Informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 17.05.2004, sygn. UP-II-2-1/415-10/04, Pierwszy Urząd Skarbowy w Koszalinie

Temat interpretacji

Na podstawie art. 14 a § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 1997r. Nr 137, poz. 926 ze zm.) Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Koszalinie na pisemne zapytanie z dnia 17.03.2004 r., udziela informacji o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego i stwierdza, co następuje:

Wnosząca zapytanie przedstawiła stan faktyczny, z którego wynika, że ma na utrzymaniu niepełnosprawne dziecko w wieku 10 lat, syna który urodził się z niedotlenieniem mózgu. Podatniczka ponosi wydatki na terapię pedagogiczną syna, a z przedstawionych dokumentów wynika że:

• zgodnie z orzeczeniem o niepełnosprawności wydanym przez Powiatowy Zespół do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności, dziecko podatniczki zostało zaliczone do osób niepełnosprawnych. W orzeczeniu wskazano na konieczność stałego współdziałania na co dzień opiekuna dziecka w procesie leczenia, rehabilitacji i edukacji, korzystania z systemu środowiskowego wsparcia w samodzielnej egzystencji, konieczność sprawowania zwiększonej stałej opieki pielęgnacyjnej,
• Miejska Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Koszalinie orzekła o potrzebie kształcenia specjalnego syna podatniczki, z zaleceniem realizacji obowiązku szkolnego dziecka w szkole integracyjnej lub oddziale integracyjnym, dostosowanie metod pracy i kryteriów wymagań do indywidualnych możliwości percepcyjnych chłopca, kontynuacji logoterapii i terapii pedagogicznej poprzez ćwiczenie koncentracji uwagi, ćwiczenie analizy i syntezy słuchowej, pobudzanie rozwoju percepcji wzrokowej i koordynacji wzrokowo-ruchowej, usprawnianie grafomotoryki,
• zgodnie z zaświadczeniem lekarza specjalisty od 5 roku życia chłopiec objęty jest terapią pedagogiczną i psychologiczną, mającą na celu poprawę funkcjonowania dziecka i umożliwienie mu podjęcia nauki w szkole integracyjnej,
• według rachunku wystawionego przez Prywatne Centrum Doskonalenia Umiejętności Wychowawczych w Koszalinie, dziecko podatniczki uczęszcza na zajęcia terapii pedagogicznej. Koszty tych zajęć ponoszone są przez podatniczkę.

Na tle takich okoliczności faktycznych podatniczka formułuje stanowisko, że ponoszone wydatki na terapię pedagogiczną, niepełnosprawnego dziecka może odliczyć od dochodu z tytułu wydatków rehabilitacyjnych, w ramach odpłatności za zabiegi rehabilitacyjno-usprawniające, zabiegi rehabilitacyjne, członka rodziny pozostającego na jej utrzymaniu.

Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego w Koszalinie stwierdza, że stanowisko to jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) - zwanej dalej "ustawą" - od dochodu odlicza się wydatki rehabilitacyjne (a w brzmieniu obowiązującym od 01.01.04r. również wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych), poniesione w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne. Za wydatki, o których w art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy uważa się: odpłatność za pobyt na leczeniu sanatoryjnym, za pobyt w placówkach leczniczo-sanatoryjnych, rehabilitacyjno-szkoleniowych, leczniczo-opiekuńczych, opiekuńczo-pielęgnacyjnych, leczniczo-wychowawczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjno-usprawniające. Z kolei w myśl zapisu obowiązującego od dnia 01.01.2004 r. za ww. wydatki uważa się odpłatność za pobyt na leczeniu w zakładzie lecznictwa uzdrowiskowego, za pobyt w zakładzie rehabilitacji leczniczej, zakładach opiekuńczo-leczniczych i pielęgnacyjno-opiekuńczych oraz odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne.

Warunkiem odliczenia tych wydatków zgodnie z zapisem art. 26 ust. 7 b ustawy, jest to by nie były one finansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Kas Chorych (a według zapisu obowiązującego od 01.01.2004 r. - ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, również zakładowego funduszu świadczeń socjalnych), albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek innej formie. W przypadku, gdy wydatki były częściowo finansowane z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną z tych funduszy (środków), lub zwrócona z jakichkolwiek innych środków. Ponadto w myśl art. 26 ust. 7 c ustawy, odliczenie przysługuje na podstawie posiadanego przez podatnika dowodu poniesienia tych wydatków, a warunkiem odliczenia poniesionych wydatków według zapisu art. 26 ust. 7 d ustawy jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

1. Orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach,
2. Decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo
3. Orzeczenia o rodzaju i stopnia niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów (w brzmieniu obowiązującym od 01.01.2004 r.) orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.

Zgodnie z art. 26 ust. 7 e ustawy przepisy ust. 7 a - 7 d ustawy (i 7 g w brzmieniu obowiązującym od 01.01.2004 r.) stosuje się odpowiednio do podatników, na których utrzymaniu pozostają następujące osoby niepełnosprawne: małżonek (współmałżonek w brzmieniu obowiązującym od 01.01.2004 r.), dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowe - jeżeli w roku podatkowym dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekroczą kwoty 9.120 zł.

W przepisach cytowanej wyżej ustawy brak jest definicji określeń "zabieg rehabilitacyjno-usprawniający, zabieg rehabilitacyjny". Z tego względu odwołano się do definicji zawartych w Popularnym Słowniku Języka Polskiego (wydanie PWN z roku 2003), które z racji swej ogólności spełniają zadanie uporządkowania terminologicznego takich określeń jak: rehabilitacja, zabieg, pedagogika, terapia. Według definicji wymienionego Słownika, pojęcie "rehabilitacja" - to przywrócenie choremu aktywności na skutek wyleczenia lub przez fizyczne i psychiczne przystosowanie go do zmienionych warunków życia. Natomiast określenie "zabieg" - to czynność lub zespół czynności zapobiegających skutkom choroby (np. masaże, naświetlenia itp.), wykonać, zrobić "zabieg" zwykle oznacza kroki przedsiębiorcze celem osiągnięcia czegoś. Pojęcie "pedagogika" według definicji ze Słownika oznacza wiedzę teoretyczną i praktyczną dotyczącą wychowania i nauczania, w tym "pedagogika specjalna" to nauka o wychowaniu i nauczaniu osób fizycznie lub psychicznie upośledzonych, odchylających się od normy. Określenie "terapia" oznacza zaś metodę leczenia chorób.

Prawo do odliczenia od dochodu konkretnych wydatków z tytułu wydatków rehabilitacyjnych, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy, uzależnione jest od stanu faktycznego w jakim znalazła się osoba niepełnosprawna, a każda sytuacja winna być rozpatrywana indywidualnie.

Z przedłożonych przez podatniczkę dokumentów wynika, że w rehabilitacji jej niepełnosprawnego dziecka według wskazań lekarskich zawartych w wymienionych wyżej orzeczeniach, koniecznością jest uczęszczanie syna na indywidualne zajęcia z terapii pedagogicznej, skutkujące poprawą rozwoju psychicznego w takim stopniu, że niepełnosprawne dziecko mogło podjąć naukę w szkole integracyjnej. W tym przypadku poniesione przez podatniczkę wydatki na odpłatne indywidualne zajęcia terapii pedagogicznej niepełnosprawnego syna, można odliczyć od dochodu na warunkach wymienionych w art. 26 ust. 7 b - 7 e ustawy.