Temat interpretacji

Czy przychód uzyskany z tytułu odszkodowania za likwidację rodzinnego ogródka działkowego otrzymany na podstawie umowy zawartej z firmą wypłacającą odszkodowanie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 16 listopada 2010r. (data wpływu do tut. Biura 18 listopada 2010r.), uzupełnionym w dniu 04 lutego 2011r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu odszkodowania wypłaconego za likwidację ogródka działkowego jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 18 listopada 2010r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu uzyskanego z tytułu odszkodowania wypłaconego za likwidację ogródka działkowego.

Z uwagi na fakt, iż wniosek nie spełniał wymogów formalnych, pismem z dnia 26 stycznia 2011r. Znak: IBPB II/1/415-930/10/MZ wezwano do jego uzupełnienia. Wniosek uzupełniono w dniu 04 lutego 2011r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest właścicielem ogródka działkowego. W związku z planowaną w miejscu usytuowania tego ogródka inwestycją energetyczną, działka wnioskodawcy ulegnie likwidacji, a wszystko co się na niej znajduje, tzn. murowany domek, drewniana altana, wieloletnie nasadzenia owocowe i ozdobne, ulegną zniszczeniu.

Przedstawiciel inwestora dokonał na miejscu spisu mienia; na tej podstawie wyliczono straty i wnioskodawcy zostało wypłacone odszkodowanie. W umowie wnioskodawca zobowiązał się do opuszczenia działki w terminie do dnia 30 października 2011r. i zrzeczenia się wszelkich roszczeń z tytułu zniszczonych nakładów.

W uzupełnieniu wniosku stwierdzono, że wypłata odszkodowania za likwidację ogródka działkowego wnioskodawcy nastąpiła w wyniku umowy zawartej w dniu 07 października 2010r. między wnioskodawcą a firmą energetyczną.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy odszkodowanie otrzymane za likwidację rodzinnego ogródka działkowego z powodu inwestycji podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych...

Wnioskodawca wskazał, że przez wiele lat ponosił duże nakłady finansowe na urządzenie działki. Było to dla wnioskodawcy i jego rodziny miejsce wypoczynku, które chciał jak najlepiej zagospodarować. Na terenach tych nie było żadnych planów budowy. W ocenie wnioskodawcy, odszkodowanie ma na celu rekompensatę strat finansowych jakie wnioskodawca poniósł na skutek likwidacji działki i zniszczenia jego mienia (domku murowanego, altanki, nasadzeń). Zdaniem wnioskodawcy nie powinno być więc traktowane jako dochód wnioskodawcy czy też zysk i opodatkowane podatkiem dochodowym.

Na tle przedstawionego stanu faktycznego stwierdzam, co następuje:

W myśl zasady powszechnego opodatkowania wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz. U. z 2010r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści powołanego przepisu wynika zatem, iż opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy bądź, od których Minister Finansów zaniechał poboru podatku, w drodze rozporządzenia.

Na podstawie art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14

-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W praktyce, w pojęciu przychodu mieści się każda realna korzyść, jaką uzyskał podatnik.

Odszkodowanie stanowi co do zasady przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie oznacza to jednak, że wszystkie odszkodowania podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ustawy, korzystają ze zwolnienia od podatku. Jednakże należy podkreślić, iż korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

W rozpatrywanej sprawie zasadność zastosowania zwolnienia można dokonać jedynie poprzez analizę art. 21 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy.

Stosownie do regulacji zawartej w tym przepisie, wolne od podatku dochodowego są otrzymane odszkodowania lub zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw, z wyjątkiem:

1. określonych w prawie pracy odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
2. odpraw pieniężnych wypłacanych na podstawie przepisów o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników,
3. odpraw i odszkodowań z tytułu skrócenia okresu wypowiedzenia funkcjonariuszom pozostającym w stosunku służbowym,
4. odszkodowań przyznanych na podstawie przepisów o zakazie konkurencji,
5. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą,
6. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane według skali, o której mowa w art. 27 ust. 1, lub na zasadach, o których mowa w art. 30c,
7. odszkodowań wynikających z zawartych umów lub ugód innych niż ugody sądowe,

Aby zatem wypłacone odszkodowanie korzystało ze zwolnienia na podstawie wskazanego powyżej przepisu, muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki:

• wysokość lub zasady ustalania muszą wynikać z przepisów odrębnych ustaw,
• podstawą jego przyznania nie może być zawarta umowa lub ugoda.

Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku wynika, że wnioskodawca, będący właścicielem ogródka działkowego na podstawie zawartej umowy otrzymał od firmy energetycznej odszkodowanie z powodu likwidacji tego ogródka, z uwagi na planowaną w tym miejscu inwestycję energetyczną.

W związku z powyższym, stwierdza się, że odszkodowanie jest szczególnym rodzajem świadczenia polegającym na naprawieniu szkody, czyli uszczerbku, jakiego doznaje poszkodowany we wszelkiego rodzaju dobrach chronionych przez prawo. Jednakże aby dane odszkodowanie mogło być zwolnione z opodatkowania, muszą zostać spełnione wszystkie przesłanki warunkujące zastosowanie tego zwolnienia.

Z uwagi zatem na fakt, iż podstawą wypłacenia wnioskodawcy odszkodowania za likwidację ogródka działkowego była umowa zawarta przez wnioskodawcę z firmą energetyczną, należy stwierdzić, iż żaden przepis ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zwalnia takiego odszkodowania od opodatkowania, a zatem nie może być ono zwolnione z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W przedmiotowym zakresie zastosowanie będzie bowiem miało wyłączenie określone w treści art. 21 ust. 1 pkt 3 lit. g) ww. ustawy.

W związku z powyższym, odszkodowanie uzyskane przez wnioskodawcę od firmy energetycznej w związku z likwidacją ogródka działkowego nie spełnia warunków niezbędnych do skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym przedmiotowe świadczenie stanowi dla wnioskodawcy przychód z innych źródeł podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Stosownie bowiem do art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodem są inne źródła, za które art. 20 ust. 1 ww. ustawy nakazuje uważać w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nie należące do przychodów określonych w art. 12-14 i 17 oraz przychody nie znajdujące pokrycia w ujawnionych źródłach.

Katalog przychodów z innych źródeł jest katalogiem otwartym, o czym przesądza użycie przez ustawodawcę sformułowania w szczególności. Wyliczenie zawarte w art. 20 ust. 1 ww. ustawy jest zatem jedynie wyliczeniem przykładowym. Tym samym zakres art. 20 ust. 1 ww. ustawy obejmuje także kwoty wypłaconego odszkodowania za likwidację ogródka działkowego.

Odnosząc się do stwierdzenia wnioskodawcy, iż odszkodowanie ma na celu rekompensatę strat finansowych jakie wnioskodawca poniósł na skutek likwidacji działki i zniszczenia jego mienia (domku murowanego, altanki, nasadzeń), nie powinno być więc traktowane jako dochód wnioskodawcy czy też zysk i opodatkowane podatkiem dochodowym, wyjaśnia się, iż jak już wskazano powyżej opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę w katalogu zwolnień przedmiotowych ustawy bądź, od których Minister Finansów zaniechał poboru podatku, w drodze rozporządzenia. Zatem wszelkie zwolnienia podatkowe są odstępstwem od zasady powszechności opodatkowania, a przepisy dotyczące zwolnień powinny być interpretowane ściśle, zgodnie przede wszystkim z ich wykładnią językową. Wykluczone jest w tym przypadku zastosowanie wykładni rozszerzającej jak i zawężającej.

W przedmiocie stosowania wszelkiego rodzaju ulg podatkowych trzeba mieć na uwadze także przepis art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 02 kwietnia 1997r. (Dz. U. Nr 78, poz. 483 ze zm.), zgodnie z którym każdy jest obowiązany do ponoszenia ciężarów i świadczeń publicznych, w tym podatków, określonych w ustawie. Nakładanie podatków, innych danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków następuje w drodze ustawy, co wynika z art. 217 Konstytucji. Tym samym, każdy wyjątek od zasady powszechności opodatkowania, w tym także ulga podatkowa, nie może być interpretowany dowolnie, ani uzupełniany w drodze interpretacji o treść, której nie zawiera.

W świetle powyższego, stanowisko wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, ul. Prymasa Stefana Wyszyńskiego 2, 44-100 Gliwice po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej, ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF

Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach