Obowiązki podatkowe płatnika związane z wyjazdami Pracowników na szkolenia i konferencje. - Interpretacja

Interpretacja indywidualna z dnia 8 czerwca 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.1233.2021.2.MS

Temat interpretacji

Obowiązki podatkowe płatnika związane z wyjazdami Pracowników na szkolenia i konferencje.

Interpretacja indywidualna – stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w w podatku dochodowym od osób fizycznych jest w części nieprawidłowe, a w części prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

31 grudnia 2021 r. wpłynął Państwa wniosek z 31 grudnia 2021 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie obowiązków płatnika. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 22 kwietnia 2022 r. (data wpływu 22 kwietnia 2022 r.) Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego (sformułowany w uzupełnieniu wniosku)

Sp. z o.o. (dalej w skrócie powoływana jako: Spółka bądź Wnioskodawca), jest przedsiębiorstwem o globalnym zasięgu zajmującą się rozwiązaniami dla osób wymagających pomocy przy poruszaniu się. Spółka zajmuje się tworzeniem funkcjonalnych oraz estetycznych urządzeń - podnośników sufitowych, podnośników jezdnych, pionizatorów typu „s”, sprzętu kąpielowo-toaletowego, urządzeń do rehabilitacji chodu w odciążeniu, a także łóżek rehabilitacyjnych, materaców przeciwodleżynowych, poduszek i pozycjonerów do układania pacjenta. Spółka ponadto aktywnie uczestniczy w edukacji personelu medycznego, poprzez organizację cyklicznych spotkań oraz webinarów, podczas których partnerzy Spółki oraz eksperci dzielą się merytoryczną wiedzą, prezentują sprzęt oraz edukują w zakresie jego poprawnej obsługi. W tym celu Spółka utworzyła również Akademię ..., która powstała, by wspierać osoby zajmujące się opieką zarówno w domu jak również w profesjonalnych placówkach ochrony zdrowia i ośrodkach rehabilitacyjnych.

W związku z charakterem działalności Spółki oraz jej obszarem Spółka zatrudnia - przedstawicieli handlowych, Export Managerów, montażystów i innych pracowników.

Przedstawiciele handlowi

Na ten moment Spółka zatrudnia pięciu przedstawicieli handlowych. Przedstawiciele handlowi są zatrudniani w ramach umów o pracę, w których w związku z charakterem pracy, jako miejsce jej świadczenia wskazuje się tereny poszczególnych województw. W umowie o pracę wskazuje się teren, który obsługuje dany przedstawiciel handlowy, np. województwo ..., województwo ..., województwo ..., bądź teren województwa ... i województwa .... Charakterystyka pracy przedstawiciela handlowego jest taka, że każdego dnia praca może być świadczona w innym miejscu w ramach określonych województw, które zostały określone jako miejsce pracy danego pracownika. Z racji charakteru swojej pracy przedstawiciele handlowi są traktowani przez Spółkę jako pracownicy mobilni, tj. osoby, których charakter pracy wymusza bardzo częste przebywanie poza siedzibą pracodawcy, u klientów, czy w trasie. Tylko wtedy będzie bowiem możliwe właściwe zrealizowanie zadania służbowego. W konsekwencji, Spółka nie traktuje wyjazdów tych pracowników związanych z wykonywaniem zasadniczych obowiązków służbowych na obszarze oznaczonym jako ich miejsce wykonywania pracy - jako podróż służbową (delegację) w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1320 ze zm., dalej w skrócie powoływanej jako: KP). W umowie o pracę nie wskazuje się charakteru pracy przedstawicieli handlowych jako pracowników mobilnych. W ramach świadczonej pracy do obowiązków przedstawiciela handlowego należy bezpośredni kontakt z klientem, aktywne uczestnictwo w sprzedaży, prowadzenie negocjacji sprzedażowych, przygotowywanie ofert handlowych, monitorowanie potrzeb rynku i analizowanie konkurencji, koordynacja działań sprzedażowych oraz działań mających na celu utrzymanie długofalowych relacji biznesowych z obecnymi i przyszłymi klientami, aktywne poszukiwanie nowych możliwości i wdrażanie nowych pomysłów sprzedaży, pozostawanie w kontakcie z klientem, spedycją, realizacja planów sprzedażowych, udział w targach i wystawach branżowych, kreowanie pozytywnego wizerunku firmy, udzielanie informacji klientowi na temat danego produktu i warunków użytkowania, transakcji oraz wykonywanie innych prac zleconych przez bezpośredniego przełożonego nie wymienionych w szczegółowym zakresie obowiązków.

Spółka zapewnia pracownikom w związku z licznymi dojazdami do siedzib klientów samochody służbowe, telefony służbowe, laptopy. Spółka pokrywa ponadto koszty wyjazdów przedstawicieli handlowych do klientów, tj. koszty paliwa, wydatki związane z samochodami.

Może zdarzyć się tak, że Wnioskodawca deleguje przedstawicieli handlowych do wykonywania zadań pracowniczych poza miejsce wykonywania pracy wskazane w umowie o pracę (tj. np. poza wskazany w umowie o pracę region Polski lub za granicę).

W praktyce w związku z organizacją przez Spółkę cyklicznych szkoleń dla personelu medycznego, które odbywają się w różnych miejscowościach w Polsce, zdarza się że przedstawiciele handlowi na polecenie pracodawcy wyjeżdżają na szkolenia, o których mowa powyżej, poza obszar miejsca wykonywania pracy, określonego w umowie o pracę, ale również są sytuacje, że konferencja/szkolenie odbywa się na terenie województwa, które stanowi miejsce pracy przedstawiciela handlowego, określone w umowie o pracę. Przedstawiciele handlowi biorą udział w szkoleniach/konferencjach w różnym charakterze, raz mogą prowadzić szkolenie/konferencję a innym razem mogą jedynie być uczestnikami szkolenia/konferencji. Szkolenia/konferencje związane są z przedmiotem działalności Wnioskodawcy. W przypadku podróży poza miejsce wykonywania pracy przedstawiciela podstawą odbycia podróży i rozliczenia delegacji jest polecenie wyjazdu służbowego. W przypadku podróży w ramach regionów określonych w umowach o pracę jako miejsce pracy polecenia wyjazdu służbowego nie są wystawiane.

Przeważająca część podróży przedstawicieli handlowych odbywa się jednak w ramach regionów określonych w umowach o pracę jako miejsce pracy, a zatem podróże te należą do podstawowych obowiązków pracowniczych i co za tym idzie - Spółka nie traktuje tych wyjazdów jako podróży służbowych w rozumieniu art. 77⁵ § 1 KP. Oba rodzaje podróży (tj. wyjazdy na konferencje/szkolenia oraz pozostałe podróże) są przez Spółkę rozróżniane.

W związku z tym, że miejsce pracy przedstawicieli handlowych określone jest szeroko i obejmuje najczęściej obszar jednego lub więcej województw - często mają miejsce sytuacje, w których pracownicy w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych nocują poza miejscem zamieszkania (np. w hotelach, pensjonatach, pokojach gościnnych). W przypadkach gdy, przedstawiciele handlowi dojeżdżają do kontrahentów na obszarze województw, które w świetle umowy o pracę stanowią ich miejsce pracy - koszty noclegów są pokrywane przez pracowników, w związku z tymi wydatkami otrzymują od pracodawcy tzw. dodatek wyjazdowy, który jest zaliczany do przychodów ze stosunku pracy.

W odniesieniu do wyjazdów na szkolenia, czy konferencje Przedstawicieli handlowych koszty noclegów były i będą ponoszone przez Spółkę - pracownicy otrzymują od Spółki kartę płatniczą wydaną do rachunku bankowego Spółki, którą mogą opłacać noclegi i inne konieczne wydatki podczas takich wyjazdów. Zdarza się również tak, że Spółka bezpośrednio organizuje i opłaca noclegi Przedstawicieli handlowych, jednakże niezależnie od wskazanego scenariusza, wydatek związany z noclegiem ponosi Spółka.

Jak wskazano powyżej, zasadniczo wyjazdy na szkolenia/konferencje organizowane są na terenie Rzeczypospolitej Polski.

Poza wyjazdami związanymi ze szkoleniami/konferencjami Przedstawiciele handlowi cyklicznie raz do roku wyjeżdżali do siedziby właściciela Spółki na coroczne spotkania podsumowujące, spotkania te zostały zawieszone w związku z pandemią wirusa (…) ale w przyszłości planuje się ponowną organizację takich spotkań.

Kierownik Sprzedaży

Jeden z przedstawicieli handlowych został zatrudniony na stanowisku Kierownik Sprzedaży. W umowie o pracę określono, że miejsce świadczenia pracy jest terytorium Polski, w umowie wskazano również nazwy większych polskich miast (tj….). Dla podróży na terytorium Polski nie są wystawiane polecenia wyjazdu służbowego. W związku z charakterem pracy Kierownika Sprzedaży, często zdarza się, że wyjeżdża on poza granice Polski - np. do (…).

Kierownik Sprzedaży w ramach wykonywania obowiązków służbowych wyjeżdża do klientów w krajach wskazanych przez pracodawcę i na jego polecenie, w celu wykonywania określonych przez pracodawcę czynności. Może również zdarzyć się tak, że Kierownik Sprzedaży będzie wyjeżdżał, podobnie jak Przedstawiciele handlowi na organizowane przez właściciela Spółki coroczne spotkania podsumowujące, które odbywać się będą we Francji.

Wystawiane są dla podróży zagranicznych polecenie wyjazdu służbowego przez Prezesa Zarządu.

Spółka pokrywa koszty związane z zagranicznymi wyjazdami tego pracownika - tj. noclegi, jak również inne wydatki. Podczas podróży zagranicznej Kierownik Sprzedaży korzysta z karty służbowej, więc wydatki ponosi bezpośrednio Spółka.

Prezes Zarządu Spółki

Prezes Zarządu Spółki jest również zatrudniona w ramach umowy o pracę. Zasadniczo, miejscem pracy Prezes Zarządu Spółki jest siedziba Spółki, tak również miejsce pracy określa się w umowie o pracę. Prezes Zarządu Spółki cyklicznie, raz do roku odbywa podróż, która kwalifikowana jest przez Spółkę jako podróż służbowa. Podstawą podróży jest polecenie wyjazdu służbowego. Podróż odbywa się samolotem do Francji (do siedziby spółki-matki) na spotkanie budżetowe. Podczas podróży służbowej Prezes Zarządu, Spółka pokrywa wydatki bezpośrednio z nią związane, tj. koszty noclegów oraz koszty biletów lotniczych.

Prezes Zarządu w ramach swoich obowiązków odbywa również szereg podróży krajowych, uczestniczy również w organizowanych przez Spółkę szkoleniach, konferencjach, jak również odbywa spotkania z klientami w różnych miejscowościach w Polsce. Szkolenia, konferencje, w których uczestniczy Prezes Zarządu odbywają się w większości przypadków poza siedzibą Spółki ale mogą również odbywać się na terenie Spółki. Podstawą podróży jest polecenie wyjazdu służbowego. Prezes Zarządu bierze udział w szkoleniach/konferencjach w różnym charakterze, jako prowadząca szkolenie/konferencję, a innym razem może jedynie być uczestnikami szkolenia/konferencji lub występować w roli reprezentanta Spółki. Szkolenia/konferencje związane są z przedmiotem działalności Wnioskodawcy i do uczestnictwa w nich Prezes Zarządu jest zobowiązana przez Spółkę.

Prezes Zarządu posiada kartę służbową, z której pokrywane są przez Spółkę koszty tych wyjazdów: paliwo, noclegi.

Monterzy

Spółka zatrudnia również monterów, których zadaniem jest montaż urządzeń sprzedawanych przez Spółkę w siedzibach klientów. W umowach o pracę monterów wskazuje się jako miejsce wykonywania pracy terytorium całego kraju, przy czym nie wskazuje się odrębnie miejsca, w którym Spółka ma siedzibę. Nie są w tym zakresie wystawiane polecenia wyjazdu służbowego. W czasie wyjazdów w ramach wykonywania obowiązków służbowych Monterzy we własnym zakresie organizują noclegi oraz wyżywienie. Monterzy sami pokrywają koszty wyjazdów do miejsc, w których urządzenia mają zostać zainstalowane. Aby pokryć koszty noclegów w miejscach oddalonych od miejsca zamieszkania Monterów, Spółka przyznaje im dodatek wyjazdowy, który uznaje za przychód ze stosunku pracy Monterów. Dodatek ten jest doliczany do wynagrodzenia monterów. Spółka odprowadza składki ZUS oraz podatek od osób fizycznych z tego tytułu.

Wydatki ponoszone przez pracowników, wymienionych w stanie faktycznym, w związku z podróżami dokumentowane są fakturami, rachunkami, paragonami, umowami, a w przypadku braku wymienionych dokumentów zostaną przedłożone wymagane oświadczenia.

Wydatki pracowników o których mowa w stanie faktycznym są/będą pokrywane przez Wnioskodawcę do limitu określonego w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej oraz rozporządzeniu w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej.

Przedstawiciele handlowi, Kierownik sprzedaży, Prezes Zarządu Spółki w związku z wjazdami służbowymi będą opłacać kartą płatniczą: nocleg, wynajem sali na szkolenie, paliwo, parking, opłaty za autostradę, koszt zakupu zwyczajowego poczęstunku dla uczestników szkolenia, spotkania czy też konferencji.

Dodatkowy składnik wynagrodzenia w postaci dodatku wyjazdowego, który otrzymują montażyści i przedstawiciele handlowi (oprócz Export manager) przyznawana są na podstawie postanowień umownym wprowadzonych aneksem do umów o pracę. Pracodawca przyznał dodatkowy składnik do wynagrodzenia - dodatek wyjazdowy na pokrycie kosztów noclegu, w trakcie realizacji przez ww. osoby zadania służbowego np. montaż podnośnika.

Ww. pracownicy pokrywają koszty noclegu we własnym zakresie i otrzymują dodatek wyjazdowy na podstawie umów o pracę (aneksowanych).

Pokrywanie przez Spółkę kosztów paliwa, w związku z uczestnictwem Prezesa Zarządu w szkoleniach i konferencjach nie jest i nie będzie wiązało się z używaniem pojazdu stanowiącego jego własność dla potrzeb zakładu pracy. Prezes Zarządu odbywa podróże i jazdy służbowe w związku z uczestnictwem w szkoleniach i konferencjach samochodem służbowym i koszt zakupu paliwa, opłat za autostradę, opłaty parkingowe są opłacane kartą służbową.

Pytania

1.Czy wartość wydatków ponoszonych przez Spółkę w związku z wyjazdami Przedstawicieli handlowych na szkolenia/konferencje na obszarze wskazanym jako miejsce wykonywania pracy oraz poza miejscem wykonywania pracy, powinna stanowić przychód ze stosunku pracy Przedstawiciela handlowego w rozumieniu przepisów art. 10 ust. 1 w zw. z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a ww. ustawy?

2.Czy wartość wydatków ponoszonych przez Spółkę w związku z wyjazdami Kierownika Sprzedaży do krajów wskazanych przez pracodawcę w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych powinny stanowić przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów art. 10 ust. 1 w zw. z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a ww. ustawy?

3.Czy wartość wydatków ponoszonych przez Spółkę w związku z cyklicznymi wyjazdami Prezes Zarządu Spółki do siedziby spółki-matki oraz na organizowane przez Spółkę cykliczne szkolenia i konferencję na terenie kraju w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych powinny stanowić przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów art. 10 ust. 1 w zw. z art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a ww. ustawy?

4.Czy Spółka postępuje prawidłowo uznając, że Monterzy wyjeżdżając do klientów nie przebywają w podróży służbowej, a wydatki ponoszone przez Spółkę w związku z przyznanym dodatkiem wyjazdowym na rzecz Monterów stanowią ich przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ww. ustawy?

Państwa stanowisko w sprawie

Ad 1

Zdaniem Wnioskodawcy, wydatki dokonywane przez Spółkę związane z wyjazdami Przedstawicieli handlowych na szkolenia/konferencje na obszarze wskazanym jako miejsce wykonywania pracy oraz poza miejsce wykonywania pracy będą stanowić przychód Przedstawicieli handlowych ze stosunku pracy Przedstawiciela handlowego w rozumieniu art. 10 ust. 1 w zw. z art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128, dalej w skrócie powoływanej jako: ustawa o PIT), zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a ww. ustawy.

Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania nr 1

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, która wyraża się w art. 9 ust. 1 ustawy o PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl definicji przychodów, o której mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o PIT, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9,10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Za przychody należy uznać tym samym każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika (w tym pracownika).

Dla celów podatkowych nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności osób, których skutkiem jest nieodpłatne - to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu - przysporzenie majątku innej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Zaznaczyć należy, że - stosownie do art. 11 ust. 2a ustawy o PIT - wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1)jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców;

2)jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu;

3)jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;

4)w pozostałych przypadkach - na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Jeśli świadczenia są częściowo odpłatne, wówczas, zgodnie z art. 11 ust. 2b ustawy o PIT, przychodem podatnika jest różnica pomiędzy wartością tych świadczeń, ustaloną według zasad określonych w ust. 2 lub 2a, a odpłatnością ponoszoną przez podatnika.

Ustawa o PIT zawiera katalog źródeł przychodów, i tak zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, źródłami przychodów są stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Art. 12 ust. 1 ustawy o PIT stanowi konkretyzację wyżej powołanego art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT.

Zgodnie z powołanym przepisem, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Stosownie do treści art. 12 ust. 3 ustawy o PIT, wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych ustala się według zasad określonych w art. 11 ust. 2-2b.

Mając na uwadze powyżej powołane uregulowania prawne, należy zaznaczyć, że art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, wymienia jedynie przykładowe przychody ze stosunku pracy, o czym świadczy użycie słowa „w szczególności” - oznacza to, że wymienione kategorie przychodów stanowią katalog otwarty. Przychodami ze stosunku pracy są zatem wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz świadczenia nieodpłatne, mające swoje źródło w łączącym pracownika z pracodawcą stosunku pracy lub stosunku pokrewnym.

Mimo szerokiego ujęcia w art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, przychodów ze stosunku pracy nie każde świadczenie spełnione przez pracodawcę na rzecz pracownika podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Należy również zwrócić uwagę, że stosownie do art. 31 ustawy o PIT, osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Ponadto, zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy o PIT, zaliczki, o których mowa w art. 31, za miesiące od stycznia do grudnia, z zastrzeżeniem ust. 1a, wynoszą:

1)za miesiące, w których dochód podatnika uzyskany od początku roku w tym zakładzie pracy nie przekroczył kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali - 17% dochodu uzyskanego w danym miesiącu;

2)za miesiąc, w którym dochód podatnika uzyskany od początku roku w tym zakładzie pracy przekroczył kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali - 17% od tej części dochodu uzyskanego w tym miesiącu, która nie przekroczyła tej kwoty, i 32% od nadwyżki ponad kwotę stanowiącą górną granicę pierwszego przedziału skali;

3)za miesiące następujące po miesiącu, o którym mowa w pkt 2 - 32% dochodu uzyskanego w danym miesiącu.

Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z 19 listopada 2008 r. (sygn. akt II PZP 11/08), pracownicy mobilni są grupą osób pracujących w warunkach stałego przemieszczania się (podróży). Są to osoby, w przypadku których miejsce świadczenia pracy stanowi lub może stanowić pewien obszar (np. kraj, województwo, region).

Powyższe ustalenia Sądu Najwyższego potwierdza orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego, zgodnie z którym pracownikiem mobilnym jest osoba, której charakter pracy wymusza nieustanne przebywanie w trasie, w celu prawidłowego i należytego wykonania obowiązków służbowych.

W konsekwencji, należy przyjąć, że mimo bardzo szerokiego ujęcia w art. 12 ust. 1 ustawy o PIT przychodów ze stosunku pracy, nie każde świadczenie które zostało spełnione przez pracodawcę na rzecz pracownika podlega opodatkowaniu PIT.

Dodatkowo, zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a ustawy o PIT, zwolnione od podatku są diety i inne należności za czas podróży służbowej pracownika do wysokości określonej w odrębnych przepisach (rozporządzeniach). Podkreślenia wymaga, że z powyższego zwolnienia korzystają wyłącznie te należności, które są wypłacane w związku z przebywaniem pracownika w podróży służbowej, czyli w sytuacji, gdy wykonuje on na zlecenie pracodawcy zadanie poza siedzibą pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy wskazanym w umowie o pracę.

Odrębnymi przepisami, o których mowa powyżej jest rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz.U. z 2013 r., poz. 167), a w zakresie dotyczącym zwrotu kosztów używania samochodu prywatnego w podróży służbowej - także rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz. U. z 2002 r., nr 27, poz. 271 ze zm., dalej w skrócie powoływane jako: Rozporządzenie MPiPS).

Zgodnie z § 1 Rozporządzenia MPiPS, rozporządzenie określa wysokość oraz warunki ustalania należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej:

1)na obszarze kraju, zwanej dalej „podróżą krajową”;

2)poza granicami kraju, zwanej dalej „podróżą zagraniczną”.

Jak wskazuje § 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej, podróży krajowej oraz podróży zagranicznej, odbywanej w terminie i miejscu określonym przez pracodawcę, pracownikowi przysługują:

1.diety,

2.zwrot kosztów:

a.przejazdów,

b.dojazdów środkami komunikacji miejscowej,

c.noclegów,

d. innych niezbędnych udokumentowanych wydatków, określonych lub uznanych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb.

Mając na uwadze powyższe, ze zwolnienia od podatku dochodowego korzystać mogą wyłącznie takie należności finansowane przez pracodawcę (bezpośrednio bądź zwracane pracownikowi), które są związane z odbywaniem przez pracownika podróży służbowej, tj. wykonywania obowiązków pracowniczych poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy, określonym w umowie o pracę.

Wnioskodawca wskazuje, że przepisy ustawy o PIT ani Rozporządzenia MPiPS nie precyzują co należy rozumieć pod pojęciem podróży służbowej.

Według Wnioskodawcy, definicji podróży służbowej należy doszukiwać się w art. 77⁵ § 1 Kodeksu pracy (dalej: KP), zgodnie z którym pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową.

W świetle powyższego przepisu, za podróż służbową należy uznać wykonywanie obowiązków pracowniczych poza siedzibą pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy. Warto w tym miejscu również zwrócić uwagę na fakt, że w powołanym przepisie jest mowa o stałym miejscu pracy, a nie miejscu pracy w ogóle.

Mimo tych rozbieżności należy stwierdzić, że podjęcie przez pracownika podróży, która połączona jest z wykonywaniem pracy na podstawie porozumienia nie mieści się w granicach art. 77⁵ §1 KP, chyba, że pracownik w ramach podjętej podróży wykonuje na polecenie pracodawcy zadania służbowe (wyroki SN: z 25 lutego 2013 r., sygn. akt III UK 57/12, OSNP 2014/1, poz. 10; z 10 października 2013 r., sygn. akt II UK 104/13, OSNP 2015/1, poz. 13).

W art. 77⁵ § 1 KP, ustawodawca posłużył się kryterium odnoszącym się do miejsca pracy, uznając, że podróż służbowa występuje wtedy, gdy pracownik wykonuje zadanie służbowe „poza stałym miejscem pracy.

W myśl art. 29 § 1 pkt 2 KP, w umowie o pracę powinno być określone miejsce wykonywania pracy. Przepis ten nie wymaga wszakże, by umowa wskazywała stałe miejsce pracy, co prowadzi do wniosku, że nie można stawiać, w każdym przypadku, znaku równości między miejscem wykonywania pracy w rozumieniu art. 29 § 1 pkt 2 KP a stałym miejscem pracy, o którym mowa jest w art. 77⁵ § 1 KP.

Należy przyjąć, że różnice w określeniach, jakimi posłużył się ustawodawca w art. 29 § 1 pkt 2 KP, „miejsce wykonywania pracy” i w art. 77⁵ § 1 KP „stałe miejsce pracy” nie są przypadkowe i nieprzemyślane (Wyrok Sądu Najwyższego z 19 marca 2008 r., sygn. akt I PK 230/07 oraz „Kodeks pracy. Komentarz”, prof. A. Świątkowski, wyd. 6, 2018 r., Wyd. Legalis).

W świetle powyższego stanowiska, w przypadku określenia miejsca pracy, poprzez wskazanie kilku lokalizacji (ruchome/zmienne miejsce pracy) należałoby przyjąć, że pracownik przebywa w podróży służbowej wówczas, gdy w celu wykonania krótkotrwałego zadania opuszcza miejscowość stanowiącą jego aktualne, stałe miejsce pracy (miejsce, gdzie realizowany jest aktualnie konkretny projekt).

Ww. wnioski wynikają również z uchwały Sądu Najwyższego z 9 grudnia 2011 r., sygn. akt II PZP 3/11, w której wskazano: „(...) sposobem umownego określenia miejsca wykonywania pracy jest wskazanie ruchomego (w istocie zmiennego) miejsca pracy. Możliwość takiego sposobu określenia miejsca pracy jest uznawana w piśmiennictwie niemal od samego początku obowiązywania Kodeksu pracy (por. Z. Salwa: Rola umowy o pracę w kształtowaniu stosunku pracy, PiP 1977 nr 11, s. 32; W. Masewicz: Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 21 marca 1983 r., sygn. akt I PRN 35/83, OSPiKA 1984 Nr 3, poz. 44; M. Piekarski: Glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 1 kwietnia 1985 r., sygn. akt I PR 19/85, OSPiKA 1986 Nr 3, poz. 46; B. Wagner (w:) Kodeks pracy 2009. Komentarz, Gdańsk 2009, s. 191; M. Gersdorf (w:) Kodeks pracy. Komentarz, Warszawa 2010, s. 224).

W doktrynie i orzecznictwie wskazuje się, że z art. 77⁵ §1 ustawy KP wynika, że podróżą służbową - nawet gdy pracownik otrzyma stosowne polecenie - nie jest wykonywanie pracy w tej samej miejscowości, w której znajduje się siedziba pracodawcy, a także w innej miejscowości, jeśli praca jest wykonywana w miejscu, które jest „stałe”.

Przedstawione powyżej konstatacje dały podstawę wniosku, który nie został ujęty wprost w art. 77⁵ § 1 KP, polegającego na spostrzeżeniu, że podróż służbowa ma charakter incydentalny i wyjątkowy na tle obowiązków pracowniczych (por. A. Sobczyk, Podróż służbowa, MPP 2004/8, s. 209; P. Ciborski, Czas pracy w podróży służbowej, Gdańsk 2004, s. 21 i n.; B. Bury, Czas podróży służbowej, MPP 2006/8, s. 403; wyroki SN: z 8 kwietnia 1998 r., sygn. akt I PKN 24/98 OSNAPIUS 1999/7, poz. 239 i z 23 czerwca 2005 r., sygn. akt II PK 265/04, OSNP 2006/5-6, poz. 76). Wniosek ten prowadzi do uznania, że pracownicy mobilni (świadczący pracę w warunkach permanentnego przemieszczania się) nie są w podróży służbowej (por. wyrok SN z 4 lutego 2009 r., sygn. akt II PK 230/08). Takie stanowisko znajduje wzmocnienie w tym, że aktywność tych pracowników wynika z rodzaju umówionej pracy. Z tych przyczyn Sąd Najwyższy przyjął, że przedstawiciele handlowi, serwisanci i inni pracownicy mobilni wykonujący obowiązki pracownicze na pewnym obszarze geograficznym nie przebywają w podróży służbowej.

Powyższą definicję potwierdza się również w interpretacjach indywidualnych prawa podatkowego, dla przykładu w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 27 marca 2020 r., znak: 0113-KDIPT2-2.4011.786.2020.2.DA , w której stwierdzono, że podróżą służbową jest taki wyjazd, który odbywa się na polecenie pracodawcy i jest związany ze świadczeniem pracy poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy.

Sumą przedstawionych powyżej myśli jest wniosek, że orzecznictwo i doktryna prawa pracy przewartościowały spojrzenie na definicję podróży służbowej.

Zdaniem Wnioskodawcy, kluczowe znaczenie przy ocenie czy dana podróż powinna zostać uznana za podróż służbową powinna mieć przesłanka nietypowości wykonywanych czynności względem zwykłych czynności wynikających z rodzaju pracy określonego w umowie o pracę.

Mając na uwadze, że uczestnictwo/pomoc w organizacji szkoleń i konferencji nie jest standardowym rodzajem pracy wykonywanym przez przedstawicieli handlowych, zdaniem Wnioskodawcy wyjazdy związane z tego typu wydarzeniami powinny być traktowane, jako podróże służbowe w rozumieniu art. 77⁵ § 1 KP. Standardowym rodzajem pracy Przedstawicieli handlowych może być dla przykładu pozyskiwanie klientów i budowanie sieci sprzedaży, podtrzymywanie współpracy i wsparcie merytoryczne dla klienta, negocjowanie warunków współpracy z klientami, przygotowywanie i realizacja planów sprzedażowych, czy dbanie o pozytywny wizerunek firmy. Co do zasady, charakter pracy Przedstawicieli handlowych nie wymaga od nich wsparcia w organizacji szkoleń, czy uczestnictwie w szkoleniach i konferencjach.

Zdaniem Wnioskodawcy, mając na uwadze, że w związku z tym, iż wykonywane czynności podczas organizacji szkoleń/uczestnictwa w szkoleniach są inne niż te, które wynikają z rodzaju pracy, który określony został w umowie o pracę, należy uznać, że przedmiotowe podróże stanowią podróże służbowe, niezależnie czy odbywają się na obszarze wskazanym jako miejsce wykonywania pracy, czy nie.

Tym samym zdaniem Wnioskodawcy wartość wydatków związane z dietami i innymi należnościami za czas tej podróży powinny stanowić przychód Przedstawicieli handlowych, zwolniony z opodatkowania na mocy art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a ustawy o PIT.

Dodatkowo, Spółka podkreśla, że przedmiotem interpretacji przepisów prawa podatkowego są materialnoprawne regulacje tego prawa. Jeżeli pojęcia z przepisów innych dziedzin prawa zostały uwzględnione i wykorzystane w określonych unormowaniach prawa podatkowego, które się do nich bezpośrednio lub w sposób dorozumiany odwołują, to i tak do zobowiązań podatkowych zastosowanie znajdują normy prawa podatkowego, a nie współtworzące je tylko pojęcia z pozostałych gałęzi prawa zaczerpnięte (w analizowanym przypadku - prawa pracy). Norma prawnopodatkowa w takich przypadkach jest zbudowana nie tylko z określonych przepisów ustawy podatkowej (ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), ale i z regulacji prawnych innych dziedzin prawa. Interpretacji prawa podatkowego w rozumieniu Ordynacji podatkowej podlegać będą wszystkie przepisy tworzące konkretną normę podatkową, w tym przepisy niepodatkowe, ocena możliwości stosowania i wykładnia, których są niezbędne dla zinterpretowania normy prawnopodatkowej. Wydanie interpretacji dotyczącej wyłącznie przepisów innych, niż podatkowe, które nie tworzą rozważanej normy podatkowej, będzie natomiast nieprawidłowe, to znaczy nie będzie stanowiło interpretacji prawa podatkowego (por. J. Brolik, Ogólne oraz indywidualne interpretacje przepisów prawa podatkowego, Warszawa 2013 r., str. 49; wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 30 listopada 2012 r., sygn. akt II FSK1193/11, a także wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27 listopada 2013 r., sygn. akt II FSK 2981/11).

Ostatni z powołanych wyroków odnosił się do kwestii interpretacji pojęcia podróży służbowej.

We wskazanym wyroku NSA stwierdził: „W rozpoznanej sprawie we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego zainteresowany dochodził interpretacji unormowania wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a u.p.d.o.f. Wymieniona regulacja prawna stanowi niewątpliwie przepis materialnego prawa podatkowego. Prawodawca podatkowy posługuje się w nim jednak między innymi terminami: „podróż służbowa” oraz „dieta i inne należności”, które nie zostały unormowane w prawie podatkowym i odnoszą się do pojęć z obszaru prawa pracy. Zaniechanie wyjaśnienia tych pojęć na podstawie obowiązującego prawa - nawet jeżeli nie byłoby nim prawo podatkowe - uniemożliwia uzasadnione wskazanie i określenie przedmiotu zwolnienia podatkowego z art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a u.p.d.o.f., a tym samym nie przekazuje informacji o możliwości zastosowania normy prawa podatkowego, co - obok wykładni prawa - stanowi przedmiot interpretacji przepisów prawa podatkowego w rozumieniu ord. pod. Wykładnia pojęć podróży służbowej oraz diet i należności pracownika za czas podróży służbowej niezbędna była: dla odpowiedzi na pytanie przedstawione we wniosku o wydanie interpretacji prawa podatkowego, dla oceny zaprezentowanego w nim stanowiska zainteresowanego lub też dla wskazania prawidłowego postępowania, o których mowa jest jednoznacznie w art. 14c ord. pod.”

W świetle orzecznictwa sądów administracyjnych za utrwalony należy uznać pogląd, że w trosce o swoje bezpieczeństwo prawne, zainteresowany (wnioskodawca) ma prawo oczekiwać wyjaśnienia przez właściwy organ nasuwającej wątpliwości regulacji ukształtowanej przepisami prawa podatkowego, także wówczas, gdy zazębia się ona z innymi unormowaniami prawnymi (por. także wyrok NSA z 4 listopada 2010 r., sygn. akt II FSK 1019/09).

Ad 2

Zdaniem Wnioskodawcy, wartość wydatków ponoszonych przez Spółkę w związku z wyjazdami Export Managera do krajów wskazanych przez Wnioskodawcę w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych Export Managera powinny stanowić przychód ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów art. 10 ust. 1 w zw. z art. 12 ust 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a ustawy o PIT.

Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania nr 2

Zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, która wyraża się w art. 9 ust. 1 ustawy o PIT), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Zaznaczyć należy, iż - stosownie do art. 11 ust. 2a ustawy o PIT - wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1)jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia - według cen stosowanych wobec innych odbiorców;

2)jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione - według cen zakupu;

3)jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku - według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;

Ustawa o PIT zawiera katalog źródeł przychodów, i tak zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1 tej ustawy, źródłami przychodów są: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, stanowi konkretyzację wyżej powołanego art. 10 ust. 1 pkt 1 ustawy o PIT.

Zgodnie z powołanym przepisem, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Należy również zwrócić uwagę, że stosownie do art. 31 ustawy o PIT osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy - wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Ponadto, zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy o PIT, zaliczki, o których mowa w art. 31, za miesiące od stycznia do grudnia, z zastrzeżeniem ust. 1a, wynoszą:

3)za miesiące następujące po miesiącu, o którym mowa w pkt 2 - 32% dochodu uzyskanego w danym miesiącu.

Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z 19 listopada 2008 r. (sygn. akt II PZP 11/08) pracownicy mobilni są grupą osób pracujących w warunkach stałego przemieszczania się (podróży). Są to osoby, w przypadku których miejsce świadczenia pracy stanowi lub może stanowić pewien obszar (np. kraj, województwo, region).

Odrębnymi przepisami, o których mowa powyżej jest rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz. U. z 2013 r., poz. 167), a w zakresie dotyczącym zwrotu kosztów używania samochodu prywatnego w podróży służbowej - także rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych, motocykli i motorowerów niebędących własnością pracodawcy (Dz. U. z 2002 r., nr 27, poz. 271 z późn. zm., dalej w skrócie powoływane jako: Rozporządzenie MPiPS).

1)na obszarze kraju, zwanej dalej „podróżą krajową”;

2)poza granicami kraju, zwanej dalej „podróżą zagraniczną”.

1.diety,

2.zwrot kosztów:

a.przejazdów,

b.dojazdów środkami komunikacji miejscowej,

c.noclegów,

d. innych niezbędnych udokumentowanych wydatków, określonych lub uznanych przez pracodawcę odpowiednio do uzasadnionych potrzeb

Według Wnioskodawcy, definicji podróży służbowej należy doszukiwać się w art. 77⁵ § 1 KP, zgodnie z którym pracownikowi wykonującemu na polecenie pracodawcy zadanie służbowe poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy przysługują należności na pokrycie kosztów związanych z podróżą służbową.

W orzecznictwie wskazuje się, że podróż służbowa ma odbywać się na polecenie pracodawcy (wyrok SN z 8 listopada 2012 r., sygn. akt II UK 87/12). Jednocześnie nie wyklucza się, aby pracodawca dał pracownikowi swobodę w zakresie wyjazdów, wówczas zatrudniony w pewnym zakresie może decydować o wyjeździe w podróż służbową (wyrok SN z 8 listopada 2012 r., sygn. akt II UK 87/12). Sądy wskazują jednak stanowisko, zgodnie z którym polecenie pracodawcy powinno być skonkretyzowane co do zadania, terminu oraz miejsca jego realizacji (Wyroki SN: z 25 lutego 2013 r., III UK 57/12, OSNP 2014/1, poz. 10; z 10 października 2013 r., sygn. akt II UK 104/13, OSNP 2015/1, poz. 13).Mimo tych rozbieżności należy stwierdzić, że podjęcie przez pracownika podróży, która połączona jest z wykonywaniem pracy na podstawie porozumienia nie mieści się w granicach art. 77⁵ § 1 KP, chyba, że pracownik w ramach podjętej podróży wykonuje na polecenie pracodawcy zadania służbowe (Wyroki SN: z 25 lutego 2013 r., sygn. akt III UK 57/12, OSNP 2014/1, poz. 10; z 10 października 2013 r., sygn. akt II UK 104/13, OSNP 2015/1, poz. 13).

Należy przyjąć, że różnice w określeniach, jakimi posłużył się ustawodawca w art. 29 § 1 pkt 2 KP, „miejsce wykonywania pracy” i w art. 775 § 1 Kodeksu pracy „stałe miejsce pracy” nie są przypadkowe i nieprzemyślane (wyrok Sądu Najwyższego z 19 marca 2008 r., sygn. akt I PK 230/07 oraz „Kodeks pracy. Komentarz”, prof. A. Świątkowski, wyd. 6, 2018 r., Wyd. Legalis).

W doktrynie i orzecznictwie wskazuje się, że z art. 77⁵ § 1 ustawy KP wynika, że podróżą służbową - nawet gdy pracownik otrzyma stosowne polecenie - nie jest wykonywanie pracy w tej samej miejscowości, w której znajduje się siedziba pracodawcy, a także w innej miejscowości, jeśli praca jest wykonywana w miejscu, które jest „stałe”.

Powyższą definicję potwierdza się również w interpretacjach indywidulanych prawa podatkowego, dla przykładu w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 27 marca 2020 r., znak: 0113-KDIPT2-2.4011.786.2020.2.DA, w której stwierdzono, że podróżą służbową jest taki wyjazd, który odbywa się na polecenie pracodawcy i jest związany ze świadczeniem pracy poza miejscowością, w której znajduje się siedziba pracodawcy lub poza stałym miejscem pracy.

Sumą przedstawionych powyżej myśli jest wniosek, że orzecznictwo i doktryna prawa pracy przewartościowały spojrzenie na definicję podróży służbowej.

Zdaniem Wnioskodawcy, mając na uwadze, że charakter pracy Export Managera wymaga od niego wyjazdów zagranicznych, do miejsc, których nie wskazuje się w umowie o pracę jako stałe miejsce wykonywania pracy - Export Manager wyjeżdżając do tych miejsc przebywa w podróży służbowej. Podróże te spełniają wszystkie warunki do uznania ich za podróże służbowe w myśl art. 77² § 1 KP, tj. są incydentalne, stanowią wyjazdy poza miejsce określone jako miejsce wykonywania pracy, odbywają się zgodnie z poleceniem pracodawcy (Spółki), są również wyjątkowe i nietypowe względem zwykłych czynności, które wynikają z rodzaju pracy wykonywanej przez Export Managera.

Zdaniem Spółki, biorąc pod uwagę taką definicję podróży służbowej, należy uznać, ze Export Manager przebywając poza granicami kraju jest w podróży służbowej, a poniesione przez Spółkę wydatki związane z czasem tej podróży powinny stanowić dla Export Managera przychód ze stosunku pracy, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o PIT.

Wydatki te, zdaniem Wnioskodawcy, powinny być jednocześnie zwolnione z opodatkowania na mocy art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a ustawy o PIT.

Powyższe potwierdza się również w interpretacjach indywidualnych prawa podatkowego. Dla przykładu w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 4 stycznia 2021 r., znak: 0114-KDIP3-2.4011.706.2020.1.AK potwierdzono stanowisko wnioskodawcy, zgodnie z którym w przypadku, kiedy Spółka dokonuje zwrotu kosztów Członkom Rady Nadzorczej w związku z ich udziałem w pracach Rady Nadzorczej, które odbywają się poza miejscem zamieszkania członków Rady Nadzorczej należy uznać, że członkowie Rady Nadzorczej wykonują podróż, o której mowa w art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tym samym, Spółka nie jest zobowiązana do pobrania zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od kwoty pokrywanych ww. kosztów, tj. zwracanych przez nią kosztów poniesionych przez członków Rady Nadzorczej - gdyż są one zwolnione od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. b w zw. z ust. 13 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Podobne stanowisko przyjęto w interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 19 listopada 2020 r., znak: 0113-KDIPT2- 3.4011.660.2020.3.ID.

Spółka podkreśla, że przedmiotem interpretacji przepisów prawa podatkowego są materialnoprawne regulacje tego prawa. Jeżeli pojęcia z przepisów innych dziedzin prawa zostały uwzględnione i wykorzystane w określonych unormowaniach prawa podatkowego, które się do nich bezpośrednio lub w sposób dorozumiany odwołują, to i tak do zobowiązań podatkowych zastosowanie znajdują normy prawa podatkowego, a nie współtworzące je tylko pojęcia z pozostałych gałęzi prawa zaczerpnięte (w analizowanym przypadku - prawa pracy). Norma prawnopodatkowa w takich przypadkach jest zbudowana nie tylko z określonych przepisów ustawy podatkowej (ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych), ale i z regulacji prawnych innych dziedzin prawa. Interpretacji prawa podatkowego w rozumieniu Ordynacji podatkowej podlegać będą wszystkie przepisy tworzące konkretną normę podatkową, w tym przepisy niepodatkowe, ocena możliwości stosowania i wykładnia, których są niezbędne dla zinterpretowania normy prawnopodatkowej. Wydanie interpretacji dotyczącej wyłącznie przepisów innych, niż podatkowe, które nie tworzą rozważanej normy podatkowej, będzie natomiast nieprawidłowe, to znaczy nie będzie stanowiło interpretacji prawa podatkowego (por. J. Brolik, Ogólne oraz indywidualne interpretacje przepisów prawa podatkowego, Warszawa 2013 r., str. 49; wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 30 listopada 2012 r., sygn. akt II FSK1193/11, a także wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 27 listopada 2013 r., sygn. akt II FSK 2981/11).

Ostatni z powołanych wyroków odnosił się do kwestii interpretacji pojęcia podróży służbowej. We wskazanym wyroku NSA stwierdził: W rozpoznanej sprawie we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego zainteresowany dochodził interpretacji unormowania wynikającego z art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a u.p.d.o.f. Wymieniona regulacja prawna stanowi niewątpliwie przepis materialnego prawa podatkowego. Prawodawca podatkowy posługuje się w nim jednak między innymi terminami: „podróż służbowa” oraz „dieta i inne należności”, które nie zostały unormowane w prawie podatkowym i odnoszą się do pojęć z obszaru prawa pracy. Zaniechanie wyjaśnienia tych pojęć na podstawie obowiązującego prawa - nawet jeżeli nie byłoby nim prawo podatkowe - uniemożliwia uzasadnione wskazanie i określenie przedmiotu zwolnienia podatkowego z art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a u.p.d.o.f., a tym samym nie przekazuje informacji o możliwości zastosowania normy prawa podatkowego, co - obok wykładni prawa - stanowi przedmiot interpretacji przepisów prawa podatkowego w rozumieniu ord. pod. Wykładnia pojęć podróży służbowej oraz diet i należności pracownika za czas podróży służbowej niezbędna była: dla odpowiedzi na pytanie przedstawione we wniosku o wydanie interpretacji prawa podatkowego, dla oceny zaprezentowanego w nim stanowiska zainteresowanego lub też dla wskazania prawidłowego postępowania, o których mowa jest jednoznacznie w art. 14c ord. pod.

Stanowisko w zakresie pytania nr 3

Zdaniem Wnioskodawcy, wartość wydatków ponoszonych przez Spółkę w związku z cyklicznymi wyjazdami Prezes Zarządu Spółki do siedziby spółki-matki oraz na organizowane przez Spółkę cykliczne szkolenia i konferencję na terenie kraju w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych powinny stanowić przychód Prezes Zarządu Spółki ze stosunku pracy w rozumieniu przepisów art. 10 ust. 1 w zw. z art. 12 ust. 1 ustawy o PIT, zwolniony z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 16 lit. a ww. ustawy.

Uzasadnienie stanowiska w zakresie pytania nr 3