Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe w części dotyczącej możliwości zastosowania zwolnienia na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120a ustawy o PIT w odniesieniu do wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu i nieprawidłowe w pozostałej części.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

16 września 2025 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

I. [Wnioskodawczyni]

Wnioskodawczyni („Wnioskodawczyni”) posiada miejsce zamieszkania na terytorium Polski oraz ma nieograniczony obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych („podatek PIT”). Wnioskodawczyni jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług czynnym („podatek VAT”). Wnioskodawczyni prowadzi działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji Działalności Gospodarczej. Jednocześnie Wnioskodawczyni jest rolnikiem prowadzącym gospodarstwo rolne.

II. [Nieruchomość]

Wnioskodawczyni jest właścicielem nieruchomości stanowiącej działkę gruntu nr A (…) o obszarze wynoszącym (...) ha, położonej w miejscowości (…), gmina (…), powiat (…), województwo (…) („Nieruchomość”). Dla Nieruchomości prowadzona jest księga wieczysta nr (…) prowadzona przez Sąd Rejonowy (…) Wydział (...). Zgodnie z treścią działu II księgi wieczystej nr (…) wpis własności na rzecz Wnioskodawczyni nastąpił w związku z przeniesieniem własności przy odłączeniu działki nr A z księgi wieczystej (…).

W dziale III księgi wieczystej Nieruchomości wpisane jest na rzecz spółki pod firmą: (…) sp. z o.o. ograniczone prawo rzeczowe o treści: „nieodpłatna i na czas nieoznaczony służebność przesyłu w rozumieniu art. 305¹ Kodeksu cywilnego, na rzecz spółki ujawnionej w podrubryce 3.4.4 i jej następców prawnych, polegająca na:

1)prawie posadowienia, eksploatacji, remontów, budowy, przebudowy, rozbudowy i korzystania z urządzeń energetycznych zlokalizowanych na wyżej opisanej działce numer A, to jest linii kablowej nn (...) kv o długości (...) m w strefie służebności o szerokości (...) m, zgodnie z ich przeznaczeniem oraz ich likwidacji,

2)prawie całodobowego, nieutrudnionego dostępu (wejścia, wjazdu, przechodu, przejazdu, dojścia, dojazdu), pracowników spółki (…) sp. z o.o. oraz osób i podmiotów działających z upoważnienia spółki, wraz z niezbędnym sprzętem, do przedmiotowych urządzeń elektroenergetycznych,

3)prawie dokonywania przez właściciela urządzeń lub osoby działające w jego imieniu czynności związanych z realizacją praw określonych wyżej, polegających w szczególności na dokonywaniu oględzin, przeglądów, kontroli, pomiarów, napraw, konserwacji, modernizacji, demontażu, rozbiórki, wymiany, odbudowy, dołożenia w pasie służebności przesyłu dodatkowych linii elektroenergetycznych, usuwaniu awarii i jej skutków oraz usuwaniu drzew, krzewów i gałęzi zagrażających funkcjonowaniu urządzeń, a także innych niezbędnych prac związanych z wykonywaniem nowych przyłączy i wprowadzaniem nowych linii elektroenergetycznych,

4)powstrzymywaniu się przez każdoczesnych właścicieli, użytkowników wieczystych, posiadaczy i użytkowników nieruchomości od działań, które utrudniłyby lub uniemożliwiłyby dostęp do wyżej wymienionych urządzeń oraz dokonywania nasadzeń drzew i krzewów, szczególnie o rozbudowanym systemie korzeniowym, umieszczania obiektów budowlanych oraz innego zagospodarowania nieruchomości, zagrażającego funkcjonowaniu urządzeń energetycznych, a także od innych działań w jakikolwiek sposób pozostających w sprzeczności z funkcjonowaniem tych urządzeń lub dostępem do nich,

5)zgodnie z §4 aktu będącego podstawą wpisu.”

Nieruchomość była nabyta oraz wykorzystywana przez Wnioskodawczynię wyłącznie do celów działalności rolniczej. Nieruchomość nie była wykorzystywana do celów działalności gospodarczej Wnioskodawczyni oraz działalności opodatkowanej lub zwolnionej z podatku VAT.

Nieruchomość nie jest objęta Miejscowym Planem Zagospodarowania Przestrzennego. Nieruchomość nie jest zabudowana. Przez Nieruchomość przebiega sieć elektroenergetyczna oraz sieć gazowa będące własnością przedsiębiorstwa przesyłowego.

III. [Oferta ustanowienia służebności przesyłu na Nieruchomości]

Spółka (…) SA - jako przedsiębiorca - złoży Wnioskodawczyni jako właścicielce Nieruchomości ofertę zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu („Oferta") (w formie aktu notarialnego), na mocy której:

1)Wnioskodawczyni ustanowi na rzecz spółki (…) Spółka Akcyjna z siedzibą w (…) (KRS (…)) („Spółka”), na będącej jej własnością Nieruchomości odpłatną i na czas nieoznaczony służebność przesyłu w rozumieniu art. 305¹ Kodeksu Cywilnego, uprawniającą Spółkę do:

a)korzystania z infrastruktury przesyłowej w zakresie zgodnym z założonymi i przeprowadzonymi na Nieruchomości przewodami i urządzeniami służącymi do przesyłu gazu ziemnego, to jest gazociągu wysokiego ciśnienia: (…) relacji (…) (zgodnie z przebiegiem trasy gazociągu oznaczonym na mapie) w zakresie zgodnym z przeznaczeniem tych urządzeń oraz przepisami prawa,

b)swobodnego wstępu służb technicznych wraz ze sprzętem na Nieruchomość, w pasie o szerokości (...) m, to jest po (...) m na każdą stronę od osi opisanego wyżej gazociągu, wolnym od jakichkolwiek obiektów terenowych, budowli, składów, magazynów, drzew lub krzewów - w celu: eksploatacji, modernizacji, przebudowy, wymiany, naprawy, remontu, konserwacji, kontroli i znaczenia trasy gazociągu wysokiego ciśnienia oraz elementów mu towarzyszących (w tym słupki znacznikowe), przy czym powierzchnia Nieruchomości, na której wykonywana będzie powyższa służebność obejmować będzie obszar (...) m², zgodnie z mapą stanowiącą Załącznik do Oferty), a każdoczesny właściciel Nieruchomości zobowiązany jest do każdorazowego udostępnienia Nieruchomości na potrzeby remontu lub przebudowy gazociągu, w pasie montażowym wynikającym z zakresu i technologii prowadzenia robót budowlanych;

2)w przypadku dokonania podziału geodezyjnego Nieruchomości, w wyniku którego zostaną wydzielone działki gruntu położone poza obszarem, o którym mowa w pkt 1) lit. b), oraz zbycia nowo wydzielonych działek gruntu na rzecz osób trzecich, właściciel Nieruchomości (w tym Wnioskodawczyni) zobowiązany będzie pisemnie poinformować osoby, które nabędą własność nieruchomości powstałych w wyniku podziału geodezyjnego Nieruchomości o zlokalizowanych odpowiednio na Nieruchomości przewodach i urządzeniach służących do przesyłu gazu ziemnego, to jest opisanego wyżej gazociągu, słupkach znacznikowych i wynikających z tego faktu ograniczeniach w możliwości zabudowy działek sąsiednich;

3)właściciel Nieruchomości (w tym Wnioskodawczyni) zobowiązany będzie korzystać z niej zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami;

4)umowa o ustanowienie służebności przesyłu zawarta w wyniku przyjęcia Oferty zastąpi wszelkie dotychczasowe postanowienia i porozumienia zawarte pomiędzy stronami w sprawie ustanowienia powyższych służebności i z tego tytułu strony nie będą mieć względem siebie żadnych dalszych roszczeń;

5)ustalone przez strony jednorazowe wynagrodzenie za ustanowienie powyższej służebności przesyłu wynosić będzie kwotę (...) zł; wynagrodzenie to Spółka zobowiązana będzie zapłacić Wnioskodawczyni w terminie 30 dni od dnia otrzymania przez Spółkę dokumentów potwierdzających przyjęcie przez Wnioskodawczynię Oferty; powyższe wynagrodzenie zaspokaja w pełni wszelkie roszczenia Wnioskodawczyni związane z służebnością przesyłu i jej posiadaniem przez Spółkę; za dzień zapłaty należy rozumieć dzień uznania rachunku bankowego wskazanego przez Wnioskodawczynię w oświadczeniu o przyjęciu oferty, kwotą zapłaty;

6)Wnioskodawczyni zrzeka się wszelkich roszczeń w stosunku do Spółki przekraczających kwotę (...) zł, a wynikających z bezumownego korzystania z Nieruchomości w przeszłości; kwotę (...) zł Spółka zobowiązana będzie zapłacić Wnioskodawczyni w terminie 30 dni od dnia otrzymania przez Spółkę dokumentów potwierdzających przyjęcie przez Wnioskodawczynię Oferty, przy czym kwota ta zaspokaja w pełni opisane w niniejszym punkcie roszczenia Wnioskodawczyni; za dzień zapłaty należy rozumieć dzień uznania rachunku bankowego wskazanego przez Wnioskodawczynię w oświadczeniu o przyjęciu oferty kwotą zapłaty;

7)w zamian za korzystanie z Nieruchomości na potrzeby realizacji robót budowlanych, w zakresie, w jakim powierzchnia zajęcia Nieruchomości, wykroczy poza obszar wskazany na mapie stanowiącej Załącznik do Oferty, Spółka wypłaci Wnioskodawczyni dodatkowe wynagrodzenie w wysokości ustalonej przez rzeczoznawcę majątkowego wskazanego przez Spółkę, odpowiadające powierzchni zajęcia Nieruchomości ponad wyznaczony obszar; ponadto, w przypadku prowadzenia na Nieruchomości robót budowlanych, Wnioskodawczyni otrzyma od Spółki odszkodowanie za ewentualne szkody rolne powstałe na Nieruchomości w wyniku realizacji tych robót; termin wypłaty wynagrodzenia i odszkodowania, o których mowa w niniejszym punkcie wynosi 60 dni od dnia otrzymania przez Spółkę wycen od wyżej wskazanych rzeczoznawców.

Przed złożeniem Oferty, w dniu 5 czerwca 2025 r. odbyło się posiedzenie negocjacyjne Wnioskodawczyni oraz Spółki, które dotyczyło zgłoszonego roszczenia Wnioskodawczyni w przedmiocie korzystania z Nieruchomości (z posiedzenia sporządzono protokół), którego konsekwencją jest Oferta.

Spółka przed przedstawieniem Oferty, korzystała z Nieruchomości bezumownie i nieodpłatnie. Ze względu na to, że Spółka była pod presją czasu (wcześniej uzgodnione wyłączenia, umowa z wykonawcą), po podpisaniu Protokołu w czerwcu 2025 r. Wnioskodawczyni nieodpłatnie udzieliła zgody na dysponowanie Nieruchomością w celu przebudowy odcinka gazociągu, ponieważ było to w interesie Gminy (…) i odbiorców gazu.

Pytania

1)Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawczyni, wskazujące, że w przypadku ustanowienia służebności przesyłu na Nieruchomości przez Wnioskodawczynię i otrzymania z tego tytułu wynagrodzenia, o którym mowa w Ofercie, tj. (i) jednorazowego wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu, (ii) wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z Nieruchomości w przeszłości, (iii) dodatkowego wynagrodzenia w wysokości ustalonej przez rzeczoznawcę majątkowego wskazanego przez Spółkę, odpowiadającego powierzchni zajęcia Nieruchomości, (iv) odszkodowania za ewentualne szkody rolne powstałe na Nieruchomości w wyniku realizacji robót budowlanych ponad wyznaczony obszar, Wnioskodawczyni nie będzie podatnikiem podatku VAT w zakresie tej czynności, Wnioskodawczyni nie będzie podatnikiem podatku VAT w zakresie tej czynności, w konsekwencji czego czynność taka nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT?

2)Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawczyni, wskazujące, że w przypadku ustanowienia służebności przesyłu na Nieruchomości przez Wnioskodawczynię i otrzymania z tego tytułu wynagrodzenia, o którym mowa w Ofercie, tj. (i) jednorazowego wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu, (ii) wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z Nieruchomości w przeszłości, (iii) dodatkowego wynagrodzenia w wysokości ustalonej przez rzeczoznawcę majątkowego wskazanego przez Spółkę, odpowiadającego powierzchni zajęcia Nieruchomości, (iv) odszkodowania za ewentualne szkody rolne powstałe na Nieruchomości w wyniku realizacji robót budowlanych ponad wyznaczony obszar, Wnioskodawczyni nie będzie podatnikiem podatku VAT w zakresie tej czynności, wynagrodzenie będzie wolne od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120a ustawy o PIT?

Niniejsza interpretacja stanowi odpowiedź w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, w zakresie podatku od towarów i usług zostanie wydane odrębne rozstrzygniecie.

Pani stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawczyni, prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawczyni, wskazujące, że w przypadku ustanowienia służebności przesyłu na Nieruchomości przez Wnioskodawczynię i otrzymania z tego tytułu wynagrodzenia, o którym mowa w Ofercie, tj. (i) jednorazowego wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu, (ii) wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z Nieruchomości w przeszłości, (iii) dodatkowego wynagrodzenia w wysokości ustalonej przez rzeczoznawcę majątkowego wskazanego przez Spółkę, odpowiadającego powierzchni zajęcia Nieruchomości, (iv) odszkodowania za ewentualne szkody rolne powstałe na Nieruchomości w wyniku realizacji robót budowlanych ponad wyznaczony obszar, wynagrodzenie to będzie wolne od podatku dochodowego na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120a ustawy o PIT.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy o PIT, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120a ustawy o PIT, wolne od podatku dochodowego jest wynagrodzenie otrzymane za ustanowienie służebności przesyłu w rozumieniu przepisów prawa cywilnego.

W myśl art. 305¹ Kodeksu cywilnego, nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

Urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego, to urządzenia służące do doprowadzania lub odprowadzania płynów, pary, gazu, energii elektrycznej oraz inne urządzenia podobne.

Stosownie do art. 305² § 1 Kodeksu cywilnego, jeżeli właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, przedsiębiorca może żądać jej ustanowienia za odpowiednim wynagrodzeniem.

Z art. 305² § 2 Kodeksu cywilnego wynika, że jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, właściciel nieruchomości może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu.

Służebność przesyłu jest ustanawiana na rzecz przedsiębiorcy za odpowiednim wynagrodzeniem należnym od przedsiębiorcy na rzecz właściciela nieruchomości obciążonej. Wymaga to zawarcia stosownej umowy przez zainteresowane strony albo wydania konstytutywnego orzeczenia sądu (postanowienia) zapadającego na wniosek strony występującej z roszczeniem o ustanowienie służebności przesyłu.

Mając na uwadze powyższe, wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu (w tym ewentualnie odszkodowanie za szkody rolne) otrzymane przez Wnioskodawczynię stanowić będzie przychód korzystający ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120a ustawy o PIT. W konsekwencji Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego z tego tytułu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Z przepisu tego wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku.

Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest pojęcie przychodu. Ten z kolei jest definiowany przez ustawodawcę w art. 11 ust. 1 ustawy:

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

Odrębnym źródłem przychodów są m.in. określone w art. 10 ust. 1 pkt 9 „inne źródła”.

W myśl art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie w tym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że katalog przychodów z innych źródeł ma otwarty charakter – nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe, które można przypisać do tego źródła.

Nie oznacza to jednak, że wszystkie świadczenia uzyskiwane przez podatnika podlegają opodatkowaniu. Niektóre z nich, wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych określonym w art. 21 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, korzystają ze zwolnienia od podatku.

Korzystanie z każdej preferencji podatkowej, w tym zwolnienia od podatku, jest możliwe wyłącznie w sytuacji, gdy spełnione są wszelkie przesłanki określone w przepisie stanowiącym podstawę prawną danej preferencji.

Powzięła Pani wątpliwość, czy w przypadku ustanowienia służebności przesyłu na Nieruchomości i otrzymania z tego tytułu wynagrodzenia w postaci jednorazowego wynagrodzenia za ustanowienie służebności przesyłu, wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z Nieruchomości w przeszłości, dodatkowego wynagrodzenia w wysokości ustalonej przez rzeczoznawcę majątkowego wskazanego przez Spółkę, odpowiadającego powierzchni zajęcia Nieruchomości, odszkodowania za ewentualne szkody rolne powstałe na Nieruchomości w wyniku realizacji robót budowlanych ponad wyznaczony obszar, wynagrodzenie to jest zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie art. 21 ust. 1 pkt 120a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl art. 305¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U z 2025 r. poz. 1071):

Zgodnie z art. 49 § 1 Kodeksu cywilnego, to:

Stosownie do art. 305² § 1 i 2 Kodeksu cywilnego:

Służebność przesyłu jest ustanawiana na rzecz przedsiębiorcy za odpowiednim wynagrodzeniem należnym od przedsiębiorcy na rzecz właściciela nieruchomości obciążonej. Wymaga to zawarcia stosownej umowy przez zainteresowane strony albo wydania konstytutywnego orzeczenia sądu (postanowienia) zapadającego na wniosek strony występującej z roszczeniem o ustanowienie służebności przesyłu.

Mając na uwadze powyższe stwierdzam, że jednorazowe wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu będzie stanowić dla Pani przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy. Jednakże przychód ten korzysta ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji nie jest Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego z tego tytułu.

W odniesieniu do wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z Nieruchomości w przeszłości wyjaśniam, że zagadnienia dotyczące bezumownego korzystania z rzeczy zostały uregulowane w ustawie Kodeks cywilny.

Zgodnie z art. 224 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego:

W myśl art. 225 ww. Kodeksu cywilnego:

Zgodnie zatem z art. 224 § 2 w związku z art. 225 ww. Kodeksu, samoistny posiadacz jest m.in. obowiązany względem właściciela do wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy (bezumowne), w tym wypadku nieruchomości stanowiącej własność podatnika.

W orzecznictwie przyjmuje się, że wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z nieruchomości nie stanowi odszkodowania, lecz sposób regulowania stosunków między właścicielem a nieuprawnionym posiadaczem, ochronę interesów właściciela i przywracania zakłóconej równowagi między tymi podmiotami. Wynagrodzenie to ułatwia właścicielowi osiągnięcie celu gospodarczego polegającego na zrównaniu jego stanu majątkowego do poziomu, który można byłoby osiągnąć, gdyby właściciel z niej mógł korzystać.

Zarówno powstanie roszczenia o wynagrodzenie za korzystanie z rzeczy, jak i wysokość tego wynagrodzenia nie zależy od tego, czy właściciel w rzeczywistości poniósł jakiś uszczerbek, a posiadacz uzyskał jakąś korzyść. O wysokości należnego właścicielowi wynagrodzenia decydują stawki rynkowe za korzystanie z danego rodzaju rzeczy i czas posiadania rzeczy przez adresata roszczenia. Wynagrodzenie za bezumowne korzystanie nie jest i nie może być zadośćuczynieniem lub odszkodowaniem z tytułu pozbawienia posiadania rzeczy, wiąże się bowiem z faktem wykonywania posiadania samoistnego (art. 225 Kodeksu cywilnego), a nie wyrządzeniem krzywdy czy szkody w jakiejkolwiek postaci.

Tym samym świadczenie (wynagrodzenie) przysługujące z tytułu bezumownego korzystania z rzeczy, nie jest naprawieniem szkody ani krzywdy wyrządzonej właścicielowi, lecz zapłatą za korzystanie z jego rzeczy, którą korzystający z rzeczy musiałby uiścić właścicielowi, gdyby to korzystanie oparte było na istniejącej podstawie prawnej; a więc tym co uzyskałby właściciel, gdyby rzecz oddał w odpłatne korzystanie na podstawie ważnego stosunku prawnego. W związku z powyższym, tak wypłacone świadczenie nie jest odszkodowaniem, ani zadośćuczynieniem, do którego miałyby zastosowanie przepisy prawa cywilnego regulujące wysokość lub zasady ustalania roszczeń odszkodowawczych.

Wobec powyższego stwierdzam, że wynagrodzenie za bezumowne korzystanie z Nieruchomości w przeszłości stanowi dla Pani przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy., który nie może korzystać ze zwolnienia z art. 21 ust. 1 pkt 120a ustawy, gdyż nie jest to wynagrodzenie z tytułu ustanowienia służebności przesyłu, ale wynagrodzenie z tytułu korzystania z tej nieruchomości w przeszłości.

Odnosząc się natomiast do odszkodowania za ewentualne szkody rolne powstałe na Nieruchomości w wyniku realizacji robót budowlanych ponad wyznaczony obszar, wskazuję, że zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt 120 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Powołany art. 143 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1145 ze zm.) stanowi, że:

Wskazuję przy tym, że ww. zwolnienie przysługuje tylko i wyłącznie posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego, którego to pojęcia ustawa o podatku dochodowym nie definiuje bezpośrednio. W celu wyjaśnienia tej kwestii wskazuje jednak w art. 2 ust. 4 ww. ustawy, że:

Stosownie do art. 1 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1344):

Natomiast art. 2 ust. 1 ww. ustawy stanowi, że:

W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W myśl art. 2 ust. 2 ww. ustawy:

We wniosku wskazała Pani, że jest Pani rolnikiem prowadzącym gospodarstwo rolne. Nieruchomość, została przez Panią nabyta oraz wykorzystywana do celów działalności rolniczej.

Mając powyższe na względzie stwierdzam, że przychód uzyskany z odszkodowania za ewentualne szkody rolne powstałe na Nieruchomości w wyniku realizacji robót budowlanych ponad wyznaczony obszar będzie rekompensował utracone oraz przyszłe obniżone plony prowadzonej przez Panią działalności rolniczej. Szkody dotyczą działalności rolniczej, dlatego też odszkodowanie jest pośrednio wynikiem tej działalności. Działalność rolnicza jest więc źródłem powstania przychodu z tytułu odszkodowania. W takim przypadku, na mocy art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskane przychody są wyłączone z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

W kwestii dodatkowego wynagrodzenia w wysokości ustalonej przez rzeczoznawcę majątkowego wskazanego przez Spółkę, odpowiadającego powierzchni zajęcia Nieruchomości, wyjaśniam, że wartości tego wynagrodzenia, nie można uznać za wynagrodzenie za ustanowienie służebności przesyłu.

Jak Pani wskazała jest to dodatkowe wynagrodzenie, w wysokości ustalonej przez rzeczoznawcę majątkowego wskazanego przez Spółkę w zamian za korzystanie z Nieruchomości na potrzeby realizacji robót budowlanych, w zakresie, w jakim powierzchnia zajęcia Nieruchomości, wykroczy poza obszar wskazany na mapie stanowiącej Załącznik do Oferty. W punkcie 1 Oferty wskazano, że ustanowi Pani na Nieruchomości odpłatną i na czas nieoznaczony służebność przesyłu, uprawniającą Spółkę do korzystania z infrastruktury przesyłowej w zakresie zgodnym z założonymi i przeprowadzonymi na Nieruchomości przewodami i urządzeniami służącymi do przesyłu gazu ziemnego i swobodnego wstępu służb technicznych wraz ze sprzętem na Nieruchomość, w pasie o szerokości (...) m, to jest po (...) m na każdą stronę od osi opisanego wyżej gazociągu, (…), przy czym powierzchnia Nieruchomości, na której wykonywana będzie powyższa służebność obejmować będzie obszar (...) m², zgodnie z mapą stanowiącą Załącznik do Oferty).

Zatem ww. dodatkowe wynagrodzenie stanowić będzie odpłatność za udostępnienie Spółce Nieruchomości w celu wykorzystania jej na potrzeby prowadzenia robót budowlanych przez Spółkę.

Wobec powyższego, w związku z tym, że Nieruchomość wchodząca w skład gospodarstwa rolnego będzie przez Spółkę wykorzystywana na cel, który nie stanowi działalności rolniczej, do przychodu tego nie będzie miało zastosowanie ww. wyłączenie określone w art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Dlatego stwierdzam, że przychód z tytułu dodatkowego wynagrodzenia w wysokości ustalonej przez rzeczoznawcę majątkowego wskazanego przez Spółkę, odpowiadającego powierzchni zajęcia Nieruchomości, będzie stanowił dla Pani przychód z innych źródeł określony w art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, który nie może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 120a ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz.U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.