Postanowienie w sprawie interpretacji prawa podatkowego z dnia 25.05.2005, sygn. PB/PDW/415-20/05/HP, Urząd Skarbowy w Wejherowie

Temat interpretacji

Postanowienie

Podatnik jest Holendrem, na stałe zamieszkującym w Polsce. Jest emerytem. Otrzymuje holenderską tzw. starczą emeryturę, która przysługuje każdemu tam mieszkającemu holendrowi po ukończeniu 65 lat, bez względu czy pracował czy też nie. Tamtejszy świadczeniodawca nie przesyła emerytur do Polski, dlatego emerytura podatnika wpływa na konto w banku w Holandii, z którego podatnik w dogodny dla siebie sposób korzysta.

Wątpliwość podatnika dotyczy tego czy ww. świadczenie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w Polsce.

Zdaniem podatnika jest on rozliczony w Holandii i nie ma obowiązku rozliczania się z uzyskanej emerytury w Polsce.

Art. 3 ust. 1 i 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. nr 14 poz. 176 z póź. zm.) rozróżniają nieograniczony i ograniczony obowiązek podatkowy. Nieograniczony obowiązek podatkowy ciąży na osobach fizycznych mających miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów.

Ograniczony obowiązek podatkowy oznacza, że osoby fizyczne nie mające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów z pracy wykonywanej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie stosunku służbowego lub stosunku pracy, bez względu na miejsce wypłaty wynagrodzenia, oraz innych dochodów osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Zatem o statusie podatkowym decyduje miejsce zamieszkania osoby. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje jednak pojęcia "miejsce zamieszkania". Dlatego też należy posługiwać się definicją zawartą w art. 25 Kodeksu cywilnego z dnia 23 kwietnia 1964r. (Dz. U. nr 16 poz. 93 zez zmianami). Przepis ten stanowi, iż miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której ta osoba przebywa z zamiarem stałego pobytu. Z treści art. 25 Kodeksu wynika, że o miejscu zamieszkania decydują dwa czynniki: zewnętrzny (faktyczne przebywanie) i wewnętrzny ( zamiar stałego pobytu), występujące i trwające łącznie. Chodzi tu zatem o miejscowość, która dla danej osoby stanowi centrum jej interesów życiowych. Powołane przepisy art. 3 ust. 1 i 2a ustawy należy stosować z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Polska (stanowi o tym art. 4a ustawy).

Zarówno u osób podlegających nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu jak i osób podlegających ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu może wystąpić podwójne opodatkowanie dochodów, tj. w państwie, w którym te osoby mają miejsce zamieszkania i w państwie, w którym są położone źródła ich przychodów.

Zwrócić tu należy uwagę na to, że umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawierają z reguły sformułowanie, że dany dochód "może" być opodatkowany w drugim państwie, co nie oznacza bynajmniej możliwości wyboru, w którym państwie ma być opodatkowany. Sformułowanie to oznacza natomiast, że drugie państwo ma prawo opodatkować taki dochód, jeżeli na podstawie przepisów tego państwa ten dochód podlega w tym państwie opodatkowaniu.

Podwójnemu opodatkowaniu zapobiegają umowy międzynarodowe o unikaniu podwójnego opodatkowania, w których Polska jest stroną, a przy braku takich umów - przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Umowy zawarte przez Polskę stosują do poszczególnych rodzajów dochodów:

• metodę wyłączenia z progresją,
• metodę odliczania podatku zapłaconego za granicą, jednak nie w większej kwocie niż podatek przypadający proporcjonalnie na dochód osiągnięty za granicą.

Metody te mają zastosowanie, gdy umowy przewidują możliwość opodatkowania w obu państwach, tj. w państwie, w którym powstaje dochód i w państwie będącym miejscem zamieszkania lub siedziby osoby uzyskującej ten dochód. Stosownie do treści art. 18 ust.1 Konwencji z dnia 13 lutego 2002r. między Rzeczpospolitą Polską, a Królestwem Niderlandów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu (Dz. U. z 2003r. nr 216 poz. 2120) z uwzględnieniem postanowień art. 19 ust. 2 emerytury i inne podobne świadczenia wypłacone osobie mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie w związku z wcześniejszym zatrudnieniem, jak i renty wypłacone osobie mającej miejsce zamieszkania w Umawiającym się Państwie podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie.

Jednocześnie w myśl art. 18 ust. 5 powołanej Konwencji wszelkie emerytury i inne płatności wypłacane według przepisów systemu ubezpieczeń społecznych Umawiającego się Państwa osobie mającej miejsce zamieszkania w drugim Umawiającym się Państwie mogą być opodatkowane w tym pierwszym wymienionym Umawiającym się Państwie.

Co do zasady, jeżeli pomiędzy Polską a państwem źródła emerytury bądź renty obowiązuje umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania tego rodzaju świadczenia podlegają opodatkowaniu tylko w Polsce, jako państwie rezydencji ich odbiorcy. Jeżeli jednak na mocy dwustronnej umowy międzynarodowej prawo do opodatkowania emerytury lub renty ma również państwo źródła (tak jak w przypadku Niderlandów) to Polska jest zobligowania poprzez zastosowanie przewidzianej w tej umowie metody wyeliminować podwójne opodatkowanie.

W myśl art. 23 ust. 5 lit. a Konwencji między Rzeczpospolitą Polską, a Królestwem Niderlandów w odniesieniu do osoby mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce podwójnego opodatkowania unikać się będzie w następujący sposób. Jeżeli osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce osiąga dochód, który zgodnie z postanowieniami tej konwencji może być opodatkowany w Niderlandach, to Rzeczpospolita Polska zezwoli na odliczenie od podatku od dochodu tej osoby kwoty równej podatkowi od dochodu zapłaconemu w Niderlandach. Jednakże takie odliczenie nie może przekroczyć tej części podatku od dochodu, jaka została obliczona przed dokonaniem odliczenia i która odpowiada tej części dochodu, która może być opodatkowana w Niderlandach.

Reasumując, zdaniem Naczelnika tut. Urzędu, dochód otrzymywany przez Pana z tyt. emerytury wypłacanej w Holandii, wg holenderskiego systemu ubezpieczeń społecznych, podlega opodatkowaniu w Polsce, z uwzględnieniem zasad o unikaniu podwójnego opodatkowania.