Kompensata ulga za złe długi - Interpretacja - 0112-KDIL2-2.4011.687.2022.3.AA

ShutterStock

Interpretacja indywidualna z dnia 28 listopada 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-2.4011.687.2022.3.AA

Temat interpretacji

Kompensata ulga za złe długi

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

W dniu 25 sierpnia 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 24 sierpnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 28 października 2022 r. (data wpływu 31 października 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Przedsiębiorca (…) prowadzący samodzielną działalność gospodarczą pod firmą: (…) zwany dalej podatnikiem, przedsiębiorcą, stroną lub wnioskodawcą, prowadzi działalność gospodarczą w zakresie wykonywania posadzek na zlecenie. Strona jest podatnikiem czynnym VAT, w zakresie podatku od towarów i usług zobowiązanym do składania deklaracji miesięcznych oraz jest zarejestrowany od lat jako podatnik VAT UE. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych strona jest zobowiązana do opłacania od uzyskanego dochodu podatek dochodowy wg stawki liniowej w wysokości 19,00%. Zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych strona opłaca miesięcznie. Wnioskodawca w roku podatkowym 2021 jest zobowiązany do prowadzenia ksiąg rachunkowych na zasadach określonych ustawą z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. 2021 r. poz. 217 ze zm.). Księgi rachunkowe strona zamierza także prowadzić w latach podatkowych następnych. Z uwagi na trudności finansowe podmioty gospodarcze, zwane dalej zleceniodawcami, zlecający wykonywanie posadzek nabywają materiały, między innymi włókno stalowe do wzmacniania posadzek, zwane dalej materiałami, proponują odsprzedaż materiałów, w tym włókna stalowego, oraz proponują regulowanie płatności wzajemnych w drodze kompensaty. Strona przewiduje, że w przyszłości kwoty zobowiązań wzajemnych będą wyższe od kwoty netto w wysokości (…) zł.

Ponadto w uzupełnieniu do wniosku udzielił Pan odpowiedzi na następujące pytania:

Przedstawienie i opisanie szczegółowo przebiegu operacji opisanej we wniosku, wyjaśnienie dlaczego Zleceniodawcy, zlecający wykonanie posadzek nabywają materiały, w tym włókno stalowe do wzmocnienia posadzek, i proponują Panu odsprzedaż materiałów, w tym włókna stalowego, a także proponują regulowanie płatności wzajemnych w drodze kompensaty; proszę także szczegółowo uzasadnić, kto jest stroną tej operacji, kto jest wierzycielem, a kto dłużnikiem i jak jest ona udokumentowana?

Zleceniodawcy udało się nabyć włókno stalowe na terenie kraju po o wiele niższych cenach aniżeli te, które były proponowane przez kontrahentów dla Wnioskodawcy. Ze względów technologicznych, zgodnie z zawartą umową na wykonanie posadzek, to strona ponosi pełną odpowiedzialność w ramach udzielonej gwarancji za wykonaną posadzkę oraz za jakość tzw. zbrojenia posadzki włóknem stalowym. Wnioskodawca ocenia też jakość włókna stalowego przy wykonywaniu posadzki. Stąd też Zleceniodawca zawarł w umowie na wykonanie usługi budowlanej obowiązek nabycia od niego włókna stalowego przez przedsiębiorcę. Stronami tej operacji jest zleceniodawca oraz przedsiębiorca. Transakcja nabycia włókna stalowego została udokumentowana fakturami. Wierzycielem w ramach powyżej transakcji jest Zleceniodawca, a dłużnikiem Wnioskodawca.

Wskazanie, kiedy została dokonana transakcja nabycia przez Pana materiałów, w tym włókna stalowego, o której mowa we wniosku?

Były zawarte przez Wnioskodawcę dwie transakcje nabycia włókna stalowego. Jedna w dniu 31 maja 2022 r. na kwotę brutto w wysokości (…) zł, druga w dniu 30 czerwca 2022 r. na kwotę brutto w wysokości (…) zł.

Czy fakt wystąpienia kompensaty oznacza, że między stronami transakcji nie dojdzie do płatności, w jakich terminach ta kompensata będzie realizowana, a gdy dojdzie to płatności to w jakich terminach?

Fakt wystąpienia kompensat pomiędzy stronami transakcji nie oznacza, że nie dojdzie płatności, gdyż zostało ustalone, że w ramach podzielonej płatności Wnioskodawca jest zobowiązany do zapłaty na rachunek bankowy Zleceniodawcy wyszczególnione ww. fakturach kwoty podatku naliczonego, tj. w fakturze z dnia 31 maja 2022 r. w kwotę (…) zł i w fakturze z dnia 30 czerwca 2022 r. w kwotę (…) zł.

Wskazanie, czy zgodnie z obowiązującymi przepisami, przy zastosowaniu „ulgi na złe długi” w podatku dochodowym, zostaną łącznie spełnione określone warunki wymienione w art. 26i ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zgodnie z którym art. 26i ust. 1 i 2 tej ustawy stosuje się w przypadku, gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

1)dłużnik na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia zeznania podatkowego nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;

2)od daty wystawienia faktury (rachunku) lub zawarcia umowy dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym została wystawiona faktura (rachunek) lub została zawarta umowa, a w przypadku gdy rok kalendarzowy, w którym wystawiono fakturę (rachunek), jest inny niż rok kalendarzowy, w którym zawarto umowę – gdy nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego późniejszej z tych czynności;

3)transakcja handlowa zawarta jest w ramach działalności wierzyciela oraz działalności dłużnika, z których dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Niniejszym strona wskazuje, iż zgodnie z obowiązującymi przepisami na złe długi w podatku dochodowym od osób fizycznych Wnioskodawca spełnia warunki wymienione w art. 26i ust. 10 ww. ustawy, gdyż:

a.dłużnik na ostatni dzień miesiąca poprzedzający dzień złożenia zeznania podatkowego nie jest i nie będzie w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;

b.od daty wystawienia faktur dokumentujących ww. transakcje nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym faktury zostały wystawione. Wskazać należy, iż dla Wnioskodawcy i zleceniodawcy rok kalendarzowy jest rokiem podatkowym;

c.opisane we wniosku transakcje zostały zawarte w ramach działalności wierzyciela oraz w ramach działalności dłużnika, a których przychody z ww. transakcji podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Wskazanie, czy w tej sprawie spełnia Pan warunki/przesłanki wynikające z art. 52q ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zgodnie z którym:

Zwalnia się z obowiązku, o którym mowa w art. 44 ust. 17 pkt 2 i ust. 23 oraz art. 26i ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 2, odpowiednio za poszczególne okresy rozliczeniowe lub rok podatkowy, w których spełnione zostały łącznie następujące warunki:

W sprawie objętej wnioskiem od wydanie interpretacji indywidualnych Wnioskodawca nie spełnia warunków wynikających z art. 52q ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie spełnia on łącznie ww. opisanych warunków:

1.w danym roku podatkowym nie obowiązywał i nie będzie obowiązywał stan epidemii ogłoszonej z powodu Covid–19, stan epidemii bowiem nie ogłoszono go, wydając stosowną ustawę,

2.uzyskane przez Wnioskodawcę przychody nie były i nie będą o 50,00% niższe w stosunku do analogicznego poprzedniego roku podatkowego,

3.podatnik nie poniósł w danym roku (miesiącu) podatkowym negatywnych konsekwencji ekonomicznych z powodu Covid–19.

Wyjaśnienie, jakich przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług dotyczy wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej?

W zakresie podatku od towarów i usług wniosek dotyczy art. 86 ust. 1 i art. 89b ust. 1 u.p.t.u.

Wskazanie:

a)z terytorium jakiego kraju były/będą transportowane towary w ramach transakcji, o której mowa o opisie sprawy;

Towary opisane we wniosku o interpretację indywidualną były i będą transportowane wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

b)czy dokonujący dostawy na rzecz Pana jest zarejestrowany jako podatnik podatku od wartości dodanej UE;

Dokonujący dostawy na rzecz Wnioskodawcy jest zarejestrowany jako podatnik podatku od wartości dodanej UE.

c)gdzie Pan nabywa towary, o których mowa w opisie sprawy (na terenie jakiego kraju);

Wnioskodawca nabywa i będzie nabywać towary, o których mowa we wniosku, na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

d)dlaczego Zleceniodawcy, zlecający wykonanie posadzek nabywają materiały, w tym włókno stalowe do wzmocnienia posadzek, i proponują Panu odsprzedaż materiałów, w tym włókna stalowego oraz proponują regulowanie płatności wzajemnych w drodze kompensaty; proszę szczegółowo uzasadnić;

Wyłącznie ze względów finansowych (wysokość kosztów ich nabycia) Zleceniodawcy nabywają materiały, które są odsprzedawane następnie Wnioskodawcy na warunkach określonych umową. Kompensaty obejmują wyłącznie wartości netto wzajemnych transakcji. Podatek należny wyszczególniony w fakturach, które obejmuje kompensata jest wpłacany na rachunek bankowy w ramach podzielonej płatności. Kompensaty wynikają z faktu, iż Zleceniodawca ponosi wydatki na nabycie materiałów do wykonania posadzek, tj. między innymi włókna stalowego.

e)czy faktury dokumentujące nabycie towaru w ramach transakcji, o których mowa w opisie sprawy, zawierają kwotę podatku od towarów i usług;

Faktury dokumentujące nabycie towarów w ramach ww. transakcji opisanych we wniosku zawierają oraz będą zawierać kwotę podatku od towarów i usług.

f)czy uwzględnił/uwzględni Pan podatek należny z tytułu nabycia towarów w ramach transakcji, o których mowa w opisie sprawy, w deklaracji dla podatku od towarów i usług, w której był/jest Pan zobowiązany rozliczyć ten podatek;

Wnioskodawca uwzględnił i będzie w przyszłości uwzględniać podatek należny z tytułu nabycia towarów (włókna stalowego), w których mowa w opisie wniosku, w deklaracji dla podatku od towarów i usług, której strona była i będzie zobowiązana rozliczyć ww. podatek.

g)kiedy została dokonana transakcja nabycia przez Pana materiałów, w tym włókna stalowego, o której mowa we wniosku;

Były zawarte przez Wnioskodawcę dwie transakcje nabycia włókna stalowego.

Jedna w dniu 31 maja 2022 r. na kwotę brutto w wysokości (…) zł, druga w dniu 30 czerwca 2022 r. na kwotę brutto w wysokości (…) zł.

h)kiedy i na kogo zostały wystawione faktury, z których wynikają nieuregulowane należności wskazane w opisie sprawy;w ramach tego pytania proszę wskazać, kiedy i na jaki podmiot wystawione zostały faktury od sprzedawcy dokumentujące nabycie materiałów, z których zapłata należności nie nastąpi w terminie 90 dni, licząc od dnia zapłaty ustalonego przez sprzedawcę;

Opisane przez Wnioskodawcę dwie transakcje nabycia włókna stalowego, jedna z dnia 31 maja 2022 r. na kwotę brutto w wysokości (…) zł, druga z dnia 30 czerwca 2022 r. na kwotę brutto w wysokości (…) zł zostały udokumentowane przez Zleceniodawcę fakturami ze wskazaniem jako nabywcy: przedsiębiorcy (…), prowadzącego działalność pod firmą: (…), podatnika VAT czynnego.

i)jak dochodzi do rozliczenia zobowiązań i należności względem zleceniodawców; proszę szczegółowo opisać mechanizm kompensaty, o którym mowa we wniosku;

Mechanizm kompensaty wzajemnych rozliczeń zobowiązań i należności względem zleceniodawców polega na uzgodnieniu ich stanu przed upływem 90 dni od terminu ich płatności oraz po zapłaceniu przez każdą ze stron podatku VAT wyszczególnionego w fakturach na rachunek bankowy strony w ramach podzielonej płatności. Następną czynnością jest szczegółowo opisanie zasad kompensaty w dokumencie o nazwie Kompensata, we wskazaniem że dotyczy kompensata należności z faktur nie opłaconych przez strony, ze wskazaniem w ww. dokumencie daty, kiedy kompensata następuje oraz podpisami osób upoważnionych w imieniu stron transakcji do wyrażenia zgody na dokonanie kompensaty wzajemnych rozliczeń zobowiązań i należności.

j)czy zleceniodawcy (podmioty powiązane), o których mowa we wniosku, są zarejestrowani na potrzeby VAT w Polsce;

Zleceniodawcy, o których mowa we wniosku, są oraz będą w przyszłości zarejestrowani na potrzeby VAT na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

k)czy nabywane przez Pana towary (materiały – w tym włókno stalowe) wymienione są w załączniku nr 15 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą;

Nabywane przez Wnioskodawcę materiały (włókno stalowe) są wymienione w pozycji 58 załącznika nr 15 do ustawy o podatku od towarów i usług.

l)do wykonywania jakich czynności są/będą wykorzystywane przez Pana towary (materiały, w tym włókno stalowe) nabyte w ramach transakcji, o których mowa we wniosku, tj. czy do czynności:

-opodatkowanych podatkiem od towarów i usług,

-zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów i usług,

-niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Wnioskodawca nabywane ww. opisane we wniosku towary (włókno stalowe) nabyte w ramach ww. transakcji wykorzystywał oraz będzie wykorzystywał w przyszłości, wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Pytanie

Czy na Wnioskodawcy w przyszłości będzie spoczywał obowiązek zwiększenia w składanym zeznaniu podatkowym w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych podstawy opodatkowania, w sytuacji gdy zapłata za nabyte od zleceniodawcy włókno stalowe (materiały) nie nastąpi przed terminem 90 dni, licząc od terminu zapłaty określonego przez sprzedawcę oraz wskazanego na fakturze dokumentującej nabycie ww. materiałów, a uregulowanie płatności wzajemnych pomiędzy podatnikiem a zleceniodawcą nastąpi w drodze kompensaty?

Pana stanowisko w sprawie

W Pana ocenie – przepis art. 26i ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku dochodowego od osób fizycznych stanowi, że podstawa obliczenia podatku ustalona zgodnie z art. 26 ust. 1, art. 30c ust. 2 lub art. 30ca ust. 3, po uprzednim odliczeniu kwota określonych w art. 26e podlega zwiększeniu o zaliczoną do kosztów uzyskania przychodu wartość zobowiązania do zapłaty świadczenia pieniężnego w rozumieniu art. 4 pkt 1a ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, które nie zostało uregulowane, przy czym zwiększenia należy dokonać w zeznaniu podatkowym składanym za dany rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego w na fakturze (rachunku) przez sprzedawcę lub umowie.

Dlatego też reasumując powyższe, należy uznać, iż w przyszłości będzie na Wnioskodawcy spoczywał obowiązek zwiększenia w składanym zeznaniu podatkowym w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych podstawy opodatkowania, w sytuacji gdy zapłata za nabyte włókno stalowe (materiały) nie nastąpi przed terminem 90 dni, licząc od terminu zapłaty określonego przez sprzedawcę oraz wskazanego na fakturze dokumentującej nabycie ww. materiałów, a uregulowanie płatności wzajemnych pomiędzy przedsiębiorcą a zleceniodawcą nastąpi w drodze kompensaty, przedsiębiorcą a zleceniodawcą.

Wskazać jednocześnie należy, iż na Wnioskodawcy nie będzie spoczywał obowiązek zwiększenia podstawy opodatkowania, jeżeli przed upływem 90 dni, licząc od terminu zapłaty, strony transakcji wzajemnych dokonają prawidłowego potrącenia na zasadach określonych w art. 498 Kodeksu cywilnego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 26i ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):

Podstawa obliczenia podatku ustalona zgodnie z art. 26 ust. 1, art. 30c ust. 2 lub art. 30ca ust. 3 oraz po uprzednim odliczeniu kwot określonych w art. 26e, art. 26ga, art. 26gb, art. 26h-26hd i art. 52jb:

1)  może być zmniejszona o zaliczaną do przychodów należnych wartość wierzytelności o zapłatę świadczenia pieniężnego w rozumieniu art. 4 pkt 1a ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, która nie została uregulowana lub zbyta, przy czym zmniejszenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie;

2)  podlega zwiększeniu o zaliczaną do kosztów uzyskania przychodów wartość zobowiązania do zapłaty świadczenia pieniężnego w rozumieniu art. 4 pkt 1a ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, które nie zostało uregulowane, przy czym zwiększenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie.

W myśl art. 26i ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Jeżeli podatnik poniósł stratę ze źródła, z którym związana jest transakcja handlowa w rozumieniu ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, kwota straty:

1)  może być zwiększona o zaliczaną do przychodów należnych wartość wierzytelności o zapłatę świadczenia pieniężnego w rozumieniu art. 4 pkt 1a ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, która nie została uregulowana lub zbyta, przy czym zwiększenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie;

2)  podlega zmniejszeniu o zaliczaną do kosztów uzyskania przychodów wartość zobowiązania do zapłaty świadczenia pieniężnego w rozumieniu art. 4 pkt 1a ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, które nie zostało uregulowane, przy czym zmniejszenia dokonuje się w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze (rachunku) lub w umowie.

Zgodnie z art. 26i ust. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przepisy ust. 1 i 2 stosuje się w przypadku, gdy spełnione są łącznie następujące warunki:

1)  dłużnik na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego dzień złożenia zeznania podatkowego nie jest w trakcie postępowania restrukturyzacyjnego, postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;

2)  od daty wystawienia faktury (rachunku) lub zawarcia umowy dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym została wystawiona faktura (rachunek) lub została zawarta umowa, a w przypadku gdy rok kalendarzowy, w którym wystawiono fakturę (rachunek), jest inny niż rok kalendarzowy, w którym zawarto umowę – gdy nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku kalendarzowego późniejszej z tych czynności;

3)  transakcja handlowa zawarta jest w ramach działalności wierzyciela oraz działalności dłużnika, z których dochody podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W myśl art. 26i ust. 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Podatnicy dokonujący zwiększenia lub zmniejszenia, o których mowa w ust. 1-4 albo ust. 7 i 8, obowiązani są wykazać w zeznaniu podatkowym wierzytelności lub zobowiązania, z którymi związane są te zwiększenia lub zmniejszenia.

Stosownie do treści art. 52q ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zwalnia się z obowiązku, o którym mowa w art. 44 ust. 17 pkt 2 i ust. 23 oraz art. 26i ust. 1 pkt 2 i ust. 2 pkt 2, odpowiednio za poszczególne okresy rozliczeniowe lub rok podatkowy, w których spełnione zostały łącznie następujące warunki:

1)  w danym roku podatkowym obowiązywał stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19;

2)  uzyskane przez podatnika odpowiednio w danym okresie rozliczeniowym lub roku podatkowym przychody, o których mowa w art. 14, są niższe o co najmniej 50% w stosunku do analogicznego okresu poprzedniego roku podatkowego, a w przypadku podatnika, który rozpoczął prowadzenie działalności gospodarczej w roku poprzedzającym rok podatkowy – w stosunku do uzyskanych w tym roku średnich przychodów;

3)  podatnik poniósł odpowiednio w danym okresie rozliczeniowym lub roku podatkowym negatywne konsekwencje ekonomiczne z powodu COVID-19.

Jak wynika z uzasadnienia do ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1649) (druk 3475): „w zakresie podatków dochodowych, zarówno od osób fizycznych, jak i od osób prawnych, ustawa przewiduje wprowadzenie przepisów szczególnych mających na celu rozpoznawanie skutków w podatku dochodowym, tzw. «złych długów». (…) Na dłużnika z kolei, w celu pobudzenia impulsu nakierowanego na regulowanie jego zobowiązań gospodarczych, projekt przewiduje nałożenie obowiązku doliczenia do podstawy opodatkowania zaliczanej do kosztów uzyskania przychodu wartości zobowiązania. W przypadku uregulowania zobowiązania dłużnik będzie miał prawo do korekty zwrotnej w rozliczeniu za okres, w którym zobowiązanie to zostanie uregulowane”.

Zatem ulga na złe długi to możliwość dokonania korekty podatku przez wierzyciela w razie nieuregulowania płatności, a jednocześnie obowiązek analogicznej korekty po stronie dłużnika. W przypadku podatku dochodowego ulga na złe długi oznacza zatem zmniejszenie oraz odpowiednio zwiększenie podstawy opodatkowania o fakturę, która nie została opłacona po upływie 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze lub w umowie. Wierzyciele mają możliwość zmniejszenia podstawy opodatkowania o zaliczaną do przychodów należnych wartość wierzytelności, która nie została uregulowana lub zbyta. Dłużnicy natomiast dokonują zwiększenia podstawy opodatkowania o zaliczaną do kosztów uzyskania przychodów wartość zobowiązania, które nie zostało uregulowane.

Zgodnie z art. 498 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360; dalej: Kodeks cywilny):

Gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym.

Natomiast w myśl art. 498 § 2 Kodeksu cywilnego:

Wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.

W przypadku zatem, gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub innym organem państwowym.

W doktrynie wskazuje się, że do ww. potrącenia ustawowego dochodzi w drodze jednostronnej czynności prawnej o charakterze prawo kształtującym (Kodeks cywilny. Komentarz red. prof. ucz. UW dr hab. Konrad Osajda Rok wydania: 2020, Wydawnictwo: C.H. Beck, Legalis). Potrącenie ustawowe może być zatem dokonane wbrew woli drugiej strony. Staje się skuteczne przy spełnieniu wskazanych w ustawie przesłanek (tzw. stanu potrącalności), z chwilą dojścia oświadczenia do adresata. Sam zbieg wierzytelności nie powoduje ex lege potrącenia; umorzenie wierzytelności wzajemnych następuje dopiero z mocy oświadczenia woli, które tworzy nowy stan materialnoprawny (por. np. wyr. SN z 9.9.2015 r., IV CSK 653/14, Legalis).

Zwracam też uwagę, że regulowanie zobowiązań między kontrahentami może odbywać się przez rozliczenie gotówkowe i bezgotówkowe. Jednym ze sposobów rozliczenia bezgotówkowego jest właśnie kompensata zobowiązań. Tym samym, przy zastosowaniu kompensaty dochodzi do uregulowania zobowiązania.

Z informacji przedstawionych we wniosku wynika, że prowadzi Pan działalność gospodarczą w zakresie wykonywania posadzek na zlecenie. Zawarł Pan umowę ze zleceniodawcą na wykonanie usługi budowlanej, w której zleceniodawca zastrzega, że ma Pan obowiązek nabycia od niego włókna stalowego. Transakcja nabycia włókna stalowego została udokumentowana fakturami. Wierzycielem w ramach tej transakcji jest zleceniodawca, a Pan jest dłużnikiem.

Pana wątpliwość dotyczy obowiązku zwiększenia w składanym zeznaniu podatkowym podstawy opodatkowania, jeśli zapłata za nabyte od zleceniodawcy włókno stalowe nie nastąpi przed terminem 90 dni, licząc od terminu zapłaty określonego przez sprzedawcę na fakturze dokumentującej nabycie ww. materiału.

A zatem na podstawie powyżej powołanych przepisów – ustawą o zmianie niektórych ustaw w celu ograniczenia zatorów płatniczych wprowadzono w podatkach dochodowych z jednej strony możliwość pomniejszenia przez wierzyciela podstawy opodatkowania o kwotę wierzytelności, jeżeli wierzytelność ta nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 90 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze, a z drugiej strony – nałożenie na dłużnika obowiązku doliczenia do podstawy opodatkowania kwoty nieuregulowanego zobowiązania, jeżeli zobowiązanie nie zostało uregulowane w terminie 90 dni od dnia upływu terminu płatności określonego w fakturze (rachunku) lub umowie.

Przy czym zwracam uwagę, że wierzyciel z tego mechanizmu może skorzystać, natomiast dłużnik jest do tego zobowiązany.

Zatem w Pana sprawie dochód stanowiący podstawę obliczenia podatku podlega zwiększeniu o zaliczaną do kosztów uzyskania przychodów wartość zobowiązania do zapłaty świadczenia pieniężnego w rozumieniu art. 4 pkt 1a ustawy o przeciwdziałaniu nadmiernym opóźnieniom, które nie zostało uregulowane (w tym drodze kompensaty).

Dlatego też, jeśli w Pana sprawie uregulowanie (w tym w drodze kompensaty) zobowiązań za nabyte włókno stalowe nastąpi po upływie 90 dni, licząc od terminu zapłaty określonego przez sprzedawcę oraz wskazanego na fakturze dokumentującej nabycie tego materiału, na Panu jako dłużniku będzie ciążył obowiązek zwiększenia podstawy opodatkowania o zaliczoną do kosztów uzyskania przychodów wartość zobowiązania do zapłaty. Przy czym, zwiększenia powinien Pan dokonać w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu do zapłaty.

Reasumując – w sytuacji gdy uregulowanie (w tym w drodze kompensaty) zobowiązania za nabyte włókno stalowe (materiały) nie nastąpi przed terminem 90 dni, licząc od terminu zapłaty określonego przez zleceniodawcę oraz wskazanego na fakturze dokumentującej nabycie tych materiałów, a uregulowanie płatności wzajemnych między Panem a zleceniodawcą nastąpi w drodze kompensaty po upływie tego terminu, Pan jako dłużnik będzie mieć obowiązek zwiększenia w składanym zeznaniu podatkowym w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych podstawy opodatkowania o zaliczoną do kosztów uzyskania przychodów wartość zobowiązania do zapłaty. Tego zwiększenia powinien Pan dokonać w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu do zapłaty.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług został rozstrzygnięty odrębnym pismem.

Ponadto wskazuję, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy – Ordynacja podatkowa składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Pana w złożonym wniosku. Dlatego też, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie podkreślam, że ta interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Informuję, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone. W szczególności dotyczy to obowiązku zwiększenia podstawy opodatkowania, jeżeli przed upływem 90 dni, licząc od terminu zapłaty, strony transakcji wzajemnych dokonają prawidłowego potrącenia na zasadach określonych w art. 498 Kodeksu cywilnego, gdyż nie sformułowano w tym zakresie pytania.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA.

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).