Temat interpretacji

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko wnioskodawczyni przedstawione we wniosku z dnia 05 maja 2008r. (data wpływu do tut. Biura07 maja 2008r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodów uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości- jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 07 maja 2008r. wpłynął do tut. Biura ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie sposobu opodatkowania przychodów uzyskanych ze sprzedaży nieruchomości.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Postanowieniem Sądu Rejonowego postępowanie spadkowe z dnia 19 maja 1994r. po ojcu, wnioskodawczyni stała się wspólnie z matką i siostrą współwłaścicielką poniższych nieruchomości w następujących udziałach:

• matka udział wynoszący 4/6, wnioskodawczyni i jej siostra udziały wynoszące po 1/6 każda z nich
  dz. nr 42 o pow. 51a
  dz. nr 97 o pow. 62a
  dz. nr 91/1 o pow. 11a
  dz. nr 91/2 o pow. 61a
• matka udział wynoszący 1/3, wnioskodawczyni i jej siostra udziały wynoszące po 1/3 każda z nich
  dz. nr 287 o pow. 50a
  
  

Wnioskodawczyni zamierza sądownie znieść współwłasność (zgodny podział majątku) tak aby każda ze współwłaścicielek miała całość nieruchomości:

• dz. nr 42 o pow. 51a i dz. nr 287 o pow. 50a niezabudowane wnioskodawczyni.
• dz. nr 91/2 o pow. 61a dom matka
• dz. nr 91/1 o pow. 11a dom w budowie i dz. nr 97 o pow. 62a niezabudowana siostra.
  
  

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że zniesienie współwłasności nie stanowi nabycia rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pod warunkiem, że przy podziale majątku wspólnego nie następuje spłata lub dopłata, a dokonany podział jest ekwiwalentny w naturze. Wnioskodawczyni powołała wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 28 stycznia 1998r. sygn. akt NSA I SA/GD 28/96. A więc wnioskodawczyni uważa, że po zgodnym sądowym podziale majątku spadku, gdy każdy ze spadkobierców otrzyma całość nieruchomości równych i ekwiwalentnych według nich, grunty uzyskane po podziale nie są nabyte i będą one wolne od podatku dochodowego z tytułu sprzedaży.

Na tle przedstawionego zdarzenia przyszłego stwierdzam co następuje.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 26 lipca 1991r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) źródłem przychodu jest z zastrzeżeniem ust. 2 odpłatne zbycie:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów
   jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.
   
   

Ustawą z dnia 16 listopada 2006r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz o zmianie niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2006 r., Nr 217, poz. 1588) wprowadzono obowiązujące od 01 stycznia 2007r., zasady opodatkowania dochodów z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. ac ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jednak z uwagi na treść przepisu art. 7 ust. 1 powołanej ustawy z dnia 16 listopada 2006r. do odpłatnego zbycia nieruchomości i praw, nabytych lub wybudowanych (oddanych do użytkowania) do dnia 31 grudnia 2006r., stosuje się zasady określone w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2007r.

Dla ustalenia zatem jakie przepisy znajdą zastosowanie w sprawie, istotne jest ustalenie daty nabycia nieruchomości lub jej części.

• Z treści wniosku wynika, że nabycie udziału w prawie do poszczególnych nieruchomości nastąpiło z chwilą śmierci ojca wnioskodawczyni, co potwierdzono sądownie w dniu 19 maja 1994r.
  Zgodnie z art. 924 i 925 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964r. Kodeks cywilny (Dz. U. nr 16, poz. 93 ze zm.) spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku, natomiast otwarcie spadku następuje z chwilą śmierci spadkodawcy. Oznacza to, iż dniem nabycia przez wnioskodawczynię i pozostałych spadkobierców spadku jest data śmierci ojca. Data postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku potwierdza jedynie fakt nabycia.
  We wniosku nie podano kiedy zmarł ojciec wnioskodawczyni. Skoro jednak wskazano, że postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku Sąd Rejonowy wydał 19 maja 1994r., oznacza to, że śmierć spadkodawcy nastąpiła przed ta datą. Tym samym należy stwierdzić, że przychód uzyskany ze sprzedaży udziału nabytego w drodze spadku nie podlega w ogóle opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jako że od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie udziału w nieruchomości minęło pięć lat (art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Tym samym odpłatne zbycie tego udziału w przedmiotowej nieruchomości nie stanowi w ogóle źródła przychodu.
• Natomiast w odniesieniu do skutków podatkowych dokonania działu spadku i zniesienia współwłasności stwierdza się co następuje.
  
  

Zgodnie z art. 1035 ustawy Kodeks cywilny, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Do momentu zniesienia tej współwłasności lub dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku.
Z instytucją działu spadku mamy więc do czynienia w sytuacji, w której spadek przypada kilku spadkobiercom. Wskutek działu spadku poszczególni spadkobiercy stają się podmiotami wyłącznie uprawnionymi względem przyznanych im praw majątkowych, stanowiących do chwili działu przedmiot wspólności. Dział spadku nie jest tożsamy z nabyciem w drodze spadku. Nie zmienia to faktu, iż dział spadku jest zawsze konsekwencją wcześniejszego nabycia spadku.
Zniesienie współwłasności polega na dokonaniu podziału rzeczy wspólnej należącej do wszystkich współwłaścicieli, ponieważ współwłaściciele mają swoje udziały w prawie, ale nie w rzeczy. W rezultacie dochodzi tylko do nowego ukształtowania prawa własności poprzez odebranie temu prawu cechy wspólności. Jeżeli zatem udział w działce nabytej w całości w wyniku podziału jest zgodny z udziałem posiadanym przed zniesieniem współwłasności - nie następuje nabycie podlegające opodatkowaniu, ponieważ w ten sposób nie ulega powiększeniu zarówno zakres dotychczasowego władztwa tej osoby nad rzeczą (nieruchomością), jak i stan jej majątku osobistego. Zniesienie współwłasności, w wyniku którego udział w nieruchomości nie zwiększył się, zmienia wyłącznie charakter własności.

Jedynie nabycie nieruchomości w drodze działu spadku lub zniesienia współwłasności w części przekraczającej udział spadkowy (nawet wówczas, jeżeli nabycie to następuje nieodpłatnie) stanowi nabycie w myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy. W konsekwencji należny jest podatek dochodowy z tytułu sprzedaż nieruchomości i praw majątkowych.

Z opisanego zdarzenia przyszłego we wniosku wynika, że wnioskodawczyni stoi na stanowisku, iż w świetle art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przy podziale majątku wspólnego, gdzie nie następuje spłata i dopłata, a dokonany podział jest ekwiwalentny w naturze nie następuje nabycie rzeczy. Wobec powyższego tut. organ wyjaśnia, że pogląd wnioskodawczyni jest prawidłowy, o ile wartość udziału po zniesieniu współwłasności będzie równy i ekwiwalentny, ale nie według subiektywnego przekonania wnioskodawczyni, lecz w świetle wyliczenia dokonanego na podstawie cen rynkowych obowiązujących na danym obszarze za 1m2 ziemi (gruntu).

Dodatkowo należy podkreślić, iż z opisanego stanu faktycznego sprawy wynika, że w skład spadku wchodziło kilka nieruchomości, przy czym każda z tych rzeczy (nieruchomości) ma określoną wartość.
Wobec tego należy wyjaśnić, że w przypadku gdy przedmiotem spadku jest więcej niż jedna rzecz lub prawo, a w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności wnioskodawczyni otrzymuje tylko np. jedno lub dwa z tych praw zrzekając się równocześnie swoich udziałów w innych rzeczach i prawach, dla obliczenia udziału nabytego w spadku w nieruchomościach otrzymanych w wyniku działu spadku i zniesienia współwłasności należy:
obliczyć wartość całego udziału spadkowego wnioskodawczyni, czyli zsumować wartość udziałów nabytych w każdej rzeczy czy prawie (wartość udziałów w poszczególnych rzeczach może być wszakże różna, bo zależeć będzie od wartości każdej z nieruchomości). Dopiero suma wartości tych udziałów będzie odzwierciedlała udział nabyty w drodze spadku. Następnie należy ustalić wartość nieruchomości jakie wnioskodawczyni otrzyma na wyłączną własność w drodze działu spadku i zniesienia współwłasności.

Jeśli z porównania wartości udziału nabytego w drodze spadku z udziałem nabytym w drodze działu spadku i zniesienia współwłasności powstanie nadwyżka wartości tak otrzymanych nieruchomości ponad wartość udziału spadkowego w całym spadku, to tylko ta nadwyżka będzie podlegała opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 30e ustawy. Należy bowiem uznać, że wartość nieruchomości nabytej w części w spadku, a w części w drodze działu spadku nie będzie podlegała opodatkowaniu tylko w części odpowiadającej wartości udziału wnioskodawczyni nabytego w spadku.

W związku z powyższym, jeśli dział spadku i zniesienie współwłasności nastąpią w 2008r., a wnioskodawczyni nabędzie udział przekraczający udział nabyty w spadku to przysporzenie to musi być traktowane jako nowe nabycie, ponieważ udział przypadający wnioskodawczyni w majątku wspólnym ulegnie powiększeniu i nabycie to nie może być utożsamiane z nabyciem w drodze spadku.

W związku z powyższym do przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości w części nabytej w drodze umowy o dział spadku i zniesienie współwłasności będą miały zastosowanie przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007r.

Stosownie zatem do przepisu art. 30e ust. 1 i 4 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2007r. od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku i jest płatny w terminie złożenia zeznania za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie. Podstawą obliczenia podatku zgodnie z art. 30e ust. 2 ustawy jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw. Przy czym przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw majątkowych oraz innych rzeczy, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8, jest wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia (art. 19 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Stosownie natomiast do art. 22 ust. 6 d ustawy za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.
Zgodnie z art. 30e ust. 4 i 5 ww. ustawy podatek ten jest płatny w terminie złożenia zeznania, o którym mowa w art. 45, za rok podatkowy, w którym nastąpiło odpłatne zbycie. Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł.

Podsumowując stwierdzić należy, iż przychód uzyskany ze sprzedaży nieruchomości w części nabytej w drodze spadku nie będzie w ogóle podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym z uwagi na fakt, iż okres pięcioletni, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy już upłynął, a przychód uzyskany ze sprzedaży części ww. nieruchomości nabytej w drodze działu spadku i zniesienia współwłasności, jeżeli wartość tak nabytego udziału przekroczyła udział nabyty w drodze spadku zgodnie z regulacją wynikającą z art. 30e ustawy o podatku dochodowym w brzmieniu obowiązującym od 01 stycznia 2007. będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Do wniosku podatnik dołączył plik dokumentów. Należy jednak zauważyć, że wydając interpretacje w trybie art. 14b Ordynacji podatkowej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów nie przeprowadza postępowania dowodowego w związku z czym nie jest obowiązany, ani uprawniony do ich oceny; jest związany wyłącznie opisem stanu faktycznego przedstawionym przez wnioskodawcę i jego stanowiskiem.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Katowicach Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Bielsku-Białej ul. Traugutta 2a, 43-300 Bielsko-Biała.