Temat interpretacji

Działając na podstawie art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz art. 21 ust. 1 pkt 3 i 3b ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), w odpowiedzi na pisemny wniosek pana Witolda M. z dnia 18.05.2005 r. (data wpływu do tut. organu podatkowego 26.05.2005 r.) o interpretację co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych w indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa, kontrola skarbowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym, Naczelnik Urzędu Skarbowego w Sanoku, po wnikliwej analizie własnego stanowiska wnioskodawcy oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa podatkowego, postanawia uznać stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe.

W dniu 26.05.2005 r. do tut. organu podatkowego wpłynął pisemny wniosek pana Witolda M. o interpretację co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych w jego indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa, kontrola skarbowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym. Przedmiotowy wniosek, na wezwanie tut. organu podatkowego znak: US.PDb-410/VI-20/05 z dnia 1.06.2005 r., został uzupełniony przez podatnika pismem z dnia 13.06.2005 r. (data wpływu do tut. Urzędu Skarbowego 15.06.2005 r.). Wnioskodawca pyta czy zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zasądzone odszkodowanie, jako rekompensata i zadośćuczynienie krzywd związanych z zatrudnieniem, którego wysokość lub zasady ustalania nie regulują przepisy prawa pracy, a nie jest to również odszkodowanie otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego, jest zwolnione z podatku dochodowego i składek na ubezpieczenie społeczne do wysokości określonej w ugodzie sądowej.

Z przedstawionego przez wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, że w miesiącu marcu 2005 r. podatnik pozwał do Sądu Pracy byłego pracodawcę. W pozwie wniósł:

• o orzeczenie w wyroku, że przyjęcie przez pozwanego części agend, kompetencji i pełnomocnictw poprzedniego przedsiębiorcy (pracodawcy) nastąpiło na zasadach i w rozumieniu art. 23 k.p. więc stał się on z mocy prawa stroną w dotychczasowym stosunku pracy z powodem i był zobowiązany do stosowania postanowień zakładowego układu pracy dla pracowników "A." S.A. obowiązującego w dniu przejęcia części agend i kompetencji od dotychczasowego pracodawcy (art. 241 k.p.),
• o odszkodowanie za dwa miesiące, o które pracodawca skrócił okres wypowiedzenia,
• o odprawę pieniężną w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia za pracę,
• o nagrodę jubileuszową w dniu 24.07.2004 r. po 20 latach pracy, tj. 150 % podstawy wymiaru,
• o świadczenie urlopowe za 2003 i 2004 r. w wymiarze 37,5 % przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej w roku poprzednim,
• o miesięczną premię regulaminową za każdy miesiąc pracy u pozwanego,
• o zasądzenie od pozwanego pracodawcy na rzecz powoda kwoty w wysokości 14.420,95 zł,
• o przysądzenie powodowi od pozwanego poniesionych kosztów postępowania wraz z (ewentualnymi) kosztami zastępstwa.

Rozprawa odbyła się w dniu 27.04.2005 r. Sąd nie ustosunkował się do wniosków zawartych w pozwie, nie wydał też wyroku skazującego . Na rozprawie doszło jedynie do zawarcia ugody sądowej, w której były pracodawca zobowiązał się zapłacić wynegocjowaną kwotę 3.200 zł na całkowite zaspokojenie roszczeń finansowych związanych z zatrudnieniem w jego firmie. Były pracodawca wypłacił tę kwotę pomniejszoną o 19-procentowy podatek dochodowy oraz o składki na ubezpieczenie społeczne. Według pana Witolda M. były pracodawca powinien wypłacić całą kwotę 3.200 zł., ponieważ jest ona formą odszkodowania otrzymanego na podstawie ugody sądowej i jest wolna od podatku dochodowego. Sąd zasądzając odszkodowanie stwierdził zatem, że zasądzona kwota stanowi rekompensatę za poniesione szkody (w tym szkody moralne). Odszkodowanie to nie prowadzi do wzbogacenia się, czyli nie może być dochodem (dodatkową korzyścią, którą można opodatkować), gdyż wtedy zostałaby opodatkowana szkoda (będąca formą wynagrodzenia mojej krzywdy). Gdyby zasądzona kwota ugodowa nie była odszkodowaniem za poniesione krzywdy, to Sąd wskazałby tytuł jej wypłaty.

Naczelnik Urzędu Skarbowego w Sanoku, na podstawie art. 14a § 1 ustawy z dnia 29.08.1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) w związku z wnioskiem z dnia 18.05.2005 r. (data wpływu do tut. organu podatkowego 26.05.2005 r.) dotyczącym zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego, po analizie przedstawionego przez pana Witolda M. stanu faktycznego oraz własnego stanowiska w sprawie, postanawia uznać stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176 ze zm.) wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane na zasadach, o których mowa w art. 27 ust. 1,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód.

Jednocześnie na mocy art. 21 ust. 1 pkt 3b ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wolne od podatku dochodowego są inne odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań:

1. otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,
2. dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono.

Analizując powyżej wskazane przepisy art. 21 ust. 1 pkt 3 oraz art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stwierdzić należy, iż zwolnieniu od opodatkowania podlegają jedynie odszkodowania otrzymane na podstawie ugody sądowej, inne niż te, których zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem odszkodowań otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz odszkodowań dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. W przypadku podatnika chodzi o odszkodowanie związane bezpośrednio z zagadnieniem stosunku pracy, regulowanym przez odrębną ustawę, tj. ustawę z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) i w związku z tym klasyfikowane jest jako świadczenie, do którego zastosowanie ma art. 21 ust. 1 pkt 3 wyżej cytowany. W przedmiotowym przypadku najistotniejsze znaczenie ma fakt, czy w danej sprawie zapada wyrok, w którym sąd orzekłby o odszkodowaniu na rzecz pracownika - wtedy taki przychód jest zwolniony z opodatkowania, czy odszkodowanie wynika z zawartej ugody - wtedy przychód podlega opodatkowaniu.

Niniejsze postanowienie dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę, jak i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia opisanego zdarzenia. Tutejszy organ podatkowy informuje, iż dołączonych do wniosku załączników nie poddawano ocenie, a interpretacja odnosi się wyłącznie do przedstawionego przez wnioskodawcę i przytoczonego w treści postanowienia stanu faktycznego.

Zgodnie z art. 14b § 1 cytowanej ustawy - Ordynacja podatkowa, interpretacja, o której mowa w art. 14a § 1, nie jest wiążąca dla podatnika. Jeżeli jednak podatnik zastosuje się do tej interpretacji, organ nie może wydać decyzji określającej lub ustalającej jego zobowiązanie podatkowe bez zmiany albo uchylenia postanowienia, o którym mowa w art. 14a § 4, jeżeli taka decyzja byłaby niezgodna z interpretacją zawartą w tym postanowieniu. Interpretacja, o której mowa w art. 14a § 1, zgodnie z art. 14b § 2 cyt. ustawy - Ordynacja podatkowa, jest wiążąca dla organów podatkowych i organów kontroli skarbowej właściwych dla wnioskodawcy i może zostać zmieniona albo uchylona wyłącznie w drodze decyzji.