Temat interpretacji
Zaliczenie do przychodu członków zarządu opłaconych przez Spółdzielnię składek z tytułu ubezpieczenia OC.
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółdzielni, przedstawione we wniosku z dnia 27 października 2010 r. (data wpływu 4 listopada 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zaliczenia do przychodów członków Zarządu opłaconych przez Spółdzielnię składek z tytułu ubezpieczenia OC - jest nieprawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 4 listopada 2010 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zaliczenia do przychodów członków Zarządu opłaconych przez Spółdzielnię składek z tytułu ubezpieczenia OC.
W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.
W dniu 25 października 2010 r. Zarząd Spółdzielni Mieszkaniowej zawarł umowę ubezpieczenia. Przedmiotem ubezpieczenia jest odpowiedzialność cywilna za szkody majątkowe wyrządzone Spółdzielni Mieszkaniowej lub osobom trzecim przez ubezpieczonych w związku z uchybieniami popełnionymi przy wykonywaniu czynności, wynikających z pełnienia funkcji członka Zarządu. Zgodnie z polisą ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej członków Zarządu ubezpieczającym jest Spółdzielnia, ubezpieczonym jest Zarząd. Ubezpieczenie obejmuje okres od 23 października 2010 r. do 30 czerwca 2011 r. Suma gwarancyjna wynikająca z polisy wynosi 1 500 000 zł. Składka roczna wynosi 2 678 zł. Polisa ubezpieczenia OC jest bezimienna.
Wobec powyższego zadano następujące pytanie.
Czy składki opłacone przez Spółdzielnię Mieszkaniową na ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej członków Zarządu należy zakwalifikować jako uzyskiwane nieodpłatne świadczenie w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mimo, iż polisa ubezpieczeniowa jako ubezpieczonych wymienia Zarząd i nie określa imiennie poszczególnych jego członków...
Zdaniem Wnioskodawcy, polisa ubezpieczeniowa zawarta przez Zarząd Spółdzielni Mieszkaniowej ubezpieczająca członków Zarządu od odpowiedzialności cywilnej za szkody majątkowe wyrządzone Spółdzielni lub osobom trzecim przez ubezpieczonych w związku z uchybieniami popełnionymi przy wykonywaniu czynności, wynikających z pełnienia funkcji członka Zarządu nie określa kto jest ubezpieczony i na jaki okres. Polisa jest bezimienna nie można jej przypisać konkretnej osobie. Trudno także ustalić okres na jaki zapewnia ochronę konkretnemu członkowi Zarządu w rezultacie zapewnia ochronę każdemu (każdorazowemu) członkowi Zarządu. Obecnie w Spółdzielni pracuje dwóch członków Zarządu. W najbliższym czasie zostanie podpisana umowa z trzecim członkiem Zarządu i on także zostanie objęty ubezpieczeniem OC. Zdaniem Spółdzielni nie jest możliwe ustalenie rzeczywistej wartości świadczenia na rzecz danego pracownika a więc nie ma zastosowania art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, opłacona składka ubezpieczeniowa nie stanowi przychodu ubezpieczonych, a zatem nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19 i art. 20 ust. 3, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.
Dla celów podatkowych pojęcie nieodpłatne świadczenie obejmuje nie tylko działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby, ale również wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób prawnych, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest nie związane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy (uchwała NSA z dnia 18 listopada 2002 r., sygn. akt FPS 9/02).
Wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń zgodnie z art. 11 ust. 2a ustala się:
- jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców;
- jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu;
- jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;
- w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.
Na podstawie art. 805 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Przy ubezpieczeniu majątkowym świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku (art. 805 § 2 pkt 1 ww. ustawy).
Stosownie do przepisów art. 808 § 1 Kodeksu cywilnego, ubezpieczający może zawrzeć umowę ubezpieczenia na cudzy rachunek. Ubezpieczony może nie być imiennie wskazany w umowie, chyba że jest to konieczne do określenia przedmiotu ubezpieczenia. Jednocześnie zgodnie z § 2 tego artykułu roszczenie o zapłatę składki przysługuje ubezpieczycielowi wyłącznie przeciwko ubezpieczającemu.
W myśl natomiast art. 822 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.
Z treści tego przepisu wynika, że umowa ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej nie musi koniecznie dotyczyć osoby ubezpieczającej. Osoba ta może zawrzeć umowę, której przedmiotem ubezpieczenia będzie odpowiedzialność za szkody spowodowane przez inną osobę. Sytuacja, w której składka opłacana jest przez inną osobę niż ta, w której interesie majątkowym zawierana jest umowa powoduje powstanie przychodu u osoby, na rzecz której zawierana jest umowa. Jest ona bowiem odstępstwem od ogólnej zasady pokrywania kosztów ubezpieczenia przez podmiot, którego interesów umowa dotyczy.
Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, iż w dniu 25 października 2010 r. Zarząd Spółdzielni Mieszkaniowej zawarł umowę ubezpieczenia. Przedmiotem ubezpieczenia jest odpowiedzialność cywilna za szkody majątkowe wyrządzone Spółdzielni Mieszkaniowej lub osobom trzecim przez ubezpieczonych w związku z uchybieniami popełnionymi przy wykonywaniu czynności, wynikających z pełnienia funkcji członka Zarządu. Zgodnie z polisą ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej członków Zarządu ubezpieczającym jest Spółdzielnia, ubezpieczonym jest Zarząd. Ubezpieczenie obejmuje okres od 23 października 2010 r. do 30 czerwca 2011 r. Suma gwarancyjna wynikająca z polisy wynosi 1 500 000 zł. Składka roczna wynosi 2 678 zł. Polisa ubezpieczenia OC jest bezimienna.
Mając na względzie powyższe należy uznać, że umowa ubezpieczenia, zawarta przez Spółdzielnię w rezultacie zapewnia ochronę każdemu (każdorazowemu) członkowi zarządu. Chroni te osoby przed stratami finansowymi wynikającymi z obowiązku pokrycia szkód powstałych wskutek podejmowania przez nich decyzji w związku z pełnieniem swoich funkcji.
W takiej sytuacji niewątpliwie korzyścią majątkową dla członka zarządu jest zyskanie ochrony płynącej z umowy ubezpieczeniowej przy jednoczesnym nie ponoszeniu wydatków na uzyskanie tej ochrony. To Spółdzielnia bowiem zawarła umowę ubezpieczenia i Spółdzielnia opłaca składkę na to ubezpieczenie. Dzięki takiemu działaniu u członków zarządu dochodzi do przysporzenia majątku, gdyż inny podmiot ponosi za nich koszt finansowy ubezpieczenia, a tym samym nie muszą oni uszczuplać swojego majątku. Z tej przyczyny uiszczenie przez Spółdzielnię składki ubezpieczeniowej na ubezpieczenie członków zarządu stanowi nieodpłatne świadczenie w rozumieniu przepisów art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, którego wartość ustalić należy zgodnie z art. 11 ust. 2a pkt 2 według cen zakupu.
Obojętna podatkowo jest wyłącznie sytuacja, w której członek zarządu sam ponosi koszty ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej. Jeśli natomiast Spółdzielnia jest stroną umowy ubezpieczenia od odpowiedzialności cywilnej, w której ubezpieczonymi są członkowie zarządu, to opłacana przez Spółdzielnię składka stanowić będzie w dacie zapłaty przychód dla tych osób.
Przy tym fakt, że umowa będzie zawarta w wersji bezimiennej nie stanowi trwałej przeszkody w ustaleniu wysokości przychodu przypadającego na konkretną osobę. Spółdzielnia zna bowiem członków zarządu z imienia i nazwiska, zna również dokładne okresy, kiedy te osoby pełnią swoje funkcje. W rezultacie można więc wskazać każdą osobę, która jest objęta tym ubezpieczeniem, a także okres, w którym korzysta z ochrony ubezpieczeniowej. Uwzględniając następnie wysokość zapłaconej składki oraz okres ubezpieczenia można ustalić wysokość przychodu uzyskanego przez daną osobę.
Tak więc nie ma podstaw, aby umowę nie zindywidualizowaną obejmującą wszystkich członków zarządu Spółdzielni, traktować, jako zdarzenie nie powodujące przysporzenia po stronie ww. osób tylko dlatego, że jest to umowa, która ma postać zbiorową i nie określa imiennie poszczególnych jego członków.
Reasumując należy stwierdzić, iż opłacone przez Spółdzielnię składki na ubezpieczenie członków Zarządu od odpowiedzialności cywilnej stanowią nieodpłatne świadczenia w rozumieniu przepisów art. 11 ust. 1 ww. ustawy, uzyskiwane przez członków objętych tym ubezpieczeniem. Wobec powyższego wartość opłaconej przez Spółdzielnię składki stanowi, dla tych osób, przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie, ul. Staromłyńska 10, 70-561 Szczecin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zmianami).
Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, ul. Św. Jakuba 20, 87-100 Toruń.
Wniosek ORD-IN
Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy