Obowiązek zapłaty należnego podatku z tytułu sprzedaży nieruchomości przez syndyka.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 kwietnia 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 4 kwietnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 5 lipca 2022 r. (wpływ 7 lipca 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

(…) stycznia 2021 r. została ogłoszona upadłość przez Sąd (…). Została Pani zabrana działka rolno-zagrodowa wchodząca w skład masy upadłości. Działka została sprzedana przez syndyka sądowego w dniu (…) lipca 2021 r. za sumę 67 600,00 zł. Nie wie Pani czy 19% podatek od sprzedaży nieruchomości ma obowiązek zapłacić Pani, czy syndyk. Działka była przez Panią kupiona 4 lata temu. Po ogłoszeniu upadłości jest Pani obecnie bankrutem i nie posiada Pani żadnych zasobów pieniężnych, ponieważ wszystko co Pani miała zostało zabrane jako skład masy upadłości.

Pytanie

Czy po ogłoszeniu upadłości konsumenckiej jest Pani zmuszona zapłacić 19% podatek od sprzedaży przez syndyka nieruchomości?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, zgodnie z art. 156 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze (dalej jako „ustawa”), syndyka powołuje się w razie ogłoszenia upadłości obejmującej likwidację majątku upadłego.

Upadły – zgodnie z treścią art. 75 ust 1 traci prawo zarządu oraz możliwość korzystania i rozporządzania mieniem wchodzącym do masy upadłości – to jest majątkiem należącym do niego w dniu ogłoszenia upadłości oraz nabytym w toku postępowania upadłościowego (art. 62 ustawy).

Upadły ma obowiązek wskazać syndykowi majątek oraz wydać mu wszystkie dokumenty dotyczące jego działalności majątku i rozliczeń (art. 57 ust. 1 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 160 ust. 1 tej ustawy, w sprawach dotyczących masy upadłości syndyk dokonuje czynności na rachunek upadłego, z art. 173 ww. ustawy wynika natomiast, że syndyk niezwłocznie obejmuje majątek upadłego, zarządza nim, zabezpiecza go przed zniszczeniem, uszkodzeniem lub zabraniem go przez osoby postronne oraz przystępuje do jego likwidacji.

W świetle tychże przepisów upadły z mocy prawa traci zarząd oraz możliwość korzystania i rozporządzania majątkiem należącym do upadłego.

We wszelkich postępowaniach dotyczących upadłego (w tym podatkowych), stroną w znaczeniu materialnym pozostaje upadły – to on jest podmiotem praw i obowiązków, natomiast syndykowi przysługuje legitymacja formalna do występowania w tych postępowaniach: jest on stroną w znaczeniu formalnym. W zakresie prawnopodatkowym działanie syndyka należy potraktować jako działanie przez pełnomocnika z wszystkimi prawnymi tego stanu rzeczy konsekwencjami. W świetle powyższego syndyk masy upadłości jest osobą odpowiedzialną w czasie trwania postępowania upadłościowego za realizacje wszystkich obowiązków podatnika i płatnika przez upadłego. Syndyk sprawujący zarząd nad majątkiem upadłego, w celu jego likwidacji poprzez sprzedaż, dokonuje szeregu czynności prawnych i faktycznych, które powodują powstanie określonych zobowiązań. Zobowiązania takie, powstałe w trakcie trwania upadłości stanowią wydatki niezbędne do osiągnięcia celu postępowania (art. 230 ust. 1 ustawy). Stosownie do art. 230 ust. 3 pkt 4 ww. ustawy do wydatków postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku upadłego należą m.in. podatki i inne daniny publiczne należne za okres po ogłoszeniu upadłości.

Sąd (…) postanowieniem z dnia (…) stycznia 2021 roku ogłosił Pani upadłość – jako osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej (….). Postępowanie jeszcze nie zostało zakończone. W ramach postępowania syndyk dokonał licznych czynności związanych z likwidacją Pani majątku na potrzeby spłaty wierzycieli.

Biorąc pod uwagę powyższe przepisy ustawy prawo upadłościowe i naprawcze to syndyk powinien w Pani imieniu dokonać czynności związanych z realizacją obowiązku wskazanego w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który to formułuje generalną zasadę, iż sprzedaż nieruchomości lub praw przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego. W stanie faktycznym sprawy, syndyk w ramach prowadzonego w stosunku do Pani postępowania upadłościowego dokonał sprzedaży działki objętej Pani własnością w dniu (…) lipca 2021 roku (przed upływem 5 lat od dnia kiedy ją Pani nabyła). Biorąc pod uwagę, że przez okres trwania postępowania upadłościowego jest on zarządcą Pani majątku (postępowanie to trwa nadal), uzyskał środki ze sprzedaży działki, likwiduje Pani majątek na cele postępowania, powinien dokonać stosowanego zgłoszenia do urzędu skarbowego w Pani imieniu i uiścić stosowny podatek z uzyskanych środków ze sprzedaży działki (tym bardziej, że kwota uzyskanych środków jest wyższa niż zgłoszone do upadłości wierzytelności). Jak bowiem zostało wspomniane zobowiązania powstałe w trakcie trwania upadłości stanowią wydatki niezbędne do osiągnięcia celu postępowania (art. 230 ust. 1 ustawy). Stosownie do art. 230 ust. 3 pkt 4 ustawy do wydatków postępowania upadłościowego obejmującego likwidację majątku upadłego należą m.in. podatki i inne daniny publiczne należne za okres po ogłoszeniu upadłości.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 156 ust. 1 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2020 r., poz. 1228, z późn. zm.):

Stosownie do art. 75 ust. 1 ww. ustawy:

Natomiast, jak stanowi art. 62 komentowanej ustawy:

Po myśli art. 57 ust. 1 Prawa upadłościowego:

Przepis art. 173 ustawy omawianej ustawy stanowi natomiast, że:

Po myśli art. 160 ust. 1 cyt. ustawy:

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że w przypadku ogłoszenia upadłości prowadzone są czynności na rachunek upadłego, lecz w wyniku decyzji zarządczych i rozporządzających podejmowanych przez syndyka. Syndyk w sprawach dotyczących masy upadłości działa jako zastępca pośredni upadłego, podejmując za upadłego i na jego rachunek wszystkie czynności prawne i procesowe. We wszelkich postępowaniach stroną w znaczeniu materialnym pozostaje upadły, to on jest podmiotem praw i obowiązków, natomiast syndykowi przysługuje legitymacja formalna do występowania w tych postępowaniach, jest on stroną w znaczeniu formalnym. W zakresie prawnopodatkowym działanie syndyka należy potraktować jako działanie przez pełnomocnika z wszystkimi konsekwencjami prawnymi tego stanu rzeczy. W konsekwencji ogłoszenie upadłości nie pozbawia upadłego podmiotowości prawnej ani prawa do własnego majątku, powoduje jedynie brak możliwości zarządu oraz możności korzystania i rozporządzania tym majątkiem. Zatem, mimo że upadły z mocy prawa traci zarząd oraz możliwość korzystania i rozporządzania majątkiem należącym do niego, to nie zostaje pozbawiony statusu podatnika, do którego to stosuje się prawa i obowiązki wynikające z przepisów obowiązujących ustaw podatkowych.

Z opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku wynika, że właściwy Sąd ogłosił Pani upadłość oraz wyznaczył syndyka. W lipcu 2021 r. ów syndyk sprzedał należącą do Pani nieruchomość. Nieruchomość została nabyta przez Panią w drodze kupna przed czterema laty. Pani wątpliwości sprowadzają się do tego, na kim ciąży obowiązek zapłaty należnego podatku z tytułu sprzedaży nieruchomości.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r., poz. 1128, z późn. zm.):

Jak stanowi art. 10 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy:

Przytoczony przepis formułuje generalną zasadę, zgodnie z którą odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz praw określonych w tym przepisie przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego.

Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw nastąpi po upływie pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie – nie jest źródłem przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a kwota uzyskana z tego zbycia nieruchomości, jej części lub udziału w nieruchomości oraz ww. praw w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

W analizowanej sprawie do sprzedaży nieruchomości przez syndyka doszło przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jej nabycie przez Panią. Zatem uzyskany dochód podlega opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 45 ust. 1 ww. ustawy:

Natomiast na podstawie art. 45 ust. 1a pkt 3 tejże ustawy:

W myśl art. 30e ust. 4 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Ponieważ ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęcia „podatnik” należy posiłkować się definicją zawartą w art. 7 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Stosownie do wyżej wspomnianego przepisu:

Zatem, mając na uwadze treść ww. powołanych przepisów należy stwierdzić, że mimo tego, że zarząd nad majątkiem upadłego w toku postępowania upadłościowego sprawuje syndyk, to upadły jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych. To Pani jest zobowiązana do wykazania wszystkich uzyskanych w danym roku podatkowym dochodów. Pani – jako podatnik – powinna złożyć i podpisać zeznanie podatkowe z tytułu sprzedaży nieruchomości. Na Pani również ciąży obowiązek uregulowania zobowiązania podatkowego.

W konsekwencji powyższej konstatacji – odpowiadając na Pani wątpliwości – należy stwierdzić, że to na Pani – a nie na syndyku – spoczywa obowiązek zapłaty podatku dochodowego z tytułu sprzedaży nieruchomości opisanej we wniosku. Zatem Pani stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·        w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·        w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).