy wycofana kwota po określonym w umowie o kredyt kontraktowy okresie systematycznego oszczędzania została wydatkowana zgodnie z celami systematycznego oszczędzania na rachunku prowadzonym przez tę kasę,
  5. przeniósł uprawnienia do rachunku oszczędnościowo-kredytowego na rzecz osób trzecich, z wyjątkiem dzieci własnych lub przysposobionych

  • do dochodu (przychodu) lub podatku należnego za rok, w którym zaistniały te okoliczności, dolicza się odpowiednio kwoty poprzednio odliczone z tych tytułów.

Zgodnie z treścią powołanego art. 27a ust. 13 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli podatnik skorzystał z odliczenia od dochodu (przychodu) lub podatku z tytułu między innymi wydatków poniesionych na zakup nowo wybudowanego budynku mieszkalnego lub lokalu mieszkalnego w takim budynku od gminy albo od osoby, która wybudowała ten budynek w wykonywaniu działalności gospodarczej, a następnie po roku w którym dokonał odliczeń otrzymał zwrot odliczonych wydatków, do dochodu (przychodu) lub podatku należnego za dany rok podatkowy, w którym zaistniały te okoliczności podatnik jest obowiązany doliczyć odpowiednio kwoty poprzednio odliczone z tych tytułów.

Jednocześnie na podstawie art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2001 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. Nr 134, poz. 1509 ze zm.) powołany powyżej przepis art. 27a ust. 13, ma zastosowanie do wymienionych w nim zdarzeń, powstałych po dniu 01 stycznia 2002 r.

Z treści powyższych przepisów wynika, iż ustawodawca enumeratywnie określił przypadki, w których podatnik obowiązany jest doliczyć w zeznaniu odliczoną w latach wcześniejszych kwotę z tytułu korzystania z ulgi.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż dokonał Pan wpłaty na lokal mieszkalny do dewelopera. W zeznaniach rocznych za lata 1998 2000 korzystał Pan z odliczeń od podatku dochodowego w ramach ulgi budowlanej.

W roku 2002 ogłoszono upadłość dewelopera. Z uwagi na brak środków na dalsze prowadzenie budowy inwestycja została wstrzymana a umowy realizacyjne wypowiedziane.

Drugi Syndyk uzyskał pozwolenie Sądu na prowadzenie działalności gospodarczej i kontynuowanie budowy w oparciu o pozwolenia na budowę wydane upadłemu deweloperowi. Zdecydował się Pan zawrzeć z Syndykiem umowę na lokal mieszkalny. Wiązało się to z dokonaniem dopłaty ze względu na: naliczenie podatku VAT, wzrostu ceny za 1m2 mieszkania i zaliczenia na poczet ceny nabywanego lokalu wierzytelności zgłoszonych do listy wierzytelności w 70%.

Obecnie plan podziału wierzytelności wzrósł do 96% i planowany jest jeszcze jeden ostateczny plan podziału wierzytelności, który może te kwotę nieznacznie powiększyć o około 0,5%.

Ze względu na procedury sądowe, zaskarżenia planów podziału przedłużające moment faktycznej wypłaty środków i rozliczeń z nowymi właścicielem przedsiębiorstwa stworzyły tzw. nadpłatę zwracaną w gotówce.

Analiza językowo logiczna zawartego w przepisie art. 4 ust. 2 ww. ustawy zmieniającej zwrotu kontynuacja danej inwestycji" pozwala na stwierdzenie, że ustawodawca przyznał podatnikom określone uprawnienie. Wskazuje na to m. in. wyrażenie "przysługuje" zamieszczone w tym przepisie. Konsekwencją powyższego jest, iż dalsze odczytywanie analizowanego przepisu należy przeprowadzać z punktu widzenia uprawnionego, t. j. podatnika, w celu ustalenia zakresu jego uprawnienia. Nie można przy tym tracić z pola widzenia treści przepisów art. 27a ust. 1 pkt 1 lit. b i d, które odwołując się do pojęcia potrzeb mieszkaniowych wskazują, że celem działań podatnika musi być zaspokojenie tychże potrzeb poprzez nabycie prawa rzeczowego do własnego lokalu mieszkalnego lub nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego.

Podsumowując, inwestycją w przedmiotowej sprawie z punktu widzenia Wnioskodawcy było poniesienie wydatków w celu uzyskania prawa rzeczowego do własnego domu lub mieszkania. Tak rozumiana inwestycja polegała na lokowaniu środków pieniężnych w określonym przedsięwzięciu gospodarczym podmiotu budującego budynki, w celu uzyskania prawa własności części budynku lub spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego, w wyniku czego Wnioskodawca zaspokoił swoje potrzeby mieszkaniowe.

Zatem to rozumienie pojęcia inwestycja można zakwalifikować jako ujęcie podmiotowe, gdyż w tym przypadku o istnieniu inwestycji decyduje samo zaangażowanie przez Wnioskodawcę środków pieniężnych w proces mający doprowadzić do zaspokojenia jego potrzeb mieszkaniowych. Od strony podmiotowej nie może zatem przesądzać o utracie prawa do odliczenia okoliczność zmiany podmiotu wykonującego obiekt mieszkalny, w trakcie trwania tej inwestycji. Nie zmienił się bowiem cel inwestycyjny Wnioskodawcy, ponieważ nadal inwestował on w uzyskanie prawa rzeczowego do własnego lokalu mieszkalnego lub lokalu spółdzielczego. Należy podkreślić, że takiej sytuacji w kolejnych latach podatkowych występuje stan inwestowania przez Wnioskodawcę w zaspokojenie jego potrzeb mieszkaniowych, gdyż Wnioskodawca na zaspokojenie tych potrzeb w sposób określony w art. 27a ust. 1 pkt 1 lit. b i d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przeznaczył określone środki pieniężne i od realizacji tego zamierzenia nie odstąpił.

Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż zwrot kwoty w części, która nie przekracza wniesionego wkładu do dewelopera na poczet realizacji umowy o wybudowanie mieszkania nie stanowi źródła przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia przedstawionego w stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Wniosek ORD-IN
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie