
Temat interpretacji
Opodatkowanie dywidendy wypłaconej przez Spółkę i przekazanej powierzającemu.
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku
26 lipca 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 21 lipca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie powstania przychodu z tytułu wypłaty dywidendy przez Spółkę Wnioskodawcy, przekazanej Powierzającemu oraz wypłaty dywidendy przez Spółkę bezpośrednio Powierzającemu.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca jest osobą fizyczną, która posiada nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, o czym mowa w art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 z późn. zm.; dalej jako: „UPDOF”).
Wnioskodawca zamierza zawrzeć z inną osobą fizyczną (dalej jako: „Powierzający”), która posiada nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, o czym mowa w art. 3 ust. 1 UPDOF, umowę powiernictwa (dalej jako: „Umowa powiernictwa”), na mocy której Wnioskodawca jako powiernik, w imieniu własnym oraz na rachunek Powierzającego będzie posiadał udziały (dalej jako: „Udziały”) w kapitale zakładowym spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (dalej jako: „Spółka”), a także w imieniu własnym oraz na rachunek Powierzającego będzie wykonywał czynności zarządu Udziałami, w tym wobec Spółki oraz osób trzecich będzie występował jako właściciel Udziałów oraz będzie wykonywał wszelkie prawa i obowiązki przysługujące z Udziałów wspólnikowi Spółki, które mogą polegać m.in. na uczestniczeniu w Zgromadzeniach Wspólników Spółki, w tym wykonywaniu praw głosu na Zgromadzeniach Wspólników Spółki.
W związku z zawarciem Umowy powiernictwa oraz wykonywaniem w imieniu własnym jednak na rachunek Powierzającego wszelkich praw i obowiązków z Udziałów przez Wnioskodawcę, Powierzający i Wnioskodawca postanowią, że wszelkie dywidendy przysługujące z Udziałów będą przekazywane na rzecz Powierzającego.
Powierzający oraz Wnioskodawca, w związku z zawarciem Umowy, jeżeli właściwe organy Spółki postanowią o wypłacie dywidendy wspólnikom Spółki, przewidują, że wszelkie dywidendy przysługujące z Udziałów będą przekazywane Powierzającemu na dwa możliwe sposoby, tj.:
1)poprzez wypłacanie wszelkich dywidend przysługujących z Udziałów przez Spółkę bezpośrednio na rzecz Powierzającego;
2)poprzez wypłacanie wszelkich dywidend przysługujących z Udziałów przez Spółkę w pierwszej kolejności na rachunek bankowy Wnioskodawcy, jako powiernika, a następnie przekazanie przez Wnioskodawcę otrzymanych kwot dywidend na rachunek bankowy Powierzającego.
Takie same dwa możliwe sposoby Wnioskodawca oraz Powierzający przewidują dla przekazywania na rzecz Powierzającego wszelkich zaliczek na poczet przewidywanej dywidendy.
Wypłacane kwoty dywidend przysługujące z Udziałów, będą w całości przekazywane Powierzającemu, a Wnioskodawcy, jako powiernikowi nie będzie przysługiwała z tego tytułu jakakolwiek prowizja lub innego rodzaju wynagrodzenie.
W związku z planowanym przekazywaniem wszelkich dywidend na rzecz Powierzającego, Wnioskodawca pragnie rozwiać swoje wątpliwości, co do tego, czy wypłaty dywidend przysługujących z Udziałów będą rodziły dla Wnioskodawcy jakiekolwiek skutki w podatku dochodowym od osób fizycznych, czy też będą dla Wnioskodawcy zdarzeniami neutralnymi podatkowo.
Pytania
1.Czy w przypadku wypłaty przez Spółkę dywidendy, której Udziały Wnioskodawca, jako powiernik będzie posiadał w imieniu własnym, lecz na rachunek Powierzającego, dywidenda wypłacona przez Spółkę Wnioskodawcy, po czym przekazana Powierzającemu, będzie dla Wnioskodawcy neutralna podatkowo i nie będzie stanowić dla Wnioskodawcy przychodu z udziału w zyskach osób prawnych zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4) UPDOF?
2.Czy w przypadku wypłaty przez Spółkę dywidendy, której Udziały Wnioskodawca jako powiernik będzie posiadał w imieniu własnym, lecz na rachunek Powierzającego, dywidenda wypłacona przez Spółkę bezpośrednio Powierzającemu, będzie dla Wnioskodawcy neutralna podatkowo i nie będzie stanowić dla Wnioskodawcy przychodu z udziału w zyskach osób prawnych zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4) UPDOF?
Pana stanowisko w sprawie
W ocenie Wnioskodawcy, na każde z postawionych pytań należy udzielić odpowiedzi twierdzącej.
Ad 1
Zdaniem Wnioskodawcy, w przypadku wypłaty przez Spółkę dywidendy, której Udziały Wnioskodawca, jako powiernik będzie posiadał w imieniu własnym, lecz na rachunek Powierzającego, dywidenda wypłacona przez Spółkę Wnioskodawcy, po czym przekazana Powierzającemu, będzie dla Wnioskodawcy neutralna podatkowo i nie będzie stanowić dla Wnioskodawcy przychodu z udziału w zyskach osób prawnych zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4) UPDOF.
Zgodnie z art. 9 ust. 1 UPDOF, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Z kolei w myśl art. 11 ust. 1 UPDOF, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Jak zgodnie przyjmuje się w doktrynie podatkowej, do przychodów podatkowych zalicza się tylko takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe. Znajduje to potwierdzenie także w utrwalonej linii orzeczniczej. Przykładowo, w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 6 września 2019 r., sygn. III SA/Wa 3094/18, wskazano, że przychodem podatkowym mogą być tylko trwałe i definitywne przysporzenia majątkowe.
Dodatkowo, w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 22 kwietnia 2021 r., sygn. I SA/Po 859/20, wskazano, że: „Za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Przychód jest bowiem w istocie określonym przyrostem majątkowym, a zatem jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny”.
Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że aby dany przychód został uznany za przychód podatkowy, musi on stanowić trwałe przysporzenie majątkowe. Co do zasady więc, o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów podlegających opodatkowaniu decyduje definitywny charakter tego przysporzenia, w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono majątek podatnika (takie, którymi może rozporządzać jak właściciel).
Katalog źródeł przychodów został określony w art. 10 ust. 1 UPDOF.
Zgodnie z jego treścią, źródłami przychodów są m.in. kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c (art. 10 ust. 1 pkt 7) UPDOF).
Stosownie do treści art. 17 ust. 1 pkt 4 UPDOF, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym również:
1)dywidendy z akcji złożonych przez członków pracowniczych funduszy emerytalnych na rachunkach ilościowych,
2)oprocentowanie udziałów członkowskich z nadwyżki bilansowej (dochodu ogólnego) w spółdzielniach, podział majątku likwidowanej osoby prawnej lub spółki,
3)wartość dokonanych na rzecz wspólników spółek, nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, określoną według zasad wynikających z art. 11 ust. 2-2b.
W obrocie gospodarczym zarówno osoby fizyczne, osoby prawne, jak i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej nie muszą działać osobiście. Jednym ze sposobów działania poprzez inny podmiot jest umowa powiernictwa. Powiernik na zewnątrz działa jako samodzielny podmiot, jednak z mocy wewnętrznego porozumienia z powierzającym, działa na jego rzecz, a nie występuje we własnym interesie.
Powiernictwo nie jest uregulowane w prawie polskim jako odrębna instytucja prawna, stanowiąc tak zwaną umowę nienazwaną. Podstawą do konstruowania czynności powierniczych jest norma wyrażona w przepisie art. 353(1) ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 z późn. zm.; dalej jako: „Kodeks cywilny”).
Zgodnie z art. 353(1) Kodeksu cywilnego, strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
Najczęściej podstawą do skonstruowania umowy powierniczej jest umowa zlecenia, a w orzecznictwie przyjmuje się, że umowa powiernictwa jest umową nienazwaną, do której odpowiednio stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego o umowie zlecenia (tak m.in. w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 18 lutego 2004 r., sygn. V CK 216/03). Prawa i obowiązki stron tej umowy należy zatem zasadniczo oceniać według przepisów o zleceniu.
Jak wynika z treści art. 734 i 735 Kodeksu cywilnego, istotą umowy zlecenia jest odpłatne lub nieodpłatne dokonanie określonej czynności prawnej w imieniu dającego zlecenie lub (jeżeli tak stanowi umowa) w imieniu własnym, lecz na rachunek zlecającego.
W tym ostatnim wypadku wszelkie nabycie praw lub rzeczy ma charakter powierniczy, a przyjmujący zlecenie ma obowiązek wydać zlecającemu wszystko, co przy wykonaniu zlecenia dla niego uzyskał, chociażby w imieniu własnym (art. 740 Kodeksu cywilnego).
Władztwo nad nabytymi prawami, jakie można przypisać co do zasady zleceniobiorcy wykonującemu zlecenie powiernicze jest ograniczone.
Są to m.in. następujące ograniczenia:
1)ograniczenie czasowe – zleceniobiorca obowiązany jest przekazać nabyte prawa bądź uzyskane korzyści na żądanie zleceniobiorcy;
2)ustawowo wyłączona możliwość rozporządzania tymi prawami lub korzyściami na rzecz innej osoby niż zleceniodawca lub wskazany przez niego podmiot, co powoduje wyłączenie możliwości efektywnego zwiększenia masy majątkowej zleceniobiorcy o prawa nabyte w wykonaniu powiernictwa;
3)nieekwiwalentność dla zleceniobiorcy zbycia nabytych we własnym imieniu, lecz na rachunek zlecającego praw – prawa te przenoszone są na zlecającego nieodpłatnie; dający zlecenie zwraca przyjmującemu zlecenie jedynie wydatki, które ten poczynił w celu należytego wykonania zlecenia oraz zwalnia go od zobowiązań, które ten w powyższym celu zaciągnął w imieniu własnym;
4)w przypadku przenoszenia powierniczo nabytych praw na wskazaną przez zlecającego osobę trzecią, cena zbycia stanowi należność zleceniodawcy (art. 740 Kodeksu cywilnego);
5)przyjmującemu zlecenie nie wolno używać we własnym interesie rzeczy i pieniędzy dającego zlecenie; od sum pieniężnych zatrzymanych ponad potrzebę wynikającą z wykonywania zlecenia, powinien płacić dającemu zlecenie odsetki ustawowe (art. 741 Kodeksu cywilnego).
Jak wskazano na wstępie, przychodem jest każde przysporzenie majątkowe o charakterze trwałym, definitywnym oraz które w sposób ostateczny faktycznie powiększa majątek podatnika.
Tak więc, aby określić, czy otrzymana albo należna do otrzymania kwota jest przychodem podatnika, należy zidentyfikować stosunek prawny leżący u podstaw otrzymania albo prawa do otrzymania tej kwoty. W niektórych przypadkach kwoty otrzymane przez podatnika mogą nie być kwotami jemu należnymi. Dotyczyć to może w szczególności tych czynności prawnych, w których podatnik występuje, jako szeroko rozumiany pośrednik (przedstawiciel, pełnomocnik, zastępca pośredni itp.).
W przypadkach, gdy podatnik działa na rzecz kogoś innego, kwotami jemu należnymi nie są kwoty otrzymywane od osoby, która jest drugą stroną umowy zawieranej i wykonywanej przez pośrednika.
Podobna sytuacja wystąpi także w sytuacji objętej zdarzeniem przyszłym.
W rozpatrywanej sprawie, w związku z zawartą Umową powiernictwa będzie dochodzić m.in. do sytuacji, w których Spółka będzie wypłacała dywidendę przysługującą proporcjonalnie do Udziałów do Wnioskodawcy, po czym Wnioskodawca będzie następnie przekazywał tę dywidendę w całości Powierzającemu.
Ad 2
Zdaniem Wnioskodawcy, także w przypadku wypłaty przez Spółkę dywidendy, której Udziały Wnioskodawca, jako powiernik będzie posiadał w imieniu własnym, lecz na rachunek Powierzającego, dywidenda wypłacona przez Spółkę bezpośrednio Powierzającemu, będzie dla Wnioskodawcy neutralna podatkowo i nie będzie stanowić dla Wnioskodawcy przychodu z udziału w zyskach osób prawnych zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4) UPDOF.
Za tym, co zostało wskazane w Ad 1, opisu własnego stanowiska Wnioskodawcy, powtórzyć należy, że zgodnie z art. 9 ust. 1 UPDOF, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Z kolei w myśl art. 11 ust. 1 UPDOF, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Jak zgodnie przyjmuje się w doktrynie podatkowej, do przychodów podatkowych zalicza się tylko takie przychody, które w danym momencie są trwałe, definitywne i bezwarunkowe. Znajduje to potwierdzenie także w utrwalonej linii orzeczniczej.
Przykładowo, w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 6 września 2019 r., sygn. III SA/Wa 3094/18, wskazano, że przychodem podatkowym mogą być tylko trwałe i definitywne przysporzenia majątkowe. Dodatkowo, w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 22 kwietnia 2021 r., sygn. I SA/Po 859/20, wskazano, że: „Za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Przychód jest bowiem w istocie określonym przyrostem majątkowym, a zatem jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny”.
Z uwagi na powyższe, otrzymane przez Wnioskodawcę, w związku z Udziałami, które Wnioskodawca będzie posiadał w imieniu własnym jednak na rachunek Powierzającego, nie będzie stanowiło dla Wnioskodawcy trwałego przysporzenia majątkowego, nie będzie miało charakteru definitywnego, a także nie powiększy w jakikolwiek sposób majątku Wnioskodawcy. Wobec tego jednoznacznie stwierdzić należy, że kwoty dywidend przysługujących proporcjonalnie do Udziałów wypłacane przez Spółkę Wnioskodawcy, jako powiernikowi, a następnie przekazywane przez Wnioskodawcę Powierzającemu, nie będą stanowiły dla Wnioskodawcy przychodu podatkowego, w tym nie będą stanowiły dla Wnioskodawcy przychodu z udziału w zyskach osób prawnych zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4) UPDOF. Kwoty te będą dla Wnioskodawcy neutralne podatkowo.
Powyższe stanowisko wzmacnia dodatkowo ugruntowana linia orzecznicza, zaprezentowana m.in. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 czerwca 2017 r., sygn. II FSK 1370/15, w którym wskazano: „Czynności powiernicze, z punktu widzenia podatków dochodowych, określane są jako neutralne podatkowo. Należy stwierdzić, że skutki podatkowe związane z czynnościami wykonywanymi przez powiernika są analogiczne do tych, jakie wystąpiłyby, gdyby czynności te wykonywane były bezpośrednio przez powierzającego”.
W ocenie Wnioskodawcy, całokształt zaprezentowanych okoliczności uzasadnia przyjęcie, że na postawione pytanie, które zostało oznaczone nr 1, należy udzielić odpowiedzi twierdzącej i stwierdzić, że w przypadku wypłaty przez Spółkę dywidendy, której Udziały Wnioskodawca, jako powiernik będzie posiadał w imieniu własnym, lecz na rachunek Powierzającego, dywidenda wypłacona przez Spółkę Wnioskodawcy, po czym przekazana Powierzającemu, będzie dla Wnioskodawcy neutralna podatkowo i nie będzie stanowić dla Wnioskodawcy przychodu z udziału w zyskach osób prawnych zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4) UPDOF.
Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że aby dany przychód został uznany za przychód podatkowy, musi on stanowić trwałe przysporzenie majątkowe. Co do zasady więc, o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów podlegających opodatkowaniu decyduje definitywny charakter tego przysporzenia, w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono majątek podatnika (takie, którymi może rozporządzać jak właściciel).
Katalog źródeł przychodów został określony w art. 10 ust. 1 UPDOF. Zgodnie z jego treścią, źródłami przychodów są m.in. kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c (art. 10 ust. 1 pkt 7) UPDOF).
Stosownie do treści art. 17 ust. 1 pkt 4 UPDOF, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych faktycznie uzyskane z tego udziału, w tym również:
1)dywidendy z akcji złożonych przez członków pracowniczych funduszy emerytalnych na rachunkach ilościowych,
2)oprocentowanie udziałów członkowskich z nadwyżki bilansowej (dochodu ogólnego) w spółdzielniach,
3)podział majątku likwidowanej osoby prawnej lub spółki,
4)wartość dokonanych na rzecz wspólników spółek, nieodpłatnych lub częściowo odpłatnych świadczeń, określoną według zasad wynikających z art. 11 ust. 2-2b.
W obrocie gospodarczym zarówno osoby fizyczne, osoby prawne, jak i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej nie muszą działać osobiście. Jednym ze sposobów działania poprzez inny podmiot jest umowa powiernictwa. Powiernik na zewnątrz działa jako samodzielny podmiot, jednak z mocy wewnętrznego porozumienia z powierzającym, działa na jego rzecz, a nie występuje we własnym interesie.
Powiernictwo nie jest uregulowane w prawie polskim jako odrębna instytucja prawna, stanowiąc tak zwaną umowę nienazwaną. Podstawą do konstruowania czynności powierniczych jest norma wyrażona w przepisie art. 353(1) Kodeksu cywilnego.
Zgodnie a art. 353(1) Kodeksu cywilnego, strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
Najczęściej podstawą do skonstruowania umowy powierniczej jest umowa zlecenia, a w orzecznictwie przyjmuje się, że umowa powiernictwa jest umową nienazwaną, do której odpowiednio stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego o umowie zlecenia (tak m.in. w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 18 lutego 2004 r., sygn. V CK 216/03). Prawa i obowiązki stron tej umowy należy zatem zasadniczo oceniać według przepisów o zleceniu.
Jak wynika z treści art. 734 i 735 Kodeksu cywilnego, istotą umowy zlecenia jest odpłatne lub nieodpłatne dokonanie określonej czynności prawnej w imieniu dającego zlecenie lub (jeżeli tak stanowi umowa) w imieniu własnym, lecz na rachunek zlecającego.
W tym ostatnim wypadku wszelkie nabycie praw lub rzeczy ma charakter powierniczy, a przyjmujący zlecenie ma obowiązek wydać zlecającemu wszystko, co przy wykonaniu zlecenia dla niego uzyskał, chociażby w imieniu własnym (art. 740 Kodeksu cywilnego).
Podobna sytuacja wystąpi także w sytuacji objętej zdarzeniem przyszłym.
W rozpatrywanej sprawie, w związku z zawartą Umową powiernictwa będzie dochodzić m.in. do sytuacji, w których Spółka będzie wypłacała dywidendę przysługującą proporcjonalnie do Udziałów do Wnioskodawcy bezpośrednio Powierzającemu.
Z uwagi na powyższe, dywidendy wypłacane w związku z Udziałami, które Wnioskodawca będzie posiadał w imieniu własnym jednak na rachunek Powierzającego, nie będą stanowiły dla Wnioskodawcy trwałego przysporzenia majątkowego, nie będą miały dla Wnioskodawcy charakteru definitywnego, a także nie powiększą w jakikolwiek sposób majątku Wnioskodawcy. Wobec tego jednoznacznie stwierdzić należy, że kwoty dywidend przysługujących proporcjonalnie do Udziałów wypłacane przez Spółkę bezpośrednio Powierzającemu, nie będą stanowiły dla Wnioskodawcy przychodu podatkowego, w tym nie będą stanowiły dla Wnioskodawcy przychodu z udziału w zyskach osób prawnych zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4) UPDOF.
Kwoty te będą dla Wnioskodawcy neutralne podatkowo.
Powyższe stanowisko wzmacnia dodatkowo ugruntowana linia orzecznicza, zaprezentowana m.in. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 9 czerwca 2017 r., sygn. II FSK 1370/15, w którym wskazano: „Czynności powiernicze, z punktu widzenia podatków dochodowych, określane są jako neutralne podatkowo. Należy stwierdzić, że skutki podatkowe związane z czynnościami wykonywanymi przez powiernika są analogiczne do tych, jakie wystąpiłyby, gdyby czynności te wykonywane były bezpośrednio przez powierzającego”.
W ocenie Wnioskodawcy, całokształt zaprezentowanych okoliczności uzasadnia przyjęcie, że na postawione pytanie, które zostało oznaczone nr 2, należy udzielić odpowiedzi twierdzącej i stwierdzić, że w przypadku wypłaty przez Spółkę dywidendy, której Udziały Wnioskodawca jako powiernik będzie posiadał w imieniu własnym, lecz na rachunek Powierzającego, dywidenda wypłacona przez Spółkę bezpośrednio Powierzającemu, będzie dla Wnioskodawcy neutralna podatkowo i nie będzie stanowić dla Wnioskodawcy przychodu z udziału w zyskach osób prawnych zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4) UPDOF.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Stosownie do art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
W konstrukcji podatku dochodowego od osób fizycznych ustawodawca wziął pod uwagę, że przysporzenia, które uzyskują osoby fizyczne mogą być skutkiem różnego rodzaju czynności i zdarzeń. Stworzył klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów. Źródła przychodów są określone w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przychody z poszczególnych źródeł przychodów i zasady ich ustalania zostały natomiast uregulowane w art. 12-20 cytowanej ustawy.
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jednym ze źródeł przychodów są:
Kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c.
Stosownie do art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy:
Za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się dywidendy i inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych faktycznie uzyskane z tego udziału.
W obrocie gospodarczym zarówno osoby fizyczne, osoby prawne, jak i jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej nie muszą działać osobiście. Jednym ze sposobów działania poprzez inny podmiot jest umowa powiernictwa. Powiernik na zewnątrz działa jako samodzielny podmiot, jednak z mocy wewnętrznego porozumienia z powierzającym, działa na jego rzecz, a nie występuje we własnym interesie.
Powiernictwo nie jest uregulowane w prawie polskim, jako odrębna instytucja prawna. Podstawą do konstruowania czynności powierniczych jest wyrażona w przepisie art. 353(1) ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r., poz. 1360), zasada swobody kontraktowej.
Zgodnie z ww. przepisem:
Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Najczęściej podstawą do skonstruowania umowy powierniczej jest umowa zlecenia. Prawa i obowiązki stron tej umowy należy zatem zasadniczo oceniać według przepisów o zleceniu.
Jak wynika z treści art. 734 i art. 735 Kodeksu cywilnego, istotą umowy zlecenia jest odpłatne lub nieodpłatne dokonanie określonej czynności prawnej w imieniu dającego zlecenie lub (jeżeli tak stanowi umowa) w imieniu własnym, lecz na rachunek zlecającego. W tym ostatnim wypadku wszelkie nabycie praw lub rzeczy ma charakter powierniczy (fiducjarny), a przyjmujący zlecenie ma obowiązek wydać zlecającemu wszystko, co przy wykonaniu zlecenia dla niego uzyskał, chociażby w imieniu własnym (art. 740 zdanie drugie Kodeksu cywilnego).
Władztwo nad nabytymi prawami, jakie można przypisać zleceniobiorcy wykonującemu zlecenie powiernicze jest ograniczone.
Są to następujące ograniczenia:
-ograniczenie czasowe – zleceniobiorca obowiązany jest przekazać nabyte prawa bądź uzyskane korzyści na pierwsze żądanie zleceniobiorcy,
-ustawowo wyłączona możliwość rozporządzania tymi prawami lub korzyściami na rzecz innej osoby niż zleceniodawca lub wskazany przez niego podmiot, co powoduje wyłączenie możliwości efektywnego zwiększenia masy majątkowej zleceniobiorcy o prawa nabyte w wykonaniu powiernictwa,
-nieekwiwalentność dla zleceniobiorcy zbycia nabytych we własnym imieniu, lecz na rachunek zlecającego praw – prawa te przenoszone są na zlecającego nieodpłatnie – zgodnie z art. 742 Kodeksu cywilnego; dający zlecenie zwraca przyjmującemu zlecenie jedynie wydatki, które ten poczynił w celu należytego wykonania zlecenia oraz zwalnia go od zobowiązań, które ten w powyższym celu zaciągnął w imieniu własnym,
-w przypadku przenoszenia powierniczo nabytych praw na wskazaną przez zlecającego osobę trzecią, cena zbycia stanowi należność zleceniodawcy (art. 740 Kodeksu cywilnego),
-przyjmującemu zlecenie nie wolno używać we własnym interesie rzeczy i pieniędzy dającego zlecenie; od sum pieniężnych zatrzymanych ponad potrzebę wynikającą z wykonywania zlecenia, powinien płacić dającemu zlecenie odsetki ustawowe (art. 741 Kodeksu cywilnego).
Jak wskazano na wstępie, przychodem jest każde przysporzenie majątkowe mające konkretny wymiar finansowy, otrzymane, jako świadczenie pieniężne, rzeczowe lub też, jako świadczenie nieodpłatne lub częściowo odpłatne. Tak więc, aby określić, czy otrzymana albo należna do otrzymania kwota jest przychodem podatnika, należy zidentyfikować stosunek prawny leżący u podstaw otrzymania albo prawa do otrzymania tej kwoty. W niektórych przypadkach kwoty otrzymane przez podatnika mogą nie być kwotami jemu należnymi. Dotyczyć to może w szczególności tych czynności prawnych, w których podatnik występuje jako szeroko rozumiany pośrednik (przedstawiciel, pełnomocnik, zastępca pośredni itp.). W przypadkach, gdy podatnik działa na rzecz kogoś innego, kwotami jemu należnymi nie są kwoty otrzymywane od osoby, która jest drugą stroną umowy zawieranej i wykonywanej przez pośrednika, lecz wynagrodzenie wypłacane mu przez osobę, na rzecz której działa.
W rozpatrywanej sprawie, w związku z zawartą umową powiernictwa będzie dochodzić do sytuacji, w których:
-Wnioskodawca, jako powiernik otrzyma wypłatę dywidendy ze Spółki, której udziały posiada we własnym imieniu, na rzecz Powierzającego – przy czym, jak wynika z opisu zdarzenia, Wnioskodawca będzie zobowiązany do przekazania tych dywidend na rzecz Powierzającego;
-Spółka wypłaci dywidendę związaną z udziałami posiadanymi przez Wnioskodawcę jako powiernika bezpośrednio do Powierzającego.
Należy zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, że – w trakcie obowiązywania umowy powierniczej, z uwagi na charakter tego stosunku prawnego – dywidenda wypłacona przez Spółkę Wnioskodawcy, po czym przekazana Powierzającemu i dywidenda wypłacona przez Spółkę bezpośrednio Powierzającemu, nie będzie generować po Jego stronie przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Dywidenda nie będzie bowiem należnością, która faktycznie przysługuje Wnioskodawcy (jest Jego przysporzeniem majątkowym).
Dodatkowe informacje
Ponadto należy wskazać, że procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretację opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego podanego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku stan faktyczny/zdarzenie przyszłe jest zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego. Pełna weryfikacja prawidłowości stanowiska Pana może być dokonana jedynie w toku ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej, do której zastosowanie mają przepisy określone w art. 14h (w zamkniętym katalogu) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w …. . Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).
