Informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 16.03.2004, sygn. OP/PD/415/T-36/20/04, Urząd Skarbowy w Tychach
Temat interpretacji
Z przedstawionego w piśmie stanu faktycznego wynika, że jako najemca zasobów mieszkaniowych ... Spółki Akcyjnej, przed 1994 rokiem podatniczka wpłaciła kaucję mieszkaniową, która to zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (Dz. U. Nr 71 poz. 733 ze zm.) służy zazwyczaj jako zabezpieczenie pokrycia należności z tytułu najmu lokalu przysługujących wynajmującemu w dniu opróżnienia lokalu.
Obecnie po wykupieniu lokalu na własność kaucja została zrewaloryzowana i wypłacona. Waloryzację wpłaconych przez najemców przed 1994 rokiem kaucji umożliwił Trybunał Konstytucyjny. W wyroku z 3 października 2000 r., sygn. K 33/99 Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 62 ustawy z dnia 2 lipca 1994 r. o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych (Dz. U. z 1998 r. Nr 120 poz. 787 ze zm.) jest niezgodny z konstytucją w zakresie w jakim wyłącza możliwość waloryzacji kaucji mieszkaniowych. Ustawa o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego powołana wyżej stanowi, że kaucja wpłacona przez najemcę przed 12 listopada 1994 r. (czyli przed wejściem w życie nieobowiązującej już ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych) podlega zwrotowi w ciągu miesiąca od dnia opróżnienia lokalu lub nabycia jego własności przez najemcę. Wynajmujący nie ma więc obowiązku waloryzowania tzw. starych kaucji z własnej inicjatywy.
Ważnym w przedmiotowej kwestii jest przepis art. 358 1 § 3 Kodeksu cywilnego pozwalający na zmianę przez sąd, po rozważeniu interesów stron, wysokości lub sposobu spłacenia świadczenia pieniężnego, nawet jeśli zostały one określone w orzeczeniu lub w umowie. Dotyczy to jednak wyłącznie sytuacji, gdy po powstaniu zobowiązania nastąpiła istotna zmiana siły nabywczej pieniądza. Taka "istotna zmiana siły nabywczej pieniądza" odnosi się niewątpliwie do sytuacji wpłaty kaucji przed inflacją i jej zwrotu już po inflacji i denominacji złotego. Potwierdził to Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 26 września 2002 r. sygn. akt III CZP 58/2002.
W niniejszym przypadku sprawy nie rozstrzygnął sąd, ale zawarta ugoda z wynajmującym o zwrot kaucji i jej waloryzację.
Wobec powyżej przytoczonych faktów oraz mając na uwadze przepisy art. od 10 do 20 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. Nr 14 poz. 176 ze zm.) określające źródła przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, należy stwierdzić, że zwrócona kaucja nie podlega opodatkowaniu.