Preferencyjne opodatkowanie dochodów generowanych przez prawa własności intelektualnej (tzw. IP Box).

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe. 

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 grudnia 2021 r. wpłynął Pana wniosek z 24 grudnia 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie preferencyjnego opodatkowania dochodów generowanych przez prawa własności intelektualnej (tzw. IP Box). Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 2 marca 2022 r. (wpływ 4 marca 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

1.Profil Wnioskodawcy

Wnioskodawca od (…) 2015 r. prowadzi jako osoba fizyczna działalność gospodarczą zarejestrowaną w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, której podstawowym przedmiotem jest działalność związana z wytwarzaniem oprogramowania (PKD 62.01.Z). Wnioskodawca posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej nieograniczony obowiązek podatkowy w świetle art. 3 ust. 1 oraz ust. 1a ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej w skrócie: „u.p.d.o.f.”) i rozlicza się na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów, według stawki liniowej 19%. Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez zakład w rozumieniu art. 5a pkt 22 u.p.d.o.f. W szczególności Wnioskodawca nie posiada za granicą żadnej stałej placówki ani wyznaczonej osoby działającej w jego imieniu i na jego rzecz za granicą.

Wszystkie przychody w ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca uzyskuje w Polsce. Wnioskodawca nie posiada statusu centrum badawczo-rozwojowego określonego w ustawie z dnia 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej (Dz. U. z 2019 r., poz. 1402, z późn. zm.).

2.Kontrakty, kontrahenci i model współpracy

W okresie obowiązywania przepisów dot. ulgi IP Box (regulowanej przepisami art. 30ca i 30cb ustawy z 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych) Wnioskodawca wykonuje umowę zawartą dnia (…) z (…), działającą pod firmą: (…) wpisaną do rejestru przedsiębiorców prowadzonego przez (…) pod numerem (..) z siedzibą w (…). W dalszej części niniejszego wniosku ww. kontrahent będzie w skrócie zamiennie nazywany „Spółka” lub „Kontrahentem”. Umowa została zawarta na czas nieokreślony, a Wnioskodawca przewiduje dalszą współpracę ze Spółką, co najmniej do końca 2021 roku. W tym kontekście niniejszy wniosek i przedstawiony w nim opis dotyczy zagadnienia rozstrzyganego zarówno na gruncie zaistniałego stanu faktycznego, jak i zdarzenia przyszłego. W dalszej części niniejszego wniosku ww. umowa będzie zwana w skrócie: „Kontraktem”. Zakres przedmiotowy Kontraktu obejmuje tworzenie przez Wnioskodawcę na rzecz Spółki oprogramowania komputerowego wraz z przeniesieniem autorskich praw majątkowych do niego. Kontrakt jest w całości realizowany w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej. Kontrahent Wnioskodawcy dostarcza przedsiębiorstwom działającym w Polsce nowoczesne i właściwe dla ich potrzeb rozwiązania w zakresie informatycznych systemów zarządzania, obejmujących między innymi takie dziedziny działalności przedsiębiorstw jak księgowość, rachunkowość zarządcza, finanse, zarządzanie strategiczne i operacyjne, kadry, płace, logistyka, dystrybucja, produkcja, obsługa układów rozproszonych. Sztandarowym produktem firmy jest system (…) funkcjonujący na rynku pod nazwą (…). Systemy (…) to zaawansowane narzędzia informatyczne wykorzystywane do planowania zasobów produkcyjnych, natomiast mianem (…) określa się systemy używane do planowania i zarządzania całym głównym łańcuchem dostaw, produkcji, usług, zasobów finansowych i innych procesów organizacji. Oprogramowanie do planowania zasobów przedsiębiorstwa (…) może być wykorzystywane do automatyzacji i upraszczania poszczególnych działań w całej firmie lub organizacji, takich jak księgowość i zaopatrzenie, zarządzanie projektami, zarządzanie relacjami z klientami, zarządzanie ryzykiem, zgodność i operacje w łańcuchu dostaw.

Spółka zatrudnia szereg specjalistów, w tym również w dziedzinie programowania. Współpracuje stale z niezależnymi, wysoko wykwalifikowanymi podwykonawcami, którym zleca określone prace przy swoich projektach informatycznych. Jednym z nich jest Wnioskodawca. Kontrakt określa ramowe zasady i warunki świadczenia przez Wnioskodawcę usług programistycznych związanych z rozwojem, modyfikowaniem i ulepszaniem opisanego wyżej (…), natomiast ich dokładny zakres jest każdorazowo ustalany na podstawie składanych zleceń cząstkowych, czyli powierzonych w jakiejkolwiek formie (np. ustnie lub poprzez e-mail) prac programistycznych do wykonania. Precyzując, zamówienia cząstkowe przedstawiają specyfikację wymagań, definiując potrzeby biznesowe, które system (lub jego komponent, funkcjonalność) ma zaspokajać. Specyfikacja obejmuje zarówno wymagania funkcjonalne, opisujące wizję systemu, modułu, jego funkcje, sposoby korzystania itp. jak również wymagania techniczne, zawierające przykładowo opis środowiska, w którym system będzie pracował (np. system operacyjny stacji roboczych przyszłych użytkowników).

Z perspektywy Kontrahenta, prace wykonywane przez Wnioskodawcę prowadzą do rozwijania istniejącego już systemu, np. o nowe lub ulepszone funkcjonalności. W tym miejscu Wnioskodawca zaznacza jednak, że rozwijanie systemu polegało/polega na tworzeniu przez Niego od zera utworów, stanowiących również programy komputerowe, a następnie implementowaniu tych utworów do istniejącego już kodu systemu. Implementacja utworu polega przede wszystkim na dodawaniu lub nadpisywania części (linijek) kodu źródłowego do oprogramowania. W wyniku implementacji wytworzonych przez Wnioskodawcę utworów rozwijane oprogramowanie było/jest optymalizowane lub wyposażane w nowe, ulepszone, bądź też kolejne funkcjonalności. Trzeba wyjaśnić, że oprogramowanie - systemy, aplikacje nad którymi pracował/pracuje Wnioskodawca, tworzone są na zasadach i wzorcach programowania proceduralnego i obiektowego oraz częściowo na praktykach zwinnego wytwarzania oprogramowania. Finalny produkt, jest zatem połączeniem wielu podprogramów, w tym m.in. wytwarzanych przez Wnioskodawcę, z których każdy wykonuje określoną funkcję. Każdy z tych podprogramów, z których następnie tworzony jest system, również jest programem, któremu może przysługiwać ochrona prawno-autorska.

W związku z wykonywaniem Kontraktu i składanych na jego podstawie zamówień, Wnioskodawca otrzymywał i nadal otrzymuje wynagrodzenie, które płatne jest w cyklach miesięcznych, na podstawie wystawionej faktury VAT. Wnioskodawca, w ramach Kontraktu przenosił/przenosi autorskie prawa majątkowe do wytworzonych programów i otrzymuje z tego tytułu określoną część wynagrodzenia.

Tworząc oprogramowanie Wnioskodawca nie pracował i nie będzie pracować pod kierownictwem Kontrahenta, tudzież jego klienta lub innej osoby trzeciej, ani w wyznaczonym przez nich czasie i miejscu, chyba że specyfika usług wymagała/wymagać będzie ich wykonania w siedzibie firmy lub klienta. Wnioskodawca miał i będzie mieć możliwość wykonywania prac zdalnie, w różnych miejscach oraz czasie, nie był i nie jest związany sztywnymi godzinami pracy. Wnioskodawca ponosi pełną odpowiedzialność za rezultat prac oraz wykonanie Kontraktu. Sposób wykonywania czynności oraz użyte rozwiązania były i nadal będą wyborem Wnioskodawcy. Ponadto, w związku z nienależytym wykonaniem Kontraktu, druga strona ma prawo wystąpić do Wnioskodawcy z roszczeniem regresowym. Należy podkreślić, że w związku z tak wykonywaną działalnością Wnioskodawca ponosi ryzyko gospodarcze zarówno w kontekście odpowiedzialności za jakość i ewentualne wady świadczonych usług, jak i zmian kontrahentów, niepewności efektu i metod dojścia do umówionego rezultatu. W ekonomii definiuje się ryzyko jako możliwość wystąpienia wyników odmiennych od założonych celów. Zgodnie z tą definicją działalność Wnioskodawcy jest obarczona ryzykiem gospodarczym.

3.Charakterystyka oprogramowania tworzonego przez Wnioskodawcę

Działalność gospodarcza Wnioskodawcy związana jest z szeroko rozumianym programowaniem. Jej fundamentem jest rozwiązywanie problemów algorytmicznych, co polega na systematycznej pracy nad komputerowym rozwiązaniem problemu i obejmuje cały proces projektowania i otrzymania rozwiązania. Rozwiązania mają postać programów napisanych w wybranym języku programowania. Innymi słowy, oprogramowanie napisane przez Wnioskodawcę jest realizacją algorytmu. Algorytm programu komputerowego to element konstrukcyjny programu stanowiący zapis logicznie uporządkowanych działań (instrukcji), prowadzących do rozwiązania konkretnych problemów na podstawie ustalonej funkcjonalności programu, wypracowanej przy pomocy funkcjonujących w teorii pojęć i reguł ogólnych. Powszechnie przyjmuje się, że algorytm jest opisem krok po kroku rozwiązania postawionego problemu lub sposobu osiągnięcia jakiegoś celu. Celem nadrzędnym tej metodologii jest otrzymanie „dobrego” rozwiązania, czyli takiego, które jest:

-zrozumiałe dla każdego, kto zna dziedzinę rozwiązywanego problemu i użyte narzędzia komputerowe,

-poprawne, czyli spełnia specyfikację problemu, a więc dokładny opis problemu,

-efektywne, czyli niepotrzebnie nie marnuje zasobów komputerowych, czasu i pamięci.

Ta metoda składa się z następujących sześciu etapów:

1.Opis i analiza sytuacji problemowej. Na podstawie opisu i analizy sytuacji problemowej należy w pełni zrozumieć, na czym polega problem, jakie są dane dla problemu i jakich oczekujemy wyników,oraz jakie są możliwe ograniczenia.

2.Sporządzenie specyfikacji problemu, czyli dokładnego opisu problemu na podstawie rezultatów etapu 1. Specyfikacja problemu zawiera:

-opis danych,

-opis wyników,

-opis relacji (powiązań, zależności) między danymi i wynikami.

Specyfikacja jest wykorzystana w następnym etapie jako specyfikacja tworzonego rozwiązania (np. programu).

3.Zaprojektowanie rozwiązania. Dla sporządzonej na poprzednim etapie specyfikacji problemu, jest projektowane rozwiązanie komputerowe (np. program), czyli wybierany odpowiedni algorytm i dobierane do niego struktury danych. Wybierane jest także środowisko komputerowe (np. język programowania), w którym będzie realizowane rozwiązanie na komputerze.

4.Komputerowa realizacja rozwiązania. Dla projektu rozwiązania, opracowanego na poprzednim etapie, buduje się kompletne rozwiązanie komputerowe, np. w postaci programu w wybranym języku programowania. Następnie testowana jest poprawność rozwiązania komputerowego i badana jego efektywność działania na różnych danych.

5.Testowanie rozwiązania. Ten etap jest poświęcony na systematyczną weryfikację poprawności rozwiązania i testowanie jego własności, w tym zgodności ze specyfikacją.

6.Prezentacja rozwiązania.

Współpracując z przedstawionym Kontrahentem, opierając się na wyżej opisanym podejściu algorytmicznym, Wnioskodawca projektuje i wytwarza (programuje) kolejne elementy rozbudowanego systemu (…). Jak wyjaśniono, jest to system (…). Struktura systemu jest modułowa, co oznacza, że składa się on z różnych komponentów, które mogą być ze sobą powiązane, np. wspólną bazą danych, ale realizują odrębne funkcjonalności i służą do obsługi różnych aspektów gospodarczych. Rozwój systemu odbywa się według nowoczesnych metodyk, opartych na modelu przyrostowo-iteracyjnym. Cykliczne wydawanie przyrostów można porównać do układanki z klocków. Dokładane są kolejne elementy, które z czasem tworzą finalny produkt. Ostateczny odbiorca otrzymuje program komputerowy w wersji skompilowanej (uruchomieniowej), tj. program wykonywalny z własnym interfejsem graficznym. Jednak każde wykonane przez Wnioskodawcę zlecenie cząstkowe skutkuje wytworzeniem jakiegoś elementu końcowego systemu - fragmentu kodu o określonej funkcjonalności, który również może stanowić program komputerowy podlegający ochronie prawno-autorskiej (jako podprogram). W ten sposób partie kodu wytwarzanego przez Wnioskodawcę, w zależności od powierzonego zadania, składają się na pewne moduły, dodające określone funkcjonalności w końcowym produkcie informatycznym.

Efektem prac Wnioskodawcy w każdym przypadku było i będzie powstanie koncepcyjnego dobra niematerialnego - oprogramowania uzewnętrznianego w postaci kodu napisanego w określonych językach programowania. Wnioskodawca realizuje prace programistyczne wykorzystując głównie języki (…).

Kody wytworzone przez Wnioskodawcę i implementowane do istniejącego oprogramowania stanowią logicznie uporządkowany ciąg instrukcji, przeznaczony do uzyskania za pośrednictwem sprzętu komputerowego wyniku pożądanego przez zleceniodawcę. Praca Wnioskodawcy przy pisaniu kodu nie miała i nie będzie mieć charakteru odtwórczego i nie polega na powielaniu w jego linijkach standardowych rozwiązań problemów. Oprogramowanie lub jego części, wytwarzane przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej bezpośrednio działalności gospodarczej, jest rezultatem jego własnej, indywidualnej, twórczej działalności intelektualnej, a w konsekwencji stanowi utwory podlegające ochronie na podstawie art. 74 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (dalej: Dz. U. z 2018 r., poz. 1191, z późn. zm., dalej zwana „ustawa o PAIPP”). W ramach Kontraktu Wnioskodawca mógł/może współpracować z innymi programistami, którzy świadczą swoje usługi dla Kontrahenta lub są u niego zatrudnieni, wówczas miał/ma On jednak z góry określoną rolę wytwarzając zdefiniowane i funkcjonalnie samodzielne elementy, stanowiące każdorazowo odrębne programy komputerowe, również podlegające ochronie prawnoautorskiej na podstawie art. 74 ustawy o PAIPP.

Podsumowując, Właścicielem ulepszanego (rozwijanego) oprogramowania jest Kontrahent, a Wnioskodawca dokonywał/dokonuje ulepszenia (rozwinięcia) na jego zlecenie. W wyniku rozwijania (ulepszania) i modyfikacji oprogramowania lub ich części, tworzone były/są nowe kody oraz algorytmy i powstaje nowe prawo własności intelektualnej. Podkreślić zatem trzeba, że ulepszanie i rozwijanie oprogramowania, często tego, które Wnioskodawca sam stworzył, powodowało/powoduje każdorazowo powstanie części programu komputerowego, które stają się osobnym utworem, chronionym prawem autorskim na podstawie art. 74 ustawy o PAIPP. Wnioskodawca nie był więc i nie będzie właścicielem praw autorskich do oprogramowania ulepszanego, ale czasowo jest właścicielem praw do składowych (części) oprogramowania, które powoduje finalnie rozwinięcie owego oprogramowania ulepszanego. Autorskie prawa majątkowe do nowego oprogramowania, które po zaimplementowaniu powoduje ulepszanie pierwotnej wersji, są przenoszone za wynagrodzeniem na Kontrahenta, według modelu opisanego w pkt 2 wyżej. Tak rozumiane działania Wnioskodawcy polegające na rozwijaniu i ulepszaniu oprogramowania, każdorazowo zmierzają do poprawy użyteczności oraz funkcjonalności tego oprogramowania.

4.Proces twórczy

Wytwarzane przez Wnioskodawcę oprogramowanie opiera się na indywidualnych, autorskich pomysłach i obejmuje m.in. zbudowanie modelu i zaprojektowanie algorytmu, czynność programowania (tworzenia kodu źródłowego, będącego realizacją algorytmu) oraz weryfikację, modyfikację i udoskonalanie dostępnych rozwiązań programistycznych. Działania te prowadzone były/są w sposób ułożony, metodyczny, czego wymaga specyfika tworzenia programu komputerowego, tj. określenie celu jaki ma on spełniać, ustalenia sposobu dojścia do danego celu (dobór odpowiednich rozwiązań programistycznych oraz technologii), zaplanowanie prac, weryfikacja, zakończenie.

Tworzenia nowego produktu informatycznego (programu komputerowego, którego zapisem jest kod źródłowy) lub ulepszania istniejącego produktu o nową funkcjonalność (wymagającego również stworzenia w tym zakresie nowego kodu źródłowego) odbywało/odbywa się według przedstawionego wyżej podejścia do rozwiązywania problemów algorytmicznych i standardowo w najszerszym zakresie składa się z niżej przedstawionych etapów.

a)Etap wstępny - obejmuje konsultacje z Kontrahentem, dotyczące celów jakie mają być osiągnięte w projekcie, poznanie wizji produktu. Podczas konsultacji przedstawiane są oczekiwania co do parametrów i funkcjonalności oprogramowania (tzw. specyfikacja biznesowa), zasobów jakie mogą zostać udostępnione Wnioskodawcy, w tym celu oraz czasu, w jakim projekt ma zostać zrealizowany. Na podstawie tych informacji oraz własnej wiedzy i doświadczenia, Wnioskodawca wstępnie analizuje możliwość zrealizowania projektu, czyli stworzenia nowego oprogramowania, przy użyciu określonych zasobów. Wnioskodawca nie dysponuje standardowo gotowymi rozwiązaniami informatycznymi pozwalającymi na realizację zamówienia. Nie dysponuje np. gotowym algorytmem wyrażonym w postaci kodu, spełniającym oczekiwania ostatecznego odbiorcy (kod źródłowy musi zostać napisany od samego początku). Uzyskanie produktu informatycznego o pożądanych właściwościach uzależnione jest od szeregu czynników. W trakcie tego etapu dochodzi do ustalenia poziomu niepewności co do możliwości realizacji zamówienia przy użyciu określonych zasobów, tj. Wnioskodawca ocenia jakie jest ryzyko niepowodzenia zamówienia;

b)Etap tworzenia oprogramowania - obejmuje on wszelkie czynności faktyczne podejmowane przez Wnioskodawcę w celu realizacji zamówienia, tj. zaprojektowanie i napisanie algorytmu w języku programowania, co prowadzi do stworzenia nowego produktu lub ulepszenia, rozwinięcia jego dotychczasowej wersji o nowe zastosowania (nową funkcjonalność). Proces tworzenia na tym etapie najczęściej dzieli się na mniejsze cykle wydawnicze, po których następuje prezentacja wytworzonej części oprogramowania. Nie były i nie są to w żadnym wypadku czynności odtwórcze. Wnioskodawca staje na tym etapie wobec konieczności wyboru jednego spośród alternatywnych algorytmów, określania wartości różnorodnych parametrów lub samodzielnego precyzowania pewnych szczegółów implementowanych operacji. Ten etap wymaga od Wnioskodawcy podjęcia największego wysiłku intelektualnego.

c)Etap końcowy - obejmuje on zamknięcie zamówienia i podsumowanie wyników prac danego cyklu wydawniczego lub całego projekty. W trakcie tego etapu dochodził do akceptacji bądź odrzucenia wyników pracy Wnioskodawcy lub ogłoszenie, że przy danym stanie zasobów nie jest możliwe stworzenie programu odpowiadającego specyfikacji biznesowej lub dokonanie ulepszeń, czy rozbudowy systemu o nową funkcjonalność zgodnie z oczekiwaniami. W przypadku niemożności zrealizowania zamówienia zgodnie z oczekiwaniami, rozpatrywane jest ewentualne zwiększenia zasobów do realizacji zadania lub zmiana charakteru wykorzystanych zasobów lub też zmniejszenie oczekiwań w stosunku do oprogramowania, które ma zostać wytworzone. Wytwarzanie oprogramowania to złożony proces, który ma na celu dostarczenie produktu w pełni zgodnego z oczekiwaniami Kontrahenta. Działalność Wnioskodawcy, w zależności od realizowanych projektów, mogła i może pokrywać wszystkie etapy tego procesu, począwszy od analizy i zdefiniowania wymagań, przez zaprojektowanie rozwiązania, jego wykonanie, testowanie, wdrożenie, szkolenia oraz dalszy rozwój. Podstawowym wyzwaniem jest zrozumienie potrzeb ostatecznego odbiorcy, a więc określenie celu jakim ma spełniać program. Dopiero w oparciu o tę wiedzę Wnioskodawca ustalał sposób dojścia do zdefiniowanego celu, dobierając odpowiednie rozwiązania programistyczne oraz technologie.

Na potrzeby niniejszego wniosku, Wnioskodawca oświadcza, że tworzenie przez niego oprogramowania opierało/opiera się każdorazowo o dostępną aktualnie (tj. w momencie realizacji Kontraktu) wiedzę w dziedzinie technologii informacyjnych (IT) oraz w dziedzinie, której oprogramowanie ma służyć, a także o umiejętności Wnioskodawcy jako programisty. Z kolei projektowane i tworzone produkty (oprogramowanie komputerowe) stanowiły/stanowią produkty nowe lub ulepszone funkcjonalnie w stosunku do tych dotychczas tworzonych przez Wnioskodawcę.

Proces tworzenia oprogramowania wymaga ciągłego rozwoju, poszerzenia i aktualizowania wiedzy programistycznej, jak również z dziedziny, w której to oprogramowanie miało być wykorzystywane. Niejednokrotnie Wnioskodawca w tym celu sięgał do fachowej literatury, szkoleń oraz fachowych publikacji.

Czynności projektowania i tworzenia oprogramowania nie miały i nie będą mieć charakteru rutynowych lub okresowych zmian, lecz stanowiły/stanowić będą systematyczny rozwój konkretnego produktu (poczynając od jego tworzenia). Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności nabywał/nabywa, łączył/łączy, kształtował/kształtuje i wykorzystywał/wykorzystuje dostępną aktualnie wiedzę i umiejętności, w tym między innymi z zakresu narzędzi informatycznych, oprogramowania, technologii w celu tworzenia nowych zastosowań (nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług). W każdym przypadku Wnioskodawca wnosił i będzie wnosić swój indywidualny i twórczy wkład, wykorzystując najnowsze technologie informatyczne z zakresu wytwarzania oprogramowania. Produkty informatyczne stworzone przez Wnioskodawcę mają charakter indywidualny i są utrwalone w postaci kodu w języku programowania.

Element twórczy Wnioskodawcy w tworzeniu oprogramowania polegał/polega na pisaniu algorytmu, który znajduje odzwierciedlenie w postaci kodu źródłowego, w efekcie czego powstaje program komputerowy. Oprogramowanie wytwarzane przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej bezpośrednio działalności gospodarczej jest rezultatem jego własnej, indywidualnej, twórczej działalności intelektualnej, a w konsekwencji stanowi utwór podlegający ochronie na podstawie art. 74 ustawy o PAIPP.

5.Ewidencja

Wnioskodawca posiada i prowadzi począwszy od (…) 2019 roku odrębną od podatkowej księgi przychodów i rozchodów, zgodną z wymogami art. 30cb u.p.d.o.f. ewidencję, pozwalającą na ustalenie przychodów, kosztów uzyskania przychodów i dochodu (straty) przypadających na każde - potencjalnie rozpatrywane jako „kwalifikowane” prawo własności intelektualnej oraz na wyodrębnienie kosztów, o których mowa w art. 30ca ust. 4 u.p.d.o.f., przypadających na każde wyżej wymienione prawo i zapewniającą określenie kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej, a także na monitorowanie i śledzenie efektów prac, obejmujące wydatki od początku realizacji działalności zmierzającej do wytworzenia, rozwinięcia lub ulepszenia danego kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, do końca danego miesiąca kalendarzowego, poprzez narastające ujęcie wydatków w odniesieniu do poszczególnych zamówień. Prowadzone przez Wnioskodawcę ewidencje pozwalają zatem na ustalenie dochodu z tytułu przeniesienia autorskiego prawa majątkowego do każdego programu komputerowego, wobec którego ma on zamiar zastosować preferencyjną stawkę podatkową.

6.Podsumowanie

Mając na uwadze wszystkie powyższe okoliczności, Wnioskodawca chciałby skorzystać z przewidzianej w art. 30ca u.p.d.o.f. preferencji IP Box w rozliczeniu podatku dochodowego od osób fizycznych za rok podatkowy 2019 oraz w następnych latach, tak długo, jak przedstawiony Kontrakt będzie realizowany według opisanych wyżej zasad.

W dniu 4 marca 2022 r. uzupełnił Pan opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego o następującą informacje:

Wnioskodawca wskazuje, że oblicza wskaźnik Nexus, o którym mowa w art. 30ca ust. 4 u.p.d.o.f. Wnioskodawca oblicza dla każdego potencjalnie rozpatrywanego jako „KWALIFIKOWANE” prawa własności intelektualnej wskaźnik Nexus według wzoru przestawionego w przytoczonej regulacji, tj.: [(a+b)x1,3]/(a+b+c+d) w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:

a.prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej,

b.nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3,

c.nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4,

d.nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.

Wnioskodawca alokuje poniesione przez siebie wydatki w toku prowadzonych prac nad wytwarzaniem i rozwojem (ulepszaniem) oprogramowania pod literę „a” wskaźnika Nexus. Wnioskodawca nie nabywa wyników prac badawczo-rozwojowych ani kwalifikowanych praw własności intelektualnej od innych podmiotów, tym samym nie rozpoznaje żadnych wartości pod litery „b”, „c” i „d” wskaźnika.

Pytanie

Czy w świetle przedstawionego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego Wnioskodawca ma prawo, zgodnie z art. 30ca ust. 1 u.p.d.o.f., zastosować 5% stawkę opodatkowania wobec dochodów uzyskanych począwszy od 2019 roku w ramach przedstawionego Kontraktu, w zakresie w jakim dochód ten został osiągnięty z tytułu odpłatnego przeniesienia na Spółkę autorskich praw majątkowych do wytworzonego przez Wnioskodawcę oprogramowania?

Pana stanowisko w sprawie

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że zgodnie z art. 30ca ust. 1 u.p.d.o.f. ma prawo zastosować 5% stawkę opodatkowania wobec dochodów uzyskanych począwszy od 2019 r. w ramach przedstawionego Kontraktu, w zakresie w jakim dochód ten został osiągnięty z tytułu odpłatnego przeniesienia na Spółkę autorskich praw majątkowych do wytworzonego przez siebie oprogramowania.

Powyższa ocena wynika z faktu, iż prawo autorskie do oprogramowania komputerowego lub jego części wytwarzanych samodzielnie przez Wnioskodawcę (oprogramowanie) w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej jest kwalifikowanym prawem własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 u.p.d.o.f. Jak natomiast wynika z art. 30ca ust. 1 u.p.d.o.f. podatek od osiągniętego przez podatnika w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej (kwalifikowanych IP) wynosi 5% podstawy opodatkowania.

Artykuł 30ca ust. 2 u.p.d.o.f. zawiera zamknięty katalog praw własności intelektualnych, z których dochód może zostać objęty preferencyjną stawką opodatkowania. Autorskie prawo do programu komputerowego stanowi jedno z praw własności intelektualnych wskazanych w tym artykule w ust. 2 pkt 8. Przy czym, by można było mówić o „kwalifikowanym” prawie własności intelektualnej przepis ten wymaga również by spełnione zostały dwa kryteria:

1.przedmiot ochrony jest wytworzony, rozwinięty lub ulepszony przez podatnika w ramach prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, oraz

2.prawo własności intelektualnej podlega ochronie prawnej na podstawie przepisów odrębnych ustaw lub ratyfikowanych umów międzynarodowych, których stroną jest Rzeczpospolita Polska, oraz innych umów międzynarodowych, których stroną jest Unia Europejska.

Autorskie prawo do programu komputerowego objęte jest ochroną na mocy ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1231, z późn. zm., dalej w skrócie: ustawa o PAIPP). Zgodnie z art. 74 ust. 1 powołanej ustawy programy komputerowe podlegają ochronie jak utwory literackie, z kolei ust. 2 stanowi, że ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, nie podlegają ochronie.

Polski prawodawca nie zdefiniował w żadnym obowiązującym akcie prawnym pojęcia programu komputerowego, zatem w tym zakresie pozostaje odwołać się do dorobku doktryny i orzecznictwa. W piśmiennictwie podnosi się, że przez program komputerowy należy rozumieć zestaw instrukcji (poleceń rozkazów) adresowanych do komputera, których wykonanie przez komputer prowadzi do uzyskania określonych wyników. Podkreśla się przy tym, że nawet dokumentacja projektowa, sporządzona w języku naturalnym, może stanowić formę wyrażenia programu komputerowego, tak samo jak jego kod źródłowy (ang. source code), czy kod wynikowy (ang. object code) (D. Flisiak (red.), Prawo autorskie i prawa pokrewne, Warszawa 2015).

Program podlegający ochronie prawnoautorskiej musi cechować się indywidualnością i stanowić utwór oryginalny, będący wytworem procesu intelektualnego programisty i jego zdolności kreacyjnych, wynikać z działalności twórczej. Oryginalność najczęściej jest utożsamiana z cechą działalności twórczej. Działalność twórcza stanowi przejaw takiego działania, które choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem posiada cechę nowości, której stopień jednakże nie ma znaczenia. Powinna to jednak być nowość obiektywna, z którą mamy do czynienia, gdy utwór różni się od dóbr niematerialnych, będących częścią dorobku kulturalnego, nie zaś nowość w sensie subiektywnym, zasadzająca się na przekonaniu autora o nowości własnego dzieła (A. Niewęgłowski, M. Późniak-Niedzielska, w: System prawa prywatnego, red. Z. Radwański, t. 13: Prawo autorskie, red. J. Barta, Warszawa 2013, s. 9-11). Treść programu komputerowego nie może mieć jedynie charakteru pracy odtwórczej, polegającej na powielaniu w linijkach programu standardowych rozwiązań problemów. Ponadto, program komputerowy, aby spełniać cechy utworu chronionego prawem autorskim, powinien być również ustalony. Ustalenie programu komputerowego polega na jego uzewnętrznieniu w jakiejkolwiek postaci umożliwiającej jego percepcję przez osoby inne niż twórca (J. Barta, M. Czajkowska-Dąbrowska, Z. Ćwiąkalski, R. Markiewicz, E. Trapie, Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Komentarz, Warszawa 2001, s. 74; J. Sieńczyło-Chlabicz, Prawo własności intelektualnej, Warszawa 2013, s. 48).

Jak wskazano w pkt 89 Objaśnień podatkowych Ministra Finansów z dnia 15 lipca 2019 r. dotyczących preferencyjnego opodatkowania dochodów wytwarzanych przez prawa własności intelektualnej IP BOX (dalej Objaśnienia): pojęcie „program komputerowy” nie powinno być rozumiane wąsko lecz szeroko (...) Holistycznie i funkcjonalnie, program komputerowy obejmuje więc jego funkcjonalne części składowe takie jak: kod źródłowy, opis procedur operacyjnych, zestawienie danych w informacjach konwersacyjnych i dialogowych oraz kod wynikowy i interfejs. Z kolei w pkt 82 Objaśnień wyjaśniono, iż: „ze względu na bardzo ograniczone źródła interpretacji wobec programu komputerowego w stricte polskich aktach prawnych oraz polskiej literaturze na potrzeby preferencji IP Box warto także odnieść się do właściwych dla omawianego zagadnienia źródeł wywodzących się od organizacji ponadnarodowych i międzynarodowych, do których przynależy Polska, w szczególności Unii Europejskiej oraz OECD”.

Z związku z powyższym oraz z uwagi na harmonizację przesłanek ochrony programów komputerowych w Dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/24/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie ochrony prawnej programów komputerowych (dalej: Dyrektywa 2009/24/WE) i nakaz proeuropejskiej interpretacji polskiego prawa trzeba w tym miejscu uwzględniać wnioski wynikające z prawa unijnego oraz dorobek Trybunału Sprawiedliwości UE. Zgodnie z punktem 7 preambuły Dyrektywy 2009/24/WE pojęcie „program komputerowy” obejmuje program w jakiejkolwiek formie, a także przygotowawcze prace projektowe prowadzące do rozwoju programu komputerowego, z zastrzeżeniem, że charakter prac przygotowawczych jest taki, iż program komputerowy może korzystać z nich na późniejszym etapie. Jak natomiast stanowi przytoczony wyżej art. 74 ust. 2 polskiej ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, ochrona programów komputerowych „obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia”. Zwrot „forma wyrażenia” odzwierciedla terminologię przyjętą w polskiej wersji językowej dyrektywy 2009/24/WE. Przez „formę wyrażenia” programu należy rozumieć każdy obiektywnie postrzegalny sposób zapisu poleceń adresowanych Ido komputera. Jak wyjaśnił TSUE na gruncie dyrektywy 2009/24/WE, „formą wyrażenia” może być wyłącznie taka postać programu, która umożliwia albo reprodukcję „działającego” programu, albo uzyskanie tego programu w przyszłości. Przykładowo w wyroku z dnia 22 grudnia 2010 r. w sprawie C-393/09 Bezpeĉnostni softwarovǎ asociace - Svaz softwarovê ochrany v. Ministerstw kultury, TSUE wyjaśnił, iż termin „program komputerowy” obejmuje również przygotowawcze prace projektowe prowadzące do rozwoju programu komputerowego, z zastrzeżeniem, że charakter prac przygotowawczych musi pozwalać na stworzenie programu komputerowego na późniejszym etapie (zob. pkt 36 wyroku).

W orzecznictwie polskich sądów powszechnych podkreśla się, że ochrona prawno-autorska uaktywnia się od momentu ustalenia czy dany produkt jest utworem w rozumieniu ustawy o PAIPP. Konsekwencją powyższych założeń jest fakt, iż cech utworu, a co za tym idzie ochrony prawno-autorskiej nie zostanie pozbawiony nawet taki program komputerowy, który nie stanowi produktu odrębnego i nie może być sprzedany Oddzielnie od programów, którym służy. Specyfika dziedziny informatyki, jej dynamika rozwoju oraz złożoność poszczególnych elementów składających się na całość nie pozwala gratyfikować jedynie sztywno określonych, widocznych efektów pracy programisty bez wyraźnego polecenia takiego ich traktowania (por. wyrok Sąd Okręgowy w Łodzi z 26 marca 2014 r., sygn. I C 566/12).

W świetle powyższych konstrukcji pralnych, przewidzianych w polskiej ustawie o prawie autorskim i prawach pokrewnych, unijnej Dyrektywie 2009/24/WE oraz na gruncie doktryny i orzecznictwa, należy uznać, że efekty prac Wnioskodawcy, obejmujące algorytmy i kody źródłowe spełniają wszelkie przesłanki definicyjne programów komputerowych podlegających ochronie prawno-autorskiej. Nie ulega bowiem wątpliwości, że Wnioskodawca pisząc kod każdorazowo wytwarzał i nadal będzie wytwarzać dobra niematerialne charakteryzujące się oryginalnością i indywidualnością. Podejmował/podejmuje wysiłek umysłowy o charakterze kreacyjnym. Ponadto, efekty prac Wnioskodawcy są uzewnętrzniane w postaci kodu napisanego w języku programowania np. (…).

Przedmiotem ochrony prawa autorskiego jest więc w niniejszym przypadku oprogramowanie komputerowe, które zostało wytworzone przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej przez Niego działalności. Zdaniem Wnioskodawcy, Jego działalność można zakwalifikować do działalności badawczo-rozwojowej.

Zgodnie z art. 5a pkt 38 u.p.d.o.f., działalność badawczo-rozwojowa oznacza działalność twórczą obejmującą badania naukowe lub prace rozwojowe, podejmowaną w sposób systematyczny w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Zgodnie z brzmieniem art. 5a pkt 39 u.p.d.o.f., badaniami naukowymi są:

1.badania podstawowe w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce - rozumiane jako prace empiryczne lub teoretyczne mające przede wszystkim na celu zdobywanie nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowanych faktów bez nastawienia na bezpośrednie zastosowanie komercyjne,

2.badania aplikacyjne w rozumieniu art. 4 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce - rozumiane jako prace mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności, nastawione na opracowywanie nowych produktów, procesów lub usług lub wprowadzanie do nich znaczących ulepszeń.

Natomiast, zgodnie z art. 5a pkt 40 u.p.d.o.f., pojęcie prace rozwojowe - oznacza prace rozwojowe w rozumieniu art. 4 ust. 3 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce, czyli działalność obejmującą nabywanie łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności, w tym w zakresie narzędzi informatycznych lub oprogramowania, do planowania produkcji oraz projektowania i tworzenia zmienionych, ulepszonych lub nowych produktów, procesów lub usług, z wyłączeniem działalności obejmującej rutynowe i okresowe zmiany wprowadzane do nich, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. Przytoczone wyżej przepisy wprowadzają kilka istotnych kryteriów, od których spełnienia uzależniona jest możliwość uznania określonych działań za działalność badawczo-rozwojową. Kryteria te powinny być spełnione łącznie, by konkretna działalność została zakwalifikowana do działalności badawczo-rozwojowej.

Zgodnie z tymi kryteriami, działalność badawczo-rozwojowa powinna:

1.obejmować badania naukowe lub prace rozwojowe,

2.mieć twórczy charakter,

3.być podejmowana w sposób systematyczny, oraz

4.być podejmowana w celu zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Działalność podejmowana przez Wnioskodawcę polega na tworzeniu i rozwoju nowego oprogramowania komputerowego w odpowiedzi na zapotrzebowanie przedstawionego Kontrahenta. Sprostanie wymogom zleceniodawcy wymaga nieustannego pogłębiania wiedzy, rozwijania umiejętności w dziedzinie programowania oraz wykorzystania nowoczesnych narzędzi informatycznych, technologii. Wykorzystując te zasoby w praktyce Wnioskodawca podejmuje kreacyjny wysiłek intelektualny, którego efektem jest każdorazowo nowe lub ulepszone w skali jego przedsiębiorstwa. Trzeba podkreślić, że nie były i nie będą to prace rutynowe, schematyczne. Wnioskodawca nie podejmował i nie będzie podejmować prac odtwórczych, polegających na powielaniu w linijkach kodu standardowych rozwiązań problemów. Miał i będzie mieć swobodę w wyborze określonych koncepcji.

Dlatego działania polegające na tworzeniu opisanego oprogramowania komputerowego stanowią prace rozwojowe w rozumieniu cytowanych wyżej przepisów prawa podatkowego i powiązanych z nim regulacji ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Polegają one bowiem na wykorzystaniu nowej i istniejącej wiedzy, tj. wiedzy i narzędzi programistycznych, ekonometrycznych, matematycznych i statystycznych, języków programowania, znanych algorytmów, do zaprojektowania nowych i ulepszonych rozwiązań, nieistniejących dotychczas na rynku, a będących odpowiedzią na zapotrzebowanie jego uczestników. Charakter pracy Wnioskodawcy w obszarze rozwoju i ulepszania algorytmów w swej naturze jest procesem twórczym, gdyż każde jego zadanie lub problem można rozwiązać na wiele różnych sposobów, przy wykorzystaniu wielu dostępnych narzędzi. Wybór, dostosowanie oraz ulepszenie już istniejących rozwiązań zależy tylko i wyłącznie od jego wiedzy, doświadczenia oraz wyobraźni.

Wnioskodawca działał/działa w sposób systematyczny, rozwiązując problemy algorytmiczne. Jak wskazano w opisie stanu faktycznego odpowiadał/odpowiada m.in. za analizę wymagań (cele), zaprojektowanie rozwiązania oraz jego zbudowanie. Pracując każdorazowo nad danym programem Wnioskodawca rozwijał/rozwija specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności w zaawansowanej dziedzinie algorytmiki, programowania, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów. Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności nabywa, łączy, kształtuje i wykorzystuje dostępne aktualnie wiedzę umiejętności, w tym między innymi z zakresu narzędzi informatycznych i oprogramowania, w celu tworzenia nowych zastosowań (nowych lub ulepszonych produktów, procesów lub usług) w postaci nowego oprogramowania. Działania Wnioskodawcy polegające na rozwijaniu i ulepszaniu oprogramowania, każdorazowo zmierzały do poprawy użyteczności oraz funkcjonalności tego oprogramowania. Uwzględniając powyższe, należy stwierdzić, że podejmowana przez Wnioskodawcę działalność polegająca na tworzeniu i ulepszaniu oprogramowania komputerowego stanowi działalność badawczo-rozwojową w rozumieniu art. 30ca ust. 2 w zw. z art. 5a pkt 38 u.p.d.o.f.

Wobec powyższego, autorskie prawo do oprogramowania komputerowego wytwarzanego i rozwijanego (ulepszane) przez Wnioskodawcę w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej jest kwalifikowanym prawem własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W opisie stanu faktycznego wskazano, iż Wnioskodawca realizując zobowiązania wynikające z zawartego Kontraktu otrzymywał/otrzymuje wynagrodzenie, na podstawie wystawianych przez siebie faktur VAT. Wnioskodawca jednocześnie przenosił/przenosi na Kontrahenta autorskie prawa majątkowe do wytworzonego w toku świadczonych usług oprogramowania. Niewątpliwie Wnioskodawca otrzymywał i będzie otrzymywać wynagrodzenie, którym jest honorarium za przeniesienie autorskich praw majątkowych do wytworzonego przez siebie oprogramowania. Skoro przeniesienie własności tych praw następuje odpłatnie, to tym samym Wnioskodawca osiągał i będzie osiągać dochód ze sprzedaży autorskich praw majątkowych do programów komputerowych. Reasumując:

1.Wnioskodawca w ramach własnej działalności badawczo-rozwojowej wytwarzał/wytwarza kwalifikowane prawa własności intelektualnej w postaci autorskich praw do programów komputerowych, które podlegają ochronie według przepisów prawa polskiego,

2.Wnioskodawca osiągał/osiąga dochód ze sprzedaży tych kwalifikowanych praw własności intelektualnej,

3.Wnioskodawca prowadzi na bieżąco ewidencję, o której mowa w art. 30cb ust. 2 u.p.d.o.f.

Mając powyższe na uwadze, zdaniem Wnioskodawcy, dochód uzyskiwany z odpłatnego zbycia kwalifikowanych praw własności intelektualnej tj. majątkowych praw autorskich do programów komputerowych tworzonych przez Niego w odpowiedzi na zlecenie Kontrahenta, z którym Wnioskodawca zawarł przedstawiony Kontrakt, należy uznać za dochód z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej w rozumieniu art. 30ca ust. 7 pkt 2 u.p.d.o.f. To oznacza, że Wnioskodawca ma prawo wobec tych dochodów zastosować preferencyjną 5-proc. stawkę opodatkowania.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):

Ustawodawca wprowadził definicję działalności badawczo-rozwojowej w art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którą:

W myśl art. 5a pkt 39 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z kolei w definicji prac rozwojowych zawartej w art. 5a pkt 40 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazano:

Na podstawie art. 4 ust. 2 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2021 r. poz. 478 ze zm.):

Stosownie do art. 4 ust. 3 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce:

Zatem z pracami badawczo-rozwojowymi mamy do czynienia wówczas, gdy wykorzystuje się dostępną wiedzę z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do tworzenia nowych lub ulepszania istniejących produktów/usług oraz procesów i technologii produkcji.

Przenosząc powyższe na grunt rozpatrywanej sprawy, należy wyraźnie podkreślić, że w celu stwierdzenia, czy prowadzi Pan działalność badawczo-rozwojową, należy przeprowadzić analizę nakierowaną na zidentyfikowanie przejawów działalności gospodarczej, które mogą zostać uznane za działalność badawczo-rozwojową (tj. tych aktywności podatnika, które spełniają definicję wskazaną w art. 5a pkt 38 ww. ustawy).

Z ustawowej definicji zawartej w regulacjach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że działalność badawczo-rozwojowa musi mieć charakter twórczy. Jak podaje słownik języka polskiego PWN, działalność twórcza to zespół działań podejmowanych w kierunku tworzenia (działalność – zespół działań podejmowanych w jakimś celu), powstania czegoś (twórczy – mający na celu tworzenie, tworzyć – powodować powstanie czegoś). W doktrynie prawa autorskiego podkreśla się natomiast, że cecha twórczości związana jest przede wszystkim z rezultatem działalności człowieka o charakterze kreacyjnym i jest spełniona wówczas, gdy istnieje nowy wytwór intelektu. Działalność twórcza oznacza, że „ustawodawca za przedmiot prawa autorskiego uznaje tylko rezultat (przejaw) takiego działania, który choćby w minimalnym stopniu odróżnia się od innych rezultatów takiego samego działania, a zatem, że posiada cechę nowości, której stopień nie ma znaczenia”. Zatem twórczość działalności badawczo-rozwojowej może przejawiać się opracowywaniem nowych koncepcji, narzędzi, rozwiązań niewystępujących dotychczas w praktyce gospodarczej podatnika lub na tyle innowacyjnych, że w znacznym stopniu odróżniają się od rozwiązań już funkcjonujących u podatnika.

Kolejnym kryterium działalności badawczo-rozwojowej jest prowadzenie tej działalności w sposób systematyczny. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego PWN słowo systematyczny oznacza (i) robiący coś regularnie i starannie, (ii) o procesach: zachodzący stale od dłuższego czasu, (iii) o działaniach: prowadzony w sposób uporządkowany, według pewnego systemu; też: o efektach takich działań; planowy, metodyczny. W związku z tym, że w definicji działalności badawczo-rozwojowej słowo „systematyczny” występuje w sformułowaniu „podejmowaną (działalność) w sposób systematyczny”, a więc odnosi się do „działalności”, czyli zespołu działań podejmowanych w jakimś celu, najbardziej właściwą definicją systematyczności w omawianym zakresie jest definicja obejmująca prowadzenie działalności w sposób uporządkowany, według pewnego systemu. Zatem słowo systematycznie odnosi się również do działalności prowadzonej w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany. To oznacza, że działalność badawczo-rozwojowa jest prowadzona systematycznie niezależnie od tego, czy podatnik stale prowadzi prace badawczo-rozwojowe, czy tylko od czasu do czasu, a nawet incydentalnie, co wynika z charakteru prowadzonej przez niego działalności oraz potrzeb rynku, klientów, sytuacji mikro i makroekonomicznej. Z powyższego wynika, że spełnienie kryterium „systematyczności” danej działalności nie jest uzależnione od ciągłości tej działalności, w tym od określonego czasu przez jaki działalność taka ma być prowadzona ani też od istnienia planu co do prowadzenia przez podatnika podobnej działalności w przyszłości. Wystarczające jest, aby podatnik zaplanował i przeprowadził chociażby jeden projekt badawczo-rozwojowy, przyjmując dla niego określone cele do osiągnięcia, harmonogram i zasoby. Taka działalność może być uznana za działalność systematyczną, tj. prowadzoną w sposób metodyczny, zaplanowany i uporządkowany.

Powyżej omówione dwa kryteria działalności badawczo-rozwojowej dotyczą charakteru i organizacji prowadzenia tej działalności, podczas gdy ostatnie, trzecie kryterium, dotyczy rezultatu prowadzenia tej działalności, tj. zwiększenia zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań. W konsekwencji – głównym zadaniem dla zarządzającego projektem badawczo-rozwojowym jest zlokalizowanie i zidentyfikowanie zasobów wiedzy przed rozpoczęciem działań projektowych; zasobów w ujęciu funkcjonalnym i celowościowym, czyli podlegającym zwiększeniu oraz możliwym i właściwym do wykorzystania zwiększonej wiedzy do nowych zastosowań. Lokalizacja i identyfikacja wiedzy obejmuje szereg działań, w tym określenie stanu wiedzy, miejsca, sposobu jej wykorzystania oraz selekcji pod względem przydatności do realizacji celu projektu. Prowadząc działalność badawczo-rozwojową, przedsiębiorca rozwija specjalistyczną wiedzę oraz umiejętności, które może wykorzystać w ramach bieżących albo przyszłych projektów.

Kluczowe jest zawarte w definicji działalności badawczo-rozwojowej rozróżnienie, które wskazuje, że taka działalność obejmuje dwa rodzaje aktywności, tj.: (i) badania podstawowe i badania aplikacyjne zdefiniowane w art. 4 ust. 2 pkt 1 i 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce oraz (ii) prace rozwojowe, o których mowa w art. 4 ust. 3 tej ustawy.

Należy zwrócić uwagę na wyłączenie zawarte w art. 4 ust. 3 tej ustawy, mogące odnosić się do wielu przejawów aktywności podatnika. Zastrzeżenie zostało wprowadzone w celu wyeliminowania z zakresu działalności badawczo-rozwojowej tych przejawów aktywności podatnika, które mimo ulepszenia istniejących procesów lub usług, z uwagi na swoją cykliczność (okresowość) oraz brak innowacyjnego charakteru (rutynowość), nie mogą stanowić prac rozwojowych.

Mając na uwadze przedstawiony we wniosku opis sprawy oraz cytowane przepisy, stwierdzamy, że przedstawione we wniosku Pana działania spełniają definicję działalności badawczo-rozwojowej w rozumieniu art. 5a pkt 38 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż są podejmowane w sposób systematyczny, mają charakter twórczy oraz podejmowane są w celu zwiększania zasobów wiedzy oraz wykorzystania zasobów wiedzy do tworzenia nowych zastosowań.

Rozpatrując z kolei możliwość skorzystania przez Pana z tzw. ulgi Innovation Box, należy zauważyć, że przedsiębiorcy osiągający dochody generowane przez prawa własności intelektualnej od 1 stycznia 2019 r. mogą korzystać z preferencyjnej stawki w podatku dochodowym. Na podstawie art. 1 pkt 25 ustawy z dnia 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy - Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2018 r. poz. 2193), w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych dodano art. 30ca i art. 30cb.

Zgodnie z art. 30ca ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl art. 30ca ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 30ca ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Należy przyjąć, że dochody z kwalifikowanego IP mogą być opodatkowane na preferencyjnych zasadach w takim zakresie, w jakim kwalifikowane IP wytwarza dochody w efekcie prac badawczo-rozwojowych prowadzonych przez podatnika. Innymi słowy, skorzystanie z preferencji IP Box jest możliwe w sytuacji występowania związku między dochodem kwalifikującym się do preferencji a kosztami faktycznie poniesionymi w celu jego uzyskania.

Stosownie natomiast do ust. 4 art. 30ca omawianej ustawy:

W myśl art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie natomiast z art. 30ca ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Ponadto należy wskazać, że podatnik, który chce skorzystać z ww. preferencji jest zobowiązany prowadzić szczegółową ewidencję rachunkową w sposób umożliwiający obliczenie podstawy opodatkowania, w tym powiązanie ponoszonych kosztów prac badawczo-rozwojowych z osiąganymi dochodami z kwalifikowanych praw własności intelektualnej powstałymi w wyniku przeprowadzenia tych prac.

W myśl art. 30cb ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z art. 30cb ust. 2 ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Na mocy art. 30cb ust. 3 ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Powyższe przepisy wprowadzają korzystne rozwiązania podatkowe dla przedsiębiorców, którzy uzyskują dochody z komercjalizacji wytworzonych lub rozwiniętych przez nich praw własności intelektualnej, tzw. Innovation Box. W tym zakresie wpisują się one w realizację „Planu na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju”, „Strategii na rzecz doskonałości naukowej, nowoczesnego szkolnictwa wyższego, partnerstwa z biznesem i społecznej odpowiedzialności nauki” oraz „Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju” w obszarze innowacyjności. Znowelizowane przepisy mają prowadzić do wzrostu zainteresowania pracami badawczo-rozwojowymi prowadzonymi w Polsce oraz stanowić swoiste „zamknięcie” łańcucha wartości związanego z procesem tworzenia i komercjalizacji innowacyjnych rozwiązań będących efektem prac badawczo-rozwojowych.

Należy także wskazać, że powyższe regulacje polegają na preferencyjnym opodatkowaniu 5% stawką podatkową dochodów uzyskiwanych przez podatnika z praw własności intelektualnej, których podatnik jest właścicielem, współwłaścicielem, użytkownikiem lub posiada prawa do korzystania z nich na podstawie umowy licencyjnej i które są chronione na podstawie obowiązującego prawa krajowego lub międzynarodowego przez m.in. patent, dodatkowe prawo ochronne na wzór użytkowy czy prawo z rejestracji wzoru przemysłowego, zwane „kwalifikowanymi prawami własności intelektualnej”.

Możliwość skorzystania z ulgi Innovation Box ma miejsce również w sytuacji, gdy podatnik dokona zakupu kwalifikowanych praw własności intelektualnej, o których mowa powyżej, pod warunkiem że następnie poniesie on koszty związane z rozwojem lub ulepszeniem nabytego prawa.

Dochodem kwalifikującym się do ulgi Innovation Box jest dochód uzyskany z tytułu należności/opłat licencyjnych lub innych należności związanych z wykorzystywaniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, dochód ze sprzedaży kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, jak również, co istotne, dochód z tego aktywa uwzględniony w cenie sprzedaży produktu lub usługi określany na zasadzie ceny rynkowej.

Warunkiem koniecznym dla skorzystania z omawianej preferencji jest wymóg prowadzenia przez podatnika działalności badawczo-rozwojowej bezpośrednio związanej z wytworzeniem, komercjalizacją, rozwojem lub ulepszeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, co stanowi wyraz realizacji zasady nexus. Poziom dochodu kwalifikowanego do zastosowania preferencyjnej stawki opodatkowania będzie wyliczany przy zastosowania formuły (wzoru) wynikającej z raportu nr 5 BEPS. Przewidziano także możliwość zlecenia wykonania prac badawczo-rozwojowych innym podmiotom zarówno niepowiązanym, jak i powiązanym.

Należy podkreślić, że stosowanie tej ulgi (niższej stawki podatku do kwalifikowanych dochodów) będzie prawem, a nie obowiązkiem podatnika. Jest to o tyle istotne, gdyż z korzystaniem z ulgi wiążą się, bądź co bądź, dodatkowe obowiązki po stronie podatników, w szczególności obowiązek prowadzenia ewidencji pozwalającej na monitorowanie i śledzenie efektów prac badawczo-rozwojowych.

Podatnik będzie miał możliwość stosowania niniejszej ulgi przez cały okres trwania ochrony prawnej kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W przypadku tych aktywów, które podlegają procedurze zgłoszenia/rejestracji, podatnik będzie mógł skorzystać z preferencji podatkowej od momentu zgłoszenia lub złożenia wniosku o rejestrację (obowiązek zwrotu kwoty ulgi w przypadku wycofania wniosku, odmowy udzielenia prawa lub odrzucenia wniosku o rejestrację).

Należy także wskazać, że oprogramowanie – definiowane jako ogół informacji w postaci zestawu instrukcji, zaimplementowanych interfejsów i zintegrowanych danych przeznaczonych dla komputera do realizacji wyznaczonych celów – podlega ochronie jak utwór literacki z art. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1062). Stąd oprogramowanie może być uznane za kwalifikowane IP, w świetle art. 30ca ust. 2 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeśli jego wytworzenie, rozszerzenie lub ulepszenie jest wynikiem prac badawczo-rozwojowych.

Zgodnie z art. 74 ust. 2 ww. ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:

Należy zauważyć, że istotne jest to, aby ze wskaźnika nexus wykluczyć koszty, które nie są lub ze swej natury nie mogą być, bezpośrednio związane z wytworzeniem i rozwinięciem konkretnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej.

Ustalając wskaźnik nexus, należy pamiętać, aby istniał związek między:

-wydatkami poniesionymi przez podatnika w związku z wytworzeniem kwalifikowanego prawa własności intelektualnej,

-kwalifikowanym prawem własności intelektualnej oraz

-dochodami uzyskiwanymi z kwalifikowanych praw własności intelektualnej.

Ta szczególna metoda ujmowania kosztów we wskaźniku ma zastosowanie jedynie dla celu, jakim jest kalkulacja tego wskaźnika.

Należy również pamiętać, że wskaźnik nexus jest obliczany oddzielnie dla dochodów z poszczególnych kwalifikowanych praw własności intelektualnej. W związku z tym powinien Pan również ustalić odrębnie koszty faktycznie poniesione na działalność badawczo-rozwojową związaną z danym prawem.

Należy zatem przyjąć, że jeżeli podatnik poniósł rzeczywiście wydatki, które kwalifikują się jako koszty prowadzonej przez niego działalności badawczo-rozwojowej, to wydatki związane z wytworzeniem w ramach tej działalności kwalifikowanego IP należy uznać za koszty faktycznie poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez niego działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, z zastrzeżeniem art. 30ca ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przy czym, w odniesieniu do kosztów należy mieć na uwadze ograniczenia w zaliczaniu takich wydatków do kosztów uzyskania przychodów zawarte w art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz to, że w przypadku podlegających amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych kosztem jest ustalony na podstawie przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odpis amortyzacyjny.

Jak wskazuje Minister Finansów w objaśnieniach z 15 lipca 2019 r., zgodnie z akapitem 39 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5 koszty kwalifikowane winny być uwzględniane we wskaźniku niezależnie od metody ich ujmowania w kosztach podatkowych, zgodnie z ogólnymi zasadami podatkowymi. Dlatego też koszty dla celów kalkulacji wskaźnika należy rozumieć szerzej (funkcjonalnie w kontekście ww. Raportu OECD), niż w odniesieniu do ustalania kosztów uzyskania przychodów na gruncie pozostałych przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Należy także wspomnieć, że wskaźnik nexus „(…) służy do określania tej części dochodu z kwalifikowanego IP, która podlega preferencyjnej 5% stawce podatkowej, powinien być liczony kumulatywnie na przestrzeni lat. Oprócz właściwych przepisów o IP BOX, potwierdzają to wytyczne przedstawione przez OECD w Raporcie BEPS Działanie nr 5 (akapit 45 Raportu OECD BEPS Plan Działania nr 5)”.

Wobec powyższego należy podkreślić, że wysokość dochodu z kwalifikowanego IP ustala się jako iloczyn:

-dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym i

-wskaźnika nexus obliczonego według specjalnego wzoru określonego w art. 30ca ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem dla potrzeb obliczenia podstawy opodatkowania podlegającej preferencyjnemu opodatkowaniu stawką 5% podatnik jest zobowiązany do wyliczenia dwóch podstawowych wartości:

-dochodu z kwalifikowanego IP osiągniętego w roku podatkowym oraz

-wskaźnika, którym zostanie przemnożony powyższy dochód.

Reasumując, mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz wyżej wskazane przepisy prawa Wnioskodawca ma prawo, zgodnie z art. 30ca ust. 1 u.p.d.o.f., zastosować 5% stawkę opodatkowania wobec dochodów uzyskanych począwszy od 2019 roku w ramach przedstawionego Kontraktu, w zakresie w jakim dochód ten został osiągnięty z tytułu odpłatnego przeniesienia na Spółkę autorskich praw majątkowych do wytworzonego przez Wnioskodawcę oprogramowania.

Podkreślić należy, że wydając interpretacje indywidualne opieramy swoje rozstrzygnięcie wyłącznie o przedstawiony przez Wnioskodawcę we wniosku opis sprawy i przyjmujemy argumenty podnoszone przez Wnioskodawcę bez ich weryfikowania. Nie można jednak wykluczyć, że właściwy organ podatkowy prowadząc w przyszłości ewentualne postępowanie podatkowe, po przeanalizowaniu całokształtu zebranego materiału dowodowego, będzie mógł poczynić ustalenia prowadzące go do odmiennych wniosków niż zawarte w niniejszej interpretacji.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

-stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz

-zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).