Opodatkowanie działalności gospodarczej rezydenta Ukrainy. - Interpretacja - 0112-KDIL2-2.4011.250.2023.2.AG

Shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 17 maja 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDIL2-2.4011.250.2023.2.AG

Temat interpretacji

Opodatkowanie działalności gospodarczej rezydenta Ukrainy.

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

Dnia 24 marca 2023 r. wpłynął Pani wniosek z 21 marca 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 13 maja 2023 r. (wpływ 14 maja 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawczyni jest obywatelką Ukrainy i zamieszkuje na stałe na Ukrainie. W związku z sytuacją na Ukrainie związaną z działaniami wojennymi zmuszona została do opuszczenia miejsca stałego zamieszkania i przyjazdu do Polski. Niezwłocznie po przyjeździe do Polski Wnioskodawczyni zgłosiła się do Urzędu Gminy w (…) i otrzymała PESEL ze statusem UKR (ochrona czasowa). Jak widać pobyt Wnioskodawczyni na terytorium Polski spowodowany jest tylko i wyłącznie działaniami wojennymi na Ukrainie. Ośrodek interesów zarówno życiowych, jak i gospodarczych Wnioskodawczyni pozostaje na Ukrainie, a po zakończeniu działań wojennych Wnioskodawczyni planuje niezwłocznie powrócić do miejsca stałego zamieszkania na Ukrainie.

Wnioskodawczyni jest zarejestrowana i prowadzi indywidualną działalność gospodarczą na Ukrainie (odpowiednik JDG w Polsce). Tam również posiada główne miejsce zamieszkania i opłaca podatki. Nie jest zatrudniona i nie prowadzi działalności w Polsce. Profesjonalne usługi świadczone przez Wnioskodawczynię klasyfikowane są, zgodnie z rodzajami działalności gospodarczej przyjętymi na Ukrainie, jako „programowanie komputerowe”. Wnioskodawczyni świadczy usługi zdalnie na rzecz podmiotów znajdujących się poza granicami Polski i nie oferuje swoich usług w Polsce. Wnioskodawczyni świadczy usługi w każdorazowym miejscu swojego pobytu, nie wynajmuje w Polsce żadnego biura. W obecnym momencie do wykonywania działalności gospodarczej wykorzystuje jedynie osobisty komputer.

W piśmie stanowiącym uzupełnienie wniosku udzieliła Pani odpowiedzi na następujące pytania.

Czy zgodnie z prawem Ukrainy jest Pani ukraińskim rezydentem podatkowym?

Tak, posiada Pani rezydencję podatkową na terytorium Ukrainy. Posiada Pani certyfikat rezydencji podatkowej wystawiony przez uprawnione organy skarbowe na Ukrainie.

Czy wie Pani, jak długo będzie przebywała w Polsce, w szczególności czy będzie Pani przebywała na terytorium Polski powyżej 183 dni w danym roku podatkowym?

Pani pobyt na terytorium Polski związany jest z działaniami wojennymi trwającymi na terytorium Ukrainy. Zamierza Pani niezwłocznie po zakończeniu działań wojennych wrócić do Ukrainy. Należy przypuszczać, że działania wojenne na terytorium Ukrainy nie zostaną zakończone w najbliższych miesiącach, w konsekwencji Pani pobyt na terenie Polski finalnie przekroczy 183 dni.

W którym państwie (w Ukrainie czy w Polsce) – w okresie będącym przedmiotem Pani zapytania – jest/będzie Pani aktywność społeczna, polityczna, obywatelska – prosimy podać jaka i gdzie?

We wskazanym zakresie ma Pani zamiar pozostać aktywna na terenie Ukrainy. Tam znajduje się Pani centrum interesów życiowych i tam ma Pani zamiar brać udział w wyborach, a także aktywnie uczestniczyć w życiu społecznym.

Jakie – w okresie, którego dotyczy wniosek – są/będą Pani powiązania majątkowe z Polską, a jakie z Ukrainą; gdzie (w jakim państwie) posiada Pani nieruchomości, konta bankowe, inwestycje, ubezpieczenia, kredyty, majątek ruchomy – np. samochód itp.?

Posiada Pani majątek na terenie Ukrainy. Jest tam Pani właścicielem nieruchomości, a także posiada samochód. W Polsce Pani pobyt nie wiąże się z nabywaniem mienia nieruchomego lub też mienia ruchomego znacznej wartości. Konto bankowe również posiada Pani w banku prowadzącym je na terenie Ukrainy.

Jakie – w okresie, którego dotyczy wniosek – są/będą Pani powiązania osobiste z Polską, a jakie z Ukrainą, w szczególności rodzina (np. mąż, dzieci), znajomi?

W Polsce przebywa Pani mąż i dziecko. Związane jest to z ucieczką z Ukrainy w związku z działaniami wojennymi. Pozostała część Pani rodziny pozostała na Ukrainie. Tam też ma Pani przyjaciół i bliskich znajomych.

Czy jest Pani wyłącznie obywatelem Ukrainy; czy jest Pani również obywatelem jakiegoś innego państwa (np. Polski)?

Posiada Pani wyłącznie obywatelstwo ukraińskie.

Pytanie

Czy dochody, które Wnioskodawczyni uzyskuje z działalności gospodarczej założonej na Ukrainie, należy opodatkować w Polsce?

Pani stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawczyni powinna ona opodatkować dochody z działalności założonej na Ukrainie i wykonywanej tymczasowo z terytorium Polski tak, jak dotychczas na Ukrainie. Wnioskodawczyni nie posiada zarejestrowanej w Polsce działalności gospodarczej, a tym samym nie posiada numeru NIP, REGON, rachunku indywidualnego dla przedsiębiorcy do opłacania podatków. Obecność w Polsce ma charakter przejściowy i związana jest z trudną sytuacją w miejscu stałego zamieszkania Wnioskodawczyni.

Wnioskodawczyni nie oferuje swoich usług na polskim rynku i nie szuka w Polsce klientów. Przyjechała do Polski tylko i wyłącznie w związku z rozpoczęciem działań wojennych na Ukrainie, a jej pobyt w Polsce jest tymczasowy i ściśle uzależniony od działań wojennych na Ukrainie. Po zakończeniu działań wojennych Wnioskodawczyni niezwłocznie planuje wrócić do domu na Ukrainie.

Ustawa z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (zwana dalej ustawa PIT) rozróżnia w art. 3 nieograniczony obowiązek podatkowy oraz ograniczony obowiązek podatkowy. Osoby fizyczne mające miejsce zamieszkania na terytorium Polski podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów. Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Polski uważa się osobę fizyczną, która posiada na terytorium Polski centrum interesów osobistych lub gospodarczych (tj. ośrodek interesów życiowych) lub przebywa na terytorium Polski dłużej niż 183 dni w roku podatkowym. Natomiast osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Polski miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Polski.

Centrum interesów osobistych i gospodarczych Wnioskodawczyni znajduje się na Ukrainie. Świadczy o tym m.in. fakt, iż Wnioskodawczyni nie posiada w Polsce stałego lokum, a jedynie pomieszkuje w udostępnionym jej za darmo mieszkaniu; prowadzi na Ukrainie działalność gospodarczą; po zakończeniu wojny zamierza niezwłocznie wrócić do Ukrainy. W związku z powyższym Wnioskodawczyni nie jest osobą, która ma miejsce zamieszkania w Polsce z uwagi na centrum interesów osobistych lub gospodarczych.

Istnieją uzasadnione przypuszczenia, że działania wojenne na Ukrainie nie zakończą się w najbliższej przyszłości, a konsekwencji pobyt Wnioskodawczyni na terytorium Polski przekroczy 183 dni w roku podatkowym. W takim przypadku, zgodnie z polskim porządkiem prawnym, Wnioskodawczyni będzie uważana za osobę, która ma miejsce zamieszkania w Polsce.

Wskazany przepis stosuje się jednak, zgodnie z art. 4a ustawy PIT, z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Polska. W związku z powyższym, należy odnieść się do Konwencji między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Ukrainy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku sporządzonej w Kijowie dnia 12 stycznia 1993 r. (zwana dalej konwencją).

Zgodnie z art. 4 konwencji określenie „osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie” oznacza każdą osobę, która zgodnie z prawem tego Państwa podlega tam opodatkowaniu z uwagi na miejsce zamieszkania, jej miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu albo inne kryterium o podobnym charakterze. Termin ten nie obejmuje jednak osoby podlegającej opodatkowaniu w tym państwie z tytułu dochodu uzyskiwanego tylko w tym państwie lub z tytułu majątku znajdującego się w danym państwie. Jeśli stosownie do ww. reguł osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu państwach, to jej status będzie określony według następujących zasad:

1)osobę uważa się za mającą miejsce zamieszkania w tym państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania; jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w obu państwach, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym państwie, z którym ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek jej interesów życiowych);

2)jeżeli nie można ustalić, w którym państwie osoba ma ośrodek interesów życiowych, albo jeżeli nie posiada ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z państw, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym państwie, w którym zwykle przebywa;

3)jeżeli przebywa ona zazwyczaj w obydwu państwach lub nie przebywa zazwyczaj w żadnym z nich, to będzie ona uważana za mającą miejsce zamieszkania w tym państwie, którego jest obywatelem;

4)jeżeli jest ona obywatelem obu państw lub nie jest obywatelem żadnego z nich, właściwe władze państw rozstrzygną zagadnienie w drodze wzajemnego porozumienia.

Zgodnie z powyższymi regułami należy stwierdzić, iż Wnioskodawczyni posiada miejsce zamieszkania na Ukrainie. Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 4 ust. 1 konwencji, podlega opodatkowaniu z uwagi na miejsce zamieszkania zarówno w Polsce, jak i na Ukrainie. Należy zatem odnieść się do reguł szczegółowych. Stałe miejsce zamieszkania Wnioskodawczyni znajduje się na Ukrainie, tam posiada bowiem ośrodek interesów życiowych, a w Polce przybywa jedynie czasowo. Wnioskodawczyni zazwyczaj przebywa na Ukrainie, tam bowiem mieszka od dziecka, a w Polsce przebywa jedynie z uwagi na niebezpieczeństwo przebywania na Ukrainie. Wnioskodawczyni jest obywatelem Ukrainy. Należy zatem stwierdzić, iż zgodnie z każdą z przywołanych szczegółowych reguł, miejscem zamieszkania Wnioskodawczyni jest Ukraina.

W związku z tym, że Wnioskodawczyni nie ma na terytorium Polski miejsca zamieszkania, podlega ona obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Polski. Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Polski przez podatników uważa się w szczególności dochody (przychody) m.in. z działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Polski, w tym poprzez położony na terytorium Polski zagraniczny zakład. Zagraniczny zakład, zgodnie z ustawą PIT, oznacza:

1)stałą placówkę, poprzez którą podmiot mający miejsce zamieszkania na terytorium jednego państwa wykonuje całkowicie lub częściowo działalność na terytorium innego państwa, a w szczególności oddział, przedstawicielstwo, biuro, fabrykę, warsztat albo miejsce wydobywania bogactw naturalnych;

2)plac budowy, budowę, montaż lub instalację, prowadzone na terytorium jednego państwa przez podmiot mający miejsce zamieszkania na terytorium innego państwa;

3)osobę, która w imieniu i na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania na terytorium jednego państwa działa na terytorium innego państwa, jeżeli osoba ta ma pełnomocnictwo do zawierania w jego imieniu umów i pełnomocnictwo to faktycznie wykonuje

– chyba że umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania, której stroną jest Rzeczpospolita Polska, stanowi inaczej.

Konwencja w sposób odrębny definiuje pojęcie zakładu. Zgodnie z konwencją zakład oznacza stałą placówkę, przez którą całkowicie lub częściowo prowadzona jest działalność przedsiębiorstwa (placówka oznacza również miejsce produkcyjne), w szczególności:

a)miejsce zarządu;

b)filię;

c)   biuro;

d)zakład fabryczny;

e)warsztat;

f)    kopalnię, źródło ropy naftowej lub gazu, kamieniołom albo inne miejsce wydobywania kopalnych zasobów naturalnych.

Wnioskodawczyni nie posiada w Polsce żadnej stałej placówki, w której mogłaby wykonywać całkowicie lub częściowo działalność i która mogłaby być uznana za zakład. Wykonuje swoje usługi z prywatnego mieszkania, który udostępniony jej został za darmo na okres, w jakim nie może zamieszkiwać w swoim państwie ojczystym.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawczyni powinna ona opodatkować dochody z działalności założonej na Ukrainie i wykonywanej tymczasowo z terytorium Polski tak, jak dotychczas na Ukrainie.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest nieprawidłowe

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Nieograniczony obowiązek podatkowy – przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Osoby fizyczne, jeżeli mają miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów (przychodów) bez względu na miejsce położenia źródeł przychodów (nieograniczony obowiązek podatkowy).

Na podstawie art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za osobę mającą miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej uważa się osobę fizyczną, która:

1)posiada na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub

2)przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dłużej niż 183 dni w roku podatkowym.

Przepis art. 3 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazuje na dwa warunki, od spełnienia których uzależnia się kwalifikację danej osoby jako mającej miejsce zamieszkania w Polsce. Powyższe przesłanki są rozdzielone spójnikiem „lub”, co oznacza, że wystarczy spełnienie którejkolwiek z nich, aby uznać, że osoba ma miejsce zamieszkania w Polsce w rozumieniu tych przepisów.

Jak wynika z opisu Pani sprawy, Pani centrum interesów osobistych i gospodarczych jest na Ukrainie. Świadczą o tym następujące okoliczności:

a)   ma Pani stałe miejsce zamieszkania na Ukrainie, posiada Pani rezydencję podatkową na terytorium Ukrainy; posiada Pani certyfikat rezydencji podatkowej wystawiony przez uprawnione organy skarbowe na Ukrainie;

b)   ma Pani bliższe więzi osobiste i gospodarcze (ośrodek życiowych interesów) na Ukrainie; jak Pani bowiem wskazała:

-    Pani aktywność społeczna, polityczna, obywatelska pozostanie na terenie Ukrainy;

-    posiada Pani majątek na terenie Ukrainy – jest tam Pani właścicielem nieruchomości, a także posiada samochód; w Polsce Pani pobyt nie wiąże się z nabywaniem mienia nieruchomego lub też mienia ruchomego znacznej wartości; konto bankowe również posiada Pani w banku prowadzącym je na terenie Ukrainy;

-    w Polsce przebywa Pani mąż i dziecko, co jest związane z ucieczką z Ukrainy w związku z działaniami wojennymi; pozostała część Pani rodziny pozostała na Ukrainie, tam też ma Pani przyjaciół i bliskich znajomych;

-    usługi świadczy Pani zdalnie na rzecz podmiotów znajdujących się poza granicami Polski i nie oferuje swoich usług w Polsce;

-    przyjechała Pani do Polski tylko na okres wojny i swój pobyt w Polsce traktuje Pani jako przejściowy;

-    po zakończonej wojnie zamierza Pani wrócić na Ukrainę.

Nie będzie więc Pani osobą, która ma miejsce zamieszkania w Polsce z uwagi na centrum interesów życiowych.

Z opisu sprawy wynika jednak, że Pani pobyt na terytorium Polski przekroczy 183 dni w roku podatkowym. W takim przypadku, po upływie 183 dni pobytu będzie Pani uważana za osobę, która ma miejsce zamieszkania w Polsce w świetle art. 3 ust. 1a pkt 2 ustawy.

Ww. przepis stosuje się jednak z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Polska. Zgodnie bowiem z art. 4a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Przepisy art. 3 ust. 1, 1a, 2a i 2b stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Ostateczne przesądzenie, czy stanie się Pani polskim rezydentem podatkowym wymaga zatem odniesienia się do polsko-ukraińskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Pani rezydencja podatkowa na gruncie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania

Jak Pani wskazała, zgodnie z przepisami ukraińskimi posiada Pani stałe miejsce zamieszkania na Ukrainie. Zgodnie natomiast z polskimi przepisami, po przekroczeniu 183 dni pobytu na terytorium Polski będzie Pani miała miejsce zamieszkania również w Polsce.

Zastosowanie w Pani sytuacji znajdą tzw. reguły kolizyjne, które określa art. 4 Konwencji między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Ukrainy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporządzonej w Kijowie dnia 12 stycznia 1993 r. (Dz. U. z 1994 r. Nr 63 poz. 269) – dalej: „Konwencja”.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 Konwencji:

W rozumieniu niniejszej konwencji określenie „osoba mająca miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie” oznacza każdą osobę, która zgodnie z prawem tego Państwa podlega tam opodatkowaniu z uwagi na miejsce zamieszkania, jej miejsce stałego pobytu, siedzibę zarządu albo inne kryterium o podobnym charakterze. Jed­nakże określenie to nie obejmuje osoby, która podlega opodatkowaniu w Umawiającym się Państwie z tytułu do­chodu uzyskiwanego tylko w tym Państwie lub z tytułu majątku znajdującego się w danym Państwie.

Natomiast art. 4 ust. 2 Konwencji stanowi, że:

Jeżeli stosownie do postanowień ustępu 1 tego artykułu osoba fizyczna ma miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, to jej status będzie określony według następujących zasad:

a)   osobę uważa się za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym ma ona stałe miejsce zamieszkania; jeżeli ma ona stałe miejsce zamieszkania w obu Umawiających się Państwach, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, z którym ma ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek jej interesów życiowych);

b)   jeżeli nie można ustalić, w którym Umawiającym się Państwie osoba ma ośrodek interesów życiowych, albo jeżeli nie posiada ona stałego miejsca zamieszkania w żadnym z Umawiających się Państw, to uważa się ją za mającą miejsce zamieszkania w tym Umawiającym się Państwie, w którym zwykle przebywa;

c)   jeżeli przebywa ona zazwyczaj w obydwu Państwach lub nie przebywa zazwyczaj w żadnym z nich, to będzie ona uważana za mającą miejsce zamieszkania w tym Państwie, którego jest obywatelem;

d)   jeżeli jest ona obywatelem obu Państw lub nie jest obywatelem żadnego z nich, właściwe władze Umawiających się Państw rozstrzygną zagadnienie w drodze wzajemnego porozumienia.

Z Pani wniosku wynika, że ma Pani stałe miejsce zamieszkania na Ukrainie (Pani pobyt w Polsce jest przejściowy, uzależniony od działań wojennych). Ponadto ściślejsze powiązania osobiste i gospodarcze (ośrodek interesów życiowych) ma Pani na Ukrainie.

Okoliczności te przesądzają, że nie ma Pani miejsca zamieszkania dla celów podatkowych (tzw. rezydencji podatkowej) w Polsce, tylko na Ukrainie.

Pani przychody z działalności gospodarczej a opodatkowanie w Polsce

Według art. 3 ust. 2a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Osoby fizyczne, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (ograniczony obowiązek podatkowy).

W myśl art. 3 ust. 2b pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za dochody (przychody) osiągane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podatników, o których mowa w ust. 2a, uważa się w szczególności dochody (przychody) z działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym poprzez położony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej zagraniczny zakład.

W Polsce ma Pani (i będzie Pani miała nadal, po przekroczeniu 183 dni pobytu) ograniczony obowiązek podatkowy. Oznacza to, że podlega Pani obowiązkowi podatkowemu w Polsce tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium Polski. Za takie dochody uważa się m.in. dochody (przychody) z działalności gospodarczej prowadzonej na terytorium Polski, w tym przez położony na terytorium RP zagraniczny zakład.

Zakład

Zgodnie z art. 5a pkt 22 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Ilekroć w ustawie jest mowa o zagranicznym zakładzie – oznacza to:

a)   stałą placówkę, poprzez którą podmiot mający miejsce zamieszkania na terytorium jednego państwa wykonuje całkowicie lub częściowo działalność na terytorium innego państwa, a w szczególności oddział, przedstawicielstwo, biuro, fabrykę, warsztat albo miejsce wydobywania bogactw naturalnych,

b)   plac budowy, budowę, montaż lub instalację, prowadzone na terytorium jednego państwa przez podmiot mający miejsce zamieszkania na terytorium innego państwa,

c)   osobę, która w imieniu i na rzecz podmiotu mającego miejsce zamieszkania na terytorium jednego państwa działa na terytorium innego państwa, jeżeli osoba ta ma pełnomocnictwo do zawierania w jego imieniu umów i pełnomocnictwo to faktycznie wykonuje

-     chyba że umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania, której stroną jest Rzeczpospolita Polska, stanowi inaczej.

Jak stanowi art. 5 ust. 1 Konwencji:

W rozumieniu niniejszej konwencji określenie „zakład” oznacza stałą placówkę, przez którą całkowicie lub częściowo prowadzona jest działalność przedsiębiorstwa. Placówka oznacza również miejsce produkcyjne.

Stosownie do art. 5 ust. 2 Konwencji:

Określenie „zakład” obejmuje w szczególności:

a)miejsce zarządu,

b)filię,

c)biuro,

d)zakład fabryczny,

e)warsztat oraz

f)kopalnię, źródło ropy naftowej lub gazu, kamieniołom albo inne miejsca wydobywania kopalnych zasobów naturalnych.

Tak więc, aby można było mówić o zakładzie, muszą być spełnione łącznie następujące warunki:

‒ istnieje placówka,

‒ ma ona stały charakter,

‒ służy ona prowadzeniu działalności przedsiębiorstwa.

Zasadniczo wszystkie wyżej wymienione przesłanki prowadzące do uznania, że dana osoba ma na terenie Polski stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej powinny być spełnione łącznie. Brak spełnienia któregokolwiek spośród wymienionych warunków oznacza, że nie powstanie zakład w postaci stałej placówki w rozumieniu właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Określenie „placówka” obejmuje każde pomieszczenie, środki lub urządzenia wykorzystywane do prowadzenia działalności gospodarczej, niezależnie od tego, czy są wykorzystywane wyłącznie w tym celu. Placówka – jako miejsce prowadzenia działalności gospodarczej – może istnieć również wtedy, gdy nie ma żadnych pomieszczeń lub gdy nie są one wymagane do prowadzenia działalności przedsiębiorstwa; wystarczy posiadanie pewnej przestrzeni do własnej dyspozycji bądź urządzeń/maszyn (komputer) do wykonywania tej działalności. Nie ma znaczenia, czy przedsiębiorstwo jest właścicielem czy najemcą lokalu, środków lub urządzeń, czy dysponuje nimi w inny sposób.

Sam fakt, że przedsiębiorstwo ma do własnej dyspozycji urządzenie służące wykonywaniu działalności gospodarczej wystarczy, aby zaistniała stała placówka gospodarcza.

Określenie „za pośrednictwem” należy interpretować w szerokim sensie, mającym zastosowanie do każdej sytuacji, w której działalność gospodarcza jest prowadzona w konkretnym pomieszczeniu, czy maszyn/urządzeń pozostających w tym celu do dyspozycji przedsiębiorstwa. Aby placówka mogła stać się zakładem, przedsiębiorstwo musi prowadzić własną działalność całkowicie lub częściowo za jej pośrednictwem.

We wniosku wskazała Pani, że Pani pobyt w Polsce jest spowodowany wyłącznie sytuacją na Ukrainie i że zamierza Pani wrócić na Ukrainę. Jest Pani zarejestrowana i prowadzi indywidualną działalność gospodarczą na Ukrainie. Nie jest Pani zatrudniona i nie prowadzi działalności w Polsce. Profesjonalne usługi świadczone przez Panią klasyfikowane są, zgodnie z rodzajami działalności gospodarczej przyjętymi na Ukrainie, jako „programowanie komputerowe”. Świadczy Pani usługi zdalnie na rzecz podmiotów znajdujących się poza granicami Polski i nie oferuje swoich usług w Polsce. Ponadto świadczy Pani usługi w każdorazowym miejscu swojego pobytu, nie wynajmuje Pani w Polsce żadnego biura. W obecnym momencie do wykonywania działalności gospodarczej wykorzystuje Pani jedynie osobisty komputer.

Dysponuje Pani zatem w Polsce urządzeniem, przez które prowadzi Pani działalność gospodarczą. Docelowo planuje Pani co prawda wrócić na Ukrainę, jednak aktualnie sam fakt prowadzenia działalności z terytorium Polski pozwala na uznanie, że ma Pani zakład w Polsce w rozumieniu art. 5 Konwencji.

Opodatkowanie dochodów na gruncie Konwencji o unikaniu podwójnego opodatkowania

Na mocy art. 7 ust. 1 Konwencji:

Zyski przedsiębiorstwa Umawiającego się Państwa podlegają opodatkowaniu tylko w tym Państwie, chyba że przedsiębiorstwo prowadzi działalność w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład. Jeżeli przedsiębiorstwo wykonuje działalność w ten sposób, zyski przedsiębiorstwa mogą być opodatkowane w drugim Państwie, jednak tylko w takiej mierze, w jakiej mogą być przypisane temu zakładowi.

W myśl art. 7 ust. 2 Konwencji:

Z zastrzeżeniem postanowień ustępu 3 tego artykułu, jeżeli przedsiębiorstwo Umawiającego się Państwa wykonuje działalność w drugim Umawiającym się Państwie przez położony tam zakład, to w każdym Umawiającym się Państwie należy przypisać temu zakładowi takie zyski, jakie mógłby on osiągnąć, gdyby wykonywał taką samą lub podobną działalność w takich samych lub podobnych warunkach jako samodzielne przedsiębiorstwo i był całkowicie niezależny w stosunkach z przedsiębiorstwem, którego jest zakładem.

Oznacza to, że – co do zasady – dochód uzyskiwany z działalności gospodarczej zarejestrowanej na terytorium Ukrainy podlega opodatkowaniu w Ukrainie, chyba że działalność gospodarcza prowadzona jest na terytorium Polski przez położony tam „zakład”.

Skoro działalność gospodarczą wykonuje Pani zdalnie z terytorium Polski przy jednoczesnym istnieniu urządzenia w celu prowadzenia tej działalności (komputer), stwierdzam, że prowadzi Pani działalność gospodarczą w Polsce, która spełnia warunki uznania ją za prowadzoną za pomocą „zakładu”, o którym mowa w art. 5 Konwencji między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Ukrainy. Uzyskany przez Panią dochód z prowadzonej działalności, który może być przypisany temu zakładowi położonemu na terytorium Polski, podlega opodatkowaniu w Polsce.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).