Możliwość skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego. - Interpretacja - 0112-KDIL2-1.4011.110.2022.3.AMN

Shutterstock
Interpretacja indywidualna z dnia 20 maja 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-1.4011.110.2022.3.AMN

Temat interpretacji

Możliwość skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 stycznia 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 26 stycznia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości skorzystania ze zwolnienia przedmiotowego. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismami z 26 kwietnia 2022 r. (wpływ 26 kwietnia 2021 r.) oraz z 17 maja 2022 r. (wpływ 17 maja 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Umową sprzedaży z 15 czerwca 2021 r., dokumentowaną aktem notarialnym za Rep. A nr (…) A, B (Pan) i C, będący współwłaścicielami nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy (…) prowadzi księgę wieczystą numer (…), sprzedali przysługujące im udziały w tej nieruchomości (…) za cenę 1 900 000 zł.

Szczegółowy sposób zapłaty ceny sprzedaży został uregulowany w § 3 umowy sprzedaży z 15 czerwca 2021 r. Jednocześnie sprzedający oświadczyli w umowie sprzedaży, że część ceny sprzedaży w kwocie 140 000 zł będzie przelana na rachunek bankowy poprzedniego współwłaściciela nieruchomości – D.

Wskazana kwota 140 000 zł została przelana D, bezpośrednio z ceny sprzedaży otrzymanej w wyniku zawarcia umowy z 15 czerwca 2021 r., w związku ze sprzedażą przez D części udziałów w powyższej nieruchomości w udziale wynoszącym po 1/12 części na rzecz synów – Pana oraz C, zgodnie z umową sprzedaży z 17 października 2017 r., dokumentowaną aktem notarialnym za Rep A nr (…). Wskazane wyżej udziały w części po 1/12 Pan oraz C nabyli od ojca – D 17 października 2017 r. na podstawie umowy z 17 października 2017 r. o częściowy podział majątku wspólnego, umowy sprzedaży oraz umowy darowizn, mocą której między innymi:

-D sprzedał Panu oraz C udziały wynoszące po 1/12 (jeden łamane przez dwanaście) części we współwłasności stanowiącego odrębną nieruchomość, lokalu mieszkalnego numer (…) w budynku przy ulicy (…) w (…), ze związanymi z własnością lokalu prawami za cenę w łącznej kwocie 303 000 zł (trzysta trzy tysiące złotych), to jest po 151 500 zł (sto pięćdziesiąt jeden tysięcy pięćset złotych) za każdy udział;

-Kupujący solidarnie zobowiązali się zapłacić Sprzedającemu całą cenę sprzedaży w 101 (stu jeden) równych miesięcznych ratach po 3 000 zł (trzy tysiące złotych) łącznie każda z rat, płatnych w terminie do 25 (dwudziestego piątego) dnia każdego miesiąca, począwszy od października 2017 r., ze środków własnych w formie przelewów bankowych na rachunek bankowy D;

-stawający oświadczyli, że w przypadku zbycia przez któregokolwiek z Kupujących udziału przed zakończeniem spłaty rat, o których mowa powyżej, kwota stanowiąca różnicę pomiędzy całą należną ceną wynoszącą 151 500 zł (sto pięćdziesiąt jeden tysięcy pięćset złotych), a dokonanymi wcześniej płatnościami, zostanie zapłacona przez Kupującego poprzez jednorazową wpłatę kwoty w terminie 7 (siedmiu) dni od dnia zbycia.

Tytułem wykonania umowy sprzedaży z 17 października 2017 r. kupujący – Pan oraz C zapłacili solidarnie na rzecz D kwotę 163 000 zł. Pozostała do zapłaty na rzecz D, na dzień zawierania umowy sprzedaży z 15 czerwca 2021 r., wynosiła 140 000 zł. W konsekwencji powyższych czynności Pan oraz C z tytułu ceny sprzedaży nieruchomości położonej w (…) przy ul. (…) w (…), dokumentowanej aktem notarialnym z 15 czerwca 2021 r. otrzymali odpowiednio: 475 000 zł (C) oraz 335 000 zł (Pan). W odniesieniu do Pana, przypadająca na Pana część ceny sprzedaży, będąca równowartością przypadającego na Pana udziału w nieruchomości (1/4) w wysokości 475 000 zł została pomniejszona o kwotę 140 000 zł, w związku z realizacją obowiązku zapłaty na rzecz D wynikającego z umowy z 17 października 2017 r.

Sprzedaż udziałów w nieruchomości położonej w (…) przy ul. (…), należących do Pana oraz C została dokonana przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie.

Na dzień sporządzenia niniejszego wniosku dokonał Pan już wpłaty na własne cele mieszkaniowe kwoty 395 000 zł.

Ponadto w uzupełnieniu wniosku doprecyzował Pan opis sprawy udzielając odpowiedzi na następujące pytania:

Czy jest Pan stroną wskazanej we wniosku umowy sprzedaży udziałów w nieruchomości z dnia 15 czerwca 2021 r. jako współwłaściciel nieruchomości, sprzedający przysługujący Panu udział w tej nieruchomości?

Jest Pan stroną umowy sprzedaży udziałów z dnia 15 czerwca 2021 r. jako współwłaściciel nieruchomości. Używa Pan obu imion. Dlatego też w umowie sprzedaży z dnia 15 czerwca 2021 r. został Pan wpisany jako (…), używający imienia (…).

W jaki sposób i kiedy (należy podać datę) nabył Pan zbywane udziały w nieruchomości, o których mowa we wniosku (kupno, darowizna, spadek)?

Udział 1/4 w nieruchomości nabył Pan na podstawie umowy darowizny i umowy sprzedaży z dnia 17 października 2017 r., Rep. A nr (…). Kupił Pan od ojca udział 1/12 części oraz otrzymał w darowiźnie 1/6 części, co łącznie daje 1/4 części.

W przypadku nabycia ww. udziałów w nieruchomości w drodze spadku, kiedy nieruchomość ta została nabyta przez spadkodawcę (należy podać datę)?

Udział w nieruchomości nie został nabyty w drodze spadkobrania.

Co miał Pan na myśli, wskazując we wniosku, że: Na dzień sporządzenia niniejszego wniosku podatnik już dokonał wpłaty na własne cele mieszkaniowe kwotę 395 000 zł?

Na dzień sporządzania wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej z dnia 26 stycznia 2022 r. wydatkował Pan na własne cele mieszkaniowe (częściową spłatę kredytu zaciągniętego przez Pana oraz Pana żonę w 2013 r. (obowiązuje Państwa wspólność ustawowa) na zakup mieszkania położonego w (…) przy ulicy (…)), w którym mieszka Pan z rodziną od 2013 r., całą kwotę otrzymaną na Pana rachunek bankowy z tytułu umowy sprzedaży nieruchomości z dnia 15 czerwca 2021 r. w wysokości 335 000 zł oraz kwotę 60 000 zł, którą Pan dysponował – na poczet wykazania wydatkowania na cele mieszkaniowe kwoty 140 000 zł w związku z realizacją obowiązku zapłaty na rzecz D, wynikającego z umowy z dnia 17 października 2017 r. Na dzień sporządzania niniejszych wyjaśnień wydatkował Pan na własne cele mieszkaniowe (częściową spłatę ww. kredytu z 2013 r.) dalsze 68 500 zł, co daje łączną kwotę 463 500 zł.

Czy środki uzyskane ze sprzedaży w 2021 roku udziału w nieruchomości przeznaczy Pan w terminie do końca 2024 roku na wskazane w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych własne cele mieszkaniowe (prosimy o jednoznaczne wskazanie tego celu, np. zakup mieszkania, remont mieszkania, spłata kredytu zaciągniętego na mieszkanie itp.)?

Środki uzyskane ze sprzedaży w 2021 roku udziału w nieruchomości przeznaczy Pan w terminie do końca 2024 roku na wskazane w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych własne cele mieszkaniowe, tj. spłatę kredytu zaciągniętego na mieszkanie, którego jest Pan właścicielem z żoną na zasadzie wspólności ustawowej, i w którym mieszka Pan z rodziną od 2013 r., położone w (…) przy ul. (…).

Czy będzie Pan – w przypadku przeznaczenia środków uzyskanych ze sprzedaży udziałów w nieruchomości – właścicielem/współwłaścicielem nieruchomości, na którą wydatkuje Pan środki ze sprzedaży udziałów w nieruchomości i czy ww. nieruchomość położona będzie w Polsce, czy w ww. nieruchomości będzie Pan realizował własne cele mieszkaniowe (będzie Pan mieszkał)?

Środki uzyskane w wyniku sprzedaży udziałów w nieruchomości przeznaczy Pan w całości na spłatę kredytu zaciągniętego na mieszkanie, którego jest Pan właścicielem z żoną na zasadzie wspólności ustawowej, i w którym mieszka Pan z rodziną od 2013 r., położone w (…) przy ul. (…).

Czy realizował Pan własne cele mieszkaniowe (mieszkał Pan) w nieruchomości, w której nabył Pan od D 1/12 udziału, o którym mowa we wniosku?

Nie realizował Pan własnych celów mieszkaniowych (nie mieszkał Pan) w nieruchomości, w której nabył Pan od D 1/12 udziału, o którym mowa we wniosku.

W przypadku przeznaczenia środków uzyskanych ze sprzedaży udziałów w nieruchomości na spłatę kredytu prosimy o wskazanie daty zaciągnięcia ww. kredytu (tj. czy ww. kredyt został zaciągnięty przed zbyciem przez Pana udziałów w nieruchomości, o których mowa we wniosku), czy w umowie kredytu wskazano cel na jaki został zaciągnięty (jeśli tak to prosimy o wskazanie tego celu), czy kredyt został zaciągnięty w banku w Polsce, na jaką konkretnie nieruchomość został zaciągnięty (czy na zbytą nieruchomość w której posiadał Pan udziały, czy na inną – jaką?), czy jest Pan właścicielem/współwłaścicielem tej nieruchomości, czy jest ona położona w Polsce, czy jest Pan jedynym kredytobiorcą ww. kredytu, a jeśli nie to czy z pozostałymi współkredytobiorcami jest Pan zobowiązany solidarnie do jego spłaty?

W 2013 r. zaciągnął Pan z żoną (z którą posiadał Pan i posiada ustrój wspólności ustawowej) kredyt mieszkaniowy w (…) z siedzibą w (…) – (…) na zakup mieszkania położonego w (…) przy ul. (…). Zgodnie z umową kredytową z dnia 3 kwietnia 2013 r. kredyt został przyznany na Pana i Pana żony potrzeby mieszkaniowe własne – nabycie lokalu mieszkalnego. Wspólnie z żoną jest Pan solidarnie zobowiązani do spłaty tego kredytu. Okres kredytowania wynosi 360 miesięcy. Kwotę otrzymaną ze sprzedaży udziału w nieruchomości położonej przy ul. (…) w (…) chce Pan przeznaczyć w całości na spłatę powyższego kredytu zaciągniętego w 2013 r.

Czy zbycie udziałów w nieruchomości, o których mowa we wniosku, nastąpiło w wykonaniu działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1126 ze zm.)?

Zbycie udziałów w nieruchomości, o których mowa we wniosku, nie nastąpiło w wykonaniu działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1126 ze zm.).

Ponadto wskazał Pan, że przedmiotem zapytania jest kwestia wydatkowania na cele mieszkaniowe  kwoty 140 000 zł w związku z realizacją obowiązku zapłaty na rzecz D, wynikającego z umowy z dnia 17 października 2017 r.

Pytanie

Czy uzyskany przez Pana cały przychód z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości w kwocie 475 000 zł objęty będzie zwolnieniem z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jeśli zostaną spełnione przesłanki określone w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.), zwanej dalej „u.p.d.o.f.”?

Pana stanowisko w sprawie

W Pana ocenie, w świetle przedstawionego stanu faktycznego sprawy, cały przychód z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości w kwocie 475 000 zł objęty będzie zwolnieniem z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, jeśli zostaną spełnione przesłanki określone w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f., wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Z treści art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f. wynika, że do zastosowania ulgi w nim przewidzianej konieczne jest spełnienie dwóch warunków, a mianowicie: wydatkowanie przychodu na własne cele mieszkaniowe i dokonanie tej czynności przed upływem trzyletniego terminu od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło zbycie.

Dokonując wykładni art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f., wskazać trzeba, że podstawową okolicznością decydującą o zastosowaniu zwolnienia, o którym mowa w przytoczonym przepisie jest przeznaczenie środków uzyskanych ze sprzedaży lokalu mieszkalnego na cele w nim wskazane i w terminach w nim zakreślonych. Niezbędnym zatem warunkiem do skorzystania z tego zwolnienia jest wydatkowanie otrzymanego przychodu na cele mieszkaniowe określone w art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f. Przepis ten wiąże też skutek prawny w postaci zwolnienia określonego przychodu od podatku dochodowego od osób fizycznych z terminem wydatkowania środków pieniężnych.

W orzecznictwie sądów administracyjnych (por. wyrok NSA z dnia 9 stycznia 2018 r., sygn. akt II FSK 3389/15, wyrok NSA z dnia 22 marca 2019 r., sygn. akt II FSK 1071/17) NSA potwierdza aktualność poglądu wyrażonego w wyroku NSA z dnia 25 sierpnia 1999 r., sygn. akt I SA/Gd 1782/97, w którym postawiono tezę, że przy ocenie, czy podatnik przeznaczył środki ze sprzedaży lokalu na nabycie innego mieszkania w celu zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych niezbędne jest uwzględnienie całokształtu okoliczności sprawy, porównanie uzyskanych środków i środków przeznaczonych na potrzeby mieszkaniowe w okresie trzech lat od daty sprzedaży (pogląd ten także zaaprobował WSA w Gdańsku w wyroku z 17 listopada 2009 r., I SA/Gd 496/09).

W rozpatrywanej sprawie podatnik wprawdzie dokonał spłaty reszty ceny sprzedaży udziału w nieruchomości na rzecz poprzedniego właściciela – bezpośrednio z ceny sprzedaży udziału w nieruchomości, jednakże dzięki temu nie musiał wydatkować swoich pieniędzy, którymi prywatnie dysponował. W związku z powyższym doszło do powiększenia majątku podatnika w związku ze sprzedażą udziału w nieruchomości rozumianego jako brak spłaty reszty ceny sprzedaży udziału w nieruchomości ze środków pochodzących z jego majątku prywatnego, na rzecz spłaty reszty ceny sprzedaży wprost z ceny sprzedaży udziału, dokonanej umową z dnia 15 czerwca 2021 r.

W konsekwencji podatnik zamierza wydatkować w ciągu trzech lat od końca roku, w którym nastąpiło zbycie udziału kupionego od D cały przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości na własne cele mieszkaniowe. Na dzień sporządzenia niniejszego wniosku podatnik już dokonał wpłaty na własne cele mieszkaniowe kwotę 395 000 zł.

W tym kontekście zasadnym jest przytoczenie wyroku NSA z 24 sierpnia 2017 r., sygn. akt II FSK 956/17, w którym wskazano, że warunkiem skorzystania ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 32 u.p.d.o.f., nie jest wydatkowanie na określone w tym przepisie cele konkretnych pieniędzy, lecz wartości przychodu uzyskanego ze sprzedaży nieruchomości lub prawa do lokalu. Jednak wydatkowanie tej wartości musi nastąpić po wcześniejszym przyroście majątku podatnika, związanym ze sprzedażą nieruchomości (prawa do lokalu). Istotne jest przy tym nie tylko to skąd pochodzą środki na nabycie nowej nieruchomości mieszkaniowej, lecz to, że w ciągu dwóch lat od daty sprzedaży podatnik, po uprzednim powiększeniu swojego majątku o środki pochodzące ze zbycia takiej nieruchomości, taką samą część, przeznaczył na nabycie innej nieruchomości zaspokajającej potrzeby mieszkaniowe.

Powyższe oznacza, że wydatki na cele mieszkaniowe nie muszą być ponoszone z tych samych fizycznie środków (nominałów), które podatnik uzyskał od nabywcy nieruchomości. Podatnik nie jest zobowiązany do wykazywania, że kwota uzyskana ze sprzedaży nieruchomości nieustannie pozostawała w jego dyspozycji przez cały okres od zbycia nieruchomości do czasu jej wydatkowania na cele mieszkaniowe, niejako „odłożona” na ten cel i nie służąca w międzyczasie do dokonywania innych płatności.

Z powyższych względów stoi Pan na stanowisku, że cały uzyskany ze sprzedaży nieruchomości przychód w wysokości 475 000 zł korzysta ze zwolnienia, o którym mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 u.p.d.o.f.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródłem przychodów jest odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie rodzi obowiązek podatkowy w postaci zapłaty podatku dochodowego.

Z przedstawionych we wniosku informacji wynika, że w 2021 r. sprzedał Pan udział w nieruchomości, który nabył Pan w 2017 r.

Uwzględniając powyższe stwierdzić należy, że skoro odpłatne zbycie udziału w nieruchomości nastąpiło przed upływem pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło jego nabycie – stanowi źródło przychodu, w rozumieniu przywołanego wyżej art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podlegające opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Dochód uzyskany ze zbycia nieruchomości, co do zasady, podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, na zasadach określonych w art. 30e ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl art. 30e ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Od dochodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, podatek dochodowy wynosi 19% podstawy obliczenia podatku.

Stosownie do art. 30e ust. 2 ww. ustawy:

Podstawą obliczenia podatku, jest dochód stanowiący różnicę pomiędzy przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości lub praw, określonym zgodnie z art. 19, a kosztami ustalonymi zgodnie z art. 22 ust. 6c i 6d, powiększoną o sumę odpisów amortyzacyjnych, o których mowa w art. 22h ust. 1 pkt 1, dokonanych od zbywanych nieruchomości lub praw.

Stosownie natomiast do treści art. 30e ust. 4 ww. ustawy:

Po zakończeniu roku podatkowego podatnik jest obowiązany w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1a pkt 3, wykazać:

1)dochody uzyskane w roku podatkowym z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a)-c) i obliczyć należny podatek dochodowy od dochodu, do którego nie ma zastosowania art. 21 ust. 1 pkt 131, lub

2)dochody, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131.

Dochód ze sprzedaży nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 tej ustawy – może jednak zostać objęty zwolnieniem z opodatkowania przy spełnieniu warunków określonych w tym przepisie.

Stosownie do treści art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Wolne od podatku dochodowego są dochody z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 30e, w wysokości, która odpowiada iloczynowi tego dochodu i udziału wydatków poniesionych na własne cele mieszkaniowe w przychodzie z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych, jeżeli począwszy od dnia odpłatnego zbycia, nie później niż w okresie trzech lat od końca roku podatkowego, w którym nastąpiło odpłatne zbycie, przychód uzyskany ze zbycia tej nieruchomości lub tego prawa majątkowego został wydatkowany na własne cele mieszkaniowe; udokumentowane wydatki poniesione na te cele uwzględnia się do wysokości przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

Powyższe zwolnienie obejmuje taką część dochodu uzyskanego z tytułu odpłatnego zbycia nieruchomości lub prawa, jaka proporcjonalnie odpowiada udziałowi poniesionych wydatków na własne cele mieszkaniowe w osiągniętych przychodach z odpłatnego zbycia.

Dochód zwolniony należy zatem obliczyć według następującego wzoru:

dochód zwolniony = D x (W / P)

gdzie:

D – dochód ze sprzedaży,

W – wydatki poniesione na cele mieszkaniowe wymienione w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,

P – przychód ze sprzedaży.

W sytuacji, gdy przychód z odpłatnego zbycia zostanie w całości przeznaczony na cele mieszkaniowe, to wówczas uzyskany z tego tytułu dochód będzie w całości korzystał ze zwolnienia od podatku dochodowego.

Cele mieszkaniowe, których sfinansowanie przychodem z odpłatnego zbycia nieruchomości uprawnia do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania wymienione zostały w art. 21 ust. 25 pkt 1 i 2 ww. ustawy. I tak:

Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się:

1)wydatki poniesione na:

a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,

b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,

c)nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,

d)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,

e)rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego

– położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej;

2)wydatki poniesione na:

a)spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, na cele określone w pkt 1,

b)spłatę kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, na spłatę kredytu (pożyczki), o którym mowa w lit. a,

c)spłatę każdego kolejnego kredytu (pożyczki) oraz odsetek od tego kredytu (pożyczki) zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c, na spłatę kredytu (pożyczki), o których mowa w lit. a lub b

– w banku lub w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, mających siedzibę w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej, z zastrzeżeniem ust. 29 i 30.

Wszelkiego rodzaju ulgi czy zwolnienia są odstępstwem od konstytucyjnej zasady równości i powszechności opodatkowania, w sposób szczegółowy uregulowanymi w przepisach materialnego prawa podatkowego. Są one przywilejami, z których podatnik ma prawo, a nie obowiązek skorzystania. Zatem oceniając ciążące na Panu obowiązki wynikające z zastosowania danej ulgi czy zwolnienia podatkowego należy dokonać ścisłej, literalnej wykładni przepisu regulującego daną ulgę czy zwolnienie.

Przenosząc powyższe uregulowania na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że podstawową okolicznością decydującą o zastosowaniu zwolnienia wynikającego z przywołanego wcześniej art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym jest fakt wydatkowania w wyznaczonym terminie środków z odpłatnego zbycia nieruchomości na wskazane w ustawie „własne cele mieszkaniowe” podatnika. Katalog wydatków stanowiących „własne cele mieszkaniowe” podatnika wymieniony w art. 21 ust. 25 ww. ustawy ma charakter zamknięty – jest to wyliczenie enumeratywne. Ustawodawca formułując zwolnienie przedmiotowe, w sposób jednoznaczny wskazał realizację celów mieszkaniowych, które pozwalają na skorzystanie ze zwolnienia z opodatkowania dochodu ze sprzedaży.

Jednym z tych celów jest spłata kredytu oraz odsetek od tego kredytu zaciągniętego przez podatnika przed dniem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia, m.in. na zakup lokalu mieszkalnego, w którym będzie realizował własne cele mieszkaniowe.

Przy czym, samo poniesienie wydatku nie świadczy jeszcze o tym, że została spełniona przesłanka do skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania. Żeby podatnikowi mogło przysługiwać zwolnienie z opodatkowania podatkiem dochodowym istotna jest nie tylko sama spłata kredytu, ale również przeznaczenie na ten cel przychodu z odpłatnego zbycia nieruchomości.

Przychód z odpłatnego zbycia, który nie zostanie wydatkowany na cele mieszkaniowe określone w art. 21 ust. 25 ww. ustawy, lecz wydatkowany będzie na inne cele nie może być uwzględniony przy obliczaniu dochodu zwolnionego z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Spłata kredytu, który został zaciągnięty na zakup lokalu mieszkalnego spełnia kryteria uznania jej za wydatek na własny cel mieszkaniowy. Jednak nie można zgodzić się, że można za wydatek na własny cel mieszkaniowy uznać całą spłaconą kwotę, odpowiadająca równowartości uzyskanego przychodu ze zbycia. Jak wynika z treści wniosku, z kwoty jaką otrzymał Pan ze sprzedaży udziału w nieruchomości faktycznie otrzymał Pan jedynie 335 000 zł. Reszta środków została przeznaczona na spłatę Pana zobowiązania wobec D.

Jedynie ta kwota, która pozostała Panu po spłaceniu tego zobowiązania mogła zostać wydatkowana na własne cele mieszkaniowe. Po uregulowaniu swojego zobowiązania wobec D, nie dysponował Pan już bowiem całością przychodu ze sprzedaży udziału w nieruchomości, który mógłby Pan wydatkować na spłatę kredytu. Wydatkowanie na ten cel kwot, których wartość odpowiada wprawdzie wartości przychodu ze zbycia, ale źródło ich pochodzenia jest inne niż zbycie udziału w nieruchomości, nie daje podstawy do zastosowania zwolnienia.

Zgodnie z omawianym zwolnieniem na spłatę kredytu wydatkowane mają zostać środki pochodzące z odpłatnego zbycia nieruchomości, a nie jakiekolwiek środki pieniężne. Wydatkowanie ma dotyczyć środków pochodzących ze sprzedaży nieruchomości, a nie jakichkolwiek środków pozyskanych przez podatnika z jakichkolwiek innych źródeł. Brak jest prawnej możliwości „zastępowania” tych przychodów środkami pochodzącymi z innych źródeł.

Wszystkie przesłanki, o których mowa w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych powinny być przez podatnika spełnione łącznie, jeśli chce korzystać ze zwolnienia regulowanego tym przepisem. Elementarna przesłanka dotyczy zaś pochodzenia środków, z których ponoszone mają być wydatki na własne cele mieszkaniowe podatnika. Na własne cele mieszkaniowe ma być wydatkowany przychód uzyskany ze zbycia nieruchomości. A więc nie jakikolwiek przychód pozyskany z jakiegokolwiek źródła, ale środki uzyskane z odpłatnego zbycia nieruchomości. Skoro zwolnienie ma dotyczyć przychodów z odpłatnego zbycia nieruchomości, to jest oczywiste, że wydatkowanie ma dotyczyć tych właśnie przychodów.

W analizowanej sprawie, tylko część przychodu uzyskanego ze sprzedaży udziału w nieruchomości została wydatkowana na spłatę kredytu. Jak wynika z opisu sprawy środki uzyskane przez Pana ze sprzedaży udziału w nieruchomości zostały przeznaczone częściowo (w kwocie 140 000 zł) na spłatę Pana zobowiązania wobec D, natomiast w pozostałej części przeznaczył je Pan na spłatę kredytu. Zatem uzyskany przychód, w części w której został przeznaczony na spłatę Pana zobowiązania wobec D, nie może być traktowany jako wydatek na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Za wydatki na własne cele mieszkaniowe uznana może być jedynie ta część przychodu, która została przeznaczona na spłatę kredytu.

Podsumowując, w sytuacji przedstawionej we wniosku, z uwagi na przeznaczenie tylko części przychodu uzyskanego ze sprzedaży udziału w nieruchomości, w ustawowym terminie, na spłatę kredytu na zakup mieszkania, w którym realizuje Pan własne cele mieszkaniowe, uprawnia Pana do skorzystania z przedmiotowego zwolnienia jedynie w odpowiedniej proporcji, wynikającej z art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem Pan stanowisko, zgodnie z którym cały przychód uzyskany z odpłatnego zbycia udziału w nieruchomości objęty będzie zwolnieniem z opodatkowania, należało uznać za nieprawidłowe.

Odnosząc się do powołanych w treści wniosku orzeczeń sądów administracyjnych wyjaśniamy, że wskazane rozstrzygnięcia zapadły w innych sprawach i nie mają mocy wiążącej w omawianym przypadku.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawyz dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).