
Temat interpretacji
Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego Łódź-Górna, działając na podstawie przepisów art. 14a § 1 i § 4 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Ordynacja podatkowa (j.t. Dz. U. z 2005r. Nr 8, poz. 60) - uznaje za nieprawidłowe stanowisko przedstawione przez reprezentującego Pana pełnomocnika w przesłanym w dniu 4 marca 2005r. wniosku w sprawie udzielenia pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w Pana indywidualnej sprawie, w której nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.
Zgodnie z art. 14a § 1 cytowanej ustawy Ordynacja podatkowa - "stosownie do swojej właściwości naczelnik urzędu skarbowego, naczelnik urzędu celnego lub wójt (...) na pisemny wniosek podatnika, płatnika lub inkasenta mają obowiązek udzielić pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w ich indywidualnych sprawach, w których nie toczy się postępowanie podatkowe lub kontrola podatkowa albo postępowanie przed sądem administracyjnym.Interpretacja, o której mowa powyżej następuje w drodze postanowienia i dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia tego zdarzenia.
W dniu 4 marca 2005r. reprezentujący Pana pełnomocnik przesłał do tutejszego organu podatkowego wniosek w sprawie pisemnej interpretacji prawa podatkowego w Pana indywidualnej sprawie.
Opisany w wyżej wymienionym wniosku stan faktyczny przedstawia się następująco:W roku 2004, na skutek wykonania wyroku Sądu Okręgowego w Łodzi (sygn. akt I C 104/00) Skarb Państwa - Minister Zdrowia wypłacił na Pana rzecz następujące kwoty pieniężne:- 25.000 zł. - z tytułu zadośćuczynienia za doznaną krzywdę z ustawowymi odsetkami od dnia 10 marca 2000 do dnia zapłaty- 10.000 zł. - z tytułu odszkodowania z ustawowymi odsetkami od dnia 10 marca 2000r. do dnia zapłaty- kwotę po 300 zł. miesięcznie tytułem renty na zwiększone potrzeby od dnia 15 lutego 2000r.Odszkodowanie wraz z odsetkami zostało zasądzone na podstawie przepisów odrębnej ustawy, tj. kodeksu cywilnego art. 444 i 481.Pana wątpliwości powstały w związku z otrzymaniem informacji według "PIT-8" sporządzonej przez Ministra Zdrowia tj. uważa Pan, że nie ma podstaw prawnych do obciążania Pana podatkiem od zapłaconych odsetek za opóźnienie.Odsetki te - w Pana ocenie - jako świadczenie uboczne w stosunku do odszkodowania - korzystają ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.Przedmiotowe odsetki za opóźnienie zapłaty odszkodowania nie są także Pana zdaniem przychodem wymienionym w przepisach art. 10-20 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego Łódź-Górna, po sprawdzeniu, że spełnione zostały warunki określone w art. 14a § 1 i 2 cytowanej ustawy Ordynacja podatkowa - udziela poniższej informacji:
Podstawową zasadą ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (j.t. Dz. U. z 2000r. Nr 14, poz. 176 ze zm.), w brzmieniu obowiązującym w roku 2004 jest powszechność opodatkowania.
W terminie określonym w art. 45 ust. 1 cytowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podatnicy są obowiązani składać urzędom skarbowym zeznanie, według ustalonego wzoru, o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym. W zeznaniu tym należy wykazać wszelkiego rodzaju dochody osiągnięte w roku podatkowym, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52 i 52a oraz dochodów, od których na podstawie przepisów ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Powoływany we wniosku z dnia 3 marca 2005r. przepis art. 21 ust. 1 pkt 3b) cytowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że "wolne od podatku dochodowego są odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie, z wyjątkiem odszkodowań:a) otrzymanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą,b) dotyczących korzyści, które podatnik mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono".
W katalogu zwolnień przedmiotowych nie zostały natomiast wymienione odsetki od odszkodowań, o których mowa w wyżej wymienionym art. 21 ust. 1 pkt 3b) cytowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Podkreślenia wymaga fakt, że powszechnie zaakceptowana w prawie podatkowym reguła interpretacyjna nakazuje ścisłe stosowanie norm prawnych regulujących zwolnienia od opodatkowania, bez możliwości stosowania wykładni rozszerzającej.
Należy zatem powołany w powyższym przepisie termin "odszkodowanie" interpretować zgodnie ze znaczeniem językowym.Odszkodowaniem jest więc suma pieniężna zasądzona przez sąd w związku z zaistnieniem szkody. Odszkodowanie to jest związane z naprawieniem szkody i stanowi instytucję odrębną od odsetek za zwłokę w spełnieniu świadczenia pieniężnego.
Dla oceny, czy odsetki za opóźnienie świadczenia stanowią odszkodowanie w rozumieniu przepisów prawa cywilnego, przesądzające znaczenie ma przepis art. 481 § 1 k.c. Przepis ten regulujący instytucję prawną odsetek stanowi, że "jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie to było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi". Jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe.
Zatem chociaż odsetki są świadczeniem ubocznym, bo warunkiem powstania uprawnienia do odsetek jest istnienie długu głównego i jego wymagalność - to roszczenie o odsetki ma charakter samoistny. Nie można więc ich utożsamiać z odszkodowaniem (naprawieniem szkody).
Konkludując, stwierdzić należy, że wyłączenie z opodatkowania należności głównej (zadośćuczynienia za doznaną krzywdę) na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 3b) cytowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, nie powoduje zwolnienia z opodatkowania odsetek od niej naliczonych.
Odsetki te stanowią natomiast Pana przychód w dacie ich otrzymania (w roku 2004), z tytułu innych źródeł określonych w art. 10 ust. 1 pkt 9, w związku z art. 20 ust. 1 cytowanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Należy przy tym zauważyć, że w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazane zostały jedynie przykłady niektórych przychodów zaliczanych do innych źródeł, natomiast nie jest to katalog zamknięty.
Od tych przychodów płatnicy nie pobierają zaliczek na podatek dochodowy, ale są obowiązani zgodnie z art. 42a wyżej wymienionej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, sporządzić dla podatnika informację o wysokości osiągniętego przychodu (otrzymana przez Pana informacja "PIT-8").
Przychód ten winien Pan wykazać w zeznaniu rocznym za rok podatkowy 2004, w pozycji "inne źródła".
Biorąc pod uwagę przedstawione powyżej uzasadnienie - postanowiono, jak w sentencji, uznając, że przedstawione przez Pana stanowisko w sprawie - za nieprawidłowe.
