Decyzja w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 15.05.2006, sygn. BI/4117-0016/06, Izba Skarbowa w Gdańsku

Temat interpretacji

Decyzja

Na podstawie art. 14b § 5 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), po rozpatrzeniu zażalenia ... na postanowienie Naczelnika Pomorskiego Urzędu Skarbowego w Gdańsku z dnia 27 lutego 2006r. Nr DM/P/415-0065/05/AP dotyczące udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego

• uznając, że zażalenie zasługuje na uwzględnienie zmienia się postanowienie organu pierwszej instancji.

U z a s a d n i e n i e

Pismem z dnia 23 listopada 2005r. spółka zwróciła się do Naczelnika Urzędu Skarbowego o udzielenie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w ramach prowadzonej działalności ubezpieczeniowej spółka prowadzi indywidualne konta emerytalne (IKE). Ustawa o IKE przewiduje m.in. możliwość zwrotu środków zgromadzonych na IKE w przypadku zerwania umowy o prowadzenie konta. W przypadku takiego zwrotu jeśli zgromadzone środki pochodziły z wypłaty transferowej z programu emerytalnego spółka jest zobowiązana do przekazania Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych 30% sumy składek podstawowych wpłaconych do programu emerytalnego.

W związku z powyższym spółka jako płatnik miała wątpliwość, czy w świetle przepisu art. 30 ust. 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dochodem podlegającym zryczałtowanemu opodatkowaniu jest wartość środków zgromadzonych na IKE przed czy po potrąceniu 30% składki na ZUS.

Jej zdaniem dochodem podlegającym zryczałtowanemu opodatkowaniu z tytułu zwrotu środków zgromadzonych na IKE jest wartość tych środków po potrąceniu 30% składki na ZUS.

Postanowieniem z dnia 27 lutego 2006r. Nr DM/P/415-0065/05/AP Naczelnik Urzędu Skarbowego stwierdził, że w odniesieniu do opisanego stanu faktycznego stanowisko spółki przedstawione w przedmiotowym wniosku jest nieprawidłowe.

Spółka, korzystając z przysługującego jej prawa, złożyła zażalenie na to postanowienie zarzucając mu naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 30 ust. 3a w zw. z art. 30a ust.1 pkt 10 i ust. 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych polegające na uznaniu, że przy ustalaniu dochodu oszczędzającego na indywidualnym koncie emerytalnym z tytułu zwrotu środków zgromadzonych na tym koncie należy - w sytuacji, gdy środki zgromadzone na IKE pochodzą z wypłaty transferowej z programu emerytalnego - uwzględnić wartość środków zgromadzonych na IKE przed przekazaniem 30% składek podstawowych na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, podczas gdy prawidłowa wykładnia przepisów prowadzi do wniosku, że przy ustalaniu dochodu oszczędzającego należy uwzględnić wartość środków zgromadzonych na IKE po przekazaniu 30% składek podstawowych na rzecz ZUS.

Dyrektor Izby Skarbowej w Gdańsku po rozpatrzeniu zażalenia stwierdza, co następuje:

Zgodnie z brzmieniem art. 30a ust. 1 pkt 10 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2000r., nr 14, poz. 176 ze zm.) od uzyskanych dochodów (przychodów) pobiera się 19% zryczałtowany podatek dochodowy od dochodu oszczędzającego na indywidualnym koncie emerytalnym z tytułu zwrotu, w rozumieniu przepisów o indywidualnych kontach emerytalnych, środków zgromadzonych na tym koncie.

Do dochodów tych w myśl art. 30a ust. 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. stosuje się art. 30 ust. 3a zgodnie, z którym: dochodem, o którym mowa w ust. 1 pkt 7a jest różnica między kwotą stanowiącą wartość środków zgromadzonych na indywidualnym koncie emerytalnym a sumą wpłat na indywidualne konto emerytalne. Dochodu tego nie pomniejsza się o straty z kapitałów pieniężnych i praw majątkowych poniesionych w roku podatkowym oraz w latach poprzednich.

Z powyższego wynika, że opodatkowaniu zryczałtowanym podatkiem dochodowym podlega zysk osiągnięty na indywidualnym koncie emerytalnym. Zyskiem tym jest różnica stanowiąca wartość środków zgromadzonych na indywidualnym koncie emerytalnym pomniejszona o sumę wpłat. Zgodnie z art. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o indywidualnych kontach emerytalnych (Dz. U.nr 116, poz. 1205) gromadzenie oszczędności na IKE to - dokonywanie wpłat, wypłat transferowych oraz przyjmowanie wypłat transferowych, a także inwestowanie środków znajdujących się na IKE.

Zatem przykładowo środki znajdujące się na indywidualnym koncie emerytalnym mogą pochodzić z :

• wpłat - a,
• przyjętych wypłat transferowych - b (na które składają się przeważnie składki podstawowe - b1 i składki dodatkowe - b2)
• inwestowania tych środków (zyski) - c.

W przedstawionym stanie faktycznym środki zgromadzone na indywidualnym koncie emerytalnym pochodziły z wypłaty transferowej (b) z pracowniczego programu emerytalnego. Wypłatą transferową stosownie do treści art. 2 pkt 19 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych (Dz. U. Nr 116, poz.1207) jest między innymi przekazanie środków na warunkach określonych w ustawie na IKE (indywidualne konto emerytalne) uczestnika. Środki gromadzone na pracowniczym programie emerytalnym pochodzą ze składek podstawowych (b1) i dodatkowych (b2).

Składka podstawowa (b1) finansowana jest przez pracodawcę i nie stanowi podstawy naliczania składki na ubezpieczenia społeczne, lecz stanowi przychód pracownika podlegający opodatkowaniu.

Składka dodatkowa (b2) natomiast jest potrącana z wynagrodzenia pracownika po odprowadzeniu podatku dochodowego od osób fizycznych.

Zwrot środków zgromadzonych na indywidualnym koncie emerytalnym na podstawie art. 37 ust. 1 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004r. o indywidualnych kontach emerytalnych (Dz. U. Nr 116, poz. 1205 z późn. zm.) następuje w razie wypowiedzenia umowy o prowadzenie IKE przez którąkolwiek ze stron, jeżeli nie zachodzą przesłanki do wypłaty lub wypłaty transferowej. W takiej sytuacji, stosownie do treści art. 37 ust. 3 tej ustawy, w przypadku gdy na IKE oszczędzającego przyjęto wypłatę transferową z programu emerytalnego, instytucja finansowa przed dokonaniem zwrotu, w ciągu 7 dni, licząc od dnia złożenia przez oszczędzającego wypowiedzenia, przekazuje na rachunek bankowy wskazany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych kwotę w wysokości 30 % sumy składek podstawowych wpłaconych do programu emerytalnego. Rozwiązanie to ma pełnić rolę bariery dla osób, które chcą wycofać środki z IKE przed osiągnięciem 60 lat lub uzyskaniem wcześniejszych uprawnień emerytalnych. Poza tym od składki podstawowej wcześniej nie były odprowadzane składki na ZUS.

Zryczałtowany podatek dochodowy o którym mowa w treści art. 30a ustawy o podatku dochodowym jest podatkiem od zysku. Mając zatem na uwadze cel przyświecający ustawodawcy należy przyjąć, że w przypadku zwrotu środków zgromadzonych na IKE opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym podlegały będą jedynie zyski z inwestowania środków zgromadzonych przez oszczędzającego czyli zyski z inwestowania wpłat oraz zyski z inwestowania składek podstawowych i dodatkowych przekazanych z PPE. Odmienne stanowisko w tej kwestii tj. przyjęcie, że składki z PPE przelane na IKE w ramach wypłaty transferowej nie zaliczają się do sumy wpłat, o której mowa w art. 30 ust. 3a ustawy z dnia 26 lipca 1991r. - w przypadku zwrotu środków zgromadzonych na IKE - spowodowałoby powtórne opodatkowanie tych środków pieniężnych (b1+ b2).

Dla lepszego zilustrowania powyższego posłuży poniższy schemat.

IKE - indywidualne konto emerytalne

PPE - pracowniczy program emerytalny

Reasumując, dochodem do opodatkowania oszczędzającego na indywidualnym koncie emerytalnym z tytułu zwrotu środków zgromadzonych na tym koncie (o którym mowa w treści art. 30 ust. 3a ustawy z dnia 26 lipca 1991r.) jest różnica między kwotą stanowiącą wartość środków zgromadzonych na indywidualnym koncie emerytalnym a sumą wpłat na indywidualne konto emerytalne (a + b). Poprzez pojęcie "wpłaty" należy zaś rozumieć zarówno sumę wpłat ogółem dokonanych przez oszczędzającego (a) jak i sumę wpłaconych składek podstawowych (b1) i dodatkowych (b2) wpłaconych na IKE w ramach wypłaty transferowej z PPE.

Tym samym fakt przekazania 30% składek podstawowych na rzecz ZUS pozostaje zgodnie z treścią art. 30a ust. 1 pkt 10 w zw. z art. 30 ust. 3a ustawy z dnia 26.07.1991r. bez wpływu na wysokość dochodu do opodatkowania. Wysokość tego dochodu jest bowiem ustalana poprzez pomniejszenie środków zgromadzonych na indywidualnym koncie emerytalnym o sumę dokonanych wpłat na to konto, gdzie jednym z elementów jest suma składek podstawowych. Dodatkowo zatem pomniejszenie dochodu do opodatkowania o 30% składek podstawowych przekazanych do ZUS byłoby dwukrotnym pomniejszeniem tego dochodu o tę część składek podstawowych.