Temat interpretacji

1. Czy terminem nabycia całej nieruchomości przez Panią, będącej skutkiem dziedziczenia jest data 11 lutego 1989 r. oraz 14 czerwca 2002 r.?
2. Czy sprzedaż 14 listopada 2011 r. części nieruchomości nabytej w drodze dziedziczenia nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani przedstawione we wniosku z dnia 9 grudnia 2011 r. (data wpływu 12 grudnia 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 22 lutego 2012 r. (data wpływu 24 lutego 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodu uzyskanego z tytułu sprzedaży nieruchomości - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 grudnia 2011 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania dochodu uzyskanego z tytułu sprzedaży nieruchomości.

Wniosek uzupełniono pismem z dnia 22 lutego 2012 r. (data wpływu 24 lutego 2012 r.).

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

Postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 11 lutego 2009 r. spadek po zmarłym w dniu 11 lutego 1989 r. nabyli: żona zmarłego oraz troje dzieci (tj. Pani oraz dwoje rodzeństwa) - po ¼ części każde z nich. Postanowieniem Sądu Rejonowego z dnia 11 stycznia 2008 r. spadek po zmarłej 14 czerwca 2002 r. nabyło dwoje dzieci (Pani i brat) - po ½ części każde z nich.

Postanowieniem z dnia 11 czerwca 2010 r. Sąd Rejonowy uznał, że:

• w skład spadku po zmarłym wchodzi udział ½ części w prawie własności nieruchomości rolnej zabudowanej, obejmującej działkę nr 1838/2 o pow. 0,15ha

• w skład spadku po zmarłej wchodzi:
  
  
  1. udział wynoszący ½ części w prawie własności obejmujący działkę nr 1838/2 o pow. 0,15ha,
  2. prawo własności nieruchomości obejmującej działkę 1838/1 o pow. 0,23ha oraz udział wynoszący 2/3 części w prawie własności działki nr 1842 o pow. 0,28ha.

Postanowieniem tym Sąd Rejonowy dokonał działu spadku po zmarłych i zniesienia współwłasności w ten sposób, że powyższe nieruchomości przyznał na wyłączną własność Pani. Na rzecz pozostałych spadkobierców zasądził stosowne spłaty.

Wartość sprzedanej części nieruchomości przekraczała wartość części spadku jaki przysługiwał Pani. Zniesienie współwłasności i dział spadku odbyły się poprzez spłaty gotówkowe dokonane przez wyłącznego właściciela nieruchomości tj. przez Panią na rzecz pozostałych spadkobierców. W związku ze spłatami uiszczony został podatek od czynności cywilnoprawnych.

W dniu 14 listopada 2011 r., aktem notarialnym zbyła Pani działkę zabudowaną nr 1838/2 o pow. 0,15ha oraz działkę rolna nr 1838/1 o pow. 0,23ha.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

1. Czy terminem nabycia całej nieruchomości przez Panią, będącej skutkiem dziedziczenia jest data 11 lutego 1989 r. oraz 14 czerwca 2002 r....
2. Czy sprzedaż 14 listopada 2011 r. części nieruchomości nabytej w drodze dziedziczenia nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z wyrokiem NSA z dnia 13 września 2011 r., sygn. akt. II FSK 500/10 - jeżeli nabycie nieruchomości było skutkiem dziedziczenia uznaje się, że nastąpiło w chwili, w której zmarł spadkodawca. W Pani przypadku nastąpiło to 11 lutego 1989 r. oraz 14 czerwca 2002 r. Dotyczy to także tych przypadków, kiedy sprzedający nieruchomość nie był jedynym spadkobiercą, a procedura działu spadku doprowadziła do tego, że został on uznany za wyłącznego właściciela nieruchomości. Wskazuje Pani, iż NSA przesądził, że jest tylko jedna data nabycia nieruchomości, tj. data otwarcia spadków. Uważa Pani, iż od daty nabycia spadku minął 5-letni okres. Zatem, w ocenie Pani, jest zwolniona od obowiązku uiszczenia podatku dochodowego od osób fizycznych. W powołanym wyroku NSA przesądził, iż przy sprzedaży nieruchomości nabytej ponad udział spadkowy od innych spadkobierców w drodze działu spadku nie ma dwóch terminów nabycia. Nawet w przypadku nabycia części nieruchomości na skutek zniesienia współwłasności termin uprawniający do zwolnienia z podatku dochodowego od osób fizycznych przy sprzedaży nieruchomości otrzymanej w spadku należy liczyć dla całej nieruchomości od daty otwarcia spadku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

W myśl art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.) opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a, 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

1. nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
2. spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
3. prawa wieczystego użytkowania gruntów,
4. innych rzeczy

• jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a)-c) przed upływem 5 lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy - przed upływem pół roku licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.

Zatem odpłatne zbycie nieruchomości i ww. praw majątkowych nie rodzi na gruncie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych skutków podatkowych jeżeli spełnione są łącznie dwa warunki:

• odpłatne zbycie nie następuje w wykonywaniu działalności gospodarczej (nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej) oraz

• zostało dokonane po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło ich nabycie lub wybudowanie.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, iż spadek po zmarłym w dniu 11 lutego 1989 r. nabyli: żona zmarłego oraz troje dzieci (tj. Pani oraz dwoje rodzeństwa) - po ¼ części każde z nich. Natomiast spadek po zmarłej 14 czerwca 2002 r. nabyło dwoje dzieci (Pani i brat) - po ½ części każde z nich.

W postanowieniu z dnia 11 czerwca 2010 r. Sąd Rejonowy stwierdził, że:

• w skład spadku po zmarłym wchodzi udział ½ części w prawie własności nieruchomości rolnej zabudowanej, obejmującej działkę nr 1838/2 o pow. 0,15ha

• w skład spadku po zmarłej wchodzi:
  
  
  1. udział wynoszący ½ części w prawie własności obejmujący działkę nr 1838/2 o pow. 0,15ha,
  2. prawo własności nieruchomości obejmującej działkę 1838/1 o pow. 0,23ha oraz udział wynoszący 2/3 części w prawie własności działki nr 1842 o pow. 0,28ha.

Postanowieniem tym Sąd Rejonowy dokonał działu spadku po zmarłych i zniesienia współwłasności w ten sposób, że powyższe nieruchomości przyznał na wyłączną własność Pani. Na rzecz pozostałych spadkobierców zasądził stosowne spłaty.

Biorąc powyższe pod uwagę wskazać należy, że zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16 poz. 93 ze zm.) prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób. W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy, natomiast spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku (art. 925 Kodeksu cywilnego). Oznacza to, nabycie przez spadkobierców nieruchomości wchodzącej w skład masy spadkowej następuje z chwilą otwarcia spadku tj. śmierci spadkodawcy. Postanowienie Sądu o nabyciu spadku potwierdza jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

Stosownie zaś do art. 1035 Kodeksu cywilnego, jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, do wspólności majątku spadkowego oraz do działu spadku stosuje się odpowiednio przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych z zachowaniem przepisów niniejszego tytułu.

Powyższe oznacza, że do momentu dokonania działu spadku, spadkobiercy są współwłaścicielami rzeczy i praw wchodzących w skład spadku. W wyniku działu spadku prawa majątkowe objęte spadkiem przyznane poszczególnym spadkobiercom przechodzą na nich. Ustaje więc wspólność majątku spadkowego. Umowa o dział spadku lub prawomocne orzeczenie sądowe o dziale spadku stanowią tytuł własności rzeczy, które w dziale przypadły poszczególnym spadkobiercom.

W wyniku dokonania działu spadku, możliwy jest podział rzeczy lub prawa stanowiącego majątek spadkowy poprzez przyznanie tej rzeczy lub prawa jednej osobie, przy jednoczesnym zobowiązaniu dokonania spłat na rzecz pozostałych współspadkobierców. Wówczas osoba otrzymująca w całości daną rzecz lub prawo nabywa jej część ponad dotychczas posiadany i przysługujący jej udział w rzeczy lub prawie.

Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców (art. 1037 § 1 ustawy).

Przyznanie danej osobie na wyłączną własność rzeczy w drodze zniesienia współwłasności, podziału majątku wspólnego czy działu spadku jest nabyciem tych rzeczy. Nabyciem rzeczy w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie jest przyznanie jej na wyłączną własność jednemu ze współwłaścicieli w wyniku dokonanego podziału, jeśli:

• podział taki jest ekwiwalentny w naturze i nie towarzyszą mu spłaty i dopłaty lub

• wartość rzeczy mieści się w udziale, jaki przysługiwał tej osobie w majątku wspólnym.

Jeżeli spełnione są wymienione wyżej warunki, podział nieruchomości nie może być rozpatrywany w kategoriach nabycia. W takiej sytuacji za datę jej nabycia uznać należy datę pierwotnego nabycia udziału w nieruchomości. Jeżeli jednak na skutek dokonanego podziału nieruchomości lub zniesienia współwłasności przysługujący danej osobie udział ulega powiększeniu lub też towarzyszą mu spłaty i dopłaty wówczas czynność ta skutkuje nabyciem ponad dotychczas posiadany udział. Podkreślić zatem należy, iż w każdej sytuacji, kiedy w wyniku działu spadku lub zniesienia współwłasności jeden z dotychczasowych współwłaścicieli został zobowiązany do spłaty, mamy do czynienia z nieekwiwalentnym podziałem, a po stronie osoby zobowiązanej do spłaty następuje nabycie majątku przekraczające pierwotnie posiadany przez niego udział we współwłasności.

Jak wynika ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku, w wyniku działu spadku stała się Pani wyłącznym właścicielem nieruchomości.

Ponieważ, dział spadku i zniesienie współwłasności odbyło się za spłatą na rzecz współwłaścicieli nieruchomości będących przedmiotem działu spadku i zniesienia współwłasności, zatem uznać należy, iż skutkowało dla Pani nabyciem części nieruchomości ponad dotychczas posiadany udział w tych nieruchomościach.

W świetle powyższego, uznać należy, że nabyła Pani nieruchomość, odpowiednio w roku 1989, 2002 oraz w roku 2010 - w części nabytej ponad dotychczas posiadany udział.

Zatem bieg terminu pięcioletniego, określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, winien być liczony stosownie do nabycia udziałów, od końca roku 1989, 2002 oraz 2010 r.

W konsekwencji, dokonana w 2011 r. sprzedaż nieruchomości w części odpowiadającej udziałom nabytym w 1989 i 2002 r. nie będzie stanowiła źródła przychodu określonego w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z uwagi na upływ pięciu lat od końca roku, w którym nastąpiło nabycie.

Natomiast sprzedaż nieruchomości, w części nabytej w 2010 r. ponad dotychczas posiadany przez Panią udział, dokonana przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie, stanowiła źródło przychodu o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy.

W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r., od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a) - c) podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Podstawą obliczenia podatku, o której mowa w ust. 1, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw (art. 30 ust. 2 ustawy).

Przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości, co wynika z treści art. 19 ust. 1 ustawy, jest jej wartość wyrażona w cenie określonej w umowie, pomniejszona o koszty odpłatnego zbycia. Jeżeli jednak cena, bez uzasadnionej przyczyny, znacznie odbiega od wartości rynkowej tych rzeczy lub praw, przychód ten określa organ podatkowy lub organ kontroli skarbowej w wysokości wartości rynkowej, którą zgodnie z ust. 3 tegoż artykułu określa się na podstawie cen rynkowych stosowanych w obrocie rzeczami lub prawami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca odpłatnego zbycia.

W myśl art. 30e ust. 4 i 5 powołanej powyżej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3 wykazać:

1. dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub
2. dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) nie łączy się z dochodami (przychodami) z innych źródeł.

Stosownie do przepisu art. 22 ust. 6d ww. ustawy za koszty uzyskania przychodu z tytułu odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c), nabytych w drodze spadku, darowizny lub w inny nieodpłatny sposób, uważa się udokumentowane nakłady, które zwiększyły wartość rzeczy i praw majątkowych, poczynione w czasie ich posiadania oraz kwotę zapłaconego podatku od spadków i darowizn w takiej części, w jakiej wartość zbywanej rzeczy lub prawa przyjęta do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn odpowiada łącznej wartości rzeczy i praw majątkowych przyjętej do opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn.

Nadto, zgodnie z art. 22 ust. 6e ww. ustawy wysokość nakładów, o których mowa powyżej, ustala się na podstawie faktur VAT w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług oraz dokumentów stwierdzających poniesienie opłat administracyjnych.

Reasumując stwierdzić należy, iż dochód uzyskany ze sprzedaży przedmiotowej nieruchomości w części odpowiadającej udziałowi nabytemu przez Panią w drodze działu spadku, będzie podlegał opodatkowaniu 19% podatkiem dochodowym, chyba że uzyskane środki przeznaczy Pani na cele mieszkaniowe zgodnie z dyspozycją art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2009 r.

W odniesieniu do powołanego wyroku NSA tutejszy organ informuje, że został on wydane w indywidualnej sprawie oraz w innym stanie prawnym i nie ma zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego czy też zdarzenia przyszłego.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku, ul. H. Sienkiewicza 84, 15-950 Białystok po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Bydgoszczy Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Toruniu, 87 100 Toruń, ul. Św. Jakuba 20.

Wniosek ORD-IN

Treść w pliku PDF 3 MB

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy