Temat interpretacji

Zakres opodatkowania przychodów pracowników z tytułu nieodpłatnych świadczeń.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 15 października 2009 r. sygn. akt I SA/Gd 501/09 (data wpływu 12 marca 2012 r.) stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 28 listopada 2008 r. (data wpływu 12 grudnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodów pracowników z tytułu nieodpłatnych świadczeń jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 grudnia 2008 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodów pracowników z tytułu nieodpłatnych świadczeń.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest spółką akcyjną, która prowadzi działalność gospodarczą w . na terenie Specjalnej Strefy Ekonomicznej od września 2005 r. na podstawie zezwolenia nr 29 z dnia 11 października 2004 r. na prowadzenie działalności produkcyjnej, handlowej i usługowej w zakresie wyrobów wytworzonych na terenie strefy i usług wykonywanych na jej terenie, określonych w pozycjach PKWiU Głównego Urzędu Statystycznego: ciągniki rolnicze, maszyny dla rolnictwa i leśnictwa pozostałe, pojazdy samochodowe, nadwozia do pojazdów samochodowych, przyczepy i naczepy, części i akcesoria do pojazdów samochodowych i ich silników. Na terenie strefy Wnioskodawca produkuje, sprzedaje i wykonuje usługi na ww. produktach. Część pracowników zatrudniona w Spółce mieszka na terenie Sławna lub w jego okolicach. Pracownicy pracują w systemie dwuzmianowym i mają utrudniony dojazd do i z pracy, bowiem przewoźnicy, tacy jak PKP, PKS zlikwidowali większość połączeń pomiędzy małymi miejscowościami. W związku z tym Spółka zapewnia pracownikom nieodpłatny dowóz z i do pracy własnym autobusem. Z tego tytułu Firma ponosi koszty paliwa. Pracownicy wsiadają i wysiadają na różnych przystankach, a niektórzy czasami w ogóle nie korzystają z dowozu. Trudno ustalić kto korzysta z przewozu, bowiem zdarza się, że pracownik przebywa na zwolnieniu lekarskim lub na urlopie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wartość dowozu pracowników na podstawie faktur za paliwo z miejsca zamieszkania do miejsca pracy i z powrotem stanowi przychód pracownika i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych...

Zdaniem Wnioskodawcy dowóz pracowników do miejsca pracy jest koniecznością. Transport ze strony Firmy jest niezbędny. Pracownik nie ma możliwości dojazdu do miejsca pracy ze względu na pracę dwuzmianową oraz w związku z brakiem właściwej komunikacji miejskiej pomiędzy okolicami S i W. Ponadto kodeks pracy w art. 11³ zabrania dyskryminowania pracowników w zatrudnieniu, chociażby ze względu na brak możliwości dojazdu pracownika do siedziby zakładu pracy. Ponadto Firma nie jest w stanie określić, kto faktycznie korzysta z dowozu. W uzupełnieniu wniosku wskazano, że w ocenie Wnioskodawcy dowóz pracownika z miejsca zamieszkania do miejsca pracy i z powrotem nie stanowi przychodu pracownika i nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych ze względu na brak możliwości określenia indywidualnego podatnika określonego w art. 11 ustawy podatkowej.

W dniu 17 marca 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy wydał interpretację indywidualną Nr ITPB2/415-1125/08/PS stwierdzając, iż stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 28 listopada 2008 r. jest nieprawidłowe, ponieważ wszystko co pracownik otrzymuje od swojego pracodawcy o ile nie stanowi dochodu zwolnionego od podatku, od którego został zaniechany pobór podatku w drodze rozporządzenia Ministra Finansów podlega opodatkowaniu jako przychód ze źródła, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dochodem takim jest również wartość zindywidualizowanego świadczenia w postaci dowozu pracownika do pracy jak i z pracy na koszt pracodawcy. Pracownik otrzymuje bowiem konkretną korzyść finansową w postaci możliwości skorzystania z oferowanego przez pracodawcę transportu. Tym samym pracownik otrzymuje świadczenie, które powoduje u niego przysporzenie w majątku w postaci korzystania z usług, za które nie płaci.

Nieodpłatnym świadczeniem Wnioskodawcy na rzecz jego pracowników nie jest faktyczne skorzystanie przez pracowników z przejazdu, lecz sam fakt zapewnienia im dojazdu do i z pracy. W związku z tym przychodem nie będzie wartość faktycznie wykorzystanych usług przewozowych, lecz wartość świadczenia uzyskiwanego przez pracownika, jakim jest możliwość skorzystania z takich usług. O powstaniu obowiązku podatkowego po stronie pracownika nie decyduje ile razy pracownik faktycznie skorzystał z przewozu zorganizowanego przez zakład pracy, ale sam fakt otrzymania od pracodawcy świadczenia w postaci możliwości korzystania z takiej usługi. Oznacza to, że problemy związane z ustaleniem ilości faktycznie przejechanych przez pracownika kilometrów pozostają bez wpływu na powstanie u pracownika przychodu. Pracownik otrzymuje bowiem świadczenie w postaci możliwości korzystania z usług, i o ile nie odmówił pracodawcy przyjęcia takiego świadczenia, tzn. że je przyjął i ma z tego tytułu przysporzenie.

W przedmiotowej sprawie wartość nieodpłatnego świadczenia stanowić może więc np. wysokość ceny bilety, jaki pracownik musiałby zakupić, żeby dojechać do pracy.

W dniu 30 marca 2009 r. złożone zostało wezwanie do usunięcia naruszenia prawa w przedmiotowej interpretacji. Odpowiedź na ww. wezwanie została udzielona pismem z dnia 5 maja 2009 r. znak ITPB2/415W-17/09.

W skardze z dnia 6 czerwca 2009 r. na ww. interpretację, wniesiono o jej uchylenie.

Wyrokiem z dnia 15 października 2009 r. sygn. akt I SA/Gd 501/09 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku uchylił zaskarżoną interpretację i stwierdził, że nie może być wykonana w całości. Wyrokiem z dnia 19 stycznia 2012 r. sygn. akt II FSK 2735/11 Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego, biorąc pod uwagę rozstrzygnięcia zawarte w: wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z ogólną zasadą sformułowaną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 361), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Katalog źródeł przychodu został określony w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W myśl pkt 1 tego przepisu źródłami przychodu jest: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do art. 12 ust. 1 tej ustawy, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za nie wykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Zgodnie natomiast z art. 12 ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

Tak szerokie zdefiniowanie w art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych - pojęcia przychodu pracownika wskazuje, iż w każdym przypadku, w którym uzyska on realną korzyść, będzie to rodzić obowiązek zwiększenia jego przychodu, z wyjątkiem świadczeń określonych w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartych w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2009 r. - przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-16, art. 17 ust. 1 pkt 6 i 9, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W wyroku z dnia 15 października 2009 r. sygn. akt I SA/Gd 501/09 WSA w Gdańsku wskazał, iż treść tego przepisu wskazuje, że przychodem są:

1. otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz
2. wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Z powyższego wynika, że przychodem pracownika są wszelkie otrzymane przez niego świadczenia, do których zalicza się nie tylko wynagrodzenie wynikające z zawartych umów o pracę lub umów o podobnym charakterze, ale również wszystkie inne przychody, niezależnie od podstawy na jakiej zostały wypłacone. Jednakże w odniesieniu do wartości świadczenia w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń, ustawodawca zaznaczył, że muszą one być otrzymane. W opinii Sądu, w przypadku, gdy wartości świadczeń pracowniczych nie można przyporządkować do świadczeń uzyskiwanych przez konkretnego pracownika to brak jest podstaw do ustalenia dla konkretnego pracownika kwoty przychodu uzyskanego z tytułu finansowania przez pracodawcę kosztów dojazdów do pracy i z powrotem.

Nie sposób stwierdzić bowiem, czy pracownik w istocie otrzymał określone świadczenie i jaka jest jego wysokość.

Zdaniem Sądu, w sytuacji gdy pracodawca ponosi koszty zakupu paliwa związane z dojazdem pracowników do pracy, przy czym koszt ten nie jest zależny od liczby pracowników mogących skorzystać ze świadczenia, jak też nie jest możliwe ustalenie, którzy konkretnie pracownicy z tego dojazdu i w jakim zakresie skorzystali, to brak jest podstaw do ustalenia przychodu z tego tytułu po stronie pracownika.

Powyższe stanowisko potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 19 stycznia 2012 r. sygn. akt II FSK 2735/11 oddalającym skargę kasacyjną tut. organu od powołanego wyżej wyroku WSA w Gdańsku.

Uwzględniając w przedmiotowej sprawie stanowisko Sądu oraz mając na uwadze wyłącznie zaistniały stan faktyczny przedstawiony we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej stwierdzić zatem należy, iż w sytuacji, gdy Wnioskodawca ponosi opłaty związane z dowozem pracowników do i z pracy jednakże nie jest możliwe ustalenie którzy pracownicy korzystają z tego świadczenia i jaka jest jego wartość, to brak jest podstaw do ustalenia przychodu z tego tytułu po stronie pracownika.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku, Al. Zwycięstwa 16/17, 80-219 Gdańsk po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 726 kB

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy