Możliwość skorzystania w pełnej wysokości z ulgi prorodzinnej. - Interpretacja - 0112-KDIL2-1.4011.723.2022.2.DJ

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 24 października 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-1.4011.723.2022.2.DJ

Temat interpretacji

Możliwość skorzystania w pełnej wysokości z ulgi prorodzinnej.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 września 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 15 września 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy ulgi prorodzinnej. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 19 października 2022 r. (wpływ 19 października 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

W (…) 2022 r. otrzymała Pani informację z Urzędu Skarbowego z prośbą o wyjaśnienie dotyczące odliczeń ulgi na dzieci dokonanych w zeznaniu PIT-37 za 2021 r. Rozliczyła Pani tę ulgę za okres 10 miesięcy faktycznego sprawowania opieki nad trójką nieletnich dzieci (…). Podczas wyjaśnień okazało się, że były mąż rozliczył połowę ulgi na dzieci.

W dniu (…) 2016 r. Sąd (…) orzekł rozwód związku małżeńskiego pomiędzy (…) a Panią. Wykonywanie władzy rodzicielskiej powierzył obojgu rodzicom, ustalając, że miejscem zamieszkania małoletnich będzie miejsce zamieszkania matki dzieci. Orzekł również udział ojca dzieci na łączną kwotę (..) zł alimentów miesięcznie. Ojciec dzieci nie zamieszkuje z nimi od (…) 2015 r. Ulgę za 10 miesięcy rozliczała Pani już za 2016 r. Okazało się, że od tego czasu były mąż rozliczał połowę ulgi. Od rozwodu kontakt ojca z dziećmi to spotkania co drugi weekend i tydzień ferii oraz tydzień wakacji. Po rozwodzie ojciec był zachęcany do kontaktów z dziećmi, często spotkania inicjowała babcia dzieci, a matka byłego męża.

Mimo tego, że były mąż posiada władzę rodzicielską, to jej nie wykonuje, nie uczestniczy w realizacji powinności wynikających ze stosunków prawnorodzinnych w stosunku do dzieci. Osobiście Pani zajmuje się dziećmi w zakresie zaspokajania ich potrzeb mieszkaniowych, żywieniowych, zdrowia, bezpieczeństwa, edukacji, wychowania, wypoczynku, kultury, sportu, religii. Wszelkie kontakty ze szkołą, pomoc w pracach domowych, kontakt z nauczycielami, lekarzami, wizyty w poradniach specjalistycznych są wykonywane osobiście przez Panią. Dzieci przed wizytami u ojca muszą mieć odrobione prace domowe i szkolne obowiązki, ponieważ ojciec nie dopilnowuje tych obowiązków. Jeśli dzieci szły do niego z książkami często po powrocie mówił, że nie zdążyli odrobić i przeczytać lektury.

W latach 2019, 2020, 2021, 2022 odbywały się przygotowania do komunii i rocznicy dzieci, w które ojciec dzieci w ogóle się nie zaangażował, nie kontaktował się w celu np. ustalenia pomocy w przygotowaniach lub strojach komunijnych. Mimo tego, że dzieci przebywały z ojcem, to Pani dzwoniła do nich, żeby je budzić i przypominać o mszy lub niedzielnym spotkaniu. Nie interesował się, czy czegoś dzieciom nie brakuje, np. że zaczyna się rok szkolny, że zaczyna się zima i inne pory roku, kiedy dzieci potrzebują dodatkowych ubrań i butów. Samo posiadanie władzy rodzicielskiej to za mało, trzeba ją wykonywać. Ojciec dzieci widzi je sporadycznie, nie kontaktuje się z Panią, żeby dowiedzieć się czegokolwiek o dzieciach, ich potrzebach, edukacji, zaleceniach. Nie reaguje na prośby dzieci, np. z wyjazdem na basen, mimo tego, że dzieci mają opłacane co miesiąc karty basenowe i nie musi ponosić dodatkowych kosztów z tym związanych. Basen, z którego korzystają dzieci znajduje się w (…). Dzieci w weekendy z ojcem spędzają czas w grach komputerowych i telefonach. Były mąż nie zapewnia potrzeb dzieci związanych z edukacją, rozwojem, zdrowiem, emocjami, sportem. Wszystko sprowadza do płacenia miesięcznych alimentów w kwocie (…) zł, co nie zaspokaja potrzeb małoletnich dzieci.

Opiekuje się Pani dziećmi każdego dnia, dba o ich rozwój, edukację, zaprowadzała Pani i odbierała dzieci ze szkoły i przedszkola. Korzystała Pani z pomocy swojej rodziny, po rozwodzie, kiedy dzieci był małe. Teraz już chodzą same do szkoły, ale nadal Pani je budzi. Odrabia Pani z nimi prace domowe, kontaktuje się z nauczycielami na zebraniach i na spotkaniach indywidulanych. Zajmuje się Pani nimi gdy są chore, gdy potrzebują wsparcia emocjonalnego.

W piśmie, stanowiącym uzupełnienie wniosku doprecyzowała Pani, że jest Pani zainteresowana kwestią rozliczenia ulgi prorodzinnej na troje małoletnich dzieci w zeznaniach podatkowych za lata 2016-2021 roku.

W odpowiedzi na pytanie:

czy w każdym z lat, będących przedmiotem Pani zapytania:

a)osiągnęła Pani dochody opodatkowane wg skali podatkowej (np. z umowy o pracę, itp.);

b)ustaliła Pani z ojcem dzieci proporcje, według których dokonała Pani odliczenia ulgi prorodzinnej na małoletnie dzieci; a jeżeli tak, to w jakich proporcjach i w jakiej wysokości rodzice zgodzili się dokonać odliczeń od podatku dochodowego w ramach ulgi na dzieci;

c)obydwoje rodzice posiadali władzę rodzicielską w stosunku do małoletnich dzieci;

d)Pani wykonywała władzę rodzicielską w stosunku do tych dzieci (…);

e)ojciec dzieci wykonywał władzę rodzicielską w stosunku do ww. dzieci (…);

f)miejsce zamieszkania dzieci było takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców (czy jednego z nich, a jeśli jednego z nich, to prosimy wskazać którego, tj. Pani, czy ojca dzieci), a zatem prosimy o wskazaniemiejsca zamieszkania dzieci w rozumieniu art. 26 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny

udzieliła Pani odpowiedzi w następujący sposób:

a)W każdym z lat osiągała Pani dochody z umowy o pracę.

b)Nie miała Pani z byłym mężem pisemnych ustaleń proporcji odliczenia ulgi prorodzinnej. Cytat z Państwa rozmowy po rozwodzie: Były mąż - będę odliczał połowę ulgi na dzieci. Pani odpowiedź - przy tak niskich alimentach, ulgę rozliczam ja. Żadnych innych informacji, nie miała Pani od byłego męża i każdy z Państwa rozliczył ulgę jak opisała Pani we wniosku (…).

Pani odliczyła zgodnie z okresem, za który sprawowała Pani faktyczną opiekę, a były mąż zgodnie z tym, co sobie sam ustalił po rozwodzie.

c)W każdym z lat obydwoje rodzice posiadali władzę rodzicielską w stosunku do małoletnich dzieci.

d)To Pani wykonywała władzę rodzicielską w stosunku do trojga małoletnich dzieci. Dbała Pani o prawidłowy rozwój dzieci kształtując ich właściwe zachowania, zmienne zachowania konsultowała Pani w szkole z wychowawcą, psychologiem, pedagogiem, w poradniach psychologiczno-pedagogicznych. Konsultacje trwają do dzisiaj. (...) i (...) uczestniczą w zajęciach w poradni psychologiczno-pedagogicznej. W czasie pracy zwalnia się Pani i zawozi dzieci na zajęcia. Rozwijała Pani ich zainteresowania, pływanie, rower, hulajnoga, rolki, zainteresowania plastyczne i rysunkowe, poprzez zakup sprzętu sportowego, dodatkowych książek rozwijających plastycznie i rysunkowo, poprzez zajęcia dodatkowe w szkole wspierające rozwój ale też pomagające w problemach w nauce. Wnioskowała Pani i przedstawiała w szkole opinie z poradni psychologiczno-pedagogicznych w celu dostosowania wymagań do poziomu dzieci. Weryfikowała Pani na konsultacjach z nauczycielami przestrzeganie tych opinii i ewentualne sugestie zmian i pracy z dziećmi. Była Pani w stałym kontakcie ze szkołą i przedszkolem, do których uczęszczały dzieci. Wykonywała Pani pieczę nad małoletnimi dziećmi i ich majątkiem. Alimenty w kwocie (…) zł miesięcznie na troje dzieci, nie wystarczały na zaspokojenie potrzeb małoletnich dzieci, związanych z wyżywieniem, ubraniami, edukacją, nauką, wypoczynkiem, rozrywką, kulturą, leczeniem, z potrzebami mieszkaniowymi, dlatego ponosiła Pani również koszty związane z utrzymaniem oraz potrzebami dzieci, które znacząco przekraczały kwotę wsparcia od ojca małoletnich. Wykazywała Pani zainteresowania ich wychowaniem, ustalając zasady, których przestrzegali przebywając z Panią, ustalając plany organizacyjne związane z nauką, odrabianiem lekcji, czytaniem książek, rozrywką, odpoczynkiem. Dbała Pani o fizyczny i duchowy rozwój dzieci. Każde z nich miało roczne przygotowania do komunii, w których brała Pani udział razem z dziećmi. Ojciec dzieci nie wykazywał zainteresowania przygotowaniem dzieci do komunii, nawet w weekendy, kiedy przebywały u niego i miały nauczyć się modlitw. Brała Pani czynny udział w sprawach związanych z kształceniem dzieci, dodatkowymi zajęciami, poprzez stały kontakt z wychowawcą i nauczycielami, poprzez przekazywanie informacji za pomocą dziennika elektronicznego (…), poprzez uczestnictwo w zebraniach klasowych i wszelkich ustaleniach dotyczących kształcenia. Brała Pani czynny udział w sprawach dotyczących leczenia, poprzez kontakt z lekarzami pierwszego kontaktu oraz wizyty w poradniach specjalistycznych, szpitalach, nocnych pomocach lekarskich, zakup leków.

e)Ojciec dzieci nie wykonywał władzy rodzicielskiej, nie dbał o prawidłowy rozwój dzieci kształtując ich właściwe zachowania, dzieci przebywając co drugi weekend u ojca nie miały wprowadzanych zasad kształtujących ich właściwe zachowania, przebywały bez ograniczeń przed komputerem, telefonem, telewizorem. Ojciec dzieci nie wykonywał pieczy nad małoletnimi i ich majątkiem, nie decydował o zajęciach pozalekcyjnych, nie nadzorował trybu życia. Nie interesował się ich kształceniem, edukacją, nie brał udziału w życiu szkolnym i przedszkolnym. Ponosił koszty utrzymania dzieci w kwocie (…) zł miesięcznie na troje dzieci oraz kontakt w co drugi weekend i tydzień ferii oraz tydzień wakacji. Nie wykazywał zainteresowania ich wychowaniem, sprzeciwiał się ustalonym zasadom, dotyczącym użytkowania telefonu, komputera. Nie kontrolował edukacji, nauki, odrabiania prac domowych, czytania książek, lektur. Nie uczestniczył w rozwoju fizycznym i duchowym dzieci, nie brał udziału w przygotowaniach do komunii. Nie brał czynnego udziału w kształceniu dzieci, dodatkowych zajęciach, nie interesował się leczeniem dzieci. Ojciec dzieci nie utrzymywał wystarczającego kontaktu z Panią w celu zainteresowania się rozwojem dzieci, wsparciem w ich wychowaniu, kształceniu, zajęciach, leczeniu. Władza rodzicielska nie była wykonywana przez ojca małoletnich w sposób zapewniający ich prawidłowy rozwój.

f)Zgodnie z wyrokiem Sądu (…) miejscem zamieszkania małoletnich będzie miejsce zamieszkania matki dzieci. W każdym z lat 2016-2021 miejscem zamieszkania dzieci było miejsce zamieszkania matki. Rodzice małoletnich mieli osobne miejsca zamieszkania.

Ponadto w nadesłanej korespondencji, wyjaśniła Pani, że w stosunku do Pani i do Pani dzieci, nie miały zastosowania przepisy art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (podatek liniowy), ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym z wyjątkiem najmu prywatnego lub ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

W 2021 r. oboje rodzice posiadali władzę rodzicielską, ale faktyczne wykonywanie władzy rodzicielskiej sprawowała Pani. W 2021 r. w odniesieniu do Pani i do Pani dzieci, o których mowa we wniosku, nie będą miały zastosowania przepisy

a)art. 30c (opodatkowanie dochodów z działalności gospodarczej, działów specjalnych produkcji rolnej podatkiem liniowym) lub

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

- w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń.

Pytanie

Czy w latach 2016-2021 mogła Pani rozliczyć ulgę w całości na troje dzieci?

Pani stanowisko w sprawie

W związku z opisanym stanem faktycznym oraz sprawowaną faktyczną władzą rodzicielską uważa Pani, że za lata 2016-2021 mogła Pani rozliczyć ulgę na troje dzieci w całości. W Pani opinii, ulga na dzieci nie należy się byłemu mężowi. 2 miesiące, których nie rozliczała Pani w zeznaniu PIT-37 to suma dni weekendów, ferii i wakacji, gdzie dzieci widziały się z ojcem. Uważa Pani, że mogłaby Pani rozliczyć całą ulgę na dzieci w latach 2016-2021, mimo tego że w złożonych zeznaniach pominęła Pani dwa miesiące, które były związane tylko z wyliczeniem dni, w których dzieci spotykały się z ojcem.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 27f ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021r. poz. 1128 ze zm.) w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z art. 27, pomniejszonego o kwotę składki, o której mowa w art. 27b, podatnik ma prawo odliczyć kwotę obliczoną zgodnie z ust. 2 na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym:

1)wykonywał władzę rodzicielską;

2)pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało;

3)sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Natomiast w myśl art. 27f ust. 2 ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Odliczeniu podlega za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego, w którym podatnik wykonywał władzę, pełnił funkcję albo sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do:

1)jednego małoletniego dziecka - kwota 92,67 zł, jeżeli dochody podatnika:

a)pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 112 000 zł,

b)niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko wymienionego w art. 6 ust. 4, do którego ma zastosowanie kwota dochodu określona w lit. a;

2)dwojga małoletnich dzieci - kwota 92,67 zł na każde dziecko;

3)trojga i więcej małoletnich dzieci - kwota:

a)92,67 zł odpowiednio na pierwsze i drugie dziecko,

b)166,67 zł na trzecie dziecko,

c)225 zł na czwarte i każde kolejne dziecko.

Stosownie do art. 27f ust. 2a ww. ustawy w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Za dochody, o których mowa w ust. 2 pkt 1, uważa się dochody uzyskane łącznie w danym roku podatkowym, do których mają zastosowanie zasady opodatkowania określone w art. 27, art. 30b i art. 30c, pomniejszone o kwotę składek, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 i 2a.

W myśl art. 27f ust. 2b ww. ustawy:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 2 pkt 2 lub 3, przysługuje podatnikowi określonemu w ust. 1, który co najmniej przez jeden dzień roku podatkowego wykonywał władzę, pełnił funkcję lub sprawował opiekę, o których mowa w ust. 1, w stosunku do więcej niż jednego dziecka.

W myśl art. 27f ust. 2c ustawy:

Odliczenie, o którym mowa w ust. 1, nie przysługuje, poczynając od miesiąca kalendarzowego, w którym dziecko:

1)na podstawie orzeczenia sądu zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych;

2)wstąpiło w związek małżeński.

Zgodnie z art. 27f ust. 3 ww. ustawy:

W przypadku gdy w tym samym miesiącu kalendarzowym w stosunku do dziecka wykonywana jest władza, pełniona funkcja lub sprawowana opieka, o których mowa w ust. 1, każdemu z podatników przysługuje odliczenie w kwocie stanowiącej 1/30 kwoty obliczonej zgodnie z ust. 2 za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem.

Z kolei art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r., stanowi, że:

Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę podatnicy mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej.

Podkreślenia przy tym wymaga, że separacja bądź rozwód rodziców nie są równoznaczne z utratą przez rodzica prawa do wykonywania władzy rodzicielskiej. Sąd rodzinny, ogłaszając separację bądź rozwiązując związek małżeński określa także prawa rodzicielskie. Jeżeli zatem nie pozbawia tego prawa jednego z rodziców, to uznaje, że rodzice są zdolni do porozumienia w sprawach dotyczących dziecka. Jednakże, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do dziecka.

Warunkiem niezbędnym do zastosowania ulgi na dzieci w stosunku do małoletniego dziecka jest wykonywanie władzy rodzicielskiej (a nie samo jej posiadanie). Nie można utożsamiać pojęcia „wykonywanie władzy rodzicielskiej” z pojęciem „przysługiwanie władzy rodzicielskiej”.

W pierwszej kolejności – przystępując do oceny możliwości zastosowania ulgi prorodzinnej – wskazać należy, że wysokość odliczenia kwoty z tytułu ulgi na dzieci, o której mowa w art. 27f ustawy, została określona na dziecko, przy czym rodzicom dziecka ustawodawca przyznał jeden wspólny limit. W konsekwencji, jeżeli w stosunku do danego dziecka obojgu rodzicom przysługuje władza rodzicielska, to w określonych przypadkach każdy z rodziców ma prawo do odliczenia, w granicach przysługującej kwoty ulgi. Powyższe oznacza, że suma miesięcznych odliczeń dokonanych przez oboje rodziców względem tego samego dziecka nie może przekroczyć kwoty obliczonej zgodnie z art. 27f ust. 2 ustawy.

Zatem, o wykonywaniu władzy rodzicielskiej nie świadczy tylko sam fakt jej posiadania czy spełniania obowiązku alimentacyjnego ani sporadyczne kontakty z dzieckiem. Obowiązek alimentacyjny jest bowiem niezależny od władzy rodzicielskiej, a co za tym idzie spoczywa także na rodzicach, którzy zostali pozbawieni tej władzy. Wykonywanie władzy rodzicielskiej polega na sprawowaniu faktycznej pieczy nad małoletnim dzieckiem w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, a w szczególności podejmowanie przez rodzica (rodziców) obowiązków w zakresie zaspokojenia potrzeb fizycznych, edukacyjnych i duchowych dziecka. Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka. Co istotne samo tylko uiszczanie alimentów na rzecz dziecka (nierzadko wymuszonych orzeczeniem sądowym), czy też sporadyczne spotkania z dzieckiem nie wypełniają tak rozumianego określenia wykonywanie władzy rodzicielskiej.

Dla nabycia prawa do ulgi konieczne jest zarówno posiadanie przez rodzica władzy rodzicielskiej nad małoletnim dzieckiem, jak i jej faktyczne wykonywanie, czyli wykonywanie wszystkich obowiązków, dzięki którym dziecko wychowywane jest w sposób zapewniający jego prawidłowy rozwój, w szczególności sprawowanie faktycznej pieczy nad dzieckiem i jego wychowywanie, troszczenie się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka, a więc zapewnienie/zabezpieczenie wszystkich potrzeb dziecka od bytowych po edukacyjne, rozwojowe, zdrowotne i emocjonalne.

Przy czym przez wychowywanie należy rozumieć zapewnianie stałej opieki, prowadzącej do uzyskania pełnego rozwoju fizycznego i psychicznego. Chodzi zatem o aktywne uczestniczenie w wychowywaniu dziecka i realny wpływ na rozwój jego osobowości. Realizacja prawa wykonywania władzy rodzicielskiej może następować przykładowo poprzez osobiste kontakty z nauczycielami, interesowanie się stanem zdrowia dziecka i pomoc w jego leczeniu, zapewnianie wsparcia w nauce, interesowanie się sposobem spędzania wolnego czasu.

Wykonywanie władzy rodzicielskiej należy zatem odnieść do konkretnych okoliczności faktycznych, w oparciu o zachowania i konkretną aktywność rodziców wobec dziecka.

Wykonywać pieczę (zgodnie z definicją Wielkiego Słownika Języka Polskiego oraz słownika synonimów) – to m.in. sprawować nad kimś lub czymś bezpośrednią, osobistą opiekę, troszczyć się, baczyć, czuwać, nadzorować.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że w przypadku, gdy władza rodzicielska przysługuje formalnie obojgu rodzicom, a tylko jeden z rodziców faktycznie ją wykonuje, to z odliczenia całości kwoty może skorzystać tylko ten rodzic. Samo utrzymywanie kontaktów z dzieckiem, czy też płacenie alimentów nie jest rozstrzygające dla uznania, że rodzic wykonuje władzę rodzicielską.

Nadmienić w tym miejscu również należy, że na mocy art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r., nadanym ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105 ze zm.) i mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2021 r.:

Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę podatnicy mogą odliczyć od podatku w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. W przypadku braku porozumienia między podatnikami, którzy zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad małoletnim dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim - kwotę tę podatnicy odliczają w częściach równych. W pozostałych przypadkach odliczenie w wysokości 100% stosuje podatnik, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.

Zmiana ww. przepisu spowodowała, że kwotę tę rodzice dziecka mogą odliczyć od podatku w rozliczeniu za 2021 rok:

a)w dowolnej proporcji przez nich ustalonej,

b)w równych częściach w przypadku braku porozumienia między rodzicami, którzy:

-zgodnie z rozstrzygnięciem sądu wspólnie wykonują władzę rodzicielską nad dzieckiem po rozwodzie lub w trakcie separacji (piecza naprzemienna), lub

-gdy miejsce zamieszkania dziecka jest takie samo jak miejsce zamieszkania obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim.

Natomiast w przypadkach innych niż wyżej wymienione odliczenie w wysokości 100% w zeznaniu podatkowym za 2021 rok stosuje ten z rodziców, u którego dziecko ma miejsce zamieszkania w rozumieniu ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.).

Nadmienić należy, że stosownie do art. 26 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny:

§ 1. Miejscem zamieszkania dziecka pozostającego pod władzą rodzicielską jest miejsce zamieszkania rodziców albo tego z rodziców, któremu wyłącznie przysługuje władza rodzicielska lub któremu zostało powierzone wykonywanie władzy rodzicielskiej.

§ 2. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje na równi obojgu rodzicom mającym osobne miejsce zamieszkania, miejsce zamieszkania dziecka jest u tego z rodziców, u którego dziecko stale przebywa. Jeżeli dziecko nie przebywa stale u żadnego z rodziców, jego miejsce zamieszkania określa sąd opiekuńczy.

Na podstawie art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2016 r. do 1 marca 2017 r.:

Natomiast, stosownie do art. 27f ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 marca 2017 r.:

Odliczenia dokonuje się w zeznaniu, o którym mowa w art. 45 ust. 1, podając liczbę dzieci i ich numery PESEL, a w przypadku braku tych numerów - imiona, nazwiska oraz daty urodzenia dzieci. Na żądanie organów podatkowych, podatnik jest obowiązany przedstawić zaświadczenia, oświadczenia oraz inne dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

1)odpis aktu urodzenia dziecka;

2)zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;

3)odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;

4)zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.

Zgodnie z art. 27f ust. 7 ww. ustawy, , w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2021 r.:

Przepisy art. 6 ust. 8 i 9 stosuje się odpowiednio do dzieci, o których mowa w ust. 1 i 6.

Na mocy art. 6 ust. 8 wskazanej ustawy, w brzmieniu obowiązującym w 2016 r.:

Na mocy art. 6 ust. 8 wskazanej ustawy, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2017 r. do 31 grudnia 2021 r.:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2 i 4, nie ma zastosowania w sytuacji, gdy chociażby do jednego z małżonków, osoby samotnie wychowującej dzieci lub do jej dziecka mają zastosowanie przepisy art. 30c, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Wedle art. 6 ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r. nadanym ustawą z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2105) i mającym zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od 1 stycznia 2021 r. do 31 grudnia 2021 r.:

Sposób opodatkowania, o którym mowa w ust. 2, nie ma zastosowania, w przypadku gdy chociażby jeden z małżonków:

1)stosuje przepisy:

a)art. 30c lub

b)ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, z wyjątkiem art. 6 ust. 1a tej ustawy

- w zakresie osiągniętych w roku podatkowym przychodów, poniesionych kosztów uzyskania przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do zwiększania lub pomniejszenia podstawy opodatkowania albo przychodów, zobowiązania lub uprawnienia do dokonywania innych doliczeń lub odliczeń;

2)podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym lub ustawy z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Wyjaśnić przy tym należy, że stosownie do art. 70 ust. 2 ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw, dodanego przez art. 9 pkt 7 ustawy z dnia 9 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2021 r. poz. 2427):

W przypadku opodatkowania dochodów uzyskanych w 2021 r., o którym mowa w art. 6 ust. 4 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2021 r., przepis art. 6 ust. 8 ustawy zmienianej w art. 1, w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, stosuje się odpowiednio do osoby samotnie wychowującej dzieci i jej dziecka.

Z art. 6 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym w 2016 r. wynika, że:

Art. 6 ust. 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2017 r. do 31 grudnia 2021 r. stanowi, że:

Zasada określona w ust. 8 nie dotyczy osób, o których mowa w art. 1 pkt 2 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym, niekorzystających jednocześnie z opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej lub z działów specjalnych produkcji rolnej na zasadach określonych w art. 30c, w ustawie o zryczałtowanym podatku dochodowym, w ustawie z dnia 24 sierpnia 2006 r. o podatku tonażowym albo w ustawie z dnia 6 lipca 2016 r. o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.

Przystępując do analizy przedstawionego we wniosku stanu faktycznego podkreślić należy, że korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym ulgi przewidzianej w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, uzależnione jest od spełnienia wszystkich ustawowych przesłanek wymaganych do jej zastosowania.

Zgodnie zatem z ogólną zasadą wynikającą z art. 27f ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, warunkiem zastosowania przez rodzica ulgi na małoletnie dziecko jest wykonywanie w stosunku do tego dziecka władzy rodzicielskiej.

W myśl art. 92 ww. ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1359):

Dziecko pozostaje aż do pełnoletności pod władzą rodzicielską.

Zgodnie z art. 93 § 1 ww. ustawy

Władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom.

Stosownie do art. 95 § 1 ww. ustawy:

Władza rodzicielska obejmuje w szczególności obowiązek i prawo rodziców do wykonywania pieczy nad osobą i majątkiem dziecka oraz do wychowania dziecka, z poszanowaniem jego godności i praw.

W myśl art. 97 § 1 tejże ustawy:

Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom, każde z nich jest obowiązane i uprawnione do jej wykonywania.

Zgodnie z art. 106 ww. ustawy:

Jeżeli wymaga tego dobro dziecka, sąd opiekuńczy może zmienić orzeczenie o władzy rodzicielskiej i sposobie jej wykonywania zawarte w wyroku orzekającym rozwód, separację bądź unieważnienie małżeństwa, albo ustalającym pochodzenie dziecka.

Zgodnie zaś z treścią art. 107 ww. Kodeksu:

§ 1. Jeżeli władza rodzicielska przysługuje obojgu rodzicom żyjącym w rozłączeniu, sąd opiekuńczy może ze względu na dobro dziecka określić sposób jej wykonywania i utrzymywania kontaktów z dzieckiem. Sąd pozostawia władzę rodzicielską obojgu rodzicom, jeżeli przedstawili zgodne z dobrem dziecka pisemne porozumienie o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Rodzeństwo powinno wychowywać się wspólnie, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.

§ 2. W braku porozumienia, o którym mowa w § 1, sąd, uwzględniając prawo dziecka do wychowania przez oboje rodziców, rozstrzyga o sposobie wspólnego wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem. Sąd może powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej jednemu z rodziców, ograniczając władzę rodzicielską drugiego do określonych obowiązków i uprawnień w stosunku do osoby dziecka, jeżeli dobro dziecka za tym przemawia.

Z przedstawionego we wniosku opis stanu faktycznego wynika, że posiada Pani troje małoletnich dzieci, na które chciałaby Pani skorzystać z ulgi prorodzinnej w pełnej wysokości w rozliczeniach rocznych za lata 2016-2021. Pomiędzy Panią a ojcem dzieci nie doszło do porozumienia co do sposobu podziału kwoty ulgi prorodzinnej za ten okres. W ww. latach dzieci mieszkały tylko z Panią (rodzice małoletnich mieli osobne miejsca zamieszkania). To Pani wykonywała władzę rodzicielską w stosunku do trojga małoletnich dzieci w przedmiotowych latach. Były mąż płacił alimenty na dzieci, ale mimo tego, że posiadał władzę rodzicielską, to jej nie wykonywał, nie uczestniczył w realizacji powinności wynikających ze stosunków prawnorodzinnych w stosunku do dzieci.

W świetle zacytowanych wyżej przepisów – na tle przedstawionego stanu faktycznego – uznać należy, że to wyłącznie Pani przysługiwało prawo do dokonania odliczeń w ramach ulgi prorodzinnej za lata podatkowe 2016-2021, tj. w wysokości 100% kwoty ustalonej zgodnie z art. 27f ust. 2 w zw. z art. 27f ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w odniesieniu do trojga małoletnich dzieci, o których mowa we wniosku.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329, ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA.

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).