Temat interpretacji

Skutki podatkowe otrzymania odszkodowania od firmy ubezpieczeniowej oraz wartości franszyzy.

Na podstawie art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2019 r., poz. 900 ze zm.), art. 223 ust. 1 ustawy z dnia 16 listopada 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę o Krajowej Administracji Skarbowej (Dz. U. z 2016 r., poz. 1948, z późn. zm.) Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej po ponownym rozpatrzeniu sprawy w związku z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 13 czerwca 2017 r. sygn. akt I SA/Gd 349/17 (data wpływu prawomocnego orzeczenia 16 stycznia 2020 r.) oraz wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 sierpnia 2019 r. sygn. akt II FSK 3068/17 (data wpływu 11 października 2019 r.) stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku wspólnym z dnia 22 czerwca 2016 r. (data wpływu 28 czerwca 2016 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania od firmy ubezpieczeniowej oraz wartości franszyzy jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 28 czerwca 2016 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania od firmy ubezpieczeniowej oraz wartości franszyzy.

Dotychczasowy przebieg postępowania.

W dniu 18 sierpnia 2016 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów wydał dla Wnioskodawcy indywidualną interpretację znak: ITPB1/4511-544/16/MR, w której uznał, że stanowisko w zakresie:

• ujęcia odszkodowania otrzymanego z firmy ubezpieczeniowej oraz wartości franszyzy jako przychodu podatkowego jest prawidłowe,
• zmniejszenia przychodu jest nieprawidłowe.

W uzasadnieniu organ stwierdził, że wskazane we wniosku wspólnym odszkodowanie, wartość franszyzy, nie stanowi kwoty zwróconych innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, wobec czego stanowi ono dla Wnioskodawcy w dacie jego otrzymania przychód z pozarolniczej działalności gospodarczej, z uwzględnieniem art. 8 ust. 1 ustawy, tj. proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku (udziału) Spółki. Odszkodowanie (wraz z franszyzą), o którym mowa we wniosku jest bowiem otrzymanym odszkodowaniem objętym dyspozycją art. 14 ust. 2 pkt 12 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jest to przy tym odszkodowanie za szkody dotyczące składników majątku związanych z działalnością gospodarczą. Wobec tego należy zgodzić się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, że prawidłowo postąpiła Spółka zaliczając kwoty, o których mowa we wniosku do przychodów, które dla niego na mocy art. 14 ust. 2 pkt 12 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy stanowią w dacie otrzymania przychody ze źródła pozarolnicza działalność gospodarcza (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy).

Skoro w niniejszej sprawie jak wykazano odszkodowanie stanowi dla Wnioskodawcy przychód, brak jest więc podstaw do jego pomniejszania (korygowania) w związku z podpisaniem ugody z poszkodowanym Kontrahentem.

W konsekwencji nie można uznać za prawidłowe stanowiska Wnioskodawcy w tym zakresie.

Wnioskodawca na ww. interpretację przepisów prawa podatkowego wniósł pismem z dnia 7 września 2016 r. (data wpływu 9 września 2016 r.) wezwanie do usunięcia naruszenia prawa.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie do usunięcia naruszenia prawa Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, pismem z dnia 6 października 2016 r. znak: ITPB1/4511-544/16-1/MPŁ stwierdził brak podstaw do zmiany ww. indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

Wnioskodawca na interpretację przepisów prawa podatkowego z dnia 18 sierpnia 2016 r. znak ITPB1/4511-544/16/MR złożył skargę z dnia 9 listopada 2016 r. (data wpływu 14 listopada 2016 r.).

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku wyrokiem z dnia 13 czerwca 2017 r. sygn. akt I SA/Gd 349/17 uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną z dnia 18 sierpnia 2016 r. znak ITPB1/4511-544/16/MR.

Od ww. wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej złożył skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie.

Wyrokiem z dnia 21 sierpnia 2019 r. sygn. akt II FSK 3068/17 Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę kasacyjną.

W dniu 11 października 2019 r. wpłynął do tutejszego organu wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 sierpnia 2019 r. sygn. akt II FSK 3068/17.

Prawomocne orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 13 czerwca 2017 r. sygn. akt I SA/Gd 349/17 wraz z aktami sprawy wpłynęło do tutejszego organu w dniu 16 stycznia 2020 r.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w ww. wyroku wskazał, że zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 19 u.p.d.o.f nie zalicza się do kosztów podatkowych kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług. W myśl wyjątku określonego w powołanym przepisie, wydatek z tytułu odszkodowania na rzecz kontrahenta niemieckiego nie stanowi dla skarżącego kosztu uzyskania przychodu. Podatnik nie może zatem zaliczyć do kosztów podatkowych zapłaconego odszkodowania z tytułu wadliwego wykonania usługi.

W takiej sytuacji, odszkodowanie otrzymane przez podatnika na pokrycie zobowiązania wobec kontrahenta, nie powinno stanowić przychodu po jego stronie w takiej wysokości, w jakiej nie zostało zaliczone do kosztów podatkowych.

Zgodnie bowiem z art. 14 ust. 3 pkt 3a u.p.d.o.f. do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się zwróconych innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.

W przedstawionym we wniosku o wydanie interpretacji stanie faktycznym zaistniała taka sytuacja. Podatnik był zobowiązany do zapłaty odszkodowania na rzecz kontrahenta, z którym zawarł umowę spedycji, natomiast podwykonawca podatnika, który nieprawidłowo zrealizował umowę zawartą z podatnikiem, zapłacił na jego rzecz kwotę równą kwocie odszkodowania, jakie podatnik musiał zapłacić kontrahentowi. W sytuacji tej mamy zatem do czynienia z poniesieniem przez skarżącego wydatku nie zaliczonego do kosztów uzyskania przychodu oraz z zapłaceniem na rzecz skarżącego kwoty równej temu wydatkowi.

W ocenie Sądu, norma art. 14 ust. 3 pkt 3a u.p.d.o.f. nie wymaga następstwa czasowego między poniesieniem wydatku i jego zwrotem, lecz związku funkcjonalnego. Jeżeli zatem podatnik poniesie wydatek niezaliczony do kosztów uzyskania przychodów oraz otrzyma równowartość tego wydatku, uzyskana kwota nie powinna być zaliczona do przychodu. Argumentacja Skarżącego zawarta we wniosku i uzasadnieniu skargi jest w tym zakresie uzasadniona. Uznanie, że kolejność poniesienia wydatków i ich zwrotu ma wpływ na zastosowanie normy prawnej zawartej w art. 14 ust. 3 pkt 3a u.p.d.o.f. prowadziłoby do nierównego traktowania podatników, którzy z przyczyn od siebie niezależnych otrzymali zwrot wydatków przed datą ich fizycznego poniesienia.

Analizowany przez organ art. 14 ust. 2 pkt 12 u.p.d.o.f. stanowi, że przychodem z działalności gospodarczej są również otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej.

Skarżący we wniesionej skardze zarzucił, że otrzymane przez niego odszkodowanie nie było odszkodowaniem za szkodę dotyczącą składników majątku związanych z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą.

Zdaniem WSA w Gdańsku stanowisko to jest słuszne. Przepis ten, jak wynika z jego treści, dotyczy wyłącznie składników przedsiębiorstwa podatnika. Odszkodowanie uzyskane przez Skarżącego wiązało się ze zniszczeniem mienia innego podmiotu i było w istocie spłatą zobowiązań, które skarżący musiał uregulować wobec kontrahenta w związku ze zniszczeniem jego mienia podczas wykonywania usługi, nie dotyczyło natomiast składników majątku skarżącego.

W ocenie WSA w Gdańsku przyjęcie przeciwnej interpretacji prowadziłoby do sytuacji, w której podatnik nie mógłby zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów odszkodowania zapłaconego, a musiałby zaliczyć do przychodu odszkodowanie otrzymane, które w całości przekazał kontrahentowi. W sytuacji takiej podatnik nie uzyskał żadnego przysporzenia majątkowego, od którego należałoby uiścić podatek dochodowy. Obciążenie podatnika podatkiem w takiej sytuacji, należałoby uznać za niesłuszne i krzywdzące podatnika.

W myśl art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2019 r., poz. 2325 ze zm.) ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie.

Wskutek powyższego, wniosek Strony w zakresie skutków podatkowych otrzymania odszkodowania od firmy ubezpieczeniowej oraz wartości franszyzy, wymaga ponownego rozpatrzenia przez tutejszy organ.

We wniosku wspólnym złożonym przez:

Zainteresowanego będącą stroną postępowania:

Pana K.P.,

Zainteresowanych niebędących stroną postępowania:

1. Pana R.P.,
2. P. Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością

przedstawiono następujący stan faktyczny:

Sp. z o.o. Sp. k. (dalej Spółka) jest przedsiębiorstwem świadczącym usługi spedycyjne. Wspólnicy Spółki podlegają nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w podatku dochodowym od osób fizycznych. Komplementariuszem Spółki jest Sp. z o.o.

W 2014 r., Spółka otrzymała zlecenie na transport modułu wlotowego czerpni powietrza od kontrahenta z Niemiec (dalej Kontrahent). W celu realizacji zlecenia, Spółka wynajęła podwykonawcę. W wyniku wadliwego wykonania usługi transportu/przeładunku, doszło do uszkodzenia przewożonego sprzętu. W kwietniu 2014 r., Kontrahent wystawił Spółce zawiadomienie o szkodzie (notice of loss/damage), natomiast w kwietniu 2015 r., Spółka otrzymała zawezwanie do próby ugodowej. W styczniu 2016 r., Spółka jako uprawniony otrzymała odszkodowanie od ubezpieczyciela podwykonawcy w walucie polskiej w wysokości 831.650,12 zł (191.373,11 euro), po potrąceniu o wartość franszyzy w wysokości 21.263,68 euro. Spółka z kolei w tym samym miesiącu wystawiła notę obciążeniową na podwykonawcę i na tej podstawie otrzymała w miesiącu lutym całą kwotę franszyzy w euro. Łącznie, odszkodowania otrzymane od ubezpieczyciela i podwykonawcy pokrywają kwotę maksymalnego odszkodowania, które może zostać przyznane Kontrahentowi w wyniku postępowania sądowego. Ostateczna kwota odszkodowania faktycznemu poszkodowanemu nie jest jeszcze znana, gdyż nie doszło do podpisania ugody pomiędzy Spółką a Kontrahentem, w związku z czym uznano, że nie powstało jeszcze zobowiązanie Spółki. W miesiącu maju br. doszło do podpisania ugody z poszkodowanym Kontrahentem i przekazano w tym samym miesiącu na wskazany rachunek wartość szkody w kwocie 212.636,79 euro.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

Czy Spółka w sposób właściwy ujęła w przychodach podatkowych uzyskane kwoty odszkodowania od ubezpieczyciela w miesiącu styczniu 2016 r. i franszyzy od podwykonawcy w miesiącu lutym 2016 r.? Czy w miesiącu maju 2016 r. - miesiącu ustalenia i zapłaty odszkodowania Kontrahentowi należy wyłączyć jego wysokość z kosztów podatkowych i o tę kwotę pomniejszyć przychody podatkowe w rachunku narastającym?

Wnioskodawca uważa, że na gruncie prawa cywilnego Spółka wykonała wadliwie przewóz (pomimo faktu, że Spółka zleciła wykonanie części swojej usługi podwykonawcy). Podkreśla to zapis art. 774 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz.U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 z późniejszymi zmianami) mówiący, że przez umowę przewozu przewoźnik zobowiązuje się w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa do przewiezienia za wynagrodzeniem osób lub rzeczy. Usługi przewoźnika obejmują swym zakresem, nie tylko działanie, ale także rezultat. Wobec braku definicji w ustawie terminu wadliwy, należy uznać za właściwą definicję zawarta w Nowym Słowniku Języka Polskiego mający wady, usterki defekty, wskazujący braki, błędy, niewłaściwy, nieprawidłowy, niepoprawny.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm., dalej Ustawa), przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Do przychodów podatkowych zalicza się wszelkie przychody, które są trwałe, definitywne i bezwarunkowe. Zgodnie z art. 14 ust. 1 ww. ustawy, za przychody związane z działalnością gospodarczą uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. Zgodnie z powyższymi przepisami ustawy, o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa podatnika. Decydujące w ocenie danego przysporzenia w kontekście dochodu jest więc, czy podatnik może nim rozporządzać jak właściciel.

Co do zasady, odszkodowania i kary umowne stanowią trwałe przysporzenie majątkowe. Zgodnie z obowiązującą linią interpretacyjną, odszkodowania stanowią przychód podatnika w momencie ich otrzymania. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z dnia 17 listopada 2009 r. (znak IBPBI/2/423-927/09/MO) stwierdził, że przychód podatkowy stanowią środki pieniężne faktycznie otrzymane, w chwili ich wpływu na rachunek bankowy, a nie wartość wynikająca z wystawionych przez podatnika not obciążeniowych. Należy zauważyć, że ze względu na charakter odszkodowania jako świadczenia rekompensacyjnego, istnieje możliwość traktowania go jako zwrot wydatków niezaliczonych do kosztów podatkowych. W sytuacji gdy podatnik osiągnął przysporzenie majątkowe w postaci odszkodowania, przysporzenie to, w pewnych sytuacjach, może nie być przychodem podatkowym, ponieważ zgodnie z art. 14 ust. 3 pkt 3a ww. ustawy do przychodów nie zalicza się zwróconych wydatków, np. w postaci otrzymanej kary umownej, niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.

Biorąc pod uwagę powyższe Spółka w miesiącu styczniu 2016 r. ujęła uzyskane odszkodowania w pozostałych przychodach operacyjnych w części wypłaconej przez ubezpieczyciela. Natomiast na potrąconą franszyzę wystawioną notę obciążeniową na XXX i w tym momencie zarachowała na koncie rozliczeń międzyokresowych przychodów. W chwili wpłaty na rachunek bankowy w miesiącu lutym 2016 r. ujęła w pozostałych przychodach operacyjnych (21.263,68 euro w przeliczeniu na walutę polską do potrzeb ujęcia w księgach rachunkowych/podatkowych 95.658,12 zł).

W związku z powyższym stanem prawnym sprawy, zakłada, że odszkodowanie otrzymane przez Spółkę we własnym imieniu i na własną rzecz, jest odszkodowaniem otrzymanym jako pokrycie/ naprawienie szkody Spółki. W maju 2016 r. w momencie ustalenia ostatecznej kwoty odszkodowana/zapłaty odszkodowania Kontrahentowi (dla potrzeb ujęcia w księgach rachunkowych/podatkowych Spółka przeliczyła na walutę polską kwotę 941.449,39 zł). Spółka nie ujęła w kosztach podatkowych, zgodnie z wyjątkiem zawartym w art. 23 ust. 1 pkt 19 ww. ustawy: Nie zalicza się do kosztów podatkowych kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług. W tym momencie odnosząc się w kontekście otrzymanego odszkodowania przez Spółkę należy uznać, że skoro w myśl wyjątku określonego w powołanym wyżej przepisie wydatek z tytułu odszkodowania na rzecz Kontrahenta nie stanowi kosztu uzyskania przychodu, to zastosowanie powinien mieć wyjątek ustanowiony w art. 14 ust. 3 pkt 3a ww. ustawy: Do przychodów (...) nie zalicza się zwróconych innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów. W związku z tym przepisem odszkodowanie otrzymane przez Spółkę na pokrycie zobowiązania wobec Kontrahenta, nie powinno stanowić przychodu po stronie Spółki w takiej wysokości w jakiej nie zostało zaliczone do kosztów podatkowych.

Na powyższą możliwość wskazuje interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy wydana w dniu 3 lipca 2009 r. (znak ITPB3/423-194a/09/MK), w której stwierdzono, że (...) nie zalicza się do przychodów otrzymanego odszkodowania, świadczenia pieniężnego (od ubezpieczyciela lub podwykonawcy) w kwocie odpowiadającej poniesionym wydatkom, które nie zostały zaliczone do kosztów podatkowych.

Przychodem będzie natomiast ewentualna nadwyżka otrzymanego świadczenia pieniężnego (świadczeń pieniężnych) nad poniesionymi kosztami dotyczącymi wyrządzonych szkód w towarach powstałych podczas wykonywania usługi transportowej.

Jeżeli Wnioskodawca poniósł wydatki, które zostały mu następnie zwrócone w formie wypłaconego świadczenia pieniężnego, odszkodowania to mamy do czynienia ze zwrotem poniesionych wydatków nie tylko pod względem ekonomicznym, ale również prawnym.

Powyższa interpretacja indywidualna wydana została w stanie faktycznym zbliżonym do sytuacji, w której obecnie znajduje się Spółka.

Podobne stanowiska zostały potwierdzone w interpretacjach indywidualnych:

• Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 19 sierpnia 2010 r. (znak IBPBI/2/423-1049/10/BG),
• Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 25 stycznia 2010 r. (znak IPPB3/423-817/09-2/PD),
• Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 12 lutego 2013 r. (znak IPTPB3/423-414/12-3/IR).

Podsumowując powyższe, Spółka ujęła w przychodach podatkowych w miesiącu styczniu i lutym kwotę otrzymanego odszkodowania w łącznej kwocie 927.309,04 zł wobec braku wiedzy (braku ugody) o ostatecznej kwocie wydatku (odszkodowania przyznanego Kontrahentowi). W maju, tj. momencie podpisania ugody Spółka przekazała odszkodowanie Kontrahentowi i jego wysokość nie ujęła w kosztach podatkowych, tj. kwoty w przeliczeniu na walutę polską 941.449,39 zł. Wobec powyższego Spółka uznaje, że w miesiącu ustalenia ostatecznej kwoty odszkodowania (zapłaty odszkodowania Kontrahentowi) o kwotę 941.449,39 zł nieujętą w kosztach podatkowych powinna obniżyć przychód podatkowy w rachunku narastającym.

W świetle powyższego tutejszy organ dokonując merytorycznej oceny złożonego wniosku wspólnego uwzględniając stan prawny obowiązujący na dzień jego złożenia oraz uwzględniając wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 13 czerwca 2017 r., sygn. akt I SA/Gd 349/17 oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 21 sierpnia 2019 r., sygn. akt II FSK 3068/17 uznaje stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego za prawidłowe.

Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.) za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 (pozarolniczej działalności gospodarczej), uważa się kwoty należne, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Co do zasady, przychodem z pozarolniczej działalności gospodarczej są wszelkie przysporzenia majątkowe, uzyskane w związku z tą działalnością, o ile ustawa nie włącza ich z tej kategorii.

W myśl art. 14 ust. 2 pkt 12 ww. ustawy, przychodem z działalności gospodarczej są również otrzymane odszkodowania za szkody dotyczące składników majątku związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą lub z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej.

Pojęcie związku" z pojęciem wykorzystania w działalności gospodarczej nie oznaczają tego samego i nie mogą być utożsamiane. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 23 sierpnia 2007 r., sygn. akt II FSK 935/06 stwierdził, że w przypadku osoby prowadzącej określoną działalność gospodarczą i uzyskującej przychody z takiej działalności nie ma istotnego znaczenia to, czy zbywany składnik majątkowy był używany przez okres pół roku, czy dłuższy, o ile zostanie ustalone, że był on związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

W myśl natomiast art. 14 ust. 3 pkt 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do przychodów, o których mowa w ust. 1 i 2, nie zalicza się zwróconych innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.

Z kolei zgodnie z art. 22 ust. 1 ww. ustawy, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23 tej ustawy.

Aby zatem dany wydatek mógł zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodu musi spełniać łącznie następujące przesłanki:

• musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodu,
• nie może być wymieniony w art. 23 ww. ustawy, wśród wydatków nie stanowiących kosztów uzyskania przychodów,
• musi być należycie udokumentowany.

Art. 23 ww. ustawy, zawiera enumeratywną listę wyłączeń z kosztów uzyskania przychodów, co oznacza, że każdy koszt dający się zakwalifikować do którejkolwiek z pozycji wymienionej na tej liście nie będzie mógł być zaliczony do kosztów uzyskania przychodów, nawet, jeśli był poniesiony w celu osiągnięcia przychodów.

Na podstawie przepisu art. 23 ust. 1 pkt 19 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań z tytułu wad dostarczonych towarów, wykonanych robót i usług oraz zwłoki w dostarczeniu towaru wolnego od wad lub zwłoki w usunięciu wad towarów albo wykonanych robót i usług. Z tych powodów do kosztów uzyskania przychodów na tej podstawie nie mógł zostać zaliczony zwrot na rzecz kontrahenta wydatków otrzymanych jako odszkodowanie od ubezpieczyciela i podwykonawcy usług z tytułu wadliwie wykonanej usługi przewozu (art. 774 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny - tekst jedn. Dz. U. z 2018 r. poz. 1025 ze zm.).

Istotą tego przepisu jest niezaliczanie do kosztów uzyskania przychodów kar umownych i odszkodowań, z tytułu wad towarów lub usług bądź zwłoki w usuwaniu tych wad. Jeżeli jednak kara umowna lub odszkodowanie przysługuje wierzycielowi z innego tytułu niż ww. wymienione, może ona stanowić u ponoszącego wydatek koszt uzyskania przychodów, o ile spełniona będzie zasadnicza przesłanka wynikająca z art. 22 ust. 1 ww. ustawy, warunkująca zaliczenie wydatków do kosztów uzyskania przychodów - poniesiony wydatek musi być związany z uzyskaniem przychodu, bądź z zachowaniem lub zabezpieczeniem źródła przychodu. Nie oznacza to zatem, że każda kara umowna bądź odszkodowanie, naliczone przez kontrahenta, może stanowić koszt uzyskania przychodu prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej. Istotnym jest bowiem w tym względzie, aby zapłacenie kary umownej lub odszkodowania nie było związane z nieprawidłowościami, których powstanie zostało spowodowane (zawinione) przez podatnika. Ponadto poniesienie kary musi być właściwie udokumentowane. Z tej też przyczyny, każda zapłacona kara umowna oraz odszkodowanie wymaga indywidualnej oceny w aspekcie całokształtu prowadzonej działalności gospodarczej, okoliczności, których była następstwem oraz formy udokumentowania.

Zasadniczą kwestią przy ocenie zasadności zastosowania w omawianym przypadku art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest wykładnia pojęcia wady wykonanej usługi.

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że skoro wystawione noty obciążeniowe związane są z nienależytym wykonaniem zobowiązania przez Podwykonawcę, któremu Wnioskodawca podzlecił wykonanie usługi transportowej, za którą na podstawie zawartej umowy odpowiadała przed kontrahentem z Niemiec, to na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kwota wynikająca z wystawionej przez Zleceniodawcę noty obciążeniowej, a następnie mu wypłacona nie stanowi dla Wnioskodawcy kosztu uzyskania przychodów w prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej.

Zauważyć należy, że aby dany wydatek mógł być zaliczony do kategorii innych wydatków, o których mowa w art. 14 ust. 3 pkt 3a ww. ustawy konieczne jest by wydatek ten został wcześniej przez podatnika poniesiony, a następnie został mu zwrócony. Dodatkowo należy zastrzec, że wydatek poniesiony powinien być odpowiednikiem wydatku zwróconego. Tak więc wydatek zwrócony" to ten sam, a nie taki sam wydatek, który został poniesiony. Zwróconym innym wydatkiem nie jest bowiem uzyskana przez podatnika kwota, która tylko odpowiada wartości poniesionego wydatku.

W związku z tak rozumianą wykładnią omawianego przepisu należy stwierdzić, że kwota otrzymana przez Wnioskodawcę z tytułu zapłaty noty obciążeniowej przez ubezpieczyciela Podwykonawcy jest tym samym wydatkiem (a nie takim samym wydatkiem), który został uprzednio poniesiony przez Wnioskodawcę na podstawie noty obciążeniowej, wystawionej przez Zleceniodawcę. Wystawiona przez Zleceniodawcę nota obciążeniowa stanowi bowiem dokument poniesienia wydatku, którego Wnioskodawca nie powinien ujmować w ewidencji księgowej firmy na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 19 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Skoro zatem zgodnie z art. 23 ust. 1 pkt 19 ww. ustawy, nota obciążeniowa wystawiona Wnioskodawcy przez Zleceniodawcę jak i wypłacone mu przez Wnioskodawcę odszkodowanie (otrzymane od ubezpieczyciela Podwykonawcy) nie może zostać zaliczone w ciężar kosztów podatkowych, to w tej części kwota otrzymana przez Wnioskodawcę z tytułu noty obciążeniowej, uregulowanej przez Towarzystwo Ubezpieczeniowe Podwykonawcy, jako zwrot innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów, na podstawie art. 14 ust. 3 pkt 3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie będzie stanowić przychodu z prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej.

Zatem, skoro świadczenie pieniężne uzyskane od ubezpieczyciela Podwykonawcy obejmowało koszty dotyczące wyrządzonych szkód w towarach powstałych podczas wykonywania usługi transportowej, to pod względem podatkowym może być ono uznane za zwrot poniesionych wydatków (kategoria kosztów obejmuje pojęcie wydatków), które nie zostały zaliczone do kosztów podatkowych, i dlatego ich zwrot nie stanowi przychodu podatkowego.

Prawidłowo więc stwierdzono we wniosku, że odszkodowanie otrzymane przez Spółkę na pokrycie zobowiązania wobec Kontrahenta, nie powinno stanowić przychodu w takiej wysokości, w jakiej nie zostało zaliczone do kosztów podatkowych.

Tutejszy organ informuje, że ewentualne wyliczenia, jakich należałoby dokonać, nie należą do kompetencji tutejszego organu. Zgodnie bowiem z zasadą samoopodatkowania, obowiązującą w polskim systemie podatkowym, na podatniku spoczywa obowiązek dokonania oceny własnej sytuacji prawnopodatkowej, a po jej dokonaniu zachowania się zgodnie z przepisami prawa podatkowego. Prawidłowość takiego rozliczenia podlega weryfikacji przez organ podatkowy. W związku z powyższym tutejszy organ nie może potwierdzić prawidłowości podanych we wniosku kwot.

Niniejszą interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie złożenia wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej, bowiem niniejsza interpretacja stanowi ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy w wyniku prawomocnego orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 28 września 2019 r. sygn. akt I SA/Gd 349/17.

Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych należy wskazać, że interpretacje wydawane są w indywidualnych sprawach podatników w oparciu o aktualnie obowiązujące przepisy prawa i stan faktyczny/zdarzenie przyszłe przedstawiony przez danego podatnika. Powołane interpretacje nie stanowią źródła powszechnie obowiązującego prawa, więc zawartego w nich stanowiska organu podatkowego nie można wprost przenosić na grunt innej sprawy. Każdą sprawę tutejszy organ jest zobowiązany rozpatrywać indywidualnie.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;
2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych (art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej).

Powyższe unormowania należy odczytywać łącznie z przepisami art. 33 ustawy z 23 października 2018 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy Ordynacja podatkowa oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 2193), wprowadzającymi regulacje intertemporalne.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w dwóch egzemplarzach (art. 47 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2019 r., poz. 2325, z późn. zm.) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia skarżącemu rozstrzygnięcia w sprawie albo aktu, o którym mowa w art. 3 § 2 pkt 4a (art. 53 § 1 ww. ustawy).

Jednocześnie, zgodnie art. 57a ww. ustawy, skarga na pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną w indywidualnej sprawie, opinię zabezpieczającą i odmowę wydania opinii zabezpieczającej może być oparta wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd administracyjny jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną.

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania jest przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy), na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała.

Stanowisko

prawidłowe

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej