Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 lipca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 8 lipca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnili go Państwo pismem z 31 lipca 2025 r. (wpływ 31 lipca 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Dnia (…) 2024 r. pracownica pozwała swojego byłego pracodawcę X Sp. z o. o. (dalej: Wnioskodawca) o zadośćuczynienie oraz odszkodowanie za mobbing w miejscu pracy.

W dniu (…) 2025 r. przed Sądem (…) Wnioskodawca zawarł z pracownicą Ugodę Sądową (dalej: Ugoda) w ramach, której:

Wnioskodawca zobowiązał się do wypłaty byłemu pracownikowi w terminie (…) tygodni od uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu postępowania w sprawie (…) kwoty (…) złotych (…) tytułem zadośćuczynienia.

Wnioskodawca oraz były pracownik zgodnie wnieśli o umorzenie ww. postępowania oraz o wzajemne zniesienie jego kosztów.

Strony ww. postępowania sądowego zgodnie oświadczyły, że powyższe wzajemne ustępstwa całkowicie wyczerpują ich wzajemne roszczenia z tytułu stosunku pracy, zarówno objęte pozwem w sprawie (…) jak i nieobjęte tym pozwem.

Przedmiotowa Ugoda nie zawiera żadnych stwierdzeń wskazujących na jakiekolwiek naruszenie przepisów prawa pracy przez którąkolwiek ze stron Ugody (także tych regulujących kwestie związane z mobbingiem).

W celu wypełnienia postanowień powyższej Ugody w dniu (…) 2025 r. Wnioskodawca dokonał wpłaty na rachunek bankowy byłego pracownika kwoty w wysokości (…) zł.

Kwota (…) zł została pomniejszona o kwotę (…) zł jako zaliczka na podatek dochodowy, kwotę (…) zł jako składka zdrowotna, a także odprowadzona została kwota (…) zł na pokrycie składek w ramach ubezpieczeń społecznych.

W uzupełnieniu wniosku podano następujące informacje:

Zgodnie z treścią Ugody z dnia (…) 2025 r. zawartej pomiędzy X Sp. z o. o., a pracownicą (dalej: „Ugoda”) kwota (…) zł została wypłacona na rzecz byłego pracownika „tytułem zadośćuczynienia” (cytat z ugody).

Pracownica była pracownikiem Wnioskodawcy od (…) r. W dniu (…) 2023 r. pracownica złożyła Wnioskodawcy oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem jako przyczynę wskazując mobbing w miejscu pracy, swoje stanowisko argumentowała (…).

Pomiędzy stronami nie były prowadzone jakiekolwiek rozmowy do czasu złożenia pozwu do Sądu pracy przez byłą pracownicę. Sytuacja mobbingu w miejscu pracy dotyczyła głównie jednorazowego zdarzenia wydania polecenia pracownicy przez jej bezpośrednią przełożoną dotyczącego (…), a także złej atmosfery w miejscu pracy. Przedmiotowa sytuacja miała miejsce w (…) r., natomiast pozew został złożony (…) lat później, przy czym pracownica pozostała zatrudniona u Wnioskodawcy przez następne (…) lat od powyższego zdarzenia.

W dniu (…) 2025 r. Sąd (…) skierował sprawę o sygn. akt (…) z powództwa pracownicy przeciwko Wnioskodawcy do mediacji. W wyniku przeprowadzonego postępowania mediacyjnego, a także w celu ograniczenia tworzenia dodatkowych kosztów kontynuowaniem procesu strony postępowania doszły do powyższej Ugody.

Spółka zawarła Ugodę z pracownicą w związku z toczącym się postępowaniem sądowym z powództwa byłej pracownicy. Przedmiotowe postępowanie nie dotyczyło bezprawnego rozwiązania umowy o pracę, jednakże pomimo zakresu postępowania sądowego w kwestii wystąpienia mobbingu w miejscu pracy Ugoda objęła wszelkie wzajemne roszczenia stron postępowania wynikające z tytułu stosunku pracy zarówno objęte pozwem jak i nieobjęte tym pozwem.

Kwota wskazana w przedmiotowej ugodzie została ustalona w sposób dowolny, w drodze porozumienia zawartego pomiędzy Wnioskodawcą (będącym byłym pracodawcą), a byłym pracownikiem w ramach swobodnych negocjacji stron.

W treści przedmiotowej Ugody nie wskazano żadnej podstawy prawnej, na podstawie której została ustalona wysokość określonego w niej świadczenia, jak również nie określono metody ani kryteriów, według których kwota ta została wyliczona.

Zgodnie z ust. 3 przedmiotowej ugody sądowej: „Strony zgodnie oświadczyły, że powyższe wzajemne ustępstwa całkowicie wyczerpują ich wzajemne roszczenia z tytułu stosunku pracy, zarówno objęte pozwem w sprawie (…) jak i nieobjęte tym pozwem”.

Kwota wypłacona tytułem zadośćuczynienia nie wynikała z rzeczywistej poniesionej szkody przez pracownika, kwota została ustalona w sposób dowolny i dobrowolny przez strony.

Wypłacone świadczenie miało rekompensować pracownikowi utracone przez pracownika spodziewane korzyści tzn. wynagrodzenie, które pracownica otrzymałaby gdyby nie złożyła oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę, wobec powyższego można stwierdzić, iż zadośćuczynienie jest zwrotem utraconych korzyści, ponieważ gdyby była pracownica nie złożyła wypowiedzenia otrzymałaby wynagrodzenie w ramach trwającego stosunku pracy.

W związku z zawartą Ugodą była pracownica zrzekła się nie tylko roszczeń wynikających z pozwu, ale także wszelkich roszczeń nieobjętych pozwem wynikających z tytułu stosunku pracy, który łączył strony.

Pytania

1) Czy kwota wypłacona na podstawie ugody sądowej zawartej pomiędzy Wnioskodawcą, a byłym pracownikiem korzysta ze zwolnienia podatkowego z art. 21 ust. 1 pkt 3 lub pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

2) W przypadku negatywnej odpowiedzi na pytanie pierwsze - czy Wnioskodawca był zobowiązany do poboru zaliczek na podatek dochodowy od zapłaconej kwoty?

Państwa stanowisko w sprawie

Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż kwota wypłacona w ramach zawartej ugody sądowej nie korzysta ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 3 oraz 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej jako: ustawa o PIT).

Zdaniem Wnioskodawcy, kwota objęta Ugodą stanowi kwotę brutto i w związku z tym winna zostać opodatkowana. Przed dokonaniem jej wypłaty Wnioskodawca (jako były pracodawca i płatnik zaliczek na podatek dochodowy) zasadnie pomniejszył tę kwotę o kwotę należnej zaliczki na podatek dochodowy, ponieważ kwota wypłacona na podstawie ugody nie stanowi zadośćuczynienia wymienionego w katalogu zwolnień przedmiotowych, określonych w art. 21 ust. 1 pkt 3 lub 3b ww. ustawy o PIT.

Uzasadnienie stanowiska:

Korzystanie z preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest dopuszczalne wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT: Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy, wolne od podatku dochodowego są odszkodowania oraz zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw, (...). Jednocześnie należy podkreślić, że zwolnienie to ma charakter wyjątkowy i dotyczy wyłącznie enumeratywnie wskazanych sytuacji, co znajduje odzwierciedlenie w restrykcyjnej wykładni stosowanej przez organy podatkowe.

Przedmiotowa Ugoda została zawarta w sposób indywidualny oraz niezależny od jakiegokolwiek przelicznika wynikającego z przepisów prawa. Na mocy ustępu 3 przedmiotowej Ugody strony zgodnie oświadczyły, iż poczynione wzajemnie ustępstwa całkowicie wyczerpują ich wzajemne roszczenia z tytułu stosunku pracy, zarówno objęte pozwem w sprawie (…) jak i nieobjęte tym pozwem.

Zgodnie z utrwalonym poglądem kwoty z ugód o takiej treści nie korzystają ze zwolnienia z ww. przepisu, tak m.in. w:

·   piśmie wydanym przez Dyrektora KIS w dniu 26 maja 2025 r. w sprawie o sygn. 0112-KDIL2-1.4011.352.2025.1 .MKA: „Kwota odszkodowania wynikająca z ustaleń zawartych między stronami ugody, której wysokość uwzględnia interesy obu stron wynikające z łączącego strony stosunku pracy, ma rekompensować pracownikowi utracone przez niego, w wyniku ostatecznego rozwiązania umowy o pracę, spodziewane korzyści w postaci wynagrodzenia za pracę. Odszkodowanie nie jest rekompensatą za szkodę z tytułu bezpodstawnego (krzywdzącego) sposobu rozwiązania umowy o pracę, w ugodzie ujęto – jak wskazano w opisie zdarzenia – że treść wyczerpuje wszelkie wzajemne roszczenia Stron wynikające z powództwa złożonego przez byłego pracownika do sądu".

·   piśmie wydanym przez Dyrektora KIS w dniu 2 czerwca 2025 r. w sprawie o sygn. 0115-KDIT2.4011.192.2025.2.KC: „W ugodzie, strony oświadczyły, iż zamykają wszelkie roszczenia dochodzone w podstępowaniu związane z rozwiązaniem umowy o pracę łączącej strony oraz wszelkie roszczenia wynikające ze stosunku pracy. Wobec powyższego, świadczenie to ma zatem w istocie charakter umowny, gdyż wynika jedynie z ustaleń pomiędzy stronami ugody, a jego wysokość uwzględnia interesy obu stron - co potwierdza wskazanie, że ugoda sądowa wyczerpywała wszelkie roszczenia dochodzone w podstępowaniu przed sądem. Tym samym określone w ugodzie świadczenie nie spełnia wymogów określonych w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji nie jest objęte zwolnieniem przedmiotowym wynikającym z tego przepisu".

W niniejszej sprawie należy uznać, że określone w ugodzie sądowej świadczenie przyznane byłemu pracownikowi nie jest zadośćuczynieniem wynikającym z przepisów odrębnych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o PIT, ponieważ wynika z indywidualnego porozumienia zawartego pomiędzy Wnioskodawcą, a byłym pracownikiem, a także obejmuje wszelkie roszczenia byłego pracownika wynikające z dawnego stosunku pracy.

Zwolnienie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT:

Jednocześnie należy wskazać, iż przedmiotowe świadczenie (jako ustalone w drodze ugody sądowej), mogłoby potencjalnie podlegać zwolnieniu na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o PIT.

W świetle tego przepisu zwolnione od podatku dochodowego są również inne odszkodowania i zadośćuczynienia otrzymane na podstawie ugody sądowej, jednakże z istotnym wyłączeniem świadczeń:

a)otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,

b)dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Jednakże mając na uwadze, że przedmiotowe świadczenie zostało ustalone w ramach ugody, która w świetle art. 917 Kodeksu cywilnego uwzględnia interesy obu stron wynikające ze stosunku pracy, należy przyjąć, iż świadczenie to pozostaje w bezpośrednim związku z uprzednio istniejącym stosunkiem pracy, a samo zadośćuczynienie jest zwrotem utraconych korzyści o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b lit. b ustawy o PIT.

Zgodnie z poglądem przedstawionym w piśmie Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 3 stycznia 2023 r. sygn. 0114-KDIP3-2.4011.1027.2022.2.MN: „wypłacone odszkodowanie nie było rekompensatą za utracone korzyści w postaci wynagrodzenia za pracę. Jednakże (...) określone w ugodzie sądowej odszkodowanie stanowiło dla Pana należność za odstąpienie przez Pana od roszczeń wobec pracodawcy w związku z wypowiedzeniem przez pracodawcę stosunku pracy. W konsekwencji otrzymana przez Pana kwota jest zapłatą za zrzeczenie się przez Pana wszelkich roszczeń w stosunku do pracodawcy w związku z rozwiązaniem stosunku pracy, stanowiącą dla pracodawcy gwarancję, że nie będzie Pan składał jakichkolwiek innych żądań w związku z wypowiedzeniem umowy o pracę. Zatem, wypłacona Panu przez byłego pracodawcę kwota odszkodowania nie jest rekompensatą za szkodę z tytułu bezpodstawnego (krzywdzącego) sposobu rozwiązania umowy o pracę, jeśli rozwiązanie umowy nastąpiło w efekcie za porozumieniem stron (czyli za zgodą byłego pracownika), a rekompensatą za utracony zarobek, jaki mógłby Pan otrzymać, gdyby do rozwiązania umowy nie doszło. W związku z tym, wypłacona przez byłego pracodawcę kwota nie będzie również korzystała ze zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych".

Wnioski:

W konsekwencji, przedmiotowe świadczenie, mające źródło w stosunku pracy, stanowi przychód ze stosunku pracy w rozumieniu art. 12 ust. 1 ustawy o PIT i jako takie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych.

Reasumując, należy stwierdzić, że wypłacone przez Wnioskodawcę na rzecz byłego pracownika świadczenie na podstawie ugody sądowej, wobec braku przesłanek do zastosowania zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 i pkt 3b ustawy o PIT, stanowi przychód ze stosunku pracy i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z tym przepisem:

Stosownie do treści art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Z przepisów tej ustawy wynika, że odrębnym źródłem przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 1:

Według art. 12 ust. 1 omawianej ustawy:

Przy czym, w świetle art. 12 ust. 4 cytowanej ustawy:

Użyty w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwrot „w szczególności” oznacza, że wymieniane kategorie przychodów stanowią katalog otwarty.

Przychodem ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych są więc wszelkiego rodzaju wypłaty i świadczenia skutkujące u podatnika powstaniem przysporzenia majątkowego, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Na podmioty dokonujące świadczeń ze stosunku pracy ustawodawca nałożył obowiązki płatnika, polegające na obliczeniu i pobraniu zaliczki na podatek dochody oraz przekazaniu jej do właściwego urzędu skarbowego.

Zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie natomiast do art. 38 ust. 1 omawianej ustawy:

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że w 2023 roku pracownica złożyła Państwu jako pracodawcy oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem jako przyczynę wskazując mobbing w miejscu pracy, swoje stanowisko argumentowała (…). W 2024 roku ww. była już pracownica pozwała Państwa o zadośćuczynienie oraz odszkodowanie za mobbing w miejscu pracy. W 2025 r. zawarto ugodę sądową, na mocy której zobowiązali się Państwo zapłacić kwotę (…) zł. Strony zgodnie wniosły o umorzenie ww. postępowania oraz o wzajemne zniesienie jego kosztów a także zgodnie oświadczyły, że powyższe wzajemne ustępstwa całkowicie wyczerpują ich wzajemne roszczenia z tytułu stosunku pracy, zarówno objęte pozwem, jak i nieobjęte tym pozwem. Przedmiotowa ugoda nie zawiera żadnych stwierdzeń wskazujących na jakiekolwiek naruszenie przepisów prawa pracy przez którąkolwiek ze stron ugody (także tych regulujących kwestie związane z mobbingiem). Przedmiotowe postępowanie nie dotyczyło bezprawnego rozwiązania umowy o pracę, jednakże pomimo zakresu postępowania sądowego w kwestii wystąpienia mobbingu w miejscu pracy ugoda objęła wszelkie wzajemne roszczenia stron postępowania wynikające z tytułu stosunku pracy zarówno objęte pozwem jak i nieobjęte tym pozwem. Kwota wskazana w przedmiotowej ugodzie została ustalona w sposób dowolny, w drodze porozumienia zawartego pomiędzy Państwem (będącym byłym pracodawcą), a byłą pracownicą w ramach swobodnych negocjacji stron.

W tym miejscu wskazać należy, że odszkodowanie (zadośćuczynienie) stanowi, co do zasady, przychód w rozumieniu cytowanego wyżej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania (zadośćuczynienia) podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, określonym w art. 21 ust. 1 ww. ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku.

I tak, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zwolnieniem określonym w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych objęte są odszkodowania lub zadośćuczynienia, w sytuacji gdy ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw lub aktów administracyjnych wydanych na podstawie tych przepisów; lub też jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy, z wyjątkiem wymienionych w lit. a-g tego przepisu.

W myśl natomiast art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy:

Zwolnienie przedmiotowe, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b analizowanej ustawy, obejmuje zatem swym zakresem odszkodowania lub zadośćuczynienia przyznane na podstawie wyroku lub ugody sądowej, których wysokość lub zasady ustalania nie wynikają wprost z regulacji wskazanych w art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy. Przy czym ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wyłączone są świadczenia otrzymane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz świadczenia dotyczące korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zakres tego zwolnienia obejmuje tylko odszkodowania za tzw. szkodę rzeczywistą, czyli poniesione straty, a nie dotyczy utraconych korzyści. Specyfika prawa podatkowego nakazuje inaczej traktować odszkodowanie z tytułu poniesionych przez poszkodowanego strat i odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści. Odszkodowanie z tytułu utraconych korzyści, jakich poszkodowany mógł się spodziewać, gdyby mu szkody nie wyrządzono, podlega bowiem opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Warunkiem wystarczającym do powstania obowiązku podatkowego na zasadach przewidzianych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, będzie więc niezrealizowanie choćby jednej ze wskazanych wyżej przesłanek.

Należy również podkreślić, że wszelkie zwolnienia i ulgi podatkowe są wyjątkiem, istotnym odstępstwem od zasady sprawiedliwości podatkowej – powszechności i równości opodatkowania, a ich zastosowanie nie może odbywać się na podstawie wykładni rozszerzającej, tzn. muszą być interpretowane ściśle. W przedmiocie stosowania wszelkiego rodzaju ulg podatkowych trzeba mieć na uwadze także przepis art. 84 Konstytucji RP dotyczący zasady powszechności opodatkowania, stąd każdy wyjątek od tej zasady, w tym także ulga podatkowa, nie może być interpretowany dowolnie, ani uzupełniany w drodze interpretacji o treść, której nie zawiera.

Jak wynika wprost z art. 21 ust. 1 pkt 3 lub art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, aby dane świadczenie mogło korzystać ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie ww. przepisów, musi być odszkodowaniem lub zadośćuczynieniem.

Należy mieć również na uwadze, że o kwalifikacji danego świadczenia nie przesądza sama jego nazwa, lecz rzeczywisty charakter. Świadczenie nazwane odszkodowaniem (zadośćuczynieniem), nie musi mieć bowiem rzeczywiście charakteru odszkodowawczego bądź odwrotnie – niesprecyzowanie, że dane świadczenie jest odszkodowaniem, nie determinuje takiego charakteru wskazanego rodzaju świadczenia.

W ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych ustawodawca nie zdefiniował pojęcia odszkodowania czy zadośćuczynienia, tym niemniej rozumienie tych pojęć nie może odbiegać od ich znaczenia przyjętego w systemie prawa cywilnego. Wiele pojęć z katalogu zwolnień przedmiotowych nie zostało zdefiniowanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych – nie może to jednak oznaczać dowolności w ich rozumieniu i stosowania wykładni rozszerzającej. Przy czym oczywistym jest, że aby uniknąć takiej dowolności, kryteria rozumienia tych pojęć, niezdefiniowanych w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych, muszą mieć w pierwszej kolejności charakter kryteriów ustawowych.

Odwołując się do prawa cywilnego stwierdzić należy, że świadczenie odszkodowawcze to najogólniej świadczenie mające na celu naprawienie wyrządzonej szkody. Szkodą jest uszczerbek, jakiego doznał poszkodowany wbrew jego woli we wszelkiego rodzaju dobrach przez prawo chronionych. Chodzi więc zarówno o uszczerbek majątkowy, jak i niemajątkowy. Uszczerbek niemajątkowy jest określany terminem „krzywda”. Pod tym pojęciem należy rozumieć wszelkie negatywne przeżycia człowieka wyrażające się zarówno w cierpieniu fizycznym, jak i psychicznym, wywołane czynem niedozwolonym. Do naprawienia krzywdy odnosi się termin „zadośćuczynienie”, natomiast „odszkodowanie” wiąże się z naprawieniem uszczerbku majątkowego.

W Kodeksie cywilnym, świadczenie odszkodowawcze wynika głównie z tytułu odpowiedzialności deliktowej (art. 415 i następne) lub odpowiedzialności kontraktowej (art. 471 i następne), a co za tym idzie jest następstwem czynu niedozwolonego lub niewykonania, bądź nienależytego wykonania zobowiązania.

Powyższe regulacje, mają również zastosowanie do przepisów Kodeksu pracy, choć w ograniczonym zakresie. Jak stanowi bowiem art. 300 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy ( t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 277 ze zm.).

Powyższe oznacza, że przepisy Kodeksu cywilnego wybrane do zastosowania w prawie pracy (stosunku pracy) nie mogą się sprzeciwiać ogólnym normom prawa pracy, mającym podstawowe znaczenie dla regulacji stosunków pracy.

Natomiast przepisy Kodeksu pracy posługują się terminami „odszkodowanie” oraz „zadośćuczynienie” w odniesieniu do konkretnych świadczeń pracowniczych, do których uprawniony jest pracownik lub były pracownik (np. w art. 18^3d, art. 36¹ § 1, art. 45, art. 56, art. 94³ § 3, art. 99, art. 101² Kodeksu pracy). W kontekście rozwiązania umowy o pracę ustawodawca przewiduje np. odszkodowanie w sytuacji, gdy wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę (art. 45 Kodeksu pracy), bądź rozwiązano umowę o pracę bez wypowiedzenia z naruszeniem przepisów o rozwiązywaniu umów o pracę w tym trybie (art. 56 Kodeksu pracy).

Należy zatem uznać, że funkcję odszkodowawczą w Kodeksie pracy pełnią wyłącznie te świadczenia, których celem jest zrekompensowanie pracownikowi skutków zdarzeń, które noszą cechy czynu niedozwolonego lub zawinionego przez pracodawcę.

Kwestia ugody natomiast zdefiniowana została w art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.).

Zgodnie z art. 917 powołanej powyżej ustawy:

W związku z tym należy uznać, że w okolicznościach niniejszej sprawy określone w ugodzie świadczenie przyznane przez Państwa byłej pracownicy nie jest odszkodowaniem (zadośćuczynieniem) wynikającym z przepisów odrębnych ustaw, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem, przedmiotowe świadczenie nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie ww. artykułu.

Do wypłaconego byłej pracownicy świadczenia nie może mieć również zastosowanie zwolnienie, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z okoliczności wskazanych we wniosku wynika bowiem, że ostatecznie rozwiązanie umowy nastąpiło za porozumieniem stron i kwota wskazana w przedmiotowej ugodzie została ustalona w sposób dowolny, w drodze porozumienia zawartego pomiędzy Państwem a byłą pracownicą w ramach swobodnych negocjacji stron. Ponadto, jak sami Państwo wskazali w uzupełnieniu podania: Kwota wypłacona tytułem zadośćuczynienia nie wynikała z rzeczywistej poniesionej szkody przez pracownika, kwota została ustalona w sposób dowolny i dobrowolny przez strony. Wypłacone świadczenie miało rekompensować pracownikowi utracone przez pracownika spodziewane korzyści tzn. wynagrodzenie, które pracownica otrzymałaby gdyby nie złożyła oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę, wobec powyższego można stwierdzić, iż zadośćuczynienie jest zwrotem utraconych korzyści, ponieważ gdyby była pracownica nie złożyła wypowiedzenia otrzymałaby wynagrodzenie w ramach trwającego stosunku pracy.

W konsekwencji, wypłacone przez Państwa byłej pracownicy świadczenie stanowi dla niej przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegający opodatkowaniu tym podatkiem, ponieważ wypłata tegoż świadczenia miała swoje źródło w uprzednio łączącym pracownicę z Państwem stosunku pracy. Wskazać należy, że gdyby tego stosunku nie było – pracownica nie miałaby podstaw występować z roszczeniem przeciwko Państwu o jego zasądzenie. Świadczenie to nie zostało objęte zwolnieniem z podatku wymienionym w art. 21 ust. 1 pkt 3 lub pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych –w związku z powyższym podlega opodatkowaniu.

Podsumowując, wypłacone byłej pracownicy świadczenie nie korzysta ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3 lub art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zatem określone w ugodzie sądowej ww. świadczenie stanowi dla byłej pracownicy przychód ze stosunku pracy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji Państwo byli zobowiązani do potrącenia zaliczki na podatek dochodowy od wypłaconej kwoty.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

W odniesieniu do powołanych we wniosku interpretacji indywidualnych informuję, że wydane zostały one w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…).

Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·   w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·   w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.