
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest nieprawidłowe w części dotyczącej zaniechania poboru podatku w odniesieniu do umorzonej kwoty części kredytu wydatkowanego na zakup miejsc postojowych oraz ubezpieczenie, oraz prawidłowe w pozostałej części.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
20 sierpnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 6 sierpnia 2025 roku o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnili go Państwo pismem z 8 września 2025 r. (wpływ 16 września 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku wspólnego jest następująca:
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem
1)Zainteresowany będący stroną postępowania:
AC
(…);
2)Zainteresowany niebędący stroną postępowania:
BC
(…);
Opis stanu faktycznego
W dniu (…) listopada 2007 roku Wnioskodawcy małżonkowie AC i BC (zwani dalej Wnioskodawcy) zawarli w formie aktu notarialnego umowę przedwstępną ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego nr (…) znajdującego się (…) i jego sprzedaży oraz przedwstępną umowę sprzedaży udziału we własności lokalu użytkowego stanowiącego garaż.
Na sfinansowanie tej inwestycji Wnioskodawcy zaciągnęli kredyt zawierając z X S.A. w dniu (…) marca 2008 roku umowę kredytu hipotecznego nr (…) indeksowanego do CHF. Umowa określała przeznaczenie kredytu jako zakup nieruchomości na rynku pierwotnym w wysokości (…) zł i kwota ta została wpłacona na rachunek dewelopera realizującego inwestycję. Bank udzielił kredytu w walucie polskiej indeksowanej CHF na warunkach określonych w zawartej umowie. Umowa przewidywała zabezpieczenie kredytu m.in. hipotekę kaucyjną do kwoty (…) zł ustanowioną na rzecz banku na pierwszym miejscu w Księdze Wieczystej finansowanej nieruchomości. W dniu (…) listopada 2011 roku podpisano aneks zmieniający m.in. rodzaj kredytu z indeksowanego do waluty CHF na kredyt walutowy w walucie CHF.
W międzyczasie – w związku z powiększeniem rodziny – Wnioskodawcy zmienili plany w stosunku do zakupu mieszkania i postanowili nabyć inne większe mieszkanie w tej samej inwestycji dewelopera.
W dniu (…) listopada 2009 roku Wnioskodawcy rozwiązali w formie aktu notarialnego umowę przedwstępną ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego nr (…) znajdującego się (…) i jego sprzedaży oraz przedwstępną umowę sprzedaży udziału we własności lokalu użytkowego stanowiącego garaż oraz zawarli umowę przedwstępną ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego nr (…) znajdujący się (…) i jego sprzedaży oraz przedwstępną umowę sprzedaży udziału lokalu garażowego. W umowie tej wpisano, co było zgodne ze stanem faktycznym, iż przedstawiciel dewelopera potwierdza, że Wnioskodawcy wpłacili na rachunek dewelopera kwotę (…). Kwota pochodziła m.in. z zaciągniętego kredytu hipotecznego w X S.A. opisanego powyżej. Jednocześnie w umowie postanowiono, że wpłacona na konto dewelopera kwota nie podlega zwrotowi, lecz podlega zatrzymaniu i zaliczona została na poczet ceny za nabycie nowego lokalu mieszkalnego wraz z garażem.
W celu sfinansowania różnicy pomiędzy ceną nabycia nowego lokalu mieszkalnego wraz z garażem a uiszczoną kwotą Wnioskodawcy zaciągnęli kredyt podpisując z X S.A. w dniu (…) grudnia 2009 roku umowę kredytu hipotecznego nr (…). Umowa określała cel kredytowania jako zakup nieruchomości na rynku pierwotnym i kwotę kredytu w wysokości (…) zł oraz ubezpieczenie tytułu prawnego i wad prawnych nieruchomości w wysokości (…). Całkowita kwota kredytu wyniosła więc (…) zł i została wpłacona na rachunek dewelopera realizującego inwestycję. Umowa przewidywała zabezpieczenie kredytu m.in. hipotekę zwykłą w kwocie (…) zł oraz hipotekę kaucyjną do kwoty (…) zł na pierwszym i drugim miejscu w Księdze Wieczystej na cały okres kredytu.
Wnioskodawcy nabyli na podstawie aktu notarialnego z dnia (...) listopada 2010 roku lokal mieszkalny nr (…) znajdujący się (…) wraz z dwoma miejscami postojowym w garażu podziemnym.
W dniu (…) czerwca 2014 roku Wnioskodawcy zawarli z Y S.A. z siedzibą w (…) umowę kredytu nr (…) ma kwotę (…) EUR na refinansowanie zadłużenia małżonków z tytułu zaciągniętego kredytu hipotecznego, nr umowy (…) w Banku X S.A. oraz kredytu hipotecznego nr (…) w Banku X S.A., czyli na refinansowanie obu ww. wymienionych kredytów mieszkaniowych zaciągniętych na zakup lokalu mieszkalnego. Kwota kredytu została w całości przelana na konta refinansowanych kredytów. Zabezpieczeniem kredytu jest m.in. hipoteka o wartości (…) zł na finansowanej nieruchomości. Z powyższego wynika zatem, że kredyt zaciągnięty został na refinansowanie (zastąpienie) kredytów mieszkaniowych, które zostały zaciągnięte na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Dnia (…) listopada 2014 roku Wnioskodawcy w formie aktu notarialnego dokonali częściowego podziału majątku wspólnego obejmującego lokal mieszkalny nr (…) znajdujący się przy (…) wraz z dwoma miejscami parkingowymi w garażu podziemnym wraz z prawami z nimi związanymi na wyłączną własności jednego z małżonków AC do jej majątku osobistego bez obowiązku spłat lud dopłat.
Wnioskodawcy od dnia nabycia do chwili obecnej nieprzerwanie mieszkają razem oraz czwórką swoich dzieci w ww. lokalu nabytym mieszkalnym.
W dniu (…) lutego 2025 Wnioskodawcy zawarli z Y S A. z siedzibą w (…) ugodę. Przedmiotem ugody jest częściowa spłata kredytu udzielonego małżonkom na podstawie umowy kredytu nr (…) w kwocie (…) zł, która zostanie przeliczona na EUR wg średniego kursu NBP ogłoszonego w ostatnim dniu roboczym poprzedzającym dzień wpłaty, a kwota ta zostanie zaliczona przez bank na spłatę kapitału udzielonego kredytu oraz zwolnienie przez bank Wnioskodawców z długu (umorzenie zadłużenia kredytu) w zakresie pozostałej do spłaty, stanowiącej różnicę między kwotą salda zadłużenia na dzień podpisania ugody, a kwotą wpłaconą, o której mowa w pierwszej części zdania. Małżonkowie zwolnienie z kredytu przyjęli.
Podmiotami, który udzielały ww. kredytów były banki, które podlegały nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym. Kredyty były zaciągnięte na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, tj. nieruchomości położonej w (…). Zaciągnięte kredyty w całości zostały przeznaczone na cele wskazane w umowach, czyli nabycie lokalu mieszkalnego. Wnioskodawcy nigdy nie korzystali i nie składali wniosków o zaniechanie poboru podatku dochodowego od umorzonych kwot kredytu hipotecznego.
W uzupełnieniu wniosku – w odpowiedzi na wezwanie - wskazali Państwo poniższe informacje.
1)Co będzie się składać na kwotę zadłużenia, które zgodnie z ugodą dotyczącą kredytu zaciągniętego w 2014 r. umorzy bank, w szczególności czy są to:
-kwota kredytu (kapitału),
-odsetki (w tym odsetki skapitalizowane i prowizje),
-opłaty (jeśli tak to czy ich poniesienie było niezbędne do zawarcia umowy kredytu),
-inne należności (proszę podać jakie?)?
Odp. Ugodą objęta jest różnica między wartością kredytu na dzień (...).02.2025 (podpisanie ugody):
kapitał: (…) EURO
odsetki: (…) EURO
(według kursu NBP z dnia (…) lutego 2025 r. – (…) - według Państwa obliczeń (…) PLN) a wartością spłaty ustaloną w ugodzie na kwotę (…) PLN, czyli (…) PLN.
Ugoda obejmuje umorzenie części kapitału (nie dotyczy żadnych opłat, prowizji ani innych należności).
2)Czy zgodnie z zawartą w 2014 r. umową kredytową była Pani wraz z pozostałym kredytobiorcą zobowiązana do solidarnej spłaty tego kredytu (a jeżeli nie to jaka część kredytu obciąża Panią, a jaka pozostałego kredytobiorcę)?
Odp. Zgodnie z zawartą w 2014 roku umową kredytu była Pani wraz z pozostałym kredytobiorcą zobowiązana do solidarnej spłaty tego kredytu. W 2011 r. znieśli Państwo wspólność majątkową ale kredyt zaciągnięty został wspólnie (z zobowiązaniem do solidarnej spłaty)
3)Czy bank umorzy zadłużenia wszystkim współkredytobiorcom, jeżeli nie to komu z kredytobiorców bank umorzy zadłużenie?
Odp. Bank umorzył zadłużenie wszystkim współkredytobiorcom.
4)W odniesieniu do kredytu zaciągniętego w 2008 r.:
a)jaki dokładnie cel zaciągnięcia kredytu z 2008 r. został wpisany w umowie kredytowej z bankiem, czy w umowie kredytu wskazano, że kredyt został zaciągnięty na cele mieszkaniowe czy też wskazano inny cel (proszę wskazać jaki np. na dowolny cel, cel inny niż mieszkaniowy);
Odp. w umowie kredytowej z 2008 roku cel kredytu został wpisany następująco: „Przeznaczenie kredytu: zakup nieruchomości na rynku pierwotnym w wysokości (…) PLN na rachunek Dewelopera wskazany w Dyspozycji Uruchomienia środków, zgodnie z Harmonogramem Wypłat Transz...",
b)czy całość środków uzyskanych w związku z ww. kredytem została przeznaczona na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.), jeśli nie to prosimy wskazać na jaki cel zostały przeznaczone pozostałe środki pieniężne
Odp. całość środków uzyskanych z ww. kredytu została w całości przekazana na rachunek dewelopera i zaliczona została na poczet ceny za nabycie nowego lokalu mieszkalnego wraz z garażem, co przynajmniej w części jest przeznaczeniem na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy,
c)czy część środków z ww. kredytu została przeznaczona na zakup miejsc postojowych, jeżeli tak to proszę wskazać czy miejsca postojowe są przynależne do zakupionego lokalu mieszkalnego i są wpisane do tej samej księgi wieczystej, czy mają odrębną księgę wieczystą;
Odp. kwota z zaciągniętego kredytu z 2008 roku została w całości przekazana na rachunek dewelopera i zaliczona została na poczet ceny za nabycie nowego lokalu mieszkalnego wraz z garażem,
d)czy zgodnie z zawartą umową kredytową wszyscy kredytobiorcy odpowiadali za spłatę kredytu mieszkaniowego solidarnie, a więc do pełnej wysokości; jeśli nie, prosimy wyjaśnić jaka część ww. kredytu obciąża Panią, a jaka drugiego współkredytobiorcę?
Odp. zgodnie z zawartą umową kredytową wszyscy Kredytobiorcy odpowiadali za spłatę kredytu solidarnie.
5)W odniesieniu do kredytu zaciągniętego w 2009 r.:
a)jaki dokładnie cel zaciągnięcia kredytu z 2009 r. został wpisany w umowie kredytowej z bankiem, czy w umowie kredytu wskazano, że kredyt został zaciągnięty na cele mieszkaniowe czy też wskazano inny cel (proszę wskazać jaki np. na dowolny cel, cel inny niż mieszkaniowy);
Odp. w umowie kredytowej z 2009 roku cel kredytu został wpisany następująco:
„1. zakup nieruchomości na rynku pierwotnym na rachunek Dewelopera kwota (…) PLN
2. Ubezpieczenie Tytułu Prawnego i Wad Prawnych Nieruchomości kwota (…) PLN procentowo (...)%
Całkowity koszt kredytu (…) PLN",
b)czy całość środków uzyskanych w związku z ww. kredytem została przeznaczona na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeśli nie to prosimy wskazać na jaki cel zostały przeznaczone pozostałe środki pieniężne;
Odp. Kwota (…) PLN została przeznaczona na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy, kwota (…) PLN została przeznaczona na zakup miejsc postojowych, pozostałe środki pieniężne w kwocie (…) PLN zostały przeznaczone na ubezpieczenie tytułu prawnego i wad prawnych nieruchomości,
c)czy część środków z ww. kredytu została przeznaczona na zakup miejsc postojowych, jeżeli tak to proszę wskazać czy miejsca postojowe są przynależne do zakupionego lokalu mieszkalnego i są wpisane do tej samej księgi wieczystej, czy mają odrębną księgę wieczystą;
Odp. część środków z ww. kredytu została przeznaczona na zakup udziału we współwłasności lokalu garażowego wynoszącego (…) (dwóch miejsc postojowych) za kwotę (…) PLN; miejsca postojowe nie są przynależne do zakupionego lokalu i nie są wpisane do tej samej księgi wieczystej i mają odrębną księgę wieczystą,
d)czy część środków z ww. kredytu została przeznaczona na zakup ubezpieczenia;
Odp. część środków z ww. kredytu została przeznaczona na zakup ubezpieczenia tytułu prawnego i wad prawnych nieruchomości tj. kwota (…) PLN,
e)czy zgodnie z zawartą umową kredytową wszyscy kredytobiorcy odpowiadali za spłatę kredytu mieszkaniowego solidarnie, a więc do pełnej wysokości; jeśli nie, prosimy wyjaśnić jaka część ww. kredytu obciąża Panią, a jaka drugiego współkredytobiorcę?
Odp. zgodnie z zawartą umową kredytową wszyscy Kredytobiorcy odpowiadali za spłatę kredytu solidarnie.
Pytanie
Czy w stanie faktycznym przedstawionym we wniosku oboje Wnioskodawcy będą mieli prawo do skorzystania z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 592; Dz. U. z 2024 r. poz. 1912)?
Państwa stanowisko w sprawie
W Państwa ocenie, umorzoną kwotę wierzytelności z tytułu kredytu nr (…) zaciągniętego w Y Bank S.A. z siedzibą w (…) należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 226 z późn. zm.).
Jednak czy dochód ten będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych należy przeanalizować rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2024 r. poz. 102).
Zgodnie z § 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów:
1.Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:
1)umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:
a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz
b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;
2)otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.
2.Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują:
1)kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);
2)odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;
3)opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.
3.W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 z późn. zm.), zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.
4.W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.
5.Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych:
1)jednego gospodarstwa domowego albo
2)więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2023 r. poz. 1774 i 1843).
6.Przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.
7.W przypadku gdy stroną umowy kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, są co najmniej dwie osoby fizyczne, zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, ma zastosowanie wyłącznie do osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b.
Natomiast z § 3 ww. rozporządzenia wynika, że:
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został:
1)udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz
2)zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz
3)zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Z kolei § 4 ww. rozporządzenia stanowi, że zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2026 r.
Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:
a)nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
b)nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
c)nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
d)budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
e)rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego
- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.
Dochody, od których zaniechano poboru podatku nie są wykazywane w zeznaniach rocznych i nie podlegają opodatkowaniu oraz zgłoszeniu do urzędu skarbowego.
Z powyższego rozporządzenia wynika zatem, że zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe (także refinansowych) i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. rozporządzenia).
Istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy został przeznaczony na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i dotyczył jednej inwestycji mieszkaniowej.
Biorąc pod uwagę przedstawioną analizę rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe należy stwierdzić, że Wnioskodawcy spełniają warunki do zaniechania poboru podatku dochodowego od umorzonej wierzytelności na podstawie ugody zawartej z Y Bank S A. z siedzibą w (…).
W związku z powyższym w stanie faktycznym przedstawionym we wniosku oboje Wnioskodawcy będą mieli prawo do skorzystania z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (Dz. U. z 2022 r. poz. 592; Dz. U. z 2024 r. poz. 1912).
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy.
Zgodnie z jego treścią:
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
W myśl art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29-30cb, art. 30da-30dh, art. 30e-30g, art. 30j-30p oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów.
Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:
Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Jak stanowi art. 11 ust. 1 cytowanej ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 ww. ustawy, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.
Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika. Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.
O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł. Stosownie do przepisów tej ustawy odrębnym źródłem przychodów są określone w art. 10 ust. 1 pkt 9:
inne źródła.
W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W związku z tym każde świadczenie mające realną korzyść majątkową o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.
Przystępując do oceny skutków podatkowych umorzenia zadłużenia (zwolnienia z długu) wynikającego z zaciągniętego przez Państwa kredytu, wskazuję, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.).
Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:
Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo.
Z kolei umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmie, powoduje, że zobowiązanie wygasa.
Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 1071):
Zobowiązanie wygasa, gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje.
Tak więc, dla umorzenia wierzytelności konieczna jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).
Z wyżej wymienionego przepisu Kodeksu cywilnego wynika wprost, że w sytuacji gdy wierzyciel zwalnia dłużnika z długu, a dłużnik zwolnienie przyjmuje dochodzi do wygaśnięcia zobowiązania. Instytucja zwolnienia z długu może odnosić się jedynie do wierzytelności istniejących. Zatem zwolnienie z długu to instytucja prawa cywilnego zmierzającego do umorzenia zobowiązania (zwolnienie z długu ma na celu umorzenie zobowiązania).
Stosownie natomiast do art. 917 Kodeksu cywilnego:
Przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.
Powołana definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne tej instytucji. Po pierwsze, ugoda jest zawierana w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór, co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. Poza tym, zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie podkreśla się szczególną przyczynę prawną ugody. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody.
Zatem, otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Tym samym, umorzona Państwu kwota kredytu na podstawie ugody stanowi dla Państwa przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Umorzoną kwotę wierzytelności z tytułu kredytu należy zakwalifikować do przychodu z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Kwestia zaniechania poboru podatku od kwoty umorzonych wierzytelności została uregulowana w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 102 ze zm.).
Zgodnie z § 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów:
1. Zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot:
1) umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:
a) kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz
b) osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej;
2) otrzymanych przez osobę fizyczną świadczeń z tytułu kredytu mieszkaniowego udzielonego w walucie obcej lub w złotych, lecz nominowanego lub indeksowanego do waluty obcej, w związku z powstaniem przychodu z tytułu zastosowania ujemnego oprocentowania.
2. Kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują:
1) kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);
2) odsetki, w tym odsetki skapitalizowane, i prowizje;
3) opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.
3. W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2022 r. poz. 2647, z późn. zm.), zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.
4. W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zastąpiony kredytem refinansowym lub gdy na jego spłatę został zaciągnięty kredyt konsolidacyjny, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje odpowiednio kwotę wierzytelności z tytułu kredytu refinansowego lub konsolidacyjnego w części odpowiadającej kwocie wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.
5. Przez jedną inwestycję mieszkaniową, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych:
1) jednego gospodarstwa domowego albo
2) więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz.U. z 2023 r. poz. 1774 i 1843).
6. Przez jedno gospodarstwo domowe, o którym mowa w ust. 5, rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.
7. W przypadku gdy stroną umowy kredytu mieszkaniowego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, o której mowa w ust. 1 pkt 1 lit. a, są co najmniej dwie osoby fizyczne, zaniechanie poboru podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, ma zastosowanie wyłącznie do osób, o których mowa w ust. 1 pkt 1 lit. b.
Natomiast z § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia wynika, że:
Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został:
1) udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz
2) zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz
3) zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Z kolei § 4 cytowanego rozporządzenia stanowi, że:
Zaniechanie, o którym mowa w § 1 i § 2, ma zastosowanie do dochodów (przychodów) uzyskanych od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2026 r.
Zgodnie z treścią art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za wydatki poniesione na cele, o których mowa w ust. 1 pkt 131, uważa się wydatki poniesione na:
a) nabycie budynku mieszkalnego, jego części lub udziału w takim budynku, lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem,
b) nabycie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie, prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziału w takim prawie,
c) nabycie gruntu pod budowę budynku mieszkalnego lub udziału w takim gruncie, prawa użytkowania wieczystego takiego gruntu lub udziału w takim prawie, w tym również z rozpoczętą budową budynku mieszkalnego, oraz nabycie innego gruntu lub udziału w gruncie, prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, jeżeli w okresie, o którym mowa w ust. 1 pkt 131, grunt ten zmieni przeznaczenie na grunt pod budowę budynku mieszkalnego,
d) budowę, rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub remont własnego budynku mieszkalnego, jego części lub własnego lokalu mieszkalnego,
e) rozbudowę, nadbudowę, przebudowę lub adaptację na cele mieszkalne własnego budynku niemieszkalnego, jego części, własnego lokalu niemieszkalnego lub własnego pomieszczenia niemieszkalnego
- położonych w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego albo w Konfederacji Szwajcarskiej.
Dochody, od których zaniechano poboru podatku nie są wykazywane w zeznaniach rocznych i nie podlegają opodatkowaniu oraz zgłoszeniu do urzędu skarbowego.
Z powyższego wynika zatem, że zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a) inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. rozporządzenia). Kwota ww. wierzytelności może przy tym obejmować kapitał, odsetki, a także prowizje oraz poniesione opłaty niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.
Istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy został przeznaczony na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na inne wydatki, zaniechanie obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego wyłącznie w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.
Zatem, omawiane rozporządzenie odwołuje się w swej treści do art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, wskazując – że główną przesłanką do skorzystania z zaniechania poboru podatku jest przeznaczenie kredytu na wydatki, o których mowa w tym artykule. Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie określa - kiedy i jak długo podatnik powinien mieszkać w nabytym lokalu mieszkalnym, żeby nastąpiła realizacja celu mieszkaniowego.
Podkreślenia wymaga, że prawo do zaniechania poboru podatku jest wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, dlatego do interpretacji przepisów ustanawiających to prawo należy stosować wykładnię ścisłą, która nie wychodzi poza literalne brzmienie przepisów.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że:
1)w 2007 r. zawarli Państwo umowę przedwstępną ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i jego sprzedaży oraz przedwstępną umowę sprzedaży udziału we własności lokalu użytkowego stanowiącego garaż;
2)na sfinansowanie tej inwestycji zaciągnęli Państwo kredyt hipoteczny w 2008 roku, umowa określała przeznaczenie kredytu jako zakup nieruchomości na rynku pierwotnym i kwota ta została wpłacona na rachunek dewelopera realizującego inwestycję;
3)zmienili Państwo plany w stosunku do zakupu mieszkania i postanowili nabyć inne większe mieszkanie w tej samej inwestycji dewelopera;
4)w 2009 r. rozwiązali Państwo umowę przedwstępną ustanowienia odrębnej własności lokalu mieszkalnego i jego sprzedaży oraz przedwstępną umowę sprzedaży udziału we własności lokalu użytkowego stanowiącego garaż oraz zawarli umowę przedwstępną ustanowienia odrębnej własności innego lokalu mieszkalnego i jego sprzedaży oraz przedwstępną umowę sprzedaży udziału lokalu garażowego;
5)w celu sfinansowania różnicy pomiędzy ceną nabycia nowego lokalu mieszkalnego wraz z garażem a uiszczoną kwotą zaciągnęli Państwo kredyt podpisując w 2009 roku umowę kredytu hipotecznego, umowa określała cel kredytowania jako zakup nieruchomości na rynku pierwotnym i ubezpieczenie tytułu prawnego i wad prawnych nieruchomości;
6)w 2010 r. nabyli Państwo lokal mieszkalny wraz z dwoma miejscami postojowym w garażu podziemnym;
7)w 2014 roku zawarli Państwo z bankiem umowę kredytu na refinansowanie zadłużenia czyli na refinansowanie obu ww. wymienionych kredytów mieszkaniowych zaciągniętych na zakup lokalu mieszkalnego;
8)od dnia nabycia do chwili obecnej nieprzerwanie mieszkają Państwo razem oraz z czwórką swoich dzieci w ww. lokalu mieszkalnym;
9)w 2025 r. zawarli Państwo z bankiem ugodę, która obejmuje m.in. zwolnienie przez bank Państwa z długu (umorzenie zadłużenia kredytu);
10)kredyty były zaciągnięte na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej;
11)nigdy nie korzystali Państwo z zaniechania poboru podatku dochodowego od umorzonych kwot kredytu hipotecznego;
12)całość środków uzyskanych z kredytu zaciągniętego w 2008 r. została przekazana na rachunek dewelopera i zaliczona została na poczet ceny za nabycie nowego lokalu mieszkalnego wraz z garażem;
13)w odniesieniu do kredytu zaciągniętego w 2009 r.: kwota (…) PLN została przeznaczona na własne cele mieszkaniowe, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy, kwota (…) PLN została przeznaczona na zakup miejsc postojowych, pozostałe środki pieniężne w kwocie (…) PLN zostały przeznaczone na ubezpieczenie tytułu prawnego i wad prawnych nieruchomości;
14)miejsca postojowe nie są przynależne do zakupionego lokalu i nie są wpisane do tej samej księgi wieczystej i mają odrębną księgę wieczystą.
Z § 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe jasno wynika, że kredyt mieszkaniowy powinien zostać zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego kredyty mieszkaniowe powinny zostać zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej.
Przy czym, przez jedną inwestycję mieszkaniową, rozumie się inwestycję, której celem jest zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych: jednego gospodarstwa domowego albo więcej niż jednego gospodarstwa domowego, w przypadku gdy osoby fizyczne mające zajmować wspólnie jeden budynek mieszkalny, nie mniej niż jedna osoba fizyczna z każdego takiego gospodarstwa, są osobami zaliczonymi do I grupy podatkowej w rozumieniu art. 14 ust. 3 pkt 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.
Natomiast przez jedno gospodarstwo domowe rozumie się gospodarstwo prowadzone przez osobę fizyczną zajmującą jeden lokal mieszkalny albo jeden budynek mieszkalny jednorodzinny, samodzielnie lub wspólnie z innymi osobami stale z nią zamieszkującymi i gospodarującymi.
Zatem z ww. rozporządzenia wynika wprost, że aby kwota umorzona mogła skorzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie omawianego rozporządzenia - to w przypadku dwóch kredytów hipotecznych - powinny one zostać zaciągnięte na jedną inwestycję mieszkaniową.
W związku z tym, że w 2014 r. zawarli Państwo umowę kredytu na refinansowanie zadłużenia, czyli na refinansowanie obu wymienionych we wniosku kredytów mieszkaniowych to należy zauważyć, że pojęcia kredyt refinansowy i kredyt na refinansowanie nie są tożsame.
Zaciągnięcie kredytu na refinansowanie jest to zdarzenie rozumiane jako operacja pieniężna, polegająca na wykorzystaniu zewnętrznych funduszy pieniężnych w celu zastąpienia środków pierwotnie wydatkowanych na jakiś cel.
Pojęcie kredyt refinansowy implikuje konieczność wcześniejszego zaciągnięcia kredytu, aby później możliwym było zaciągnięcie kredytu refinansowego na jego spłatę. Zatem czynność refinansowania zakupu kredytem hipotecznym należy odróżnić od zaciągnięcia kredytu refinansowego. Kredyt refinansowy przeznaczony jest na spłatę wcześniej zaciągniętego kredytu hipotecznego i jest on zabezpieczony na podstawie wartości aktualnie posiadanej nieruchomości. Natomiast zwrot „refinansowanie” oznacza operację pieniężną polegającą na uzyskaniu zewnętrznych źródeł finansowania w celu zastąpienia środków własnych, które zostały wydatkowane na jakiś cel. W rezultacie, pierwotnie wydatkowane środki pieniężne mogą być niejako „ponownie” wykorzystane na dowolny cel. Środki z kredytu na refinansowanie niejako zastępują środki uprzednio wydatkowane z własnych zasobów.
Z powyższego wynika, że analizowane zaniechanie może mieć zastosowanie w przypadku umorzenia kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych lub w przypadku umorzenia kredytu refinansowego w sytuacji, gdy został on zaciągnięty na refinansowanie (zastąpienie) kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na te wydatki.
Przepis ten nie odnosi się natomiast do kredytów hipotecznych zaciągniętych na refinansowanie środków własnych poniesionych na cele mieszkaniowe. Tego rodzaju wydatek nie został wymieniony w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zatem przychód uzyskany przez Państwa z tytułu umorzenia kredytu z 2014 r. celem, którego było refinansowanie kredytów hipotecznych, w części która odpowiada wydatkom poniesionym na nabycie lokalu mieszkalnego, będzie korzystał z zaniechania poboru podatku dochodowego.
Z § 1 ust. 3 omawianego rozporządzenia Ministra Finansów jasno wynika, że w przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, zaniechanie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.
Zatem istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy został przeznaczony na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W przypadku gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na inne wydatki, zaniechanie obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego wyłącznie w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.
W art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w lit. a zostało wymienione m.in. nabycie lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość lub udziału w takim lokalu, a także na nabycie gruntu lub udziału w gruncie albo prawa użytkowania wieczystego gruntu lub udziału w takim prawie, związanych z tym budynkiem lub lokalem.
Zatem do kwoty umorzonej wierzytelność dotyczącej tej części kredytu, która odpowiada wydatkom poniesionym na nabycie lokalu mieszkalnego znajdzie zastosowania zaniechanie poboru podatku dochodowego.
Powyższym przepisem nie zostało natomiast literalnie objęte nabycie miejsca parkingowego, garażu czy komórki lokatorskiej. Jednocześnie ustawodawca nie zawarł w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych precyzyjnej definicji lokalu mieszkalnego.
W związku z powyższym zasadnym jest przeanalizowanie definicji lokalu mieszkalnego wynikającej z ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 1048).
W myśl art. 2 ust. 2 ww. ustawy:
Samodzielnym lokalem mieszkalnym, w rozumieniu ustawy, jest wydzielona trwałymi ścianami w obrębie budynku izba lub zespół izb przeznaczonych na stały pobyt ludzi, które wraz z pomieszczeniami pomocniczymi służą zaspokajaniu ich potrzeb mieszkaniowych. Przepis ten stosuje się odpowiednio również do samodzielnych lokali wykorzystywanych zgodnie z przeznaczeniem na cele inne niż mieszkalne.
Z kolei, zgodnie z art. 2 ust. 4 ww. ustawy:
Do lokalu mogą przynależeć, jako jego części składowe, pomieszczenia, choćby nawet do niego bezpośrednio nie przylegały lub były położone w granicach nieruchomości gruntowej poza budynkiem, w którym wyodrębniono dany lokal, a w szczególności: piwnica, strych, komórka, garaż, zwane dalej "pomieszczeniami przynależnymi".
Zatem możliwość uznania za wydatek, o którym mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 lit. a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, całej kwoty wydatkowanej na zakup nowej nieruchomości wraz z miejscem parkingowym czy garażem, uzależniona jest od tego, czy miejsce postojowe, garaż, komórka lokatorska są przynależne do lokalu mieszkalnego. Jeśli miejsce postojowe czy komórka lokatorska spełniają ten warunek – wówczas całość wydatków może zostać uznana za wydatki na cel mieszkaniowy, o którym mowa w tym przepisie. Jeśli natomiast definicja „pomieszczenia przynależnego” nie zostanie spełniona i komórka lokatorska, garaż, miejsce postojowe będzie stanowić odrębną nieruchomość i tym samym mogłyby stanowić odrębny przedmiot obrotu, wówczas wydatkiem na cel mieszkaniowy będzie wyłącznie ta część należności, która odpowiada wartości samego lokalu mieszkalnego.
Jak wyjaśnili Państwo w uzupełnieniu wniosku, miejsca postojowe nie są przynależne do zakupionego lokalu i nie są wpisane do tej samej księgi wieczystej i mają odrębną księgę wieczystą. Nie mogą zatem zostać uznane za pomieszczenia przynależne do zakupionego lokalu mieszkalnego.
Oznacza to, że w tej części nie był to kredyt udzielony Państwu przez bank na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Tym samym do kwoty umorzonej wierzytelności dotyczącej tej części kredytu, która przeznaczona została na zakup miejsc postojowych, nie znajdzie zastosowania zaniechanie poboru podatku dochodowego.
Z wniosku wynika ponadto, że środki z kredytu zaciągniętego w 2009 r. zostały przeznaczone również na ubezpieczenie tytułu prawnego i wad prawnych nieruchomości.
Odnosząc się do powyższego należy mieć na uwadze, że z literalnego brzmienia cytowanego wcześniej § 1 ust. 2 rozporządzenia wynika, że kwotami wierzytelności, które mogą korzystać z zaniechania są kwoty kapitału, odsetek, prowizji i opłat niezbędnych do zawarcia kredytu mieszkaniowego, zaś „koszty usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń” nie mogą z tego zaniechania skorzystać.
Zatem do kwoty umorzonej wierzytelności w części dotyczącej sfinansowania ubezpieczenia, nie znajdzie zastosowania zaniechanie poboru podatku dochodowego. Wydatki związane z ubezpieczeniami zostały na wprost wyłączone z zaniechania
Reasumując:
1)umorzona Państwu kwota kredytu na podstawie ugody stanowi dla Państwa przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych;
2)do kwoty umorzonej wierzytelność dotyczącej tej części kredytu, która odpowiada wydatkom poniesionym na nabycie lokalu mieszkalnego znajdzie zastosowania zaniechanie poboru podatku dochodowego;
3)do kwoty umorzonej wierzytelności dotyczącej tej części kredytu, która przeznaczona została na zakup miejsc postojowych, nie znajdzie zastosowania zaniechanie poboru podatku dochodowego;
4)do kwoty umorzonej wierzytelności w części dotyczącej sfinansowania ubezpieczenia, nie znajdzie zastosowania zaniechanie poboru podatku dochodowego.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
Pani AC (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.
