Opodatkowanie zbycia udziału wynoszącego 1/2 części we współwłasności działek nabytych w drodze spadku. - Interpretacja - 0112-KDSL1-2.4011.243.2023.2.PR

shutterstock

Interpretacja indywidualna z dnia 7 lipca 2023 r., Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0112-KDSL1-2.4011.243.2023.2.PR

Temat interpretacji

Opodatkowanie zbycia udziału wynoszącego 1/2 części we współwłasności działek nabytych w drodze spadku.

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 maja 2023 r. wpłynął Pana wniosek z 9 maja 2023 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan pismem z 29 czerwca 2023 r. (wpływ 3 lipca 2023 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Aktem notarialnym Rep. A (…) z dnia (…) dokonał Pan sprzedaży przysługującego Panu udziału wynoszącego ½ części we współwłasności nieruchomości położonej w (…), składającej się z działek nr (…) oraz (…) o ogólnej powierzchni (…) m2, której częściami składowymi są zabudowania mieszkalno-gospodarcze oznaczone numerem porządkowym (…). Dla nieruchomości prowadzona jest księga wieczysta (…).

Udział w nieruchomości sprzedał Pan za kwotę (…). Kwotę otrzymał Pan w gotówce w dniu sprzedaży.

Udział ½ części w ww. nieruchomości częściowo odziedziczył Pan po zmarłym (…) 2022 r. ojcu (…) – akt poświadczenia dziedziczenia Rep. A (…), a częściowo po matce (…), zmarłej (…) 2022 r. – akt poświadczenia dziedziczenia Rep. (…).

Postępowanie podatkowe obejmujące nabycie praw majątkowych dziedziczeniem po ojcu (…) i po matce (…) zostało przeprowadzone i zgodnie z zaświadczeniem z Urzędu Skarbowego w (…) z dnia (…) nabycia były zwolnione od podatku.

Zgodnie ze znowelizowaną ustawą o PIT (art. 10 ust. 5), która weszła w życie 1 stycznia 2019 r. nie powstanie obowiązek podatkowy gdy sprzedający spadkobierca sprzeda nabytą nieruchomość po upływie 5 lat liczonych od dnia jej nabycia przez spadkobiorcę.

Otrzymane w spadku działki (udział ½ części we współwłasności) zostały zakupione przez Pana rodziców (…) w następujących datach:

-Działka nr (…) nabyta (…) 1958 r. Rep. A (…) zabudowana domem jednorodzinnym i garażem, budynkiem gospodarczym. Wszystkie zabudowania powstały w latach siedemdziesiątych ubiegłego wieku.

-Działka nr (…) nabyta (…) 2014 r. (…). Działka niezabudowana.

Na podstawie przedstawionych powyższych danych uważa Pan, iż uzyskany przychód ze sprzedaży udziału ½ części we współwłasności nieruchomości położonej w (…) przy ul. (…) jest zwolniony z podatku dochodowego od osób fizycznych.

W piśmie z 29 czerwca 2023 r., stanowiącym uzupełnienie wniosku, udzielił Pan następujących odpowiedzi na zawarte w wezwaniu pytania:

1)Czy między Pana rodzicami panował ustrój współwłasności małżeńskiej? Jeśli tak, czy działka nr (…) zabudowana domem jednorodzinnym, garażem i budynkiem gospodarczym oraz działka niezabudowana nr (…) będące przedmiotem wniosku wchodziły do ich majątku wspólnego?

Odpowiedź: Między Pana rodzicami panował ustrój współwłasności małżeńskiej. Działka nr (…) zabudowana domem jednorodzinnym, garażem i budynkiem gospodarczym oraz działka nr (…) będące przedmiotem wniosku wchodziły do majątku wspólnego rodziców.

2)Jeśli ww. nieruchomości wchodziły pierwotnie do majątku wspólnego rodziców, to kiedy (proszę wskazać datę) zostały nabyte do tegoż majątku?

Odpowiedź: Ww. nieruchomości wchodziły do majątku wspólnego rodziców:

-działka nr (…) – została nabyta do majątku wspólnego (…) 1958 r.,

-działka nr (…) – została nabyta do majątku wspólnego (…) 2014 r.

3)Czy był Pan jedynym spadkobiercą rodziców? Jeżeli nie, to proszę wskazać pozostałych spadkobierców i ich udziały w spadkach po każdym z rodziców?

Odpowiedź: Nie, nie był Pan jedynym spadkobiercą rodziców. Drugim spadkobiercą był Pana brat: (…).

Zgodnie z testamentem rodziców oraz aktami poświadczenia dziedziczenia:

-spadek po ojcu (…), synu (…), zmarłym dnia (…) 2022 r. w (…), nabył Pan z bratem na podstawie testamentu sporządzonego (…) 2020 r. – Rep. A (…) – po ½ części każdy z Państwa z dobrodziejstwem inwentarza, akt poświadczenia dziedziczenia Rep. A (…);

-spadek po matce (…), córce (…), zmarłej (…) 2022 r. w (…), nabył Pan z bratem na podstawie testamentu sporządzonego (…) 2020 r. – Rep. A (…) – po ½ części każdy z Państwa z dobrodziejstwem inwentarza, akt poświadczenia dziedziczenia Rep. A (…).

4)Czy w przedmiotowej sprawie miał miejsce dział spadku? Jeśli tak, to:

czy dziale spadku towarzyszyły spłaty i dopłaty? A jeśli tak proszę wskazać jakie podmioty (osoby) były uprawnione i zobowiązane do dopłat i spłat.

czy wartość majątku nabytego przez Pana w drodze działu spadku przekroczyła wartość majątku jaki przysługiwał Panu pierwotnie w całej masie spadkowej po każdym zmarłym rodzicu (należy wziąć pod uwagę wszystkie składniki jakie wchodziły w skład masy spadkowej po każdym z rodziców)?

Odpowiedź: W przedmiotowej sprawie nie miał miejsca dział spadku, a tym samym nie zaistniały spłaty i dopłaty. Wartość majątku nabytego przez dział spadku nie było. Odziedziczył Pan majątek w drodze zapisu testamentowego co opisał Pan w pkt 3. Nie nabył Pan żadnego majątku w drodze działu spadku.

5)Czy oprócz działek wskazanych we wniosku, były również inne składniki majątku (jakie?) znajdujące się w masie spadkowej po zmarłych rodzicach, które Pan odziedziczył?

Odpowiedź: Oprócz działek wskazanych we wniosku odziedziczył Pan po ojcu:

-samochód (…),

-środki pieniężne z (…).

 Odziedziczył Pan po matce:

-środki pieniężne z (…),

-przyczepa kempingowa (…).

Działki wskazane we wniosku oraz wymienione składniki stanowiły całość majątku po Pana zmarłych rodzicach.

Pytanie

Czy przychód w wysokości (…) uzyskany w dniu 24 kwietnia 2023 r. ze sprzedaży udziału ½ części odziedziczonej nieruchomości położonej w (…) jest zwolniony z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Pana stanowisko w sprawie

Pana zdaniem, przychód w kwocie (…) uzyskany w dniu (…) 2023 r. ze sprzedaży udziału ½ części odziedziczonej nieruchomości położonej w (…) jest zwolniony z podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 10 ust. 5 ustawy o PIT, gdyż upłynęło więcej niż wymagane 5 lat od nabycia i zabudowania nieruchomości przez spadkodawców.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.):

Art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako źródła przychodów wymienia natomiast:

odpłatne zbycie, z zastrzeżeniem ust. 2:

a)nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,

b)spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,

c)prawa wieczystego użytkowania gruntów,

– jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie.

Powyższy przepis formułuje generalną zasadę, że odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, rodzi obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Tym samym, jeżeli odpłatne zbycie nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa majątkowego nastąpi po upływie pięciu lat licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, nie stanowi ono źródła przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym kwota uzyskana ze zbycia nieruchomości, jej części, udziału w nieruchomości lub prawa majątkowego w ogóle nie podlega opodatkowaniu.

Jednocześnie, w myśl art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że jeżeli nieruchomości lub prawa majątkowe określone przez art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c tej ustawy zostały nabyte w drodze spadku, to ich odpłatne zbycie (dokonane poza działalnością gospodarczą) stanowi przychód podlegający opodatkowaniu, jeżeli nastąpiło ono przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie tej nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę.

Do wyliczenia 5-letniego okresu, od którego uzależnione jest opodatkowanie sprzedaży nieruchomości lub praw majątkowych nabytych w drodze spadku, wliczany jest zatem nie tylko okres własności nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę, który dokonuje sprzedaży, ale także okres własności nieruchomości (praw majątkowych) spadkodawcy. Jeżeli od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie nieruchomości bądź nabycie prawa majątkowego przez spadkodawcę, do momentu odpłatnego zbycia nieruchomości (praw majątkowych) przez spadkobiercę upłynęło 5 lat – to sprzedaż nie podlega opodatkowaniu.

Zatem, w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości i praw majątkowych, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c w związku z art. 10 ust. 5 ww. ustawy (czyli nabytych w drodze spadku), decydujące znaczenie w kwestii opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych ma forma prawna ich nabycia oraz moment nabycia przez spadkodawcę.

Zgodnie z art. 922 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):

Prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób stosownie do przepisów księgi niniejszej.

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego:

Spadek otwiera się z chwilą śmierci spadkodawcy.

Zgodnie z art. 925 Kodeksu cywilnego:

Spadkobierca nabywa spadek z chwilą otwarcia spadku.

Stosownie do art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego:

Sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Notariusz na zasadach określonych w przepisach odrębnych sporządza akt poświadczenia dziedziczenia.

Powyższe oznacza, że z chwilą śmierci należące do spadkodawcy prawa i obowiązki stają się spadkiem, który podlega przepisom prawa spadkowego, a data śmierci (chwila śmierci) spadkodawcy ustala, kto staje się spadkobiercą oraz co wchodzi w skład masy spadkowej. Z kolei, postanowienie sądu o stwierdzeniu nabycia spadku lub akt poświadczenia dziedziczenia potwierdzają jedynie prawo spadkobiercy do tego spadku od momentu jego otwarcia.

W rozpatrywanej sprawie, należy odnieść się do przepisów regulujących stosunki majątkowe małżeńskie, zawartych w ustawie z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.).

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. ustawy:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Przedmiotami majątkowymi w rozumieniu tego przepisu są wszelkie prawa majątkowe, zarówno bezwzględne (prawo własności rzeczy oraz inne prawa rzeczowe), jak i względne (np. przysługujące małżonkom wierzytelności). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Z ww. przepisu wynika, że wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna. Charakteryzuje się ona tym, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą więc rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Obojgu małżonkom przysługuje pełne prawo do całości majątku wspólnego. Zważywszy na tak ukształtowaną sytuację prawną małżonków objętych wspólnością ustawową, definitywne nabycie w czasie jej trwania nieruchomości oznacza nabycie przez każdego z małżonków tego prawa w całości, a nie w określonym ułamkowo udziale.

Zaprezentowane stanowisko znajduje odzwierciedlenie w podjętej przez Naczelny Sąd Administracyjny uchwale w składzie siedmiu sędziów z 15 maja 2017 r., sygn. akt II FPS 2/17, w której Sąd stwierdził, że:

Dla celów opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych, odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a-c ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r., Nr 14, poz. 176, ze zm.) nabytych przez współmałżonka w wyniku dziedziczenia, datą ich nabycia lub wybudowania w rozumieniu tego przepisu jest dzień nabycia (wybudowania) tych nieruchomości i praw majątkowych do majątku wspólnego małżonków.

W uzasadnieniu uchwały Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że w przypadku nabycia nieruchomości przez małżonków pozostających w majątkowej wspólności małżeńskiej przewidzianej w art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy nie ma możliwości określenia tego, w jakich częściach nastąpiło nabycie nieruchomości, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nie jest możliwe nabycie nieruchomości w określonym udziale przez małżonków pozostających we wspólności majątkowej małżeńskiej i działających jednocześnie, co wynika z istoty wspólności małżeńskiej. Wspólność małżeńska (łączna) to wspólność bezudziałowa, a w czasie jej trwania małżonkowie nie mogą rozporządzać swoimi prawami do majątku wspólnego jako całości. Nie mogą także rozporządzać udziałem w jakimkolwiek przedmiocie należącym do tego majątku.

Z wniosku wynika, że w ramach spadku po zmarłych rodzicach nabył Pan aktami poświadczenia dziedziczenia z (…) ½ udziału w działce nr (…) zabudowanej domem jednorodzinnym, garażem i budynkiem gospodarczym oraz ½ udziału w działce niezabudowanej nr (…). Między Pana rodzicami panował ustrój współwłasności małżeńskiej. Działka nr (…) oraz działka nr (…) będące przedmiotem wniosku wchodziły do majątku wspólnego rodziców. Działka nr (…) została nabyta do majątku wspólnego rodziców (…) 1958 r., a działka nr (…) została nabyta do majątku wspólnego (…) 2014 r. Nie był Pan jedynym spadkobiercą rodziców. Drugim spadkobiercą był Pana brat. W przedmiotowej sprawie nie miał miejsca dział spadku, a tym samym nie zaistniały spłaty i dopłaty.

W świetle powyższego, w przypadku dokonanego przez Pana odpłatnego zbycia przysługującego Panu udziału wynoszącego ½ części we współwłasności działek nr (…) oraz (…), przewidziany w art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych okres pięciu lat od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie, w myśl art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy liczyć od końca roku, w którym Pana rodzice nabyli przedmiotowe nieruchomości. Zatem pięcioletni okres liczony od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie nieruchomości przez spadkodawców niewątpliwie upłynął.

Reasumując, zbycie przez Pana przysługującego Panu udziału wynoszącego ½ części we współwłasności działek nr (…) oraz (…) nabytego w drodze spadku za kwotę (…) nie stanowiło dla Pana źródła przychodu, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 8 lit. a w zw. z art. 10 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ponieważ ww. sprzedaż nastąpiła po upływie 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie tych nieruchomości przez Pana rodziców.

Tym samym, nie jest Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych w odniesieniu do dochodu uzyskanego ze sprzedaży udziału ½ części we współwłasności działek nr (…) oraz (…).

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1)z zastosowaniem art. 119a;

2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 259 ze zm.; dalej jako „PPSA”).  

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 2651 ze zm.).