Temat interpretacji

Opodatkowanie odszkodowania za skradziony przedmiot leasingu

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.), Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 30 stycznia 2020 r. (data wpływu 4 lutego 2020 r.), uzupełnionym pismem z dnia 3 czerwca 2020 r. (data wpływu 15 czerwca 2020 r.), o wydanie interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania odszkodowania za skradziony przedmiot leasingu jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 4 lutego 2020 r. wpłynął do tutejszego Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Wniosek ten nie spełniał wymogów, o których mowa w art. 14b § 3 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.), w związku z czym pismem z dnia 22 kwietnia 2020 r., Nr 0113-KDIPT2-1.4011.132.2020.1.MGR, na podstawie art. 13 § 2a, art. 169 § 1 i § 2 w związku z art. 14h powołanej ustawy w zw. z art. 15zzs ust. 1 ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r., poz. 374, 567, 568), wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku w terminie 7 dni od dnia doręczenia wezwania, pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpatrzenia.

Wezwanie do uzupełnienia ww. wniosku wysłano w dniu 22 kwietnia 2020 r. (data doręczenia 24 kwietnia 2020 r.). W dniu 3 czerwca 2020 r. przeprowadzono rozmowę telefoniczną, w której poinformowano Wnioskodawcę, że na podstawie art. 46 pkt 20 ustawy z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz. U. poz. 875), która weszła w życie z dniem 16 maja 2020 r. przepis art. 15zzs został uchylony. Jednocześnie w treści art. 68 ust. 6 i 7 tej ustawy wprowadzono rozpoczęcie biegu terminów albo dalszy bieg terminów zawieszonych. Poinformowano Wnioskodawcę o możliwości dopełnienia obowiązku uzupełnienia wniosku o informacje zawarte w ww. wezwaniu, jeśli w terminie 7 dni, licząc od dnia następującego po dniu przeprowadzenia rozmowy zdecyduje się na uzupełnienia braków formalnych wskazanych w wezwaniu. Wnioskodawca uzupełnił powyższy wniosek pismem z dnia 3 czerwca 2020 r. (data wpływu 15 czerwca 2020 r.), nadanym za pośrednictwem operatora pocztowego w dniu 9 czerwca 2020 r.

We wniosku oraz jego uzupełnieniu przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest osobą fizyczną prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą. W celu ustalenia zobowiązań podatkowych prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów (na podstawie art. 24a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych). Podatek dochodowy rozlicza na podstawie art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. w wysokości 19% (podatek liniowy)

W dniu 20 września 2018 r. Wnioskodawca, w ramach prowadzonej działalności, zawarł umowę leasingu z na okres 36 miesięcy, tj. na okres od 15 października 2018 r. do 15 września 2021 r. Przedmiotem leasingu operacyjnego był samochód osobowy , rok produkcji 2014, spełniający warunki określone w art. 23b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Amortyzacja leasingowanego samochodu była dokonywana przez leasingodawcę. Wnioskodawca korzystał z przedmiotu leasingu na potrzeby swojej działalności gospodarczej w celu osiągnięcia większych przychodów firmy, uznając za koszty uzyskania przychodów poniesione wydatki na opłatę wstępną oraz comiesięczne opłaty za korzystanie z przedmiotu leasingu, wynikające z zawartej umowy leasingu (zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Przedmiot leasingu został ubezpieczony 24 września 2018 r. - polisa .na okres od 24 września 2018 r. do 23 września 2019 r. w zakresie AC, OC, NNW. Składki na ubezpieczenie samochodu opłacał leasingobiorca.

Między 31 maja 2019 r. a 2 czerwca 2019 r. samochód został skradziony. Kradzież została zgłoszona 2 czerwca 2019 r. W tym dniu również poinformowano o kradzieży leasingodawcę.

Z powodu niewykrycia sprawcy śledztwo zostało umorzone. W dalszym toku sprawy leasingodawca poinformował Wnioskodawcę o wygaśnięciu umowy leasingu na podstawie Ogólnych Warunków Leasingu, zgodnie z umową. Przyczyną wygaśnięcia umowy leasingu była utrata przedmiotu leasingu. Środki z ubezpieczenia z tytułu kradzieży przedmiotu leasingu zostały wypłacone leasingodawcy.

Dnia 6 grudnia 2019 r. Wnioskodawca otrzymał od leasingodawcy zwrot szkody w wysokości tytułem odszkodowania. W ślad za przelewem nie otrzymano już żadnych faktur, ani innych dokumentów.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania

(ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku):

1. Czy Wnioskodawca jest zobowiązany do opodatkowania i rozliczenia w pozostałe przychody kwoty otrzymanego odszkodowania za skradziony przedmiot leasingu, którego nie był właścicielem?
2. Czy ujęte w kosztach kwoty wynikające z faktur dokumentujących opłatę wstępną oraz raty leasingowe stanowią koszty uzyskania przychodów?

Przedmiotem niniejszej interpretacji jest ocena stanowiska Wnioskodawcy w odniesieniu do pytania Nr 1. Pytanie Nr 2 będzie przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy (ostatecznie sformułowanym w uzupełnieniu wniosku), zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kwota otrzymanej szkody jest wolna od podatku dochodowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 1387, z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 14 ust. 1 ww. ustawy, za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Stosownie do art. 14 ust. 2 pkt 12 ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej są również otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej.

Co do zasady, przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej są wszelkie przysporzenia majątkowe, uzyskane w związku z tą działalnością, o ile ustawa nie wyłącza ich z tej kategorii. Przychodem z działalności będą przekazane przez ubezpieczyciela odszkodowania za szkody w składnikach majątku związanych z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą, wskazane w art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przy czym, składnikami majątku związanymi z prowadzoną działalnością gospodarczą będą zarówno składniki majątku stanowiące środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne w tej działalności, jak i wszelkie inne przedmioty, które są w funkcjonalny sposób związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, tj. wszelkie przedmioty wykorzystywane przez podatnika w prowadzonej przez niego pozarolniczej działalności gospodarczej.

Przepis art. 14 ust. 3 pkt 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych stanowi, że do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się kwoty zwróconych innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.

Z przytoczonych powyżej przepisów wynika, że w przypadku, gdy podatnik poniesie wydatek, który zostaje sfinansowany kwotą pochodzącą z tytułu ubezpieczenia, nie można mówić o zwrocie wydatku poniesionego przez podatnika. Zauważyć należy, że otrzymane odszkodowanie z tytułu ubezpieczenia jest realizacją świadczenia wynikającego z postanowień umowy ubezpieczenia i stanowi wyrównanie poniesionego wydatku (na pokrycie szkody z majątku podatnika), w kwocie odpowiadającej poniesionemu przez podatnika wydatkowi, a nie zwrot tego wydatku. Tym samym, kwoty wypłaconych odszkodowań, nawet na pokrycie wydatków poniesionych przez podatnika, niezaliczanych do kosztów uzyskania przychodów, nie stanowią zwrotu wydatków, w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Tak więc, świadczenia wypłacane z tytułu odszkodowania z umów ubezpieczenia nie korzystają z wyłączenia, określonego w art. 14 ust. 3 pkt 3a ww. ustawy, i w całości stanowią przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej.

Natomiast w myśl art. 21 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wolne od podatku dochodowego są kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych, z wyjątkiem:

1. odszkodowań za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej, z których dochody są opodatkowane zgodnie z art. 27 ust. 1 lub art. 30c,
2. dochodu, o którym mowa w art. 24 ust. 15 i 15a.

Zgodnie z art. 5a pkt 2 ww. ustawy, ilekroć w ustawie jest mowa o: składnikach majątkowych - oznacza to aktywa w rozumieniu ustawy o rachunkowości, pomniejszone o przejęte długi funkcjonalnie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą zbywcy, o ile długi te nie zostały uwzględnione w cenie nabycia, o której mowa w art. 22g ust. 3.

Wobec tego odszkodowania, jeżeli mają związek z prowadzoną przez podatnika pozarolniczą działalnością gospodarczą, stanowią podlegający opodatkowaniu przychód z tej działalności, chyba że wymienione są w katalogu zwolnień przedmiotowych określonych w art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wówczas odszkodowania te korzystają ze zwolnienia od podatku.

Zgodnie z art. 23a pkt 1 ww. ustawy, ilekroć w rozdziale jest mowa o umowie leasingu - rozumie się przez to umowę nazwaną w kodeksie cywilnym, a także każdą inną umowę, na mocy której jedna ze stron, zwana dalej finansującym, oddaje do odpłatnego używania albo używania i pobierania pożytków na warunkach określonych w ustawie drugiej stronie, zwanej dalej korzystającym, podlegające amortyzacji środki trwałe lub wartości niematerialne i prawne, a także grunty oraz prawo wieczystego użytkowania gruntów.

Stosownie do art. 709¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145, z późn. zm.), przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach określonych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.

W myśl art. 709⁵ § 1 ustawy Kodeks cywilny, jeżeli po wydaniu korzystającemu rzecz została utracona z powodu okoliczności, za które finansujący nie ponosi odpowiedzialności, umowa leasingu wygasa. Korzystający powinien niezwłocznie zawiadomić finansującego o utracie rzeczy. Jeżeli umowa leasingu wygasła z przyczyn określonych w § 1, finansujący może żądać od korzystającego natychmiastowego zapłacenia wszystkich przewidzianych w umowie a niezapłaconych rat, pomniejszonych o korzyści, jakie finansujący uzyskał wskutek ich zapłaty przed umówionym terminem i wygaśnięcia umowy leasingu oraz z tytułu ubezpieczenia rzeczy, a także naprawienia szkody (art. 709⁵ § 2 i 3 ustawy Kodeks cywilny).

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. W celu ustalenia zobowiązań podatkowych prowadzi podatkową księgę przychodów i rozchodów, a podatek dochodowy rozlicza na podstawie art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, tj. w wysokości 19%. Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej 20 września 2018 r. zawarł umowę leasingu operacyjnego samochodu osobowego. Umowa ta spełniała warunki określone w art. 23b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Przedmiot leasingu został ubezpieczony 24 września 2018 r. w zakresie OC, AC, NNW. W czerwcu 2019 r. przedmiotowy samochód został skradziony. Leasingodawca poinformował Wnioskodawcę o wygaśnięciu umowy leasingu z powodu utraty przedmiotu leasingu. Środki z ubezpieczenia z tytułu kradzieży przedmiotu leasingu zostały wypłacone leasingodawcy. Wnioskodawca 6 grudnia 2019 r. otrzymał od leasingodawcy zwrot szkody tytułem odszkodowania.

Mając na uwadze zaprezentowane przepisy prawa podatkowego oraz stan faktyczny przedstawiony we wniosku, zauważyć należy, że jeżeli w przypadku zdarzenia losowego - kradzieży - następuje utrata przedmiotu leasingu, to korzystający (leasingobiorca) powinien zaliczyć do przychodów całą kwotę otrzymanego odszkodowania, jako odszkodowanie dotyczące składnika majątku związanego z prowadzoną działalnością.

Tym samym, otrzymana przez Wnioskodawcę kwota odszkodowania, na podstawie art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlega zaliczeniu do przychodów, jako otrzymane odszkodowania za szkodę dotyczącą składnika majątku związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą. Środki z tego tytułu nie mogą być również traktowane za wyłączone z przychodów na podstawie art. 14 ust. 3 pkt 3a ww. ustawy, jako zwrot wydatków nieuznanych za koszty uzyskania przychodów. Odszkodowanie bowiem stanowi wykonanie świadczenia z umowy ubezpieczenia. Dlatego odszkodowanie to należy zaliczyć do przychodów z działalności gospodarczej.

Tak więc, otrzymane przez Wnioskodawcę środki pieniężne w związku z utratą przedmiotu leasingu, który, jak wskazał Wnioskodawca, wykorzystywany był w prowadzonej przez Niego działalności gospodarczej, nie są zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy, należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji indywidualnej.

Końcowo zaznaczyć należy, że tutejszy Organ wydając interpretację w trybie 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900, z późn. zm.), jest związany wyłącznie opisem sprawy przedstawionym przez Wnioskodawcę i Jego stanowiskiem, tym samym Organ dokonał wyłącznie analizy okoliczności podanych we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego nie jest bowiem ustalanie, czy przedstawiony we wniosku opis sprawy będzie zgodny ze stanem rzeczywistym. Ustalenie stanu rzeczywistego stanowi domenę ewentualnego postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego organu kontroli celno-skarbowej. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku ww. postępowań okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Jeżeli przedstawiony we wniosku stan faktyczny będzie się różnił od stanu występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie chroniła Wnioskodawcy w zakresie dotyczącym rzeczywiście zaistniałego stanu.

Zgodnie z art. 14na § 1 ustawy Ordynacja podatkowa, przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n ww. ustawy, nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 ustawy Ordynacja podatkowa).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193, z późn. zm.), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego , za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.). Skargę wnosi się w dwóch egzemplarzach (art. 47 § 1 ww. ustawy) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała lub drogą elektroniczną na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 54 § 1a ww. ustawy), w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy). W przypadku pism i załączników wnoszonych w formie dokumentu elektronicznego odpisów nie dołącza się (art. 47 § 3 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie z art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

W przypadku wnoszenia skargi w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii jako najwłaściwszy proponuje się kontakt z wykorzystaniem systemu teleinformatycznego ePUAP.

Stanowisko

nieprawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej