Interpretacja indywidualna z dnia 8 grudnia 2022 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-2.4011.756.2022.1.AG
Temat interpretacji
Zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów wydatków na najem lokalu od żony, który stanowi wspólność majątkową.
Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
Dnia 23 września 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 21 września 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca jako osoba fizyczna prowadzi działalność gospodarczą. Żona Wnioskodawcy także jako osoba fizyczna prowadzi działalność gospodarczą. W Pana małżeństwie istnieje wspólność majątkowa. Żona Wnioskodawcy w ramach prowadzonej działalności nabyła środek trwały – lokal usługowy wraz z wyposażeniem. W lokalu planuje prowadzić działalność gospodarczą polegającą na wynajmie lokalu pod gabinety. Jednym z najemców miałby być Wnioskodawca, byłby to najem w wymiarze raz w tygodniu (jeden dzień). W pozostałe dni lokal wynajmowałyby inne osoby. Wnioskodawca zawarłby z małżonką umowę najmu jako pomiędzy podmiotami gospodarczymi.
Na powyższy wydatek wystawiona zostałaby faktura VAT, ponieważ żona Wnioskodawcy jest czynnym podatnikiem VAT.
Pytanie
Czy zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych faktura za wynajem gabinetu będzie stanowiła koszt uzyskania przychodu?
Pana stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawcy faktura za wynajem pomieszczenia jest kosztem uzyskania przychodów. Strona umowy najmu – małżonkowie to odrębne podmioty prowadzone przez każdego z małżonków (odrębne działalności gospodarcze) i jako takie mogą zawierać umowy i wzajemnie świadczyć usługi, w tym najmu, dokumentując to fakturą VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
W myśl art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):
Przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.
Zgodnie z art. 668 § 1 ustawy Kodeks cywilny:
Najemca może rzecz najętą oddać w całości lub części osobie trzeciej do bezpłatnego używania albo w podnajem, jeżeli umowa mu tego nie zabrania. W razie oddania rzeczy osobie trzeciej zarówno najemca, jak i osoba trzecia są odpowiedzialni względem wynajmującego za to, że rzecz najęta będzie używana zgodnie z obowiązkami wynikającymi z umowy najmu.
Stosunki majątkowe między małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359).
Zgodnie z art. 31 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Listę przedmiotów majątkowych stanowiących odrębny majątek każdego z małżonków zawiera art. 33 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.
Zatem, składniki majątku nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej małżeńskiej nie stanowią odrębnego majątku danego małżonka, lecz dorobek małżonków bez względu na to, czy zostały zakupione na potrzeby działalności gospodarczej prowadzonej przez jednego z małżonków, czy też dla celów prywatnych.
Należy przy tym pamiętać, że zgodnie z art. 34¹ Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
Każdy z małżonków jest uprawniony do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego oraz do korzystania z nich w takim zakresie, jaki daje się pogodzić ze współposiadaniem i korzystaniem z rzeczy przez drugiego małżonka.
W myśl art. 35 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:
W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
Przy czym w myśl z art. 43 § 1 ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:
Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.
Zawieranie z małżonkiem umowy najmu składników majątkowych, stanowiących współwłasność majątkową małżeńską jest prawnie nieskuteczne (nie rodzi skutków prawnych), ponieważ te składniki majątku objęte są również wspólnością ustawową małżeńską (łączną). W sytuacji, gdy małżonkowie prowadzą odrębnie pozarolnicze działalności gospodarcze, a na prawach majątkowej wspólności ustawowej są właścicielami składników majątku, to każdy z nich ma prawo wykorzystywać je dla potrzeb prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej bez potrzeby sporządzania umowy najmu.
Wspólność ustawowa małżeńska bowiem, skoro nie została wyłączona ani zniesiona prawomocnym wyrokiem sądu bądź umową majątkową małżeńską, rodzi prawo korzystania z rzeczy na równych zasadach przez każdego z małżonków, w tym pobierania pożytków i innych przychodów oraz ponoszenia wydatków i ciężarów związanych z rzeczą wspólną.
Przechodząc na grunt przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazuję, że zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):
Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23.
Definicja sformułowana przez ustawodawcę ma charakter ogólny. Z tego względu każdorazowy wydatek poniesiony przez podatnika powinien podlegać indywidualnej analizie w celu dokonania jego kwalifikacji prawnej. Wyjątkiem jest jedynie sytuacja, gdy ustawa wyraźnie wskazuje jego przynależność do kategorii kosztów uzyskania przychodów lub wyłącza możliwość zaliczenia go do tego rodzaju kosztów. W pozostałych przypadkach należy natomiast zbadać istnienie związku przyczynowego między poniesieniem kosztu a powstaniem przychodów lub realną szansą powstania przychodów podatkowych, bądź też zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła ich uzyskiwania.
Innymi słowy – oznacza to, że dla kwalifikacji prawnej danego kosztu istotne znaczenie ma cel, w jakim został poniesiony. Wydatek zostanie uznany za koszt uzyskania przychodów, jeżeli między jego poniesieniem a powstaniem, zwiększeniem bądź też możliwością powstania przychodów istnieje związek przyczynowy.
Aby zatem wydatek mógł być uznany za koszt uzyskania przychodów winien, w myśl powołanego przepisu, spełniać łącznie następujące warunki:
-pozostawać w związku przyczynowo-skutkowym z przychodami lub źródłem przychodów i być poniesiony w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów,
-nie znajdować się na liście kosztów nieuznawanych za koszty uzyskania przychodów, wymienionych w art. 23 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych,
-być właściwie udokumentowany.
W przypadku źródła przychodów, jakim jest pozarolnicza działalność gospodarcza, należy stwierdzić, że kosztami uzyskania przychodów są wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie przychodów, zabezpieczenie lub zachowanie źródła przychodów.
Przy czym, związek przyczynowy między poniesieniem wydatku a osiągnięciem przychodów bądź zachowaniem lub zabezpieczeniem ich źródła, należy oceniać indywidualnie w stosunku do każdego wydatku. Z oceny tego związku powinno wynikać, że poniesiony wydatek obiektywnie może przyczynić się do osiągnięcia przychodów bądź służyć zachowaniu lub zabezpieczeniu źródła przychodów.
Jednocześnie podkreślam, że obowiązek jednoznacznego wykazania związku przyczynowo-skutkowego między poniesionym wydatkiem a przychodami uzyskanymi z działalności, zachowaniem albo zabezpieczeniem źródła tych przychodów – każdorazowo spoczywa na podatniku.
Z opisu sprawy wynika, że prowadzi Pan działalność gospodarczą. Pana żona także prowadzi działalność gospodarczą. W Pana małżeństwie istnieje wspólność majątkowa. Pana żona w ramach działalności nabyła środek trwały – lokal usługowy wraz z wyposażeniem i w lokalu tym planuje prowadzić działalność gospodarczą polegającą na wynajmie lokalu pod gabinety. Planuje Pan zawrzeć z żoną umowę najmu jako między odrębnymi podmiotami gospodarczymi. Pana żona będzie wystawiać dla Pana fakturę VAT.
Na podstawie tego opisu oraz obowiązujących uregulowań prawnych stwierdzam, że w sytuacji gdy małżonkowie (tu: Pan i Pana żona) prowadzą odrębne działalności gospodarcze, a na prawach majątkowej wspólności ustawowej są współwłaścicielami opisanego we wniosku lokalu usługowego, to każdy z nich (tu: zarówno Pan, jak i Pana żona) ma prawo wykorzystywać go dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Tym samym, za pozbawione podstaw prawnych będzie zaliczanie przez Pana do kosztów uzyskania przychodów wydatków na czynsz za najem tego lokalu dla celów prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej, skoro we wniosku jednoznacznie Pan wskazał, że miedzy Panem a żoną istnieje wspólność majątkowa.
Dlatego też wskazany we wniosku najem lokalu usługowego nie będzie generował u Pana kosztów uzyskania przychodów.
Reasumując – zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób fizycznych faktura za wynajem gabinetu nie będzie stanowiła w Pana działalności gospodarczej kosztu uzyskania przychodów.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA.
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).