Jednorazowa wypłata środków zewidencjonowanych na subkoncie ZUS z tytułu podziału majątku wspólnego w związku z ustaniem wspólności majątkowej na skutek rozwodu będzie wyłączona spod opodatkowania na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

4 kwietnia 2023 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych wypłaty środków zaewidencjonowanych na subkoncie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w związku z podziałem majątku wspólnego małżonków. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismami z 25 maja 2023 r. (data wpływu). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

20 sierpnia 1983 r. zawarła Pani związek małżeński.

31 grudnia 1999 r. mąż przystąpił do Otwartego Funduszu Emerytalnego.

15 maja 2018 r. uprawomocnił się wyrok rozwiązujący Państwa małżeństwo poprzez rozwód, tym samym nastąpiło ustanie wspólności majątkowej.

14 grudnia 2018 r. ugodą sądową nabyła Pani prawo do połowy środków zgromadzonych przez męża w OFE i na subkoncie, w związku z podziałem majątku wspólnego po rozwodzie. Pani nie była członkiem OFE. W tym celu otwarto Pani rachunek OFE i założono subkonto w ZUS.

Po osiągnięciu wieku emerytalnego i przejściu na emeryturę – na postawie art. 126 w związku z art. 129a ust. 1 pkt 1 ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych – wystąpiła Pani o wypłatę środków wynikających z podziału majątku wspólnego.

W lipcu 2022 r. ZUS dokonał jednorazowej wypłaty środków zewidencjonowanych na subkoncie w wyniku podziału majątku wspólnego.

ZUS nie pobrał podatku dochodowego. W 2023 r. otrzymała Pani od ZUS PIT-11 za 2022 r. W poz. 90 – inne źródła – wpisano kwotę należną Pani z podziału majątku po rozwodzie.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego

Otwarty Fundusz Emerytalny dokonał jednorazowej wypłaty środków, wynikających z podziału majątku wspólnego w związku z rozwodem, a następnie powiadomił o tym ZUS.

ZUS poinformował Panią o jednorazowej wypłacie środków z subkonta, do których nabyła Pani prawo, w związku z podziałem majątku wspólnego małżonków. Następnie, wypłacił Pani środki zewidencjonowane na subkoncie zgodnie z art. 40e ust. 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

Początkowo otrzymała Pani z ZUS informację powołującą się na art. 40e ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych, iż na podstawie zawiadomienia z OFE, utworzono dla Pani subkonto i zewidencjonowano na nim składki w związku z podziałem majątku po rozwodzie.

Następnie, przy przechodzeniu na emeryturę, ZUS poinformował Panią o jednorazowej wypłacie środków z subkonta, do których nabyła Pani prawo w związku z podziałem majątku wspólnego małżonków. Zgodnie z nim, złożyła Pani wniosek i otrzymała środki zewidencjonowane na subkoncie.

Pytanie

Czy prawidłowe jest stanowisko, że uzyskane przez Panią przychody – jednorazowa wypłata środków zewidencjonowanych na subkoncie ZUS z tytułu podziału majątku wspólnego małżonków w związku z rozwodem – są wyłączone spod opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych i nie powinna Pani płacić podatku od otrzymanej kwoty?

Pani stanowisko w sprawie

W Pani ocenie, uzyskane przychody – jednorazowa wypłata środków zewidencjonowanych na subkoncie ZUS z tytułu podziału majątku wspólnego w związku z ustaniem wspólności majątkowej na skutek rozwodu – są wyłączone spod opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Nie powinna Pani płacić podatku od wypłaconej kwoty. ZUS nie powinien wystawić PIT-11.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Stosunki między małżonkami zostały uregulowane w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. Kodeksu:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Ustrój wspólności ustawowej obejmujący dorobek obojga małżonków, ukształtowany został przez ustawodawcę jako wspólność łączna, bezudziałowa. Wspólność ta charakteryzuje się tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą zatem rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością (art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Dopiero z chwilą ustania małżeństwa wspólność ta ulega przekształceniu. Z chwilą ustania wspólności ustawowej małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym stanowiącym ich dorobek (art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Następnie małżonkowie mogą zdecydować o sposobie podziału majątku wspólnego.

Opisany ustrój majątkowy trwa do ustania lub unieważnienia małżeństwa albo orzeczenia separacji, chyba że w czasie trwania związku małżeńskiego:

1)z ważnych powodów na żądanie jednego z małżonków sąd orzekł zniesienie wspólności,

2)wspólność ustała z mocy prawa na skutek ubezwłasnowolnienia lub ogłoszenia upadłości jednego z małżonków,

3)małżonkowie zawarli małżeńską umowę majątkową.

Zniesienie wspólności ustawowej kreuje prawo małżonków do majątku wspólnego na zasadzie współwłasności w częściach ułamkowych, które z reguły jest stanem przejściowym i prowadzi do podziału majątku.

Stosownie do art. 31 § 2 omawianego Kodeksu:

Do majątku wspólnego należą w szczególności:

1)pobrane wynagrodzenie za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków;

2)dochody z majątku wspólnego, jak również z majątku osobistego każdego z małżonków;

3)środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków;

4)kwoty składek zewidencjonowanych na subkoncie, o którym mowa w art. 40a ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 266, 321, 568, 695 i 875).

Zgodnie natomiast z art. 1037 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.) w związku z art. 46 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego podział majątku wspólnego może nastąpić bądź na mocy umowy między małżonkami, bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek z małżonków.

Z opisu zdarzenia wynika w szczególności, że 20 sierpnia 1983 r. zawarła Pani związek małżeński. 31 grudnia 1999 r. mąż przystąpił do Otwartego Funduszu Emerytalnego. 15 maja 2018 r. uprawomocnił się wyrok rozwiązujący Państwa małżeństwo poprzez rozwód, tym samym nastąpiło ustanie wspólności majątkowej. 14 grudnia 2018 r. ugodą sądową nabyła Pani prawo do połowy środków zgromadzonych przez męża w OFE i na subkoncie, w związku z podziałem majątku wspólnego po rozwodzie. Pani nie była członkiem OFE. W tym celu otwarto Pani rachunek OFE i założono subkonto w ZUS. Po osiągnięciu wieku emerytalnego i przejściu na emeryturę – na postawie art. 126 w związku z art. 129a ust. 1 pkt 1 ustawy o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych – wystąpiła Pani o wypłatę środków wynikających z podziału majątku wspólnego. W lipcu 2022 r. ZUS dokonał jednorazowej wypłaty środków zewidencjonowanych na subkoncie w wyniku podziału majątku wspólnego, zgodnie z art. 40e ust. 9 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych.

W tym miejscu wskazać należy, że w myśl art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Przepisów ustawy nie stosuje się do przychodów z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania lub ograniczenia małżeńskiej wspólności majątkowej oraz przychodów z tytułu wyrównania dorobków po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonków lub śmierci jednego z nich

Z literalnego brzmienia powołanego przepisu wynika zatem, że wyłączeniu spod działania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegają przychody z tytułu podziału wspólnego majątku małżonków w wyniku ustania małżeńskiej wspólności majątkowej.

Zatem, wartość majątku oraz wartość spłat uzyskanych z tego tytułu przez małżonków nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym.

Wobec powyższego, w świetle opisanego stanu faktycznego należy zgodzić się z Pani stanowiskiem, zgodnie z którym uzyskane przychody, tj. jednorazowa wypłata środków zewidencjonowanych na subkoncie ZUS z tytułu podziału majątku wspólnego w związku z ustaniem wspólności majątkowej na skutek rozwodu – są wyłączone spod opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych na podstawie art. 2 ust. 1 pkt 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji – jak słusznie Pani wskazała – nie jest Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od wypłaconej kwoty.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

•Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia i zastosuje się Pani do interpretacji.

•Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

•w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

•w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).