Temat interpretacji

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zmianami) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 22 stycznia 2008 r. (data wpływu 29 stycznia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu cesji wierzytelności (prawa do lokalu mieszkalnego) jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 stycznia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu z tytułu cesji wierzytelności (prawa do lokalu mieszkalnego).

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

W dniu 2 lipca 2001 r. wspólnie z matką zawarł Pan z Przedsiębiorstwem Budowlanym umowę przedwstępną sprzedaży lokalu mieszkalnego wraz z odpowiednim procentowym udziałem we współwłasności gruntu i urządzeń przeznaczonych do wspólnego użytku w stanie wykończonym i wyposażonym. Przedmiotowa umowa została w dniu 13 sierpnia 2001 r. zmieniona. Deweloper zobowiązał się wybudować lokal mieszkalny i wydać go Panu oraz matce najpóźniej do końca trzeciego kwartału 2002 r., a następnie w terminie 90 dni od wydania lokalu ustanowić odrębną własność i sprzedać we współwłasności Państwu za sumę 70.308 zł, wraz z odpowiednim udziałem we współwłasności części wspólnych budynku oraz gruntu pod budynkiem. Na poczet zawartej umowy wpłacił Pan wraz z matką kwotę 71.533 zł 39 gr. Z uwagi na okoliczność, iż deweloper ostatecznie nie zakończył inwestycji, na skutek problemów finansowych transakcja nie doszła do skutku. W dniu 4 lutego 2006 r. został podpisany akt notarialny dotyczący poddania się rygorowi egzekucji przez dewelopera, a wierzytelność w wysokości 71.533 zł 39 gr została zabezpieczona wpisem do hipoteki. W dniu 23 maja 2007 r. podpisał Pan wraz z matką umowę cesji wierzytelności, odzyskując w ten sposób część wpłaconych na mieszkanie pieniędzy. W dniu podpisania niniejszej umowy cesjonariusz przelał na rzecz Pana i matki kwotę 43.000 zł gotówką, po 21.500 zł na każdego. W wyniku sprzedaży przedmiotowej wierzytelności poniósł Pan wraz z matką stratę w łącznej wysokości 28.533 zł 39 gr (po 14.266 zł 70 gr na każdego).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż wierzytelności za cenę niższą od wartości wierzytelności nie powoduje powstania dochodu podlegającego opodatkowaniu. Stoi Pan na stanowisku, iż co do zasady dochodem z określonego źródła jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą. Zdaniem Pana zgodnie z art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych źródłem przychodu są również prawa majątkowe, i choć art. 18 tej ustawy, prawa majątkowe wymienia jedynie przykładowo, to z uwagi, iż wierzytelność jest prawem majątkowym przysługującym Panu wobec dewelopera, uznać należy, że jej sprzedaż stanowi źródło przychodu wymienione w art. 18 ustawy. Zatem uważa Pan, iż skoro osiągnięty ze sprzedaży wierzytelności przychód w kwocie 21.500 zł jest niższy od wysokości kosztu jaki poniósł Pan na jego nabycie, tj. od kwoty 35.766 zł 70 gr, z całą stanowczością stwierdzić należy, iż nie powstaje w przedmiotowej sprawie dochód podlegający opodatkowaniu. Ponadto, jeśli dokonane na rzecz dewelopera wpłaty dodatkowo powiększyć o koszty związane z zawarciem aktu notarialnego, obsługą kredytu, kosztami zamierzającymi do zabezpieczenia wierzytelności przed niewypłacalnością dłużnika, wartość poniesionych przez Pana wydatków wzrasta do kwoty 44.309 zł 03 gr. Biorąc pod uwagę powyższe w Pana ocenie, sprzedaż wierzytelności za kwotę niższą od jej wartości nie powoduje dochodu podlegającego opodatkowaniu na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych z uwagi na okoliczność, iż w wyniku tej transakcji zostanie wygenerowana strata, a zatem, nie podlega ona rozliczeniu z innymi dochodami osiągniętymi w roku 2007.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) źródłami przychodów są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a)-c).

Natomiast art. 18 ustawy stanowi, iż za przychód z praw majątkowych uważa się w szczególności przychody z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, praw do projektów wynalazczych, praw do topografii układów scalonych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również z odpłatnego zbycia tych praw.

Zawarte w tym przepisie wyliczenie praw majątkowych ma charakter otwarty, o czym świadczy użyte przez ustawodawcę sformułowanie w szczególności. Jednocześnie treść tego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zarówno przychody z wykonania (wykorzystania) tych praw jak również z ich sprzedaży lub zamiany.

Wierzytelność jest prawem podmiotowym, które w stosunku zobowiązaniowym przysługuje wierzycielowi. Przy podziale praw na majątkowe i niemajątkowe podstawę będzie stanowił interes, jaki one realizują. Prawa majątkowe związane są z interesem ekonomicznym danego podmiotu. Będą to więc także wierzytelności, wynikające ze stosunków zobowiązaniowych, w wysokości wartości świadczeń majątkowych (np. wierzytelności z tytułu umowy sprzedaży).

Instytucja zmiany wierzyciela została określona w art. 509-518 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 ze zm.).

Zgodnie z art. 509 § 1 cyt. wyżej ustawy wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

Przeniesienie takie w prawie cywilnym jest określane jako przelew wierzytelności (cesja). Jeżeli wierzytelność jest stwierdzona pismem, przelew wierzytelności powinien być dokonany też w formie pisemnej. W wyniku przeniesienia (przelewu, cesji) wierzytelności, wygasa u dotychczasowego wierzyciela (cedenta) stosunek zobowiązaniowy z dłużnikiem, powstają natomiast nowe stosunki zobowiązaniowe w rozumieniu cywilnoprawnym pomiędzy nabywcą wierzytelności (cesjonariuszem) a dłużnikiem oraz pomiędzy zbywcą a nabywcą wierzytelności, jeżeli przeniesienie wierzytelności jest odpłatne. Na gruncie przepisów podatkowych transakcja odpłatnego zbycia wierzytelności jest zdarzeniem wywołującym określone skutki podatkowe.

Otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika pieniądze, w myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w związku z dokonaną cesją wierzytelności stanowią przychód w rozumieniu art. 18 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z zasadą zawartą w art. 9 ust. 2 ww. ustawy dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 24-25 nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.

O wysokość straty ze źródła przychodów, poniesionej w roku podatkowym, można obniżyć dochód uzyskany z tego źródła w najbliższych kolejno po sobie następujących pięciu latach podatkowych, z tym że wysokość obniżenia w którymkolwiek z tych lat nie może przekroczyć 50% kwoty tej straty (art. 9 ust. 3).

W myśl art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego dokonał Pan wraz z matką wpłaty na poczet zawartej umowy na zakup lokalu mieszkalnego. W związku z nie wywiązaniem się dewelopera z postanowień umowy podpisali Państwo umowę cesji wierzytelności i z tego tytułu osiągnęli przychód, podlegający opodatkowaniu. Jednakże, zgodnie z zasadą ustanowioną w art. 9 ust. 2 ustawy podatkowej, w Państwa przypadku kwota ta nie stanowi dochodu a stratę, gdyż kwota osiągniętego przychodu jest niższa od poniesionych kosztów, bezpośrednio związanych z jego uzyskaniem.

Zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej starty) w roku podatkowym, w terminie do dnia 30 kwietnia roku następnego po roku podatkowym z zastrzeżeniem ust. 7 i 8.

Zatem, stosownie do dyspozycji art. 45 ust. 1 ustawy zarówno przychód jaki i uzyskaną stratę winien Pan wykazać w zeznaniu podatkowym składanym do urzędu skarbowego w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym, w którym poniesiono stratę.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Złożenie przez Wnioskodawcę fałszywego oświadczenia, że elementy stanu faktycznego objęte wnioskiem o wydanie interpretacji w dniu złożenia wniosku nie są przedmiotem toczącego się postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, postępowania kontrolnego organu kontroli skarbowej oraz że w tym zakresie sprawa nie została rozstrzygnięta co do jej istoty w decyzji lub postanowieniu organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej powoduje, że niniejsza interpretacja indywidualna nie wywołuje skutków prawnych (art. 14b § 4 Ordynacji podatkowej).

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.