Zastosowanie przez płatnika podwyższonych kosztów uzyskania przychodów. - Interpretacja - 0113-KDIPT2-3.4011.862.2022.2.MS

Shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 27 stycznia 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0113-KDIPT2-3.4011.862.2022.2.MS

Temat interpretacji

Zastosowanie przez płatnika podwyższonych kosztów uzyskania przychodów.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 listopada 2022 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy obowiązków płatnika w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 20 stycznia 2023 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością i podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu na terytorium Polski. W ramach swojej działalności zajmuje się produkcją …- przedmiot przeważającej działalności Spółki). Produkowane przez Wnioskodawcę wyroby są dopasowane do potrzeb klientów, zaprojektowane z wysokiej jakości materiałów i dostosowane do indywidualnych możliwości logistycznych danego kontrahenta.

Opracowywane projekty są kompleksowo testowane i zoptymalizowane kosztowo. Wnioskodawca należy do Grupy …, w ramach której projektuje, produkuje i dostarcza inteligentne, innowacyjne i wysokiej jakości rozwiązania…. Wnioskodawca jest pracodawcą zatrudniającym pracowników na podstawie umowy o pracę i planuje zastosować 50% koszty uzyskania przychodu na podstawie art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 - dalej ustawa o PIT) dla pracowników, którzy m.in. zajmują się tworzeniem/współtworzeniem utworów. Pracownicy tworzą utwory, które są przejawem działalności twórczej oraz rozporządzają prawami wymienionymi w art. 22 ust. 9b pkt 1 (programy komputerowe) i będą z tego tytułu otrzymywać przychód. Przychód ten będzie wynikał z rozporządzania majątkowymi prawami autorskimi oraz prawami zależnymi przez tych pracowników.

W Spółce w ramach istniejącego Działu Informatycznego funkcjonuje zespół programistyczny. Należy wskazać, że tworzenie oprogramowania w ramach działalności Wnioskodawcy nie jest wyłącznie procesem polegającym na pisaniu kodu źródłowego, ale składa się także z szeregu innych czynności, w szczególności takich jak: tworzenie specyfikacji, pozyskiwanie, łączenie surowych danych i ich wdrażanie do oprogramowania, tworzenie dokumentacji technicznej oraz architektury, implementacja, integracja i testowanie oprogramowania.

Wskazany zespół pracuje obecnie w ramach kilku głównych, ale nie jedynych projektów, wkraczając w kolejne fazy rozbudowy oraz dodawania nowych funkcjonalności. Poniżej opis przykładowych projektów wraz ze wskazaniem czynności podejmowanych przez zespół:

1.… - projekt stworzenia oprogramowania do zarządzania relacjami klienckimi…:

-tworzenie oprogramowania od podstaw – w wydzielonym dedykowanym środowisku, aplikacji - tworzenie koncepcji, architektury, logiki i mechanizmu działania wraz ze stworzeniem całego…;

-testowanie oprogramowania według samodzielnie skonfigurowanego środowiska testowego, własnych ustalonych kryteriów i przy wykorzystaniu narzędzi testowych uprzednio przeanalizowanych.

W założeniu oprogramowanie ma zastąpić stare i niekompatybilne ze sobą systemy informatyczne oraz ręczne przetwarzanie części procesów. Główne zadanie systemu to obsługa kont klienckich, zamówień, ofert cenowych na produkty, eksport danych klienckich, tworzenie i walidacja dokumentacji wysyłkowej i przewozowej oraz integracja z innymi systemami. … ma zostać wprowadzony we wszystkich 3 zakładach produkcyjnych Wnioskodawcy w kraju. … będzie stale rozbudowywany poprzez dodawanie kolejnych rozwiązań zgodnie z potrzebami Wnioskodawcy.

2.…:

-stworzenie autorskiego oprogramowania;

-opracowanie logiki pracy aplikacji, jej wytworzenie, zaimplementowanie, testy i uruchomienie;

-opracowanie … wymiany danych z systemem produkcyjnym oraz systemem finansowym;

-zaciąganie surowych danych z systemu … oraz ich modelowanie w celu zasilenia …;

-opracowanie …algorytmów, według których dane będą prezentowane;

-opracowanie algorytmów, według których będą prezentowane dane.

Zadaniem aplikacji jest zarządzanie awariami, usterkami, pracami serwisowymi parku maszynowego oraz wspomaganie zarządzania zapasami części zamiennych do maszyn przetwórczych. Kolejną fazą rozwoju … jest opracowanie modułu analiz statystycznych, który umożliwi przeprowadzenie zaawansowanych analiz w zakresie awarii maszyn i części zamiennych we wszystkich trzech zakładach Wnioskodawcy, co pozwoli na synergie między zakładami.

3.…. - stworzenie autorskiej aplikacji służącej do składania, agregowania i zarządzania zgłoszeniami użytkowników, dotyczącymi błędów i zmian dotyczących systemów i aplikacji;

-Stworzenie… dla użytkowników;

-opracowanie mechanizmu automatycznej dystrybucji zgłoszeń i przypisanie ich do poszczególnych osób.

… umożliwia komunikowanie się z użytkownikami - indywidualnie lub zbiorowo, generowanie do nich wiadomości, informowanie na bieżąco o statusie zgłoszonych spraw. … pozwala też śledzić i analizować pracę poszczególnych pracowników. Aplikacja posiada również własną bazę danych zgłoszeń, do której można kierować zapytania. Aplikacja ta jest przykładem autorskiego rozwiązania wdrożonego w celu automatyzacji procesów pracy własnej Działu Informatycznego.

4.… Aplikacja wytworzona przez zespół do automatyzacji zarządzania kontami użytkowników we wszystkich systemach i aplikacjach i do zarządzania ich uprawnieniami. Wnioskodawca posiada tak wiele rozwiązań własnych, że potrzebna była automatyzacja zarządzania użytkownikami w ich ramach. Dzięki zagregowaniu wszystkich danych oraz odpowiednim ich … (dopasowywaniu) użytkownicy zamiast kilkudziesięciu różnych kont mogą posiadać jedno konto, poprzez które mogą zalogować się do wszystkich systemów i aplikacji. To autorskie rozwiązanie umożliwia głęboką automatyzację pracy zarówno z uprawnieniami użytkowników (zarządzanymi przez zespół aplikacyjno-administracyjny), jak i automatyzację pracy samych użytkowników. Aplikacja ta jest przykładem autorskiego rozwiązania wdrożonego w celu automatyzacji procesów pracy własnej Działu Informatycznego.

Czynności podejmowane przez zespół programistyczny to w szczególności:

-wytworzenie środowiska dla istnienia aplikacji nadzorczej dla innych aplikacji;

-wytworzenie struktury kont użytkowników;

-tworzenie zintegrowanych zapytań do wielu baz danych produkcyjnych na raz;

-przygotowanie danych zasilających…;

-opracowanie analizy danych po stronie serwera … a nie po stronie serwerów zakładów produkcyjnych.

5.… - samodzielne opracowanie koncepcji wizualizacji danych w postaci kilkudziesięciu zmiennych;

-stworzenie interaktywnych …;

-opracowanie algorytmów eksportu surowych danych z… i ich konwersji i modelowania w celu zasilania … w czasie rzeczywistym.

… to platforma ....

danych produkcyjnych w postaci platformy z interaktywnymi ekranami, wyświetlanej na kilkudziesięciu monitorach dotykowych we wszystkich zakładach, która wizualizuje w czasie rzeczywistym dane dotyczące maszyn, produktów, przestojów, prędkości, odpadu oraz pracy produkcji. Analiza dokonana w całej grupie kapitałowej Model wykazała, że żadne dostępne na rynku programy do wizualizacji danych nie spełniają oczekiwań spółek i polska spółka jako pierwsza i jedyna w całej grupie wytworzyła swoje autorskie rozwiązanie. … będzie w najbliższym czasie rozwijane o funkcjonalności, dzięki którym użytkownicy w całej Polsce będą mogli nanosić na … komentarze, które będą zwizualizowane we wszystkich zakładach, będą mogli korzystać z repozytorium dokumentów oraz będą mogli zautomatyzować procesy współpracy z działem HR. Zostaną również opracowane nowe analityczne algorytmy obliczania wydajności procesów produkcyjnych oraz realnych współczynników kosztowych produktów.

6.Platforma Transportowa:

-stworzenie autorskiego oprogramowania;

-opracowanie logiki pracy aplikacji, jej wytworzenie, zaimplementowanie, testy i uruchomienie.

Aplikacja ma za zadanie umożliwić centralizację zarządzania wysyłkami wyrobów gotowych na poziomie trzech zakładów Model w Polsce. Będzie pełniła funkcja kontrolingową, centralny rejestr „Zamówień na dostawę” z unikalnym numerem, który będzie przedmiotem ...w pozycji na fakturze. Ponadto, platforma umożliwi integrację z zewnętrznymi platformami transportowymi takim jak … czy … co umożliwi w sposób automatyczny wykorzystać funkcje tych serwisów prowadzące do obniżenia kosztów transportu w spółce Model.

Ponadto, w ramach pracy zespołu programistów nad ww. projektami mogą powstać następujące utwory podlegające ochronie na gruncie prawa autorskiego jako utwór:

-aplikacje bazodanowe - interfejsy wymiany danych - programy do … (dostosowywania) i optymalizacji przepływu danych - … - wizualizacje           - automatyczna komunikacja m.in. …, wdrożenie oraz stworzenie dokumentacji rozwiązań IT z zakresu serwisów;

-opracowywanie interfejsu;

-opracowywanie autorskich mechanizmów działania serwisów;

-opracowanie unikatowych wzorów matematycznych o określonych kryteriach i według określonego klucza;

-opracowywanie algorytmów.

W umowach o pracę lub aneksach do umów o pracę oraz w regulaminach wynagradzania w ramach wyżej wymienionego zespołu programistycznego zostaną wprowadzone m.in. następujące postanowienia:

1. Zakres obowiązków:

1)Pracownik zatrudniony na określonym stanowisku w ramach obowiązków pracowniczych zobowiązuje się tworzyć, rozbudowywać lub opracowywać utwory w rozumieniu ustawy z 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1062) zwane dalej utworami w tym w postaci programów komputerowych lub ich fragmentów, oprogramowania komputerowego, wchodzącego lub mogącego wchodzić w skład tworzonych i rozbudowywanych systemów informatycznych lub innych utworów, w tym związanych, będących przedmiotem prawa autorskiego w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych postaci, w tym:

-opracowywanie aplikacji,

-pisanie kodu źródłowego,

-wytworzeniem dokumentacji technicznej dla budowanego rozwiązania wraz z instrukcją dla systemu informatycznego lub programu komputerowego, indywidualnym opisem działania konkretnego systemu informatycznego lub programu komputerowego, jego funkcji, modułów.

2.Ewidencja czasu pracy:

1)Warunkiem stosowania 50% kosztów uzyskania przychodu do wydzielonej części wynagrodzenia zasadniczego jest:

a)wykonanie pracy twórczej (w tym programów komputerowych lub innych utworów, w tym związanych z twórczością w zakresie programów komputerowych) będących przedmiotem prawa autorskiego w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1062 ze zm.),

b)podpisanie przez Pracownika aneksu do umowy lub nowej umowy, w których wynagrodzenie zostanie podzielone na dwie części:

-wynagrodzenie za pracę twórczą, w tym w szczególności w zakresie programów komputerowych, wykonywaną w ramach obowiązków pracowniczych wynikających z umowy o pracę,

-wynagrodzenia za pracę nietwórczą, wykonywaną w ramach obowiązków pracowniczych wynikających z umowy o pracę,

c)ewidencja przez Pracownika prac twórczych wykonanych w danym miesiącu umieszczona w wyznaczonym do tego celu folderze znajdującym się w zasobach informatycznych Spółki;

d)oświadczenie Pracownika złożone w formie elektronicznej umieszczone w wyznaczonym do tego celu folderze znajdującym się w zasobach informatycznych Spółki dotyczące wykonania prac twórczych w danym miesiącu, zawierające listę wykonanych przez niego utworów w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1062 ze zm.) oraz informację procentowym udziale pracy twórczej w stosunku do całości wymiaru pracy świadczonej przez Pracownika w danym miesiącu,

e)oświadczenie Przełożonego złożone w formie elektronicznej umieszczone w wyznaczonym do tego celu folderze znajdującym się w zasobach informatycznych Spółki potwierdzające wykonanie przez Pracownika prac twórczych w danym miesiącu, oraz listę wykonanych przez niego utworów w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1062 ze zm.) oraz zatwierdzające procentowy udział pracy twórczej Pracownika w stosunku do całości wymiaru pracy świadczonej przez pracownika w danym miesiącu. W ramach ewidencji czasu pracy dokumentacja w tym zakresie będzie tworzona w aplikacji … a godziny pracy twórczej będą rozpisywane tygodniowo. Godziny pracy twórczej, które zostaną przepracowane w obrębie tygodnia będą przyporządkowanie do konkretnego projektu wraz z krótkim opisem realizowanego zadania oraz odnośnikami do kodu przechowywanego na …. Z aplikacji … będą generowane w formie PDF miesięczne raporty zbiorcze dokumentujące pracę twórczą zespołu programistycznego.

3.Wynagrodzenie i honorarium:

1)W toku wykonywania obowiązków pracowniczych, określonych w informacji dodatkowej Pracownik będzie podejmował twórczy wysiłek, w wyniku którego powstawać będą programy komputerowe lub ich fragment będące utworami.

2)Pracownikowi z tytułu przeniesienia autorskich praw majątkowych oraz praw zależnych, na wszystkich polach eksploatacji określonych w Umowie i karcie pracy przysługuje honorarium w wysokości ... zł brutto z tytułu przeniesienia na rzecz Pracodawcy majątkowych praw autorskich oraz praw zależnych do stworzonych w ramach wykonywania obowiązków pracowniczych utworów, które stanowi wyodrębnioną część wynagrodzenia zasadniczego. Honorarium łącznie z wynagrodzeniem zasadniczym nie może przekroczyć kwoty wynagrodzenia zasadniczego.

3)W przypadku nie powstania utworu lub nie przeniesienia autorskich praw majątkowych oraz praw zależnych lub w mniejszym zakresie niż wynikający z Informacji dodatkowej Pracownikowi nie przysługuje honorarium lub przysługuje honorarium w niższej wysokości zgodnie z zasadami określonymi w Regulaminie. Wnioskodawca będzie dokumentować lub rejestrować utwory lub ich części, przeniesienie autorskich praw majątkowych oraz praw zależnych, weryfikować efekty pracy twórczej pracowników oraz ewidencjonować czas pracy pracowników na zasadach umożliwiających weryfikację tego, czy pracownik był obecny w pracy, czy korzystał z urlopów, zwolnień lekarskich czy przebywał w delegacji lub na szkoleniu, lub innego okresu, w którym pracownik nie wykonuje pracy o charakterze twórczym, tj. sytuacji, gdy nie będą powstawać utwory. W praktyce oznacza to, iż honorarium zostanie wypłacone tylko wtedy, gdy nastąpi przeniesienie autorskich praw majątkowych oraz praw zależnych do utworu lub jego fragmentu, w wyniku wykonania przez pracownika czynności twórczych.

Pytanie

1.Czy w świetle art. 22 ust. ust. 9 pkt 3 w zw. z art. 22 ust. 9b pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych pracownicy Wnioskodawcy pracujący w zespole programistycznym, wykonując wchodzące w zakres ich obowiązków pracowniczych czynności polegające na:

a)wykorzystywaniu zewnętrznego oprogramowania w przypadku projektu ..., stworzonego na podstawie dokumentacji przygotowanej przez pracownika do stworzenia procesów dostosowanych do potrzeb Spółki i zmiany procesów oferowanych przez dostawcę oprogramowania,

b)tworzeniu własnych rozwiązań - aplikacji bazodanowych, interfejsów wymiany danych, programów ... i optymalizacji przepływu danych, ..., wizualizacji, ich implementacji, wdrożeniu oraz stworzeniu dokumentacji rozwiązań IT z zakresu serwisów, opracowywaniu interfejsu, opracowywaniu autorskich mechanizmów działania serwisów, opracowaniu unikatowych wzorów matematycznych o określonych kryteriach i według określonego klucza, opracowywaniu algorytmów

 – wykonują pracę twórczą pozwalająca na zastosowanie podwyższonych kosztów uzyskania przychodów przewidzianych w tym przepisie?

2.Zakładając pozytywną odpowiedź na pierwsze pytanie, czy Wnioskodawca jako płatnik podatku na podstawie art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o PIT, może stosować podwyższoną normę w wysokości 50% kosztów uzyskania przychodu do określonej w umowie o pracę, wyodrębnionej części wynagrodzenia wypłacanego pracownikom zatrudnionym w zespole programistycznym stanowiącej wynagrodzenie (honorarium) za prace twórcze, tj. za przeniesienie majątkowych praw autorskich oraz praw zależnych do utworów lub ich fragmentów (programu komputerowego lub jego fragmentu) na wskazanych polach eksploatacji na podstawie art. 12 ust. 1 i 74 ust. 3 in fine ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych stworzonych przez pracownika w ramach wykonywania obowiązków wynikających z umowy o pracę, jeżeli:

a)czas poświęcony na wykonywanie czynności twórczych dokumentowany będzie w aplikacji ...,

b)powstanie utworu oraz przeniesienie praw autorskich będzie udokumentowane,

c)sposób wynagradzania takich pracowników określać będzie regulamin wynagradzania,

d)   w umowach o pracę zawartych z osobami zatrudnionymi na poszczególnych stanowiskach znajdować się będzie postanowienie o tym, że prawa autorskie do wytworzonych programów komputerowych z chwilą ich powstania nabywa pracownik, a następnie przenosi te prawa na pracodawcę w zamian za wynagrodzenie?

Państwa stanowisko w sprawie (po uzupełnieniu wniosku)

Ad 1

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).

W świetle art. 1 ust. 2 tej ustawy, w szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory:

-wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);

-plastyczne;

-fotograficzne;

-lutnicze;

-wzornictwa przemysłowego;

-architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;

-muzyczne i słowno-muzyczne;

-sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;

-audiowizualne (w tym filmowe).

Ochroną objęty może być wyłącznie sposób wyrażenia; nie są objęte ochroną odkrycia, idee, procedury, metody i zasady działania oraz koncepcje matematyczne (art. 1 ust. 21 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych).

Utwór jest przedmiotem prawa autorskiego od chwili ustalenia, chociażby miał postać nieukończoną, a ochrona przysługuje twórcy niezależnie od spełnienia jakichkolwiek formalności (art. 1 ust. 3 i ust. 4 cytowanej ustawy).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1062 ze zm.), prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej.

Natomiast z zgodnie z art. 8 ust. 2 tej ustawy, domniemywa się, że twórcą jest osoba, której nazwisko w tym charakterze uwidoczniono na egzemplarzach utworu lub której autorstwo podano do publicznej wiadomości w jakikolwiek inny sposób w związku z rozpowszechnianiem utworu. W rozumieniu prawa autorskiego jako twórczy traktowany jest taki rezultat działalności, który na tyle związany jest z osobą twórcy, by było mało prawdopodobne, aby inna osoba podejmująca identycznie skierowany wysiłek twórczy uzyskała analogiczny lub zasadniczo zbliżony rezultat.

Zatem twórca - pracownik nabywa prawa autorskie majątkowe i osobiste, z tym że prawa osobiste są niezbywalne. Podstawową zasadą prawa autorskiego jest, że prawo to powstaje w sposób pierwotny na rzecz twórcy. Zatem, z chwilą powstania utworu pracownik nabywa do niego prawa majątkowe i osobiste.

Stosownie do treści art. 41 ust. 1 pkt 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej autorskie prawa majątkowe mogą przejść na inne osoby w drodze dziedziczenia lub na podstawie umowy. Umowa o przeniesienie autorskich praw majątkowych lub umowa o korzystanie z utworu, zwana dalej „licencją”, obejmuje pola eksploatacji wyraźnie w niej wymienione (art. 41 ust. 2 ww. ustawy).

W myśl art. 74 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, programy komputerowe podlegają ochronie jak utwory literackie, o ile przepisy niniejszego rozdziału nie stanowią inaczej. Ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie (art. 74 ust. 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych).

Jak stanowi art. 74 ust. 3 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, prawa majątkowe do programu komputerowego stworzonego przez pracownika w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy przysługują pracodawcy, o ile umowa nie stanowi inaczej.

Zgodnie z art. 74 ust. 4 tej ustawy, autorskie prawa majątkowe do programu komputerowego, z zastrzeżeniem przepisów art. 75 ust. 2 i 3, obejmują prawo do:

-trwałego lub czasowego zwielokrotnienia programu komputerowego w całości lub w części jakimikolwiek środkami i w jakiejkolwiek formie; w zakresie, w którym dla wprowadzania, wyświetlania, stosowania, przekazywania i przechowywania programu komputerowego niezbędne jest jego zwielokrotnienie, czynności te wymagają zgody uprawnionego;

-tłumaczenia, przystosowywania, zmiany układu lub jakichkolwiek innych zmian w programie komputerowym, z zachowaniem praw osoby, która tych zmian dokonała;

-rozpowszechniania, w tym użyczenia lub najmu, programu komputerowego lub jego kopii.

Ustawodawca - wyszczególniając przykładowe kategorie utworów - posłużył się porządkującym kryterium przedmiotu twórczości i użytych w niej środków wyrazu. Oznacza to, że niektóre dzieła chronione mogą być przyporządkowane do więcej niż jednego przedziału klasyfikacyjnego. Utwory wyrażone w sposób określony w art. 1 ust. 2 pkt 1 omawianej ustawy stanowią niejednorodną grupę utworów będących przedmiotem prawa autorskiego. Grupa ta została wyodrębniona ze względu na stosowane przez twórcę techniczne środki wyrazu, czyli utwory wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi. W grupie tej wyodrębniono podkategorie według przedmiotu twórczości, czyli literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe.

Wobec tego należy stwierdzić, że w rozumieniu przepisów o prawie autorskim przedmiotem tego prawa są wszelkie przejawy działalności twórczej o indywidualnym charakterze bez względu na to, czy są to dzieła artystyczne, utwory naukowe lub literackie. Zatem praca polegająca na tworzeniu (projektowaniu) programów komputerowych, ich wdrażaniu, dostosowywaniu i przebudowywaniu jako kompletny proces wytwarzania i dostosowywania programu komputerowego jest pracą twórczą w rozumieniu prawa autorskiego, a programy komputerowe, ich elementy oraz stanowią utwory.

Ponadto, programy komputerowe zostały wyraźnie potraktowane przez ustawodawcę jako utwory przez ich uwzględnienie w przykładowym wykazie kategorii utworów w art. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz przez wprowadzenie w stosunku do nich szczególnego reżimu ochronnego w ramach Rozdziału 7 tej ustawy.

Jednocześnie z uwagi na fakt, że w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zostało zdefiniowane pojęcie „działalność twórcza”, to należy odwołać się do słownikowego znaczenia tego pojęcia.

I tak - zgodnie ze Słownikiem języka polskiego PWN (wydanie internetowe), działalność oznacza:

1)„zespół działań podejmowanych w jakimś celu”,

2)„funkcjonowanie czegoś lub oddziaływanie na coś”,

natomiast twórczy oznacza:

a)„mający na celu tworzenie; też: będący wynikiem tworzenia”,

b)„dotyczący twórców”.

Zatem użyty w art. 22 ust. 9b pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwrot „działalność twórcza w zakresie programów komputerowych” oznacza, że analizowany zwrot odnosi się do ogółu działań, które posiadają cechę nowości i są podejmowane w celu tworzenia programów komputerowych.

Należy mieć na uwadze, że sam proces tworzenia programów komputerowych składa się z całego szeregu czynności koniecznych do stworzenia końcowego produktu informatycznego (utworu). Na poszczególnych etapach tego procesu powstające efekty pracy z reguły posiadają cechę nowości. Jednak cecha ta nie jest warunkiem wystarczającym do uznania danej działalności za twórczą i zastosowania z tego tytułu 50% kosztów uzyskania przychodu.

Wykładnia art. 22 ust. 9b i ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że działalność twórcza musi, obok cechy nowości, posiadać również indywidualny charakter. Tylko rezultaty takiej działalności będą bowiem mogły być uznane za utwór. Jak z powyższego wynika, sformułowanie „działalność twórcza w zakresie programów komputerowych”, zawarte w art. 22 ust. 9b pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczy korzystania i rozporządzania prawami autorskimi do wszelkich utworów, które powstają w związku z działaniami podejmowanymi w celu stworzenia programów komputerowych. W tym znaczeniu, nie tylko kody źródłowe programów komputerowych wypełniają przesłanki wynikające z art. 22 ust. 9b pkt 1 omawianej ustawy, lecz także utwory powstałe w procesie tworzenia programu komputerowego, tj. kody źródłowe programów komputerowych i/lub aplikacji mobilnych i/lub webowych, plany i/lub prototypy systemów, bazy oraz struktury danych, strony internetowe, dokumentacja techniczna, publikacje naukowe, specyfikacje (w tym specyfikacje architektury projektowanych rozwiązań informatycznych), plany, analizy, raporty oraz rekomendacje, projekty graficzne (np. interfejs użytkownika), materiały reklamowe i marketingowe, materiały audio-wideo, a także prezentacje.

Zatem, w świetle art. 22 ust. 9b pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, „działalność twórczą w zakresie programów komputerowych” należy rozumieć jako korzystanie i rozporządzanie prawami autorskimi do wszelkich utworów, które powstają w związku z ogółem działań podejmowanych w celu tworzenia programów komputerowych.

Wnioskodawca wskazał, że Spółka zatrudnia pracowników w zespole programistycznym, którzy w ramach czynności twórczych tworzą programy komputerowe lub ich fragmenty w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Pracownicy zajmują się tworzeniem/współtworzeniem utworów systemów informatycznych (programów komputerowych). Pracownicy tworzą utwory, które są przejawem działalności twórczej oraz rozporządzają prawami wymienionymi w art. 22 ust. 9b pkt 1 (programów komputerowych) i będą z tego tytułu otrzymywać przychód. Przychód ten będzie wynikał z rozporządzania majątkowymi prawami autorskimi oraz prawami zależnymi przez tych pracowników. W umowach o pracę lub aneksach do umów o pracę oraz w informacji dodatkowej są lub zostaną wprowadzone postanowienia, że pracownik zatrudniony na określonym stanowisku w ramach obowiązków pracowniczych zobowiązuje się tworzyć, rozbudowywać lub opracowywać utwory w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, zwane utworami, w postaci: programu komputerowego lub jego fragmentu, oprogramowania komputerowego, wchodzącego lub mogącego wchodzić w skład tworzonych i rozbudowywanych systemów informatycznych. Pracownikowi z tytułu przeniesienia autorskich praw majątkowych oraz praw zależnych, na wszystkich polach eksploatacji określonych w umowie i karcie pracy przysługuje honorarium z tytułu przeniesienia na rzecz pracodawcy majątkowych praw autorskich oraz praw zależnych do stworzonych w ramach wykonywania obowiązków pracowniczych utworów, które stanowi wyodrębnioną część wynagrodzenia zasadniczego. W przypadku nie powstania utworu lub nie przeniesienia autorskich praw majątkowych oraz praw zależnych lub w mniejszym zakresie pracownikowi nie przysługuje honorarium lub przysługuje honorarium w niższej wysokości zgodnie z zasadami określonymi w regulaminie lub umowie. Wynagrodzenie stanowiące honorarium wypłacane będzie pracownikowi, o ile zostało dokonane przeniesienie przez pracownika na pracodawcę wszystkich autorskich praw majątkowych oraz praw zależnych, na wszystkich polach eksploatacji określonych w regulaminie i karcie pracy za dany miesiąc. Czas pracy twórczej pracowników, którzy tworzą utwory, w szczególności programy komputerowe lub ich fragmenty, raportowany będzie za pomocą aplikacji …, co umożliwi dokładne określenie, ile dany pracownik spędził czasu na pracy twórczej w danym okresie rozliczeniowym.

Należy podkreślić, że ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawiera definicji legalnej zwrotu „program komputerowy”. Zgodnie z motywem 7 preambuły do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/24WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie ochrony prawnej programów komputerowych (Dz. U. UE. L 111 z dnia 5 maja 2009 r. str. 16), zwanej dalej Dyrektywą 2009/24/WE, dla celów Dyrektywy pojęcie „program komputerowy” obejmuje programy w jakiejkolwiek formie, w tym programy zintegrowane ze sprzętem komputerowym; pojęcie to obejmuje również przygotowawcze prace projektowe prowadzące do rozwoju programu komputerowego z zastrzeżeniem, że charakter prac przygotowawczych jest taki, że program komputerowy może korzystać z nich na późniejszym etapie. Odwołanie się do definicji z dyrektywy 2009/24/WE przy interpretacji pojęcia programu komputerowego w rozumieniu ustawy o prawie autorskim jest uzasadnione z uwagi na to, że przyjęta w polskim prawie konstrukcja ochrony programów komputerowych w ramach ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych stanowi przeniesienie przepisów wspólnotowych i była wzorowana na rozwiązaniach ujętych w Dyrektywie Rady z dnia 14 maja 1991 r. w sprawie ochrony prawnej programów komputerowych (91/250/EWG), zastąpionej Dyrektywą 2009/24/WE. Przepisy Dyrektywy 2009/24/WE jednoznacznie wskazują, że pojęcie programu komputerowego nie ogranicza się wyłącznie do formy jego wyrażenia w postaci kodu lub dokumentacji. Dyrektywa wskazuje, że utworami, stanowiącymi formę wyrażenia podstaw i założeń programu niezbędnych do jego powstania będą np. opisy specyfikacji, architektury systemu, projekty interfejsów użytkownika, mapy ekranów interfejsów użytkownika. Stanowisko takie znajduje również potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości UE. W wyroku z 22 grudnia 2010 r. w sprawie C-393/09 (Bezpecnostni softwarova asociace - Svaz softwarove ochrany przeciwko Ministerstwu Kultury) Trybunał uznał, że graficzne interfejsy użytkownika są częściami programu komputerowego umożliwiającymi wzajemne połączenie i interakcję wszystkich elementów oprogramowania i sprzętu komputerowego z innym oprogramowaniem i sprzętem, jak również z użytkownikami, tak aby stały się one w pełni funkcjonalne. W szczególności graficzny interfejs użytkownika jest interfejsem interakcji, pozwalającym na komunikację pomiędzy programem komputerowym, a użytkownikiem. W związku z tym, graficzny interfejs użytkownika nie pozwala na powielanie tego programu komputerowego, lecz stanowi po prostu element tego programu, za pomocą którego użytkownicy wykorzystują właściwości omawianego programu.

Wynika z tego, że na program komputerowy z technicznego punktu widzenia składa się szereg elementów, w tym również takich jak interfejsy, wykresy, struktura programu, o ile spełniają wymagania przewidziane w art. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Oznacza to, że poszczególne elementy programu komputerowego w sensie technicznym i funkcjonalnym podlegają ochronie i stanowią utwory w rozumieniu prawa autorskiego, przy czym mogą podlegać ochronie jako program komputerowy (tu należy zaliczyć kod źródłowy) lub jako inny utwór (np. interfejs użytkownika). Wszystkie one stanowią elementy programu komputerowego i wynik działalności twórczej w zakresie programów komputerowych.

Mając na uwadze powyższe, stwierdzić należy, że użyty w art. 22 ust. 9b pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zwrot „działalność twórcza w zakresie programów komputerowych, gier komputerowych” oznacza, że analizowany zwrot odnosi się do ogółu działań, które posiadają cechę nowości i są podejmowane w celu tworzenia programów komputerowych i dotyczą w tym przypadku wszystkich wymienionych stanowisk pracy. Każdy etap procesu twórczego jest niezbędnym stadium tworzenia oryginalnego rozwiązania informatycznego. Nie ma zatem podstaw prawnych, aby przez „działalność twórczą w zakresie programów komputerowych” rozumieć wyłącznie pisanie i/lub modyfikację kodu źródłowego programu komputerowego. Jest to wyłącznie jeden z etapów działalności twórczej ukierunkowanej na stworzenie rozwiązania, które nie mogłoby zaistnieć, gdyby nie pozostałe etapy tego procesu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Z treści powyższego przepisu wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych, zawartym w cytowanej ustawie, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 1ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródłami przychodów są stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, praca nakładcza, emerytura lub renta.

Stosownie do art. 12 ust. 1 ww. ustawy:

Za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

W myśl art. 12 ust. 4 ww. ustawy:

Za pracownika w rozumieniu ustawy uważa się osobę pozostającą w stosunku służbowym, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczym stosunku pracy

Natomiast, obowiązek poboru podatku przez zakład pracy został wskazany w art. 32 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który stosuje się do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia2023 r. Zgodnie z tym przepisem:

Zakłady pracy będące osobami fizycznymi, osobami prawnymi oraz jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, z pracy nakładczej lub ze spółdzielczego stosunku pracy, z zasiłków pieniężnych z ubezpieczenia społecznego wypłacanych przez zakłady pracy lub z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej wypłacanej w spółdzielniach pracy.

Stosownie do art. 32 ust. 2 ww. ustawy, zaliczki za miesiące od stycznia do grudnia wynoszą:

W myśl art. 32 ust. 3 stawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli podatnik złoży płatnikowi oświadczenie, że za dany rok zamierza opodatkować dochody w sposób określony w art. 6 ust. 2 albo 4d, a za rok podatkowy przewidywane, określone w oświadczeniu:

Zgodnie z art. 32 ust. 4 ww. ustawy:

Za dochód, o którym mowa w ust. 2 i 3, uważa się uzyskane w ciągu miesiąca przychody, o których mowa w ust. 1, po odliczeniu kosztów uzyskania w wysokości określonej w art. 22 ust. 2 pkt 1 albo 3 lub ust. 9 pkt 1-3 oraz po odliczeniu potrąconych przez płatnika w danym miesiącu składek na ubezpieczenie społeczne, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b lub pkt 2a.

Z treści ww. przepisów ustawy wynika, że za dochód, stanowiący podstawę obliczenia zaliczki, uważa się uzyskane w ciągu miesiąca przychody w rozumieniu art. 12 oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez płatnika, po odliczeniu kosztów uzyskania w wysokości określonej w art. 22 ust. 2 pkt 1 albo 3 lub w ust. 9 pkt 1-3 oraz po odliczeniu potrąconych przez płatnika w danym miesiącu składek na ubezpieczenie społeczne, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b lub pkt 2a.

Osobom posiadającym status pracownika, uzyskującym przychody m.in. ze stosunku pracy przysługuje, co do zasady, zgodnie z przepisami art. 22 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, odliczenie jednej pełnej miesięcznej normy kosztów uzyskania przychodów niezależnie od wymiaru czasu pracy.

Jednocześnie w odniesieniu do niektórych przychodów ustawodawca dopuścił możliwość ustalania kosztów zryczałtowanych. W przypadku korzystania przez twórców z praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów lub rozporządzania przez nich tymi prawami, koszty uzyskania przychodów ustala się zgodnie z przepisem art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przepis ten stanowi, że koszty uzyskania niektórych przychodów określa się z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych, w rozumieniu odrębnych przepisów, lub rozporządzania przez nich tymi prawami – w wysokości 50% uzyskanego przychodu, z zastrzeżeniem ust. 9a i 9b, z tym że koszty te oblicza się od przychodu pomniejszonego o potrącone przez płatnika w danym miesiącu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz na ubezpieczenie chorobowe, o których mowa w art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b), których podstawę wymiaru stanowi ten przychód.

W myśl art. 22 ust. 9a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W roku podatkowym łączne koszty uzyskania przychodów, o których mowa w ust. 9 pkt 1-3, nie mogą przekroczyć kwoty stanowiącej górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej, o której mowa w art. 27 ust. 1.

Zgodnie z art. 22 ust. 9b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przedmiotowe koszty stosuje się do przychodów uzyskiwanych z tytułu:

1)działalności twórczej w zakresie architektury, architektury wnętrz, architektury krajobrazu, inżynierii budowlanej, urbanistyki, literatury, sztuk plastycznych, wzornictwa przemysłowego, muzyki, fotografiki, twórczości audialnej i audiowizualnej, programów komputerowych, gier komputerowych, teatru, kostiumografii, scenografii, reżyserii, choreografii, lutnictwa artystycznego, sztuki ludowej oraz dziennikarstwa;

2)działalności artystycznej w dziedzinie sztuki aktorskiej, estradowej, tanecznej i cyrkowej oraz w dziedzinie dyrygentury, wokalistyki i instrumentalistyki;

3)produkcji audialnej i audiowizualnej;

4)działalności publicystycznej;

5)działalności muzealniczej w dziedzinie wystawienniczej, naukowej, popularyzatorskiej, edukacyjnej oraz wydawniczej;

6)działalności konserwatorskiej;

7)prawa zależnego, o którym mowa w art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1231 oraz z 2020 r. poz. 288), do opracowania cudzego utworu w postaci tłumaczenia;

8)działalności badawczo-rozwojowej, naukowej, naukowo-dydaktycznej, badawczej,  badawczo-dydaktycznej oraz prowadzonej w uczelni działalności dydaktycznej.

Z powyższego przepisu wynika zatem, że tylko ww. rodzaje działalności pozwalają na zastosowanie 50% kosztów uzyskania przychodów.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie definiuje pojęć użytych w art. 22 ust. 9 pkt 3 ustawy, takich jak „twórca”, „korzystanie przez twórców z praw autorskich” lub pojęć z nimi związanych, jak np. „utwór”, natomiast ustawodawca odsyła w tym względzie do odrębnych przepisów, przez które należy rozumieć ustawę o prawie autorskim i prawach pokrewnych.

Zgodnie z art. 1 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t. j. Dz. U. z 202 r. poz. 2509):

Przedmiotem prawa autorskiego jest każdy przejaw działalności twórczej o indywidualnym charakterze, ustalony w jakiejkolwiek postaci, niezależnie od wartości, przeznaczenia i sposobu wyrażenia (utwór).

W szczególności – jak stanowi ust. 2 tego przepisu – przedmiotem prawa autorskiego są utwory:

1) wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe);

2) plastyczne;

3) fotograficzne;

4) lutnicze;

5) wzornictwa przemysłowego;

6) architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne;

7) muzyczne i słowno-muzyczne;

8) sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne;

9) audiowizualne (w tym filmowe).

W pierwszej kolejności wskazać należy, że przymiotnik „twórczy”, który poprzedza wymieniane przez ustawodawcę w art. 22 ust. 9b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych rodzaje działalności można zdefiniować jako mający na celu tworzenie; będący wynikiem tworzenia, a jako jego synonimy Słownik Języka Polskiego PWN wymienia m.in. przymiotniki: konstruktywny, kreatywny, kreacyjny. Nie ulega zatem wątpliwości, że objęte przedmiotowym przepisem efekty takiej działalności musi cechować kreatywność, unikalność czy osobiste ujęcie przez ich twórców.

W rozumieniu prawa autorskiego jako twórczy traktowany jest taki rezultat działalności, który na tyle związany jest z osobą twórcy, by było mało prawdopodobne, aby inna osoba podejmująca identycznie skierowany wysiłek twórczy uzyskała analogiczny lub zasadniczo zbliżony rezultat.

W myśl art. 74 ust. 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:

Programy komputerowe podlegają ochronie jak utwory literackie, o ile przepisy niniejszego rozdziału nie stanowią inaczej.

Zgodnie z art. 74 ust. 2 omawianej ustawy:

Ochrona przyznana programowi komputerowemu obejmuje wszystkie formy jego wyrażenia. Idee i zasady będące podstawą jakiegokolwiek elementu programu komputerowego, w tym podstawą łączy, nie podlegają ochronie.

Jak stanowi art. 74 ust. 3 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych:

Prawa majątkowe do programu komputerowego stworzonego przez pracownika w wyniku wykonywania obowiązków ze stosunku pracy przysługują pracodawcy, o ile umowa nie stanowi inaczej.

Stosownie do art. 74 ust. 4 tej ustawy, autorskie prawa majątkowe do programu komputerowego, z zastrzeżeniem przepisów art. 75 ust. 2 i 3, obejmują prawo do:

1)trwałego lub czasowego zwielokrotnienia programu komputerowego w całości lub w części jakimikolwiek środkami i w jakiejkolwiek formie; w zakresie, w którym dla wprowadzania, wyświetlania, stosowania, przekazywania i przechowywania programu komputerowego niezbędne jest jego zwielokrotnienie, czynności te wymagają zgody uprawnionego;

2)tłumaczenia, przystosowywania, zmiany układu lub jakichkolwiek innych zmian w programie komputerowym, z zachowaniem praw osoby, która tych zmian dokonała;

3)rozpowszechniania, w tym użyczenia lub najmu, programu komputerowego lub jego kopii.

Ustawodawca wyszczególniając przykładowe kategorie utworów posłużył się porządkującym kryterium przedmiotu twórczości i użytych w niej środków wyrazu. Oznacza to, że niektóre dzieła chronione mogą być przyporządkowane do więcej niż jednego przedziału klasyfikacyjnego. Utwory wyrażone w sposób określony w art. 1 ust. 2 pkt 1 omawianej ustawy stanowią niejednorodną grupę utworów będących przedmiotem prawa autorskiego. Grupa ta została wyodrębniona ze względu na stosowane przez twórcę techniczne środki wyrazu, czyli utwory wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi. W grupie tej wyodrębniono podkategorie według przedmiotu twórczości, czyli literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe.

Wobec tego należy stwierdzić, że w rozumieniu przepisów o prawie autorskim przedmiotem tego prawa są wszelkie przejawy działalności twórczej o indywidualnym charakterze bez względu na to, czy są to dzieła artystyczne, utwory naukowe lub literackie. Zatem, praca polegająca na tworzeniu programów komputerowych lub ich fragmentów jest pracą twórczą stanowiącą utwory w rozumieniu prawa autorskiego.

Ponadto, programy komputerowe zostały wyraźnie potraktowane przez ustawodawcę jako utwory przez ich uwzględnienie w przykładowym wykazie kategorii utworów w art. 1 ust. 2 pkt 1 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz przez wprowadzenie w stosunku do nich szczególnego reżimu ochronnego w ramach Rozdziału 7 tej ustawy.

Jednocześnie z uwagi na fakt, że w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zostało zdefiniowane pojęcie „działalność twórcza”, to należy odwołać się do słownikowego znaczenia tego pojęcia.

I tak – zgodnie ze Słownikiem języka polskiego PWN (wydanie internetowe), „działalność” oznacza:

1)„zespół działań podejmowanych w jakimś celu”,

2)„funkcjonowanie czegoś lub oddziaływanie na coś”.

Natomiast twórczy oznacza:

1)„mający na celu tworzenie; też: będący wynikiem tworzenia”,

2)„dotyczący twórców”.

Zatem użyty w art. 22 ust. 9b pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zwrot „działalność twórcza w zakresie programów komputerowych” oznacza, że analizowany zwrot odnosi się do ogółu działań, które posiadają cechę nowości i są podejmowane w celu tworzenia programów komputerowych.

Należy mieć na uwadze, że sam proces tworzenia programów komputerowych składa się z całego szeregu czynności koniecznych do stworzenia końcowego produktu informatycznego (utworu). Na poszczególnych etapach tego procesu powstające efekty pracy z reguły posiadają cechę nowości. Jednak cecha ta nie jest warunkiem wystarczającym do uznania danej działalności za twórczą i zastosowania z tego tytułu 50% kosztów uzyskania przychodu. Wykładnia art. 22 ust. 9b i ust. 9 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje, że działalność twórcza, musi obok cechy nowości posiadać również indywidualny charakter. Tylko rezultaty takiej działalności będą bowiem mogły być uznane za utwór.

Jak z powyższego wynika, sformułowanie „działalność twórcza w zakresie programów komputerowych”, zawarte w art. 22 ust. 9b pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych dotyczy korzystania i rozporządzania prawami autorskimi do wszelkich utworów, które powstają w związku z działaniami podejmowanymi w celu stworzenia programów komputerowych. W tym znaczeniu, nie tylko kody źródłowe programów komputerowych wypełniają przesłanki wynikające z art. 22 ust. 9b pkt 1 omawianej ustawy, lecz także utwory powstałe w procesie tworzenia programu komputerowego, tj. kody źródłowe programów komputerowych i/lub aplikacji mobilnych i/lub webowych, plany i/lub prototypy systemów, bazy oraz struktury danych, strony internetowe, dokumentacja techniczna, publikacje naukowe, specyfikacje (w tym specyfikacje architektury projektowanych rozwiązań informatycznych), plany, analizy, raporty oraz rekomendacje, projekty graficzne (np. interfejs użytkownika), materiały reklamowe i marketingowe, materiały audio-wideo, a także prezentacje.

Zatem, w świetle art. 22 ust. 9b pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych „działalność twórczą w zakresie programów komputerowych” należy rozumieć jako korzystanie i rozporządzanie prawami autorskimi do wszelkich utworów, które powstają w związku z ogółem działań podejmowanych w celu tworzenia programów komputerowych w ramach których mieszczą się czynności, które:

-mają charakter twórczy (posiadają cechę nowości),

-są podejmowane w celu stworzenia programów komputerowych,

-w ich efekcie powstają utwory, których prawa są przenoszone.

Tym samym stwierdzić należy, że w świetle art. 22 ust. 9b pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych „działalność twórczą w zakresie programów komputerowych” należy rozumieć jako korzystanie i rozporządzanie prawami autorskimi do wszelkich utworów, które powstają w związku z ogółem działań podejmowanych przez pracowników w celu tworzenia programów komputerowych.

Biorąc pod uwagę przedstawiony opis zdarzenia przyszłego oraz powołane przepisy prawa podatkowego należy stwierdzić, że wynagrodzenie wypłacane pracownikom Spółki w części dotyczącej przenoszenia przez nich na Spółkę autorskich praw majątkowych oraz praw zależnych do utworów lub ich fragmentów (programu komputerowego lub jego fragmentu) stworzonych w ramach wykonywania obowiązków pracowniczych, które będą stanowić utwór, jak również wszelkich innych utworów powstałych w procesie tworzenia programu komputerowego, które stanowią podstawę wytworzenia programu komputerowego, które są niezbędne do jego wykonania i powstają w związku z tworzeniem takiego programu będzie stanowić przychód uzyskiwany przez pracowników z tytułu działalności twórczej w zakresie programów komputerowych w rozumieniu art. 22 ust. 9 pkt 3 w zw. z art. 22 ust. 9b pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a w konsekwencji Państwo jako płatnik będziecie mogli zastosować podwyższone koszty uzyskania przychodów wynikające z omawianych przepisów.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania tej interpretacji.

Przedmiotem tej interpretacji nie jest ocena kwestii uznania efektów pracy pracowników za utwory w rozumieniu ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, ani potwierdzenie rozumienia pojęcia program komputerowy.

Przedmiotem tej interpretacji jest odpowiedź na Państwa wątpliwości w zakresie pytania pierwszego. Zagadnienie przedstawione w Państwa drugim pytaniu jest przedmiotem odrębnego rozstrzygnięcia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego .... Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako: „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  •  w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo 
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.