Temat interpretacji

Skutki podatkowe zbycia nieruchomości.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 5 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 22 grudnia 2016 r. (data wpływu 27 grudnia 2016 r.), uzupełnionym pismem z dnia 23 stycznia 2017 r. (data wpływu 25 stycznia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zbycia nieruchomości jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 grudnia 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zbycia nieruchomości.

Z uwagi na fakt, że przedmiotowy wniosek nie spełniał wymogów formalnych określonych w art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, pismem z dnia 19 stycznia 2017 r. nr 3063-ILPB1 -2.4511.414.2016.1.DJ, wezwano Wnioskodawcę do jego uzupełnienia w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania.

Jednocześnie poinformowano Wnioskodawcę, że stosownie do postanowień art. 139 § 4 w zw. z art. 14d Ordynacji podatkowej, okresu oczekiwania między wezwaniem przez organ, a uzupełnieniem wniosku nie wlicza się do trzymiesięcznego terminu przewidzianego na wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.

Wezwanie wysłane w dniu 19 stycznia 2017 r. zostało skutecznie doręczone w dniu 23 stycznia 2017 r., natomiast w dniu 25 stycznia 2017 r. (data nadania 23 stycznia 2017 r.), do tut. Organu wpłynęło pismo stanowiące odpowiedź na ww. wezwanie.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 3 czerwca 2005 r., sygn. akt (), uzupełnionym postanowieniem z dnia 18 października 2005 r., sygn. akt () spadek po A, zmarłym w dniu 27 czerwca 1999 r. na podstawie ustawy nabyli: żona B w udziale wynoszącym 1/4 części oraz dzieci: C, D, Wnioskodawca, E każdy w udziale wynoszącym 3/16 części.

W skład nabytego majątku weszły:

• udział, wynoszący 1/4 części w prawie własności zabudowanej nieruchomości nr geod. R/5, R/6 o powierzchni ogólnej 0,3900 ha, położonej w F, gmina G;
• 1/2 części zabudowanego gospodarstwa rolnego, położonego w F, gmina G o powierzchni ogólnej 1,3300 ha, działki geod. nr I i J/3.

Udział wynoszący 1/4 części w prawie własności nieruchomości położonej w F, gmina G został zbyty w 2006 roku.

Decyzją z dnia 4 grudnia 2015 r., wydaną przez Wójta Gminy G został dokonany podział działki nr I obręb F, gmina ()o pow. 1,1700 ha na następujące działki: I/1 o pow. 0,2205 ha, I/2 o pow. 0,0856 ha, I/3 o pow. 0,0852 ha, I/4 o pow. 0,0848 ha, I/5 o pow. 0,2103 ha, I/6 o pow. 0,4854 ha.

Wydzielone działki oznaczone nr I/2, I/3, I/4 będą miały zapewniony pośredni dostęp do drogi publicznej poprzez drogę wewnętrzną oznaczoną nr działki I/5 ze służebnością przejazdu i przechodu, natomiast działki oznaczone nr ewidencyjnymi I/1 i I/6 będą miały dostęp do dróg publicznych. W wyniku dokonanego podziału nastąpił przybytek powierzchni o 0,0018 ha.

Aktem notarialnym z dnia 28 grudnia 2015 r., sporządzonym przez notariusza, została zbyta część nieruchomości, tj. działka oznaczona nr I/2 o pow. 0,0856 ha, zapisana w księdze wieczystej, prowadzonej przez Sąd Rejonowy na rzecz osób fizycznych.

Następnie aktem notarialnym z dnia 28 grudnia 2015 r., sporządzonym w tej samej Kancelarii Notarialnej została zawarta umowa o częściowy dział spadku, umowa zniesienia współwłasności nieruchomości. W treści tej umowy B, Wnioskodawca, E, D oraz C dokonali częściowego działu spadku po A oraz zniesienia współwłasności nieruchomości objętej KW nr M w ten sposób, że: E będzie wyłącznym właścicielem zabudowanej działki nr I/1 o obszarze 0,2205 ha, a współwłaścicielami działek J/3, I/3, I/4, I/6 w udziale wynoszącym 5/8 części będzie B, a w pozostałym zakresie współwłaścicielami są: Wnioskodawca, D, C w udziałach po 1/8 części.

Następnie aktem notarialnym z dnia 8 grudnia 2016 r. została zbyta przez B, Wnioskodawcę, D, C część nieruchomości zapisanej w KW nr M, tj. działka nr I/3 na rzecz osób fizycznych.

W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku, Zainteresowany wskazał, że decyzją z dnia 4 grudnia 2015 r. Wójt Gminy zatwierdził projekt podziału działki położonej w obrębie F, oznaczonej numerem ewidencyjnym I o pow. 1,1700 ha, zapisanej w księdze wieczystej nr M stanowiącej współwłasność Państwa: B w 5/8 części, E w 3/32 części, Wnioskodawcy w 3/32 części, D w 3/32 części oraz C w 3/32 części, przedstawiony na mapie sporządzonej przez geodetę, stanowiącej załącznik do decyzji. Powierzchnia ogólna działek po podziale wynosi 1,1718 ha. Zmiana powierzchni nastąpiła w wyniku nowego pomiaru w związku z podziałem nieruchomości. Prace geodezyjne zostały zgłoszone pod nr P.

Nadto doprecyzowując złożony wniosek Zainteresowany wyjaśnia, że wartość udziału w nieruchomościach, otrzymanych w wyniku działu spadku jest niższa niż wartość udziału, jaki przysługiwał Wnioskodawcy pierwotnie w spadku. Powyższe wynika z faktu, że w wyniku działu spadku na wyłączną własność E została przekazana nieruchomość oznaczona nr I/1 o pow. 0,2205 ha, zabudowana budynkiem mieszkalnym oraz budynkiem gospodarczym, uzbrojona, z bezpośrednim dostępem do drogi publicznej. W wyniku powyższego zmieniła się wielkość udziału w działkach nr J/3, I/3,I/4, I/6 z 3/32 na 4/32, ale z uwagi na fakt, że są to działki niezabudowane, nieuzbrojone, a działka nr J/3 stanowi łąkę, wartość udziału po dokonanym dziale spadku jest niższa niż pierwotnie.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w zaistniałym stanie faktycznym, w związku ze zbyciem nieruchomości 8 grudnia 2016 roku zachodzi obowiązek zapłaty podatku dochodowego, jeżeli tak to w jakim wymiarze?

Zdaniem Wnioskodawcy, nabycie praw do nieruchomości nastąpiło z chwilą otwarcia spadku, czyli z chwilą śmierci A, tj. 27 czerwca 1999 r., co zostało potwierdzone prawomocnym postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 3 czerwca 2005 r., sygn. akt () o stwierdzenie nabycia spadku, uzupełnione postanowieniem z dnia 18 października 2005 r., sygn. akt ().

Dokonany w 2015 r. częściowy dział spadku jest czynnością wtórną do nabycia spadku bez nabycia spadku nie można dokonać jego podziału.

W związku z powyższym cały przychód uzyskany w wyniku sprzedaży działki nr I/3, tj. części nieruchomości otrzymanej w wyniku działu spadku jest zwolniony z podatku dochodowego, ponieważ zbycie nieruchomości nastąpiło po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie spadku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2016 r., poz. 2032 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)c) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,

jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że sprzedaż nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości następuje po upływie 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym miało miejsce nabycie nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a przychód uzyskany z odpłatnego zbycia w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

W przypadku sprzedaży nieruchomości decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma zatem moment jej nabycia.

Interpretacja pojęcia nabycie została przedstawiona w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 3 listopada 2009 r., sygn. akt II FSK 1489/08, w którym Sąd stwierdził, że aby ustalić, jaka czynność prawna wyznacza początek biegu pięcioletniego terminu należy odwołać się do regulacji zawartych w prawie cywilnym. Według ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r. poz. 380 ze zm.) nabycie jest to uzyskanie prawa własności rzeczy. Zatem aktywa majątkowe ulegają zwiększeniu. Zdaniem Sądu, przez pojęcie nabycie użyte w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych należy rozumieć każde zwiększenie aktywów majątku podatnika.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w dniu 27 czerwca 1999 r. zmarł ojciec Wnioskodawcy A pozostawiając spadek. Postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 3 czerwca 2005 r., uzupełnionym postanowieniem z dnia 18 października 2005 r. spadek po A nabyli: żona - w udziale wynoszącym 1/4 części oraz czwórka dzieci zmarłego, w tym Wnioskodawca - każdy w udziale wynoszącym 3/16 części. W skład nabytego majątku weszły: udział, wynoszący 1/4 części w prawie własności zabudowanej nieruchomości nr geod. R/5, R/6 o powierzchni ogólnej 0,3900 ha, położonej w F, gmina G oraz 1/2 części zabudowanego gospodarstwa rolnego, położonego w F 106, gmina G o powierzchni ogólnej 1,3300 ha, działki geod. nr I i J/3. Udział wynoszący 1/4 części w prawie własności nieruchomości położonej w F, został zbyty w 2006 roku.

Decyzją z dnia 4 grudnia 2015 r., wydaną przez Wójta Gminy G został dokonany podział działki nr I o pow. 1,1700 ha na następujące działki I/1 o pow. 0,2205 ha, I/2 o pow. 0,0856 ha, I/3 o pow. 0,0852 ha, I/4 o pow. 0,0848 ha, I/5 o pow. 0,2103 ha, I/6 o pow. 0,4854 ha. W wyniku dokonanego podziału nastąpił przybytek powierzchni o 0,0018 ha. Zmiana powierzchni nastąpiła w wyniku nowego pomiaru w związku z podziałem nieruchomości. Aktem notarialnym z dnia 28 grudnia 2015 r., dokonano zbycia części nieruchomości, tj. działki oznaczonej nr I/2.

Następnie aktem notarialnym z dnia 28 grudnia 2015 r., została zawarta umowa o częściowy dział spadku po A oraz zniesienia współwłasności nieruchomości objętej KW nr M w ten sposób, że: E będzie wyłącznym właścicielem zabudowanej działki nr I/1 o obszarze 0,2205 ha, a współwłaścicielami działek J/3, I/3, I/4, I/6 w udziale wynoszącym 5/8 części będzie B, a w pozostałym zakresie współwłaścicielami zostali: Wnioskodawca oraz D i C w udziałach po 1/8 części. W dniu 8 grudnia 2016 r. została zbyta działka nr I/3.

Wątpliwość Wnioskodawcy budzi kwestia prawidłowości ustalenia daty nabycia przez Zainteresowanego, sprzedanego w dniu 8 grudnia 2016 r. udziału w działce nr I/3. W opinii Zainteresowanego, nabycie udziału w przedmiotowej nieruchomości nastąpiło w dniu śmierci ojca A, tj. w dniu 27 czerwca 1999 roku, a zatem zdaniem Zainteresowanego odpłatne zbycie ww. udziału w nieruchomości jest zwolnione z podatku dochodowego.

W myśl art. 924 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2016 r., poz. 380 z późn.zm.) spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia. Istotny zatem dla podatku dochodowego jest dzień otwarcia spadku, czyli data śmierci spadkodawcy.

Z instytucją działu spadku mamy do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom stosownie do wielkości ich udziałów, przechodzą na nich. Ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom na wyłączną własność lub współwłasność. Tak więc na skutek działu spadku następuje konkretyzacja składników masy spadkowej przypadających poszczególnym spadkobiercom. Dział spadku, w wyniku którego udział w nieruchomości nie zwiększył się, zmienia wyłącznie charakter własności. Jednakże nabycie nieruchomości w drodze działu spadku w części przekraczającej udział spadkowy stanowi nabycie w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wszelkie przypadki, gdy udział danej osoby ulega powiększeniu, traktowany być musi w kategorii nabycia, gdyż w ten sposób ulega powiększeniu zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad nieruchomością i zwiększa się stan jej majątku osobistego.

W przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawca wskazał, że wartość udziału w nieruchomościach otrzymanych w wyniku działu spadku jest niższa niż wartość udziału, jaki przysługiwał pierwotnie w spadku, w związku z powyższym w dniu działu spadku nie miało miejsca kolejne nabycie przez Wnioskodawcę udziału w ww. nieruchomości.

W omawianej zatem sprawie nabycie przez Wnioskodawcę udziału w sprzedanej nieruchomości nastąpiło w dniu śmierci spadkodawcy, tj. w dniu 27 czerwca 1999 r.

Skoro wartość udziału w nieruchomościach, otrzymanych przez Wnioskodawcę w wyniku działu spadku jest niższa niż wartość udziału, jaki przysługiwał Zainteresowanemu pierwotnie w spadku to stwierdzić należy, że sprzedaż 8 grudnia 2016 roku udziału w przedmiotowej nieruchomości (działce nr I/3) nie stanowi źródła przychodu, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem upłynął wskazany w tym przepisie pięcioletni termin. W konsekwencji, kwota uzyskana przez Wnioskodawcę ze zbycia ww. udziału, nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Końcowo, tut. Organ informuje, że zgodnie z art. 14b § 1 ww. ustawy Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

Mając powyższe na względzie, należy stwierdzić, że interpretację prawa podatkowego wydaje się wyłącznie na wniosek zainteresowanego i tylko w jego indywidualnej sprawie.

Z uwagi na to, że wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego, dotyczącej stosowania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, został złożony przez Wnioskodawcę jako jednego ze spadkobierców nieruchomości, zaznacza się, że interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla pozostałych spadkobierców współwłaścicieli działki nr I/3, będącej przedmiotem zbycia w dniu 8 grudnia 2016 roku.

Pozostali współwłaściciele działki nr I/3, chcąc uzyskać interpretację indywidualną, powinni wystąpić z odrębnymi wnioskami o jej wydanie.

Jednocześnie należy wyjaśnić, że w toku postępowania w sprawie wydania interpretacji upoważniony organ nie przeprowadza jakiegokolwiek postępowania dowodowego, a informacje niezbędne do wydania interpretacji czerpie wyłącznie z przedstawionego przez stronę opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Stąd też informuje się, że dołączone do wniosku dokumenty nie mogą podlegać analizie w toku postępowania w sprawie wydania interpretacji indywidualnej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2016 r., poz. 718, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Izba Administracji Skarbowej w Poznaniu, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Lesznie, ul. Dekana 6, 64-100 Leszno.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu