Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 21.04.2005, sygn. UP-II-1A-415-10/05, Urząd Skarbowy w Kołobrzegu

Temat interpretacji

Z przedstawionego przez podatnika stanu faktycznego wynika, że od 1994 r. osiąga przychody z tytułu najmu lokali użytkowych. Najem tych lokali nie był nigdy traktowany jako działalność gospodarcza, dlatego też podatnik nie posiada wpisu do ewidencji działalności gospodarczej. Przychody i koszty uzyskania przychodów związane z najmem ewidencjonowane są w podatkowej księdze przychodów i rozchodów. W dniu 5 lutego 2005 r. podatnik zawarł przedwstępną umowę sprzedaży jednego z wcześniej wynajmowanych lokali użytkowych. Lokal ten został nabyty w 1993 r., a od 31 grudnia 1997 r. jest ujawniony w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w związku z czym od stycznia 1998 r. dokonywane są odpisy amortyzacyjne.

Uwzględniając powyższy stan faktyczny podatnik stoi na stanowisku, że odpłatne zbycie lokalu użytkowego nie stanowi przychodu z działalności gospodarczej, ponieważ jego najem nie był i nie jest związany z działalnością gospodarczą, a tym samym zbycie tego lokalu - z uwagi na okres, jaki upłynął od jego nabycia - nie stanowi źródła przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Kołobrzegu po przeanalizowaniu przedstawionego stanu faktycznego stwierdza, że stanowisko podatnika jest prawidłowe.

W art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - zwanej dalej "ustawą" - ustawodawca dokonał zasadniczego podziału źródeł przychodu podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym grupując je według podobnego charakteru. I tak - stosownie do art. 10 ust. 1 pkt 3, 6 i 8 lit. a ustawy - odrębnymi źródłami przychodu są:

1. Pozarolnicza działalność gospodarcza (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy),
2. Najem, podnajem, dzierżawa, poddzierżawa oraz inne umowy o podobnym charakterze (...), z wyjątkiem składników majątku związanych z działalnością gospodarczą (art. 10 ust. 1 pkt 6 ustawy),
3. Odpłatne zbycie nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości - jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie (art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy).

Przepis ten - zgodnie z ust. 2 pkt 3 tego artykułu - nie ma zastosowania do odpłatnego zbycia składników majątku, o którym mowa w art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy - nawet jeżeli przed zbyciem zostały wycofane z działalności gospodarczej, a między pierwszym dniem miesiąca następującego po miesiącu, w którym składniki majątku zostały wycofane z działalności i dniem ich odpłatnego zbycia, nie upłynęło 6 lat. Wymieniony wyżej art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy dotyczy przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej. Zgodnie z tym przepisem przychodem z działalności gospodarczej jest również odpłatne zbycie składników majątku wykorzystywanych na potrzeby związane z działalnością gospodarczą będących:

1. Środkami trwałymi,
2. Składnikami majątku, których wartość początkowa nie przekracza 3.500 zł, z wyłączeniem tych składników, których wartość początkowa nie przekracza 1.500 zł,
3. Wartościami niematerialnymi i prawnymi ujętych w ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, w tym także przychody z odpłatnego zbycia składników wymienionych w lit. b), spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu użytkowego lub udziału w takim prawie nieujętych w ewidencji środków trwałych (...).

Odpłatne zbycie nieruchomości stanowi więc źródło przychodu tylko wówczas, gdy nabycie takiej nieruchomości (lub jej wybudowanie) nastąpiło przed upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego. Zastrzeżenie to nie ma jednakże zastosowania do odpłatnego zbycia nieruchomości stanowiącej składnik majątku wykorzystywany w prowadzonej działalności gospodarczej, gdyż w tym wypadku przepis art. 14 ust. 2 pkt 1 ustawy nakazuje obligatoryjnie zaliczyć przychód z odpłatnego zbycia do przychodów z działalności gospodarczej.

Dla potrzeb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych "działalność gospodarcza" została zdefiniowana w art. 5a pkt 6 ustawy, zgodnie z którym działalnością gospodarczą jest działalność zarobkowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły, prowadzona we własnym imieniu i na własny lub cudzy rachunek, z których uzyskiwane przychody nie są zaliczone do przychodów z innych źródeł.

Uzyskiwane dochody mogą być więc zaliczone do przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej, ale tylko wówczas, gdy zostaną spełnione łącznie wskazane wyżej kryteria, tj.:

1. Działalność musi mieć charakter zawodowy (ciągły),
2. Działalność musi być zorganizowana,
3. Przychody z tej działalności nie są zaliczane do innych przychodów.

O zorganizowanym i zawodowym charakterze działalności świadczą m.in. takie czynności, jak: wpis do ewidencji działalności gospodarczej oraz przestrzeganie formalnych zasad zorganizowania tej działalności, w tym m.in. zgłoszenia działalności w ZUS, urzędzie statystycznym oraz w urzędzie skarbowym, prowadzenia właściwych ksiąg, wyboru zwolnienia od VAT lub rejestracji dla potrzeb tego podatku i jego rozliczenia, założenie rachunku bankowego dla tej działalności.

Podobne stanowisko zajął też Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 14.03.2002 r. (sygn. akt I SA/Wr2057/99), zgodnie z którym zarejestrowanie, zorganizowanie oraz zawodowy charakter stanowią specyficzne kryteria dla uznania danej działalności za działalność gospodarczą.

Z powyższego wyraźnie zatem wynika, że najem nie zawsze musi stanowić działalność gospodarczą. Decyduje o tym skala przedsięwzięcia i rozmiar aktywności związanej z czerpaniem pożytków.

Z przedstawionego przez wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, że uzyskiwane przychody zaliczył do źródła przychodu jakim jest najem. Definicję umowy najmu zawiera art. 659 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania na czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz, którego określenie warunkuje zawarcie umowy.

Stosunek najmu może mieć zatem charakter stały (ciągły), gdyż wymaga określonego zachowania podatnika w ciągu oznaczonego (lub nieoznaczonego) czasu. Skoro więc ustawodawca w art. 10 ust. 1 ustawy dokonał wyraźnego podziału źródeł przychodu podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym, to należy zauważyć, że przychody uzyskiwane z tytułu najmu nieruchomości (nie stanowiącej składnika majątku związanego z działalnością gospodarczą), nie mieszczą się w kategorii określonej przepisami art. 10 ust. 1 pkt 3, w związku z art. 14 ust. 1 - 3 ustawy, tj. pozarolniczej działalności gospodarczej.

Zgodnie z powyższym - w sytuacji przedstawionej przez wnioskodawcę - odpłatne zbycie wynajmowanego wcześniej lokalu użytkowego (nie stanowiącego składnika majątku związanego z działalnością gospodarczą) nie stanowi źródła przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych. Stosownie bowiem do art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a ustawy odpłatne zbycie nieruchomości stanowi źródło przychodu, jeżeli następuje przed upływem pięciu lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Końcowo Naczelnik Urzędu Skarbowego w Kołobrzegu informuje, że przedmiotowa interpretacja przepisów prawa podatkowego dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania postanowienia. Interpretacja ta nie jest wiążąca dla wnioskodawcy, wiąże natomiast właściwe organy podatkowe i organy kontroli skarbowej - do czasu jej zmiany lub uchylenia (art. 14b § 1 i 2 Ordynacji podatkowej).