Temat interpretacji

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawce przedstawione we wniosku z dnia 21 lutego 2008r. (data wpływu do tut. Biura 25 lutego 2008r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodów uzyskanych ze sprzedaży lokalu mieszkalnego nabytego w części w drodze spadku i w części w drodze działu spadku- jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 lutego 2008r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodów uzyskanych ze sprzedaży lokalu mieszkalnego nabytego w części w drodze spadku i w części w drodze działu spadku.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca na mocy postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 15 marca 2004r. odziedziczył spadek po swoim bracie w 1/2 części. W skład masy spadkowej wchodził m. in. udział wynoszący 3/4 części w lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną nieruchomość. Od nabycia wyżej wymienionego spadku zapłacony został podatek w kwocie 475,10 złotych.

Pozostałe udziały w przedmiotowym lokalu mieszkalnym (łącznie 1/4 części) odziedziczyli spadkobiercy żony brata Wnioskodawcy: Maria i Ludwik.Przed Sądem Rejonowym toczy się postępowanie w sprawie działu spadku po bracie Wnioskodawcy i jego żonie, a przedmiotem działu jest m. in. lokal mieszkalny. W dniu 14 maja 2007r. zostało wydane postanowienie częściowe, z mocy którego dokonano działu spadku w ten sposób, że przedmiotowy lokal mieszkalny został przyznany Wnioskodawcy na wyłączną własność za spłatą na rzecz pozostałych współwłaścicieli w łącznej kwocie 63.562,50 zł. Od wyżej wymienionych spłat został przez Wnioskodawcę uiszczony podatek od czynności cywilnoprawnych.

W dniu 24 stycznia 2008r. Wnioskodawca sprzedał wyżej wspomniany lokal mieszkalny, gdyż na mocy postanowienia Sądu był zobowiązany do spłat na rzecz pozostałych spadkobierców w terminie 3 miesięcy od uprawomocnienia się postanowienia, a nadto był zmuszony do sprzedaży z uwagi na zadłużenie przedmiotowego lokalu z tytułu opłat czynszowych i funduszu remontowego, które przekroczyło kwotę 10.000 zł.

Wnioskodawca ponadto podkreśla, że:

1. zarówno od nabycia spadku w drodze dziedziczenia, jak i od nabycia w drodze odpłatnego działu spadku został uiszczony podatek;
2. nabycie przez Wnioskodawcę lokalu mieszkalnego na wyłączna własność w drodze działu spadku zostało obciążone obowiązkiem spłaty na rzecz pozostałych spadkobierców w łącznej kwocie 63.562,50 zł;
3. z ceny 153.500 zł uzyskanej ze sprzedaży Wnioskodawca dokonał spłat na rzecz spadkobierców oraz spłacił zadłużenie czynszowe.
   
   

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

• 3/8 części zostało nabyte przez wnioskodawcę w drodze dziedziczenia w 2004r.
• 5/8 części zostało nabyte w drodze działu spadku w 2007r,

- jest objęte obowiązkiem uiszczenia podatku w wysokości 19% wartości sprzedanej nieruchomości?

2.W jakim terminie należy uiścić przedmiotowy podatek: czy w terminie do dnia 31 grudnia 2008r., czy w terminie do dnia 30 kwietnia 2009r.?

3.Czy w przypadku gdyby zbycie przedmiotowego lokalu mieszkalnego było opodatkowane, podatek należy uiścić od całej kwoty uzyskanej ze sprzedaży, czy od części tejże kwoty odpowiadającej wartości 5/8 części w nieruchomości nabytej w 2007r.?
Czy przychód uzyskany ze zbycia nieruchomości, będący przedmiotem opodatkowania powinien zostać pomniejszony o kwotę spłat na rzecz pozostałych spadkobierców w łącznej wysokości 63.562,50 zł?

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że przedmiotem opodatkowania jest wartość udziału nabytego w drodze postanowienia sądowego o dziale spadku z 2007r., tj. 5/8 części w wysokości 95.937,50 zł, pomniejszona o wysokość spłat na rzecz spadkobierców w łącznej kwocie 63.562,50 zł. Czyli przedmiotem opodatkowania będzie kwota 32.375 zł. Wnioskodawca natomiast uważa, że wobec spłaty zadłużenia za pozostałych spadkobierców w kwocie ponad 12.000 zł kwota ta również powinna pomniejszyć podstawę opodatkowania.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam co następuje

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zmianami) źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Ustawą z dnia 16 listopada 2006r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 217, poz. 1588) zmieniono zasady opodatkowania przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit a)-c) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nowe zasady opodatkowania, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy zmieniającej, mają zastosowanie do dochodów uzyskanych ze zbycia nieruchomości i praw nabytych po 1 stycznia 2007r.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że wnioskodawca nabył spadek po swoim bracie 1/2 części (postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 15 marca 2004r.). W spadku wnioskodawca nabył m. in. udział w lokalu mieszkalnym, gdyż w skład masy spadkowej wchodził m. in. udział wynoszący 3/4 części w lokalu mieszkalnym stanowiącym odrębną nieruchomość. W wyniku działu spadku dokonanego w dniu 14 maja 2007r. (postanowienie częściowe) wnioskodawcy został przyznany lokal stanowiący odrębną nieruchomość na wyłączną własność z obowiązkiem spłat na rzecz pozostałych spadkobierców.

Za datę nabycia nieruchomości, w przypadku gdy była ona przedmiotem działu spadku, uważa się datę, w której dokonano przeniesienia własności nieruchomości na nowego właściciela. Jeżeli zaś w wyniku działu spadku takiej nieruchomości udział w niej się zwiększa, tj. przekracza udział nabyty uprzednio w spadku, to data działu spadku będzie również datą nabycia tej części nieruchomości, o którą zwiększył się udział w niej po dokonaniu działu.

Oznacza to, iż do sprzedaży udziału w mieszkaniu odpowiadającego wartości udziału spadkowego nabytego w całym spadku, którego stwierdzenie miało miejsce w 2004r. będą miały zastosowanie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006r., natomiast sprzedaż pozostałej części mieszkania nabytej w 2007r. w drodze działu spadku ponad udział spadkowy w całym spadku, będzie podlegała opodatkowaniu na zasadach obowiązujących od 1 stycznia 2007r.

W przedmiotowej sprawie należy zatem przyjąć, że:

• z chwilą śmierci brata wnioskodawca nabył w spadku po zmarłym bracie udział w lokalu mieszkalnym z innymi spadkobiercami brata na zasadzie współwłasności (postanowienie Sądu Rejonowego z dnia 14 marca 2004r) . Przychód uzyskany ze sprzedaży przedmiotowego lokalu mieszkalnego będzie zwolniony z podatku dochodowego od osób fizycznych, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) w brzmieniu przed 01 stycznia 2007r. w części odpowiadającej wartości udziału spadkowego wnioskodawcy w całym spadku.
• w dniu 14 maja 2007r. tj. w dniu działu spadku wnioskodawca nabył pozostałą część lokalu, przypadającą uprzednio pozostałym spadkobiercom przy uwzględnieniu wartości całości majątku spadkowego i wartości udziału wnioskodawcy w całym spadku. W takiej też części przychód uzyskany ze sprzedaży ww. lokalu mieszkalnego, która nastąpiła w dniu 24 stycznia 2008r. (czyli przed upływem 5 lat licząc od końca roku, w którym nastąpiło nabycie tej części lokalu czyli od 2007r.), stanowi źródło przychodu podlegające opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym, według zasad określonych w art. 30e ustawy podatkowej, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007 r.
  
  

W odniesieniu do części mieszkania odpowiadającej wartości udziału spadkowego wnioskodawcy w spadku, którego nabycie Sąd Rejonowy stwierdził w 2004r., wyjaśnia się że:

Zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2006r., wolne od podatku dochodowego są przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c w całości, jeżeli ich nabycie nastąpiło w drodze spadku lub darowizny. Nabycie nieruchomości i praw majątkowych w drodze działu spadku w części przekraczającej udział spadkowy, nie stanowi natomiast nabycia w drodze spadku w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a zatem przychody uzyskane ze sprzedaży w tej części przedmiotowej nieruchomości nie korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Z opisanego stanu faktycznego wynika, że w skład spadku po bracie wnioskodawcy wchodził m.in. udział wynoszący 3/4 wartości lokalu mieszkalnego. Oznacza to, że udział wnioskodawcy, który nabył w spadku w 1/2 części, w tym lokalu wynosił 1/2 z 3/4 wartości lokalu tj. 3/8 wartości lokalu.

W przypadku, gdy przedmiotem spadku byłby wyłącznie udział w lokalu mieszkalnym zwolnieniem od podatku dochodowego od osób fizycznych określonym w art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych byłaby objęta wartość 3/8 lokalu mieszkalnego. Taki bowiem udział w lokalu nabył wnioskodawca w spadku po bracie (1/2 z 3/4 wartości lokalu). Z przedstawionego stanu faktycznego wynika jednak, że w skład masy spadkowej m. in. wchodził udział w lokalu mieszkalnym, co oznacza, że spadek obejmował jeszcze inne rzeczy lub prawa.

Wobec tego należy wyjaśnić, że w przypadku gdy przedmiotem spadku jest więcej niż jedna rzecz lub prawo, a w wyniku działu spadku wnioskodawca otrzymuje tylko jedno z tych praw zrzekając się równocześnie swoich udziałów w innych rzeczach i prawach, dla obliczenia udziału nabytego w spadku w lokalu otrzymanym w wyniku działu spadku należy obliczyć wartość całego udziału spadkowego wnioskodawcy, czyli zsumować wartość udziałów nabytych w każdej rzeczy czy prawie. Suma tych udziałów będzie odzwierciedlała udział nabyty w drodze spadku. Wartość mieszkania nabytego w części w spadku a w części w drodze działu spadku będzie zwolniona z podatku w części odpowiadającej wartości udziału spadkowego wnioskodawcy w całym spadku. Nadwyżka wartości mieszkania ponad udział spadkowy w całym spadku nie została nabyta w drodze spadku i nie podlega zwolnieniu określonemu w wymienionym przepisie.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Może on nastąpić na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu, na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Nie zmienia to jednak faktu, iż dział spadku jest zawsze konsekwencją wcześniejszego nabycia spadku. Nabycie nieruchomości i praw majątkowych w drodze działu spadku w części przekraczającej udział spadkowy, nie stanowi zatem nabycia w drodze spadku w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych nie korzystają ze zwolnienia od podatku dochodowego w części nabytej w drodze działu spadku. Zwolnieniem objęte są wyłącznie przychody uzyskane ze sprzedaży nieruchomości, które odpowiadają udziałowi nabytemu w spadku.

W związku z powyższym ze zwolnienia z podatku dochodowego będzie korzystała ta część przychodu ze sprzedaży lokalu mieszkalnego, która odpowiada wartości udziału nabytego przez wnioskodawcę w całym spadku. Zgodnie z dyspozycją art. 21 ust. 1 pkt 32 lit. d) ustawy podatkowej w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2006r. do skorzystania z tego zwolnienia nie jest wymagane złożenie oświadczenia ani deklaracji.

W odniesieniu do części mieszkania nabytej ponad udział spadkowy w całym spadku wyjaśnia się, że:

Zgodnie z art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dodanym od dnia 01 stycznia 2007r. od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19 % podstawy obliczenia podatku. Podatek jest płatny w terminie złożenia zeznania, o którym mowa w art. 45, za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie. Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł. Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Zgodnie z art. 22 ust. 6c koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), z zastrzeżeniem ust. 6d, stanowią udokumentowane koszty nabycia lub udokumentowane koszty wytworzenia, powiększone o udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania. Za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Wysokość nakładów, o których mowa w ust. 6c i 6d, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

W świetle powyższego przy sprzedaży lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość podstawą obliczenia podatku będzie przychód odpowiadający wartości lokalu mieszkalnego w części nabytej ponad udział spadkowy wnioskodawcy w całym spadku, pomniejszony o koszty uzyskania przychodu.

Do kosztów uzyskania przychodów zalicza się spłaty poniesione na rzecz pozostałych spadkobierców jako wydatki poniesione na nabycie lokalu mieszkalnego. Kosztami może być także ewentualna wartość nakładów udokumentowanych fakturami VAT, obliczonych w takiej proporcji do całości nakładów w jakiej przypada udział stanowiący źródło przychodu do opodatkowania w stosunku do wartości całości nieruchomości.

W odniesieniu natomiast do możliwości zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wydatków poniesionych na spłatę zadłużenia za pozostałych spadkobierców wyjaśnia się, że zaliczenie tych wydatków do kosztów może mieć miejsce w przypadku, gdy wnioskodawca został zobowiązany do poniesienia takiego wydatku w ramach spłacenia pozostałych spadkobierców. W sytuacji gdy spłacił zadłużenie nie będąc do tego zobowiązanym, czyli poniósł wydatek za osoby które winny same regulować zadłużenie, zaliczenie takiego wydatku do kosztów uzyskania przychodu nie jest możliwe. Dochód uzyskany ze zbycia lokalu mieszkalnego do opodatkowania należy wykazać w zeznaniu podatkowym za rok 2008, którego termin złożenia upływa 30 kwietnia 2009r.

W świetle przedstawionego stanu faktycznego, z którego wynika, że spadek obejmował nie tylko zbyty przez wnioskodawcę lokal mieszkalny oraz, że wnioskodawca spłacił zadłużenie obciążające innych spadkobierców należało stanowisko wnioskodawcy uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawczynię i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Do wniosku podatnik dołączył plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.).
Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.