Podatek od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu towarów i usług w związku z realizacją Infrastruktury 1 oraz braku opodatkowania podatkiem VAT nieodpłatnego przekazania przez Spółkę na rzecz Gminy Infrastruktury 1.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 sierpnia 2023 r. wpłynął Państwa wniosek z 18 sierpnia 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie:

·prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu towarów i usług w związku z realizacją Infrastruktury 1;

·braku opodatkowania podatkiem VAT nieodpłatnego przekazania przez Spółkę na rzecz Gminy Infrastruktury 1.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 18 października 2023 r. (wpływ 18 października 2023 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Spółka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji i sprzedaży tzw. szybko zbywalnych dóbr konsumpcyjnych, w szczególności różnego rodzaju (…). W związku z prowadzoną działalnością jw., która w całości podlega podatkowi od towarów i usług (dalej: VAT) i jest opodatkowana VAT według właściwych stawek tego podatku, Spółka jest w Polsce zarejestrowana jako podatnik VAT czynny. Podlega też w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym.

W ramach i na potrzeby wspomnianej działalności (w celu jej dalszego rozwoju) Spółka podjęła decyzję o rozbudowie posiadanego zakładu produkcyjnego (fabryki), zlokalizowanego w A (dalej: Inwestycja). Jednym ze skutków Inwestycji będzie zwiększenie zapotrzebowania fabryki na wodę, która dostarczana jest do nieruchomości, na której usytułowana jest fabryka (dalej: Nieruchomość), przez lokalny zakład gospodarki komunalnej (dalej: ZGK) – spółkę gminną, której właścicielem/wspólnikiem jest Gmina.

W związku z tym (tj. Inwestycją) Spółka podpisała z Gminą oraz ZGK umowę o współpracy przy realizacji sieci wodociągowej (dalej: Umowa) celem określenia zasad wzajemnej współpracy przy realizacji przez Spółkę infrastruktury obejmującej (i) wykonanie sieci wodociągowej w miejscowości B (dla której ZGK wydał dla Spółki warunki techniczne ), (ii) studni oraz stacji uzdatniania wody wraz z obiektami towarzyszącymi w miejscowości B (dla których ZGK wydał Spółce warunki techniczne ) (dalej łącznie: Infrastruktura), jak też jej późniejszego (po wybudowaniu i odbiorach technicznych) przekazania na majątek Gminy (która następnie, na podstawie odrębnych uzgodnień z ZGK, przekaże Infrastrukturę tej Spółce do eksploatacji, w ramach prowadzonej przez nią działalności polegającej na zaopatrzeniu odbiorców indywidualnych i zbiorowych w wodę na terenie Gminy).

Spółka zdecydowała/zobowiązała się wybudować Infrastrukturę na własny koszt i ryzyko, ponieważ (i) w aktualnie obowiązującym wieloletnim planie rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych – uchwalonym na podstawie art. 21 ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków, a realizowanym przez ZGK – nie przewidziano budowy urządzeń przesyłowych i infrastruktury celem zwiększenia zaopatrzenia w wodę Nieruchomości, na potrzeby /w wymiarze wynikającym z Inwestycji (które to zapotrzebowanie odpowiada wydajności Infrastruktury), w terminie zbieżnym z terminem jej realizacji, (ii) w ww. terminie Gmina nie planuje we własnym zakresie inwestycji w urządzenia przesyłowe i infrastrukturę, która mogłaby służyć realizacji zwiększonych dostaw wody do Nieruchomości. W rezultacie, brak Infrastruktury – i to wybudowanej w stosownym czasie (tj. do momentu zakończenia Inwestycji) – podważyłby sens całej Inwestycji, gdyż niemożliwe byłoby wykorzystanie jej przez Spółkę w praktyce (tj. do produkcji).

Zgodnie z ww. warunkami technicznymi Infrastruktura będzie realizowana/przebiegać przez nieruchomości (działki) stanowiące własność Gminy (dalej: Nieruchomości Gminy), jak też w części przez nieruchomości (działki) należące do Skarbu Państwa, Powiatu oraz osób/podmiotów prywatnych – w związku z tym Spółka zaznacza, iż niniejszy wniosek dotyczy wyłącznie tej pierwszej części Infrastruktury, tj. realizowanej na terenach należących do Gminy (Nieruchomościach Gminy) (dalej: Infrastruktura 1).

Na podstawie odrębnego porozumienia Gmina udzieliła już Spółce zgody na dysponowanie Nieruchomościami Gminy na cele budowlane związane z wykonaniem Infrastruktury, jak też wydała część tych nieruchomości na ww. cele (oraz będzie je dalej sukcesywnie wydawać, stosownie do postępów prac związanych z realizacją Infrastruktury).

Zgodnie z Umową ZGK:

1)zapewni, po wybudowaniu Infrastruktury i przekazaniu jej na majątek Gminy, dostawy wody do Nieruchomości w ilości zwiększonej, wynikającej z zapotrzebowania generowanego przez Inwestycję, w ramach wydajności Infrastruktury (która to wydajność będzie potwierdzona w pozwoleniu wodnoprawnym dotyczącym poboru wody z wybudowanych przez Spółkę studni głębinowych); w tym celu Spółka oraz ZGK będą aneksować umowę z dnia (…) czerwca 2021 r., w oparciu o którą Nieruchomość jest aktualnie zaopatrywana w wodę przez ZGK;

2)dokona technicznego odbioru Infrastruktury niezwłocznie po jej wybudowaniu i potwierdzeniu, że została ona zrealizowana zgodnie z warunkami technicznymi i przepisami prawa;

3)niezwłocznie po dokonaniu odbioru końcowego Infrastruktury przez Gminę rozpocznie dostawy wody do Nieruchomości i będzie je realizować w sposób ciągły, zgodnie z uaktualnioną (aneksowaną) umową, o której mowa w pkt 1;

4)będzie uprawniony do wykorzystywania Infrastruktury na potrzeby dostaw wody także na rzecz innych odbiorców.

Nadto, zgodnie z postanowieniami Umowy:

1)Infrastruktura będzie wchodzić w skład przedsiębiorstwa ZGK z chwilą jej faktycznego połączenia z istniejącą infrastrukturą tej spółki, z zastrzeżeniem że:

2)Infrastruktura 1, tj. wybudowana przez Spółkę na Nieruchomościach Gminy, stanowi (będzie stanowić) nakłady Spółki na Nieruchomości Gminy, a Gmina jest (będzie) podmiotem uprawnionym do rozporządzania i korzystania z Infrastruktury, w tym również z chwilą jej faktycznego połączenia z istniejącą infrastrukturą ZGK (tj. wejściem w skład przedsiębiorstwa tej spółki);

3)Spółka przekaże nieodpłatnie Gminie nakłady poczynione przezeń na budowę Infrastruktury na Nieruchomościach Gminy (tj. na Infrastrukturę 1) po dokonaniu odbioru końcowego potwierdzającego wykonanie ww. infrastruktury zgodnie z warunkami technicznymi, jak też oświadcza/potwierdza, że z tytułu poniesienia nakładów na jej wybudowanie nie będzie jej przysługiwać roszczenie o wynagrodzenie, ani roszczenie z tytułu zwrotu nakładów, bezpodstawnego wzbogacenia lub odszkodowania wobec Gminy, jak i ZGK;

4)po dokonaniu odbioru końcowego na Gminę przejdą m.in. wszelkie obowiązki związane z utrzymaniem i eksploatacją Infrastruktury (w tym Infrastruktury 1) w należytym stanie, w szczególności celem zapewnienia Spółce nieprzerwanych i niezakłóconych dostaw wody w zwiększonej przez Inwestycję ilości (przy czym w tym zakresie Gmina może „posłużyć się” ZGK);

5)w przypadku gdy w okresie 10 lat od dokonania odbioru końcowego Infrastruktury (w tym Infrastruktury 1) z przyczyn, za które odpowiedzialność ponosi ZGK, Spółce nie zostaną zapewnione zwiększone dostawy wody (o ilość wynikającą z jej wydajności), wskutek czego Spółka będzie zmuszona do zakupu wody od innego niż ZGK przedsiębiorstwa wodociągowego, Spółce będzie przysługiwać prawo do otrzymania zwrotu (rekompensaty) kwoty odpowiadającej różnicy między ceną netto zapłaconą przez Wnioskodawcę za zakup wody od innego przedsiębiorstwa wodociągowego, a ceną netto, którą Spółka zapłaciłaby ZGK za tą ilość wody na podstawie aneksowanej umowy z (…) czerwca 2021 r., zgodnie z taryfą obowiązującą w obu przedsiębiorstwach w dniu zakupu. Powyższy zapis znalazł się w Umowie celem zabezpieczenia interesów Spółki w postaci otrzymania koniecznych ilości wody na potrzeby zakładu produkcyjnego po określonej cenie (rynkowej).

W uzupełnieniu do wniosku wskazali Państwo następujące informacje:

W pierwszej kolejności Spółka zwraca uwagę (przypomina), iż w złożonym przez nią wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku od towarów i usług (Wniosek) – którego dotyczy Wezwanie, zawarła w opisie zdarzenia m.in. wszystkie kluczowe postanowienia umowy o współpracy przy realizacji sieci wodociągowe zawartej przez Spółkę z Gminą i ZGK (Umowa) dotyczące infrastruktury wodociągowej realizowanej przez Spółkę na gruntach Gminy (Infrastruktura 1 wg Wniosku). W tym w szczególności, że:

1)ZGK dokona technicznego odbioru ww. infrastruktury (w tym Infrastruktury 1) niezwłocznie po jej wybudowaniu i potwierdzeniu, że została ona zrealizowana zgodnie z warunkami technicznymi i przepisami prawa,

2)Ww. infrastruktura (w tym Infrastruktury 1) wejdzie w skład przedsiębiorstwa ZGK z chwilą jej faktycznego połączenia z istniejącą infrastrukturą tej spółki, przy tym

3)Infrastruktura 1, tj. wybudowana na gruntach Gminy stanowi (będzie stanowić) nakłady Spółki na Nieruchomości Gminy, a Gmina jest (będzie) podmiotem uprawnionym do rozporządzania i korzystania z tej infrastruktury, w tym również z chwilą jej faktycznego połączenia z istniejącą infrastrukturą ZGK (tj. wejściem w skład przedsiębiorstwa tej spółki),

4)Spółka przekaże nieodpłatnie Gminie nakłady poczynione przezeń na budowę Infrastruktury na Nieruchomościach Gminy (tj. na Infrastrukturę 1) po dokonaniu odbioru końcowego potwierdzającego wykonanie ww. infrastruktury zgodnie z warunkami technicznymi, jak też oświadcza/potwierdza, że z tytułu poniesienia nakładów na jej wybudowanie nie będzie jej przysługiwać roszczenie o wynagrodzenie, ani roszczenie z tytułu zwrotu nakładów, bezpodstawnego wzbogacenia lub odszkodowania wobec Gminy, jak i ZGK.

Powyższe informacje w sposób kompletny i całościowy oddają stan faktyczny i prawny sprawy. W oparciu o nie można/należy wskazać, iż „właścicielem Infrastruktury (w tym wypadku Infrastruktury 1, jako że to jej dotyczy Wniosek – przyp. Spółki) w momencie przekazania nakładów na rzecz Gminy” jest/będzie Gmina – vide tu przede wszystkim pkt 3 powyżej. Spółka odniosła się do tego wątku zresztą także w uzasadnieniu swojego stanowiska do pytania nr 2 Wniosku.

Jednocześnie Spółka wskazuje, iż niejasne pozostaje dla niej użycie przez Organ w kontekście własności infrastruktury określenia „faktyczny”. W związku z tym dla porządku wskazuje ponadto, że w okresie realizacji Infrastruktury 1 – do momentu przyłączenia jej do sieci ZGK i dokonania odbiorów technicznych (końcowych) – faktycznym jej dysponentem/posiadaczem jest/będzie Spółka (jako inwestor). Natomiast wraz z tym momentem Infrastruktura przechodzi we władanie/posiadanie ZGK i równocześnie dochodzi do rozliczenia/przekazania przez Spółkę (w ujęciu ekonomicznym) nakładów poniesionych na jej budowę na Gminę (nieodpłatnie).

Faktury związane z realizowaną (budowaną) siecią wodociągową w ramach Inwestycji są/będą wystawiane na Spółkę (jak inwestora).

Pytania

Mając na uwadze okoliczności przedstawione w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego Spółka zwraca się o potwierdzenie prawidłowości jej stanowiska w zakresie następujących pytań:

1.Czy przy założeniu dochowania warunków formalnych Spółce przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego przy nabyciu towarów i usług na potrzeby/w związku z realizacją Infrastruktury 1?

2.Czy nieodpłatne przekazanie przez Spółkę na rzecz Gminy Infrastruktury 1 (tj. nakładów poniesionych przez Spółkę na jej wybudowanie bez zwrotu kosztów) będzie podlegać opodatkowaniu VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1

W Państwa ocenie, przysługuje/będzie przysługiwać Państwu prawo do odliczenia VAT naliczonego przy nabyciu towarów i usług na potrzeby/w związku z realizacją Infrastruktury 1.

Ad. 2

W Państwa ocenie, nieodpłatne przekazanie przez Spółkę na rzecz Gminy Infrastruktury 1 (tj. nakładów poniesionych przez Spółkę na jej wybudowanie bez zwrotu kosztów) nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT.

Uzasadnienie Państwa stanowiska

Ad. 1

Co do zasady, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług. Przywołane powyżej normy odzwierciedlają jedną z podstawowych zasad VAT, tj. zasadę neutralności tego podatku dla przedsiębiorców jako jego formalnych podatników, która w systemie wspólnotowego VAT wynikającym z dyrektywy 2006/112/WE realizowana jest właśnie poprzez mechanizm/prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (od sprzedaży) o kwotę podatku naliczonego (przy zakupach). Prawo to przysługuje wtedy, gdy nabyte towary i usługi są/będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT, a więc generujących podatek należny według właściwych stawek.

Zatem prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę naliczonego przysługuje wówczas, gdy spełnione są łącznie następujące, dwa podstawowe warunki:

1)odliczenia dokonuje podatnik VAT (który dodatkowo, by móc efektywnie skorzystać z ww. prawa, powinien być zarejestrowany na VAT jako tzw. podatnik czynny – wymóg formalny wynikający z art. 88 ust. 4 ustawy o VAT), oraz

2)towary i usługi, z nabyciem których wiąże się naliczony podatek VAT, są/będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych VAT.

Dodatkowo należy zaznaczyć, że prawo do odliczenia podatku naliczonego uzależnione jest nie tylko od spełnienia ww. przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, ale także od niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy o VAT (które w analizowanym przypadku, ze względu na przedmiot wniosku, co do zasady nie powinny mieć miejsca, stąd nie będą przedmiotem dalszych rozważań).

Jakkolwiek zgodnie z powołanymi wyżej przepisami podstawowym warunkiem odliczenia podatku naliczonego jest związek dokonanych przez podatnika zakupów z czynnościami opodatkowanymi, to przepisy o VAT nie precyzują jednak charakteru tego związku, tj. jakiego rodzaju/typu związek musi istnieć między zakupami a sprzedażą, ażeby podatnik mógł skorzystać z prawa do odliczenia. Lukę tą wypełniło orzecznictwo, z którego wynika, że związek ten nie musi koniecznie być bezpośredni, lecz może być również pośredni (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego [dalej: NSA] z dnia 8 marca 2022 r., sygn. akt I FSK 1760/18 czy wyrok NSA z dnia 29 października 2019 r., sygn. akt I FSK 1281/17).

Związek bezpośredni występuje w szczególności wówczas, gdy nabywane przez podatnika towary lub usługi służą u niego do dalszej sprzedaży (odsprzedaży) lub też w bezpośredni sposób wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika (np. służą jako materiały do produkcji wyrobów, które są następnie sprzedawane z VAT przez podatnika). Natomiast o związku pośrednim mówimy wówczas, gdy taki bezpośredni link do czynności opodatkowanych nie występuje, niemniej ponoszone przez podatnika wydatki wiążą się ogólnie z jego działalnością gospodarczą (jej całokształtem lub częścią) – do takich wydatków zaliczyć w szczególności można tzw. koszty ogólnego zarządu, ale też np. liczne wydatki inwestycyjne (sensu largo), bez których prowadzenie działalności takiej jak prowadzona czy planowana przez podatnika nie jest możliwe lub co najmniej jest/byłoby utrudnione.

Niezależnie, w obu przypadkach musi istnieć identyfikowalny związek przyczynowo–skutkowy między dokonanymi zakupami towarów i usług (wydatkami) a sprzedażą/czynnościami opodatkowanymi VAT. Pośredni związek dokonanych zakupów występuje wówczas, gdy nabyte towary lub usługi nie przekładają się co prawda wprost na osiąganie przychodów/obrotów przez podatnika, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie jego przedsiębiorstwa (całości lub części), niewątpliwie przyczyniają się do ich generowania przezeń.

Z opisu zdarzenia objętego niniejszym wnioskiem wynika, że taki związek przyczynowo–skutkowy w analizowanym przypadku występuje/wystąpi. Po pierwsze, Spółka prowadzi działalność gospodarczą (produkcyjną), która jest opodatkowana VAT. Z tego względu Spółka jest zarejestrowana jako podatnik VAT czynny.

Dalej, w celu rozwoju tej działalności, a więc zwiększenia produkcji, Spółka podjęła decyzję o rozbudowie posiadanego zakładu produkcyjnego (fabryki). Jednym ze skutków Inwestycji będzie zwiększenie zapotrzebowania fabryki/Spółki na wodę, która dostarczana jest do fabryki przez ZGK (funkcjonujący w ramach Gminy). Jednocześnie aktualne (wieloletnie) plany ZGK/Gminy dotyczące rozwoju sieci wodociągowej na obszarze, na którym położona jest fabryka (realizowana jest Inwestycja), nie przewidują budowy/rozbudowy urządzeń przesyłowych i infrastruktury, która pozwalałaby zaspokoić zwiększone z powodu Inwestycji zapotrzebowanie Nieruchomości na wodę. W tej sytuacji podjęta przez Spółkę decyzja, iż wybuduje Infrastrukturę 1 na własny koszt i ryzyko, musi zostać uznana nie tylko za racjonalną i uzasadnioną, ale w istocie jedyną możliwą w kontekście Inwestycji. Nie powinno bowiem ulegać wątpliwości, że taki obiekt jak zakład produkcyjny Spółki musi mieć zapewniony adekwatny do potrzeb dostęp do mediów, w tym do sieci wodociągowej.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że w przypadku Spółki spełnione zatem są/będą przesłanki uprawniające ją do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług w związku z realizacją Infrastruktury 1, określone w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie występowania związku przyczynowo–skutkowego między wydatkami na nabycie wspomnianych towarów i usług a czynnościami opodatkowanymi VAT po stronie Spółki w postaci sprzedaży/dostawy wyrobów, które dzięki Inwestycji będą w zwiększonych ilościach produkowane w fabryce usytuowanej na Nieruchomości, która to m.in. dzięki Infrastrukturze 1 będzie mogła być zaopatrywana w zwiększone ilości wody, niezbędne do produkcji tych wyrobów (w fabryce po jej rozbudowie).

Z tej perspektywy inwestycja polegająca na wybudowaniu Infrastruktury 1 jawi się jako niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania zakładu produkcyjnego po rozbudowie. W danych okolicznościach, bez poniesienia przez Spółkę wydatków na budowę Infrastruktury 1, Inwestycja byłaby nie tylko pozbawiona funkcjonalności (zwiększone w jej wyniku moce produkcyjne zakładu położonego na Nieruchomości nie mogłyby być w całości lub znacznej części wykorzystane przez Spółkę), ale też Spółka nie uzyskałaby wszystkich wymaganych zgód/zezwoleń niezbędnych do jej rozpoczęcia i przeprowadzenia. Innymi słowy, dzięki realizacji Infrastruktury, której częścią jest/będzie Infrastruktura 1, możliwa jest realizacja Inwestycji, dzięki której wzrośnie z kolei produkcja w zakładzie, co z kolei przełoży się (powinno się przełożyć według racjonalnych założeń poczynionych przez Spółkę na etapie podejmowania decyzji o Inwestycji) na zwiększenie sprzedaży jej wyrobów (produkowanych tamże), a co za tym idzie zwiększenie liczby i wartości czynności opodatkowanych VAT (według właściwej stawki, co do zasady podstawowej) z udziałem tych wyrobów wykonywanych przez Spółkę. A tym samym wzrost po jej stronie kwot podatku należnego (z tytułu ww. sprzedaży).

Tak więc, wydatki ponoszone przez Spółkę na realizację Infrastruktury 1 są/będą (niewątpliwie) związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, bowiem bez rozbudowy sieci wodociągowej Inwestycja nie byłaby możliwa, ani – po jej sfinalizowaniu – pełne wykorzystanie. Tym samym, bez Infrastruktury 1 planowana Inwestycja będzie pozbawiona ekonomicznego uzasadnienia.

Dla oceny prawidłowości powyższego stanowiska nie powinno mieć przy tym znaczenia, że po wybudowaniu Infrastruktura 1 zostanie przekazana przez Spółkę nieodpłatnie na rzecz Gminy (która z kolei przekaże/udostępni ją ZGK). W przepisach o VAT mowa jest bowiem ogólnie o wykorzystywaniu (towarów i usług, z którymi związany jest podatek naliczony) do wykonywania czynności opodatkowanych. W szczególności nie formułują one warunku, aby te towary i usługi po nabyciu pozostały we własności/posiadaniu podatnika.

Mając na względzie wyżej przytoczone argumenty Spółka stoi na stanowisku, że przysługuje jej na ogólnych zasadach prawo (pełne zważywszy na profil działalności prowadzonej w fabryce/na Nieruchomości) do odliczenia VAT od wydatków związanych z realizacją Infrastruktury 1.

Powyższe stanowisko, jego słuszność, znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej [dalej: DKIS] z 13 lutego 2023 r. (sygn. 0114-KDIP1-1.4012.9.2023.2.AKA), w której uznał on, że „Biorąc powyższe pod uwagę należy wskazać, że wydatki związane z budową Inwestycji wodociągowo-kanalizacyjnej będą związane z wykonywaną przez Państwa opodatkowaną działalnością gospodarczą, polegającą na wynajmowaniu powierzchni znajdujących się w Centrum logistyczno-magazynowym. W konsekwencji, będzie przysługiwało Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o wartość podatku naliczonego z tytułu wydatków ponoszonych na budowę Inwestycji wodociągowo-kanalizacyjnej”.

Podobne stanowisko DKIS zawarł również w szeregu innych interpretacji indywidualnych dotyczących m.in. wydatków drogowych, które miały na celu zwiększenie dostępności inwestycji realizowanych przez podatników. Spółka w tym miejscu wskazuje przykładowo na następujące interpretacje wydane przez DKIS: (i) interpretacja indywidualna z 25 października 2022 r. (sygn. 0111-KDIB3-1.4012.647.2022.2.IK); (ii) interpretacja indywidualna z 7 czerwca 2022 r. (sygn. 0114-KDIP1-1.4012.202.2022.1.MKA); (iii) interpretacja indywidualna z 30 listopada 2021 r. (sygn. 0111-KDIB3-2.4012.686.2021.2.ASZ).

Ad. 2

Zakres opodatkowania VAT określa art. 5 ust. 1 ustawy o VAT. Wskazuje on, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Towarami na gruncie VAT są z kolei rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 ustawy o VAT). Z kolei na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny między świadczącym i odbiorcą, zgodnie z którym w zamian za spełnienie tego świadczenia świadczącemu należy się wynagrodzenie (świadczenie wzajemne). Między świadczeniem i przekazanym za nie wynagrodzeniem musi zatem istnieć bezpośredni związek. Beneficjent świadczenia musi przy tym uzyskiwać wymierną z jego perspektywy korzyść.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o VAT zalicza do grona usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów.

Zgodnie z ustawą o VAT (vide powołane wyżej przepisy a contrario) usługi o charakterze nieodpłatnym jako niemieszczące się w zakresie opodatkowania tym podatkiem, co do zasady nie podlegają opodatkowaniu. Jednakże od zasady tej określono wyjątki, zgodnie z którymi opodatkowaniu VAT podlega również świadczenie usług niemające charakteru odpłatnego.

I tak, przepis art. 8 ust. 2 ustawy o VAT stanowi, że za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1)użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2)nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Mając na uwadze powyższe regulacje należy wskazać, że co do zasady, opodatkowaniu podlega odpłatne świadczenie usług, w tym przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej. Ponadto, usługa o charakterze nieodpłatnym, tj. w ramach której odbiorca świadczenia nie jest obowiązany do żadnego świadczenia ekwiwalentnego/wzajemnego na rzecz świadczącego usługę, może podlegać opodatkowaniu, jeżeli świadczenie usługi nastąpi dla celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

W tym miejscu należy odwołać się także do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.; dalej: k.c.). Zgodnie z art. 45 k.c., rzeczami są tylko przedmioty materialne.

W myśl natomiast art. 47 § 1 ww. ustawy, część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych. Jak stanowi art. 47 § 2 k.c., częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego. Przedmioty połączone z rzeczą tylko dla przemijającego użytku nie stanowią jej części składowych (art. 47 § 3 k.c.).

W art. 48 k.c. postanowiono, że z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania.

Ponadto, stosownie do art. 49 § 1 k.c., urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne nie należą do części składowych nieruchomości, jeżeli wchodzą w skład przedsiębiorstwa. Innymi słowy w takim przypadku przestaje w sposób bezwzględny obowiązywać reguła superficies solo cedit ustanowiona w art. 48 w zw. z art. 47 § 1-2 k.c. Należy zaznaczyć, że przesłanka wynikająca z powołanego wyżej art. 49 § 1 k.c. jest spełniona z chwilą podłączenia wymienionych w tym przepisie urządzeń do sieci należących do przedsiębiorstwa przesyłowego. Oznacza to zatem, że do tego momentu zasada z art. 48 k.c. obowiązuje (na ogólnych warunkach).

Jednocześnie, na podstawie art. 49 § 2 k.c., osoba, która poniosła koszty budowy urządzeń, o których mowa w § 1, i jest ich właścicielem, może żądać, aby przedsiębiorca, który przyłączył urządzenia do swojej sieci, nabył ich własność za odpowiednim wynagrodzeniem, chyba że w umowie strony postanowiły inaczej. Z żądaniem przeniesienia własności tych urządzeń może wystąpić także przedsiębiorca.

Odnosząc powyższe do okoliczności rozpatrywanego przypadku w pierwszej kolejności należy ustalić/przesądzić, czy w omawianej sprawie przekazanie Infrastruktury 1 (nakładów na tę inwestycję) będzie stanowić/powinno być traktowane jako dostawa towarów zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, czy też jako świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

W świetle powołanych przepisów k.c. oraz zasady superficies solo cedit należy wskazać, że w żadnym momencie Spółka, zarówno podczas realizacji Infrastruktury 1, jak i w momencie jej nieodpłatnego przekazywania na rzecz Gminy, nie będzie właścicielem gruntów, przez które będzie przebiegać Infrastruktura 1, a co za tym idzie nie będzie także właścicielem jej samej. Wyjściowo/początkowo dlatego, że Infrastruktura 1 jako budowana na Nieruchomości Gminy będzie stanowić część składową tegoż gruntu. Sieci wodociągowe, studnia oraz stacja uzdatniania wody, które powstaną w ramach tej budowy, będą bowiem niejako z samej swej istoty/cech nierozerwalnie związane z ww. gruntem, tj. w taki sposób, że ich odłączenie od niego będzie niemożliwe bez uszkodzenia bądź istotnej zmiany (art. 47 § 2 k.c. w związku z art. 48 k.c.). Oznacza to, że Infrastruktura 1 nie może być przedmiotem odrębnej własności, a Spółka nie będzie/nie może nią rozporządzać jako rzeczą. Następnie/kolejno strony przesądzają w Umowie, że Infrastruktura 1 (nakłady na jej wybudowanie) staje się/będzie własnością Gminy, w związku z czym w momencie jej przyłączenia do przedsiębiorstwa ZGK uprawnienie wynikające z art. 49 § 2 k.c. (jak i sam ten przepis) będzie już nieaktualne. Spółka nie będzie/nie stanie się zatem właścicielem Infrastruktury 1 i nie będzie mogła nią rozporządzać jak właściciel w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT. Do takiego rozporządzenia nie dojdzie ani w momencie przyłączenia Infrastruktury 1 do sieci ZGK, ani też tym bardziej później (wcześniej natomiast, zgodnie z wcześniejszymi uwagami, rozporządzenie takie – rozpatrywane czysto teoretycznie – w ogóle nie jest dopuszczalne).

Mając powyższe na uwadze, zdaniem Spółki, przekazanie Infrastruktury 1 na rzecz Gminy, nie może być traktowane jako dostawa towarów dla celów opodatkowania VAT. Wobec powyższego należy rozważyć, czy nieodpłatne przekazanie Infrastruktury 1, wybudowanej na gruncie stanowiącym własność Gminy, stanowić będzie świadczenie usługi, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Zdaniem Spółki – tak.

Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w wydawanych przez DKIS interpretacjach indywidualnych. I tak, DKIS w interpretacji indywidualnej z 14 maja 2021 r. (sygn. 0112-KDIL1-1.4012.132.2021.3.AW) potwierdził stanowisko podatnika, że „przekazania nakładów poniesionych w związku z budową Infrastruktury na rzecz jednostek sektora publicznego – na gruncie należącym do jednostek sektora publicznego – nie można rozpatrywać w kategorii dostawy towarów. (…) Zatem, czynność ta stanowić będzie świadczenie usług w rozumieniu powołanego art. 8 ustawy”. Podobne stanowisko zostało zaprezentowane w interpretacji indywidualnej z 27 marca 2018 r. (sygn. 0114-KDIP4.4012.79.2018.1.MP).

W tym miejscu należy również zwrócić uwagę, że zgodnie z Umową przeniesienie przez Spółkę na rzecz Gminy nakładów poniesionych na Infrastrukturę 1 nastąpi nieodpłatnie. W konsekwencji, kwestia uznania tej czynności za świadczenie usługi podlegające (lub niepodlegające) VAT powinno być rozważane na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.

Z punktu widzenia analizowanej sprawy istotne jest to, że nieodpłatne świadczenie usług może być traktowane jak odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT tylko i wyłącznie, jeżeli świadczenie to jest realizowane dla celów innych niż działalność gospodarcza. Przypadek taki nie zachodzi w omawianym stanie faktycznym.

W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której przeniesienie przez Spółkę na rzecz Gminy nakładów poniesionych na Infrastrukturę 1 będzie mieć ewidentny związek z działalnością prowadzoną przez Spółkę (w tym kontekście vide też uwagi Spółki do pytania 1). Wskazana bowiem w opisie zdarzenia Inwestycja ma służyć zwiększeniu produkcji w fabryce Spółki, a co za tym idzie również wpłynąć korzystnie na jej przychody/obroty – poprzez ich zakładany wzrost. Jednym ze skutków realizacji Inwestycji będzie zwiększenie zapotrzebowania na wodę, która dostarczana jest do Nieruchomości za pośrednictwem ZGK.

Mając to na uwadze, bez realizacji Infrastruktury 1 nie będzie możliwe zwiększenie produkcji, bowiem urządzenia wodociągowe, które obecnie zapewniają dostawy wody nie są przystosowane do takiego zapotrzebowania, jakie wystąpi po zrealizowaniu przez Spółkę opisanej Inwestycji. W rezultacie, brak Infrastruktury 1 – i to wybudowanej w stosownym czasie – uniemożliwiałby lub znacząco utrudniałby korzystanie z Nieruchomości, co w konsekwencji oznaczałoby znacznie mniejszą produkcję niż zakładana, a finalnie przekładałoby się to na brak wzrostu obrotu z tytułu czynności podlegających opodatkowaniu VAT.

W ocenie Spółki, istnieje zatem oczywisty związek pomiędzy realizacją Infrastruktury 1, a czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT, które Spółka zamierza wykonywać w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej.

Powyższe stanowisko jest zgodne z linią prezentowaną przez organy podatkowe w wydawanych interpretacjach indywidualnych. I tak, DKIS w interpretacji indywidualnej z 31 sierpnia 2021 r. (0112-KDIL1-1.4012.414.2021.1.MG) wskazał, że „Skoro więc w opisanym stanie faktycznym nieodpłatne przekazanie Infrastruktury przez Spółkę na rzecz Gminy (...) w ramach Umowy stanowi nieodpłatne świadczenie usługi na cele związane z działalnością gospodarczą Spółki podlegającą opodatkowaniu VAT, to takie przekazanie nie podlega opodatkowaniu VAT, gdyż nie stanowi żadnej z czynności, które ustawa o VAT wymienia jako opodatkowane VAT”.

W świetle obowiązujących przepisów oraz przedstawionego opisu sprawy należy stwierdzić, że z uwagi na niespełnienie jednej z przesłanek warunkujących zrównanie nieodpłatnego świadczenia usług z odpłatnym świadczeniem usług – tj. z uwagi na istnienie związku z prowadzoną działalnością gospodarczą Spółki – nieodpłatne przekazanie na rzecz Gminy nakładów (bez zwrotu ich kosztów) poniesionych w związku z realizacją Infrastruktury 1, jako świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT, nie podlega opodatkowaniu VAT.

Powyższe stanowisko potwierdza między innymi przywołana wcześniej interpretacja indywidualna DKIS z 13 lutego 2023 r. (sygn. 0114-KDIP1-1.4012.9.2023.2.AKA), w której wskazano, że: „W konsekwencji, nieodpłatne przeniesienie Inwestycji wodociągowo -kanalizacyjnej na rzecz Gminy oraz nieodpłatne przeniesienie Praw z gwarancji na rzecz Gminy nie będzie stanowiło czynności opodatkowanej podatkiem, ponieważ nie są spełnione warunki, o których mowa w art. 8 ust. 2 ustawy. Z okoliczności przedstawionych przez Państwa wynika, że przedmiotowe świadczenie będzie miało związek z prowadzoną przez Państwa działalnością gospodarczą. Zatem nieodpłatne przeniesienie Inwestycji wodociągowo-kanalizacyjnej na rzecz Gminy, które w efekcie będzie przeniesieniem wyłącznie poniesionych nakładów, gdyż Inwestycja będzie na moment przeniesienia we władaniu przez przedsiębiorstwo przesyłowe oraz nieodpłatne przeniesienie Praw z gwarancji na rzecz Gminy nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług”.

Podsumowując, nieodpłatne przekazanie Infrastruktury 1 (tj. nakładów poniesionych przez Spółkę na jej wybudowanie bez zwrotu kosztów) przez Spółkę na rzecz Gminy w ramach Umowy, w ocenie Spółki, nie podlega opodatkowaniu VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”.

W świetle tego przepisu:

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Z uregulowań ustawy o podatku od towarów i usług wyraźnie wynika, że dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług, a prowadzoną działalnością opodatkowaną. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży – towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub świadczenia usług, będących przedmiotem dostawy, bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o związku pośrednim można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa. Mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganymi przez podatnika przychodami. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo–skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez dany podmiot obrotów.

W pierwszej kolejności Państwa wątpliwości dotyczą ustalenia, czy przy założeniu dochowania warunków formalnych Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu towarów i usług na potrzeby/w związku z realizacją Infrastruktury 1.

Z opisu sprawy wynika, że Spółka prowadzi działalność gospodarczą w zakresie produkcji i sprzedaży tzw. szybko zbywalnych dóbr konsumpcyjnych, w szczególności różnego rodzaju karm dla zwierząt domowych. W związku z prowadzoną działalnością, która w całości podlega podatkowi od towarów i usług i jest opodatkowana VAT według właściwych stawek tego podatku, Spółka jest w Polsce zarejestrowana jako podatnik VAT czynny. W ramach i na potrzeby wspomnianej działalności (w celu jej dalszego rozwoju) Spółka podjęła decyzję o rozbudowie posiadanego zakładu produkcyjnego (fabryki). Jednym ze skutków Inwestycji będzie zwiększenie zapotrzebowania fabryki na wodę, która dostarczana jest do nieruchomości, na której usytułowana jest fabryka przez lokalny zakład gospodarki komunalnej. W związku z Inwestycją Spółka podpisała z Gminą oraz ZGK umowę o współpracy przy realizacji sieci wodociągowej celem określenia zasad wzajemnej współpracy przy realizacji przez Spółkę infrastruktury obejmującej wykonanie sieci wodociągowej, studni oraz stacji uzdatniania wody wraz z obiektami towarzyszącymi, jak też jej późniejszego (po wybudowaniu i odbiorach technicznych) przekazania na majątek Gminy (która następnie, na podstawie odrębnych uzgodnień z ZGK, przekaże Infrastrukturę tej spółce do eksploatacji, w ramach prowadzonej przez nią działalności polegającej na zaopatrzeniu odbiorców indywidualnych i zbiorowych w wodę na terenie Gminy). Spółka zdecydowała/zobowiązała się wybudować Infrastrukturę na własny koszt i ryzyko, ponieważ w aktualnie obowiązującym wieloletnim planie rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych nie przewidziano budowy urządzeń przesyłowych i infrastruktury celem zwiększenia zaopatrzenia w wodę Nieruchomości, na potrzeby/w wymiarze wynikającym z Inwestycji, a także w ww. terminie Gmina nie planuje we własnym zakresie inwestycji w urządzenia przesyłowe i infrastrukturę, która mogłaby służyć realizacji zwiększonych dostaw wody do Nieruchomości. W rezultacie, brak Infrastruktury – i to wybudowanej w stosownym czasie (tj. do momentu zakończenia Inwestycji) – podważyłby sens całej Inwestycji, gdyż niemożliwe byłoby wykorzystanie jej przez Spółkę w praktyce (tj. do produkcji).

Biorąc powyższe pod uwagę należy wskazać, że wydatki związane z budową Inwestycji będą związane z wykonywaną przez Państwa opodatkowaną działalnością gospodarczą, polegającą na produkcji i sprzedaży tzw. szybko zbywalnych dóbr konsumpcyjnych, w szczególności różnego rodzaju karm dla zwierząt domowych. W konsekwencji, będzie przysługiwało Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o wartość podatku naliczonego z tytułu wydatków ponoszonych na budowę przedmiotowej Inwestycji.

Podsumowując, przy założeniu dochowania warunków formalnych Spółce przysługuje/będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu towarów i usług na potrzeby/w związku z realizacją Infrastruktury 1.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą również ustalenia, czy nieodpłatne przekazanie przez Spółkę na rzecz Gminy Infrastruktury 1 (tj. nakładów poniesionych przez Spółkę na jej wybudowanie bez zwrotu kosztów) będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług:

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Natomiast stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy:

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy:

Na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy:

Natomiast, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Spod pojęcia usługi będzie natomiast wyłączone takie świadczenie, którego treścią jest przeniesienie na inny podmiot prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stanowi ono bowiem dostawę towarów. Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów. Jeśli tylko mamy do czynienia ze świadczeniem, to na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług stanowi ono albo usługę, albo dostawę towarów.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę i odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi musi zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Wypłacający wynagrodzenie otrzymuje w zamian świadczenie przynoszące mu korzyść.

Kwestia „odpłatności” była niejednokrotnie przedmiotem rozpatrzenia przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Jak zauważył Trybunał w wyroku C-102/86 „czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem”.

Należy też zwrócić uwagę na wyrok C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden, gdzie Trybunał zauważył, że czynność „podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”. W orzeczeniu z 5 lutego 1981 r., C-154/80 Trybunał stwierdził, że świadczenie podlega opodatkowaniu jedynie w wypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi świadczenie wzajemne otrzymane przez świadczącego usługę. Musi również istnieć możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego.

Zatem z odpłatnością za dostawę towarów lub świadczenie usług mamy do czynienia w sytuacji, gdy pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usługi a zapłatą istnieje adekwatny związek.

Zgodnie z ustawą o podatku od towarów i usług, usługi o charakterze nieodpłatnym, jako niemieszczące się w zakresie opodatkowania tym podatkiem, co do zasady nie podlegają opodatkowaniu. Jednakże, od zasady tej określono wyjątki, zgodnie z którymi opodatkowaniu VAT podlega również świadczenie usług niemające charakteru odpłatnego.

I tak, przepis art. 8 ust. 2 ustawy stanowi:

Mając na uwadze powyższe regulacje należy wskazać, że co do zasady, opodatkowaniu podlega odpłatne świadczenie usług, w tym przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej. Ponadto, usługa o charakterze nieodpłatnym, tj. w ramach której odbiorca świadczenia nie jest obowiązany do żadnego świadczenia ekwiwalentnego na rzecz świadczącego usługę, może podlegać opodatkowaniu, jeżeli świadczenie usługi nastąpi dla celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

W oparciu o treść art. 353¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1610 ze zm.):

Z powyższej zasady wynika, że strony mogą dowolnie kształtować treść umowy w granicach wyznaczonych przez obowiązujące przepisy prawa, w tym także przepisy prawa podatkowego.

Jak stanowi art. 45 ustawy Kodeks cywilny:

Wyjaśnić jednocześnie należy, że przedmioty praw majątkowych mogą mieć charakter materialny albo niematerialny, a rzeczy stanowią jedną z kategorii przedmiotów, do których odnosi się treść praw majątkowych. Wyodrębnione przedmioty mające charakter materialny, czyli rzeczy, dzielone są tradycyjnie na nieruchomości i ruchomości (red. prof. dr hab. Maciej Gutowski, „Kodeks cywilny. Tom I. Komentarz do art. 1-449”, C.H. Beck 2016, komentarz do art. 45 k.c.)

Ponadto, stosownie do art. 49 § 1 ww. ustawy Kodeks cywilny:

Należy zaznaczyć, że przesłanka wynikająca z powołanego wyżej art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego jest spełniona z chwilą podłączenia wymienionych w tym przepisie urządzeń do sieci należących do przedsiębiorstwa lub zakładu.

Na podstawie art. 49 § 2 Kodeksu cywilnego:

W świetle powołanych przepisów Kodeksu cywilnego urządzenia przesyłowe co do zasady stanowią część składową nieruchomości, na której zostały posadowione. Jeżeli jednak wchodzą one w skład przedsiębiorstwa, to nie należą do części składowych nieruchomości, na których zostały posadowione. Tym samym, w takiej sytuacji stanowią one odrębny od samej nieruchomości przedmiot prawa własności. Uznanie sieci przesyłowych, o których mowa w art. 49 § 1 K.c. za odrębny od nieruchomości przedmiot prawa własności uzależnione zostało zatem od przesłanki, aby sieci te wchodziły w skład przedsiębiorstwa. Z chwilą fizycznego połączenia z siecią urządzenia te stają się zatem samoistnymi rzeczami ruchomymi, które mogą być przedmiotem odrębnej własności i odrębnego obrotu – może zatem dojść do przeniesienia własności tych urządzeń w drodze umowy na rzecz przedsiębiorcy lub osoby trzeciej.

Analiza przedstawionego przez Państwa opisu sprawy na tle powołanych powyżej przepisów prowadzi do wniosku, że przekazania nakładów poniesionych w związku z realizacją Infrastruktury 1 na rzecz Gminy nie można rozpatrywać w kategorii dostawy towarów. Jak bowiem wynika z opisu sprawy, zgodnie z umową, po dokonaniu odbioru końcowego na Gminę przejdą m.in. wszelkie obowiązki związane z utrzymaniem i eksploatacją Infrastruktury 1. Spółka przekaże nieodpłatnie Gminie nakłady poczynione przezeń na budowę Infrastruktury 1 na Nieruchomościach Gminy po dokonaniu odbioru końcowego potwierdzającego wykonanie ww. Infrastruktury 1 zgodnie z warunkami technicznymi. Niezwłocznie po dokonaniu odbioru końcowego Gmina rozpocznie dostawy wody. Infrastruktura 1 będzie wchodzić w skład przedsiębiorstwa zakładu gospodarki komunalnej z chwilą jej faktycznego połączenia z istniejącą infrastrukturą tej spółki. Gmina jest (będzie) podmiotem uprawnionym do rozporządzania i korzystania z Infrastruktury, w tym również z chwilą jej faktycznego połączenia z istniejącą infrastrukturą zakładu gospodarki komunalnej. Właścicielem Infrastruktury 1 w momencie przekazania nakładów na rzecz Gminy jest/będzie Gmina. Zatem, przekazania przez Spółkę Infrastruktury 1 nie można uznać za dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ustawy.

W konsekwencji, czynność ta stanowi świadczenie usług w rozumieniu powołanego art. 8 ustawy. Z uwagi natomiast na fakt, że opisane przekazanie nastąpiło nieodpłatnie, kwestia uznania tej czynności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług powinna być rozważana na podstawie przepisów art. 8 ust. 2 ustawy.

Uwzględniając powyższe uznać należy, że w przedmiotowej sprawie nieodpłatne przekazanie na rzecz Gminy na podstawie zawartej Umowy, nakładów związanych z realizacją Infrastruktury 1, stanowi nieodpłatne świadczenie usług, jednakże czynność ta nie będzie spełniała wskazanej w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy przesłanki do objęcia jej opodatkowaniem. Aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu – jak wskazano – świadczenie tych usług musi się odbyć bez związku z potrzebami prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej.

W przedmiotowej sprawie nieodpłatne przekazanie nakładów związanych z Infrastrukturą 1 jest związane z prowadzoną działalnością gospodarczą Spółki, gdyż – jak wskazała Spółka – w ramach i na potrzeby wspomnianej działalności (w celu jej dalszego rozwoju), tj. działalnością gospodarczą w zakresie produkcji i sprzedaży tzw. szybko zbywalnych dóbr konsumpcyjnych, w szczególności różnego rodzaju karmy dla zwierząt domowych, która w całości podlega podatkowi od towarów i usług, Spółka podjęła decyzję o rozbudowie posiadanego zakładu produkcyjnego (fabryki). Jednym ze skutków Inwestycji będzie zwiększenie zapotrzebowania fabryki na wodę, która dostarczana jest do nieruchomości, na której usytułowana jest fabryka.

Zatem, w analizowanym przypadku związek nieodpłatnego świadczenia usług z potrzebami prowadzonej przez Państwa działalności gospodarczej będzie spełniony.

W konsekwencji, nieodpłatne przeniesienie Inwestycji, tj. sieci wodociągowej na rzecz Gminy nie będzie stanowiło czynności opodatkowanej podatkiem, ponieważ nie są spełnione warunki, o których mowa w art. 8 ust. 2 ustawy. Z okoliczności przedstawionych przez Państwa wynika, że przedmiotowe świadczenie będzie miało związek z prowadzoną przez Państwa działalnością gospodarczą.

Podsumowując, z uwagi na niespełnienie jednej z przesłanek warunkujących zrównanie nieodpłatnego świadczenia usług z odpłatnym świadczeniem usług – z uwagi na istnienie związku z prowadzoną przez Państwa działalnością gospodarczą – nieodpłatne przekazanie na rzecz Gminy nakładów poniesionych w związku z budową Infrastruktury 1 jako świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, nie podlega/nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

·stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

·zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Odnośnie powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 1634 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).