Interpretacja indywidualna – stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku dochodowym od osób fizycznych oraz podatku od spadków i darowizn w zakresie:

• powstania obowiązku podatkowego w podatku od spadków i darowizn – jest nieprawidłowe,
• powstania i określenia źródła przychodu na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych – jest nieprawidłowe;
• określenia momentu uzyskania przychodu oraz obowiązku podatkowego w podatku dochodowym od osób fizycznych – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 lipca 2025 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych oraz podatku od spadków i darowizn. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem, które wpłynęło 8 września 2025 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego (po uzupełnieniu)

Wnioskodawczyni pozostawała w związku małżeńskim z A obywatelem Republiki ... w okresie od ... maja 2008 r.

Małżonkowie pozostawali w ustroju rozdzielności majątkowej ustanowionym na mocy umowy majątkowej przedmałżeńskiej, zgodnie z aktem notarialnym sporządzonym ... kwietnia 2008 r. przez ... notariusza w ... za Rep. A nr ....

... stycznia 2021 r. małżonkowie zawarli przed ... notariuszem w ... za Rep. A nr ... umowę renty oraz oświadczenie o poddaniu się egzekucji (dalej: „Umowa renty”).

Zgodnie z § 1 tiret 3 powyższej Umowy renty, celem zawarcia jest ustalenie zasad finansowania przez zobowiązanego (męża Wnioskodawczyni) kosztów Jej życia tak, aby mogła Ona do dnia 31 grudnia 2034 r. zachować standard życia podobny, jak w czasie trwania związku małżeńskiego oraz zapewnić dwójce wspólnych dzieci możliwości korzystania do w/w daty z domu albo mieszkania położonego w granicach aglomeracji miasta ..., która to nieruchomość zostanie nabyta przez Wnioskodawczynię za środki pochodzące z darowizny od męża.

Jak wskazano w § 2 ust. 1, A zobowiązał się płacić Wnioskodawczyni miesięczną rentę w wysokości x euro. Renta będzie wypłacana w polskich złotych według średniego kursu NBP obowiązującego dla wymiany EUR w ostatnim dniu miesiąca poprzedzającym miesiąc wypłaty renty.

Zgodnie z ust. 2 strony ustaliły, że renta zostaje ustanowiona bez wynagrodzenia na rzecz zobowiązanego, przy czym świadczeniem stanowiącym odpłatę za rentę jest zapewnienie dzieciom stron do dnia 31 grudnia 2034 r. możliwości korzystania z domu/mieszkania Wnioskodawczyni położonego w granicach aglomeracji miasta ..., który zostanie nabyty za środki uzyskane z darowizny od męża.

Zgodnie z § 3 ust. 2 Umowy renty, renta należy się za czas, w którym Wnioskodawczyni ma stałe miejsce zamieszkania w granicach aglomeracji miasta ... lub zapewnia dzieciom stron możliwość korzystania z Jej domu/mieszkania położonego w granicach aglomeracji miasta ..., który zostanie przez Nią nabyty za środki stanowiące przedmiot odrębnej umowy darowizny od męża.

Umowa została zawarta pod warunkiem zawieszającym uprawomocnienia się wyroku rozwiązującego małżeństwo stron przez rozwód bez orzekania o winie (§ 6 Umowy).

Związek małżeński został rozwiązany przez rozwód prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w ... z ... maja 2022 r. sygn. akt ....

Strony postanowiły, że renta będzie płatna co miesiąc z góry na rachunek bankowy Wnioskodawczyni do piątego dnia każdego miesiąca, począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym ziści się powyższy warunek zawieszający. Wyrok rozwodowy uprawomocnił się w czerwcu 2022 r., zatem pierwszym miesiącem wypłaty renty był lipiec 2022 r.

Wnioskodawczyni nadal otrzymuje rentę od byłego męża. Umowa została zawarta na czas określony do dnia 31 grudnia 2034 r. i obowiązek zapłaty renty wygasa w dniu 31 grudnia 2034 r.

Uzupełnienie stanu faktycznego

Okres podatkowy, który ma zostać rozpatrzony w ramach interpretacji indywidualnej obejmuje czas od … stycznia 2021 r. do dnia złożenia wniosku o wydanie interpretacji, tj. do … lipca 2025 r.

W okresie, którego dotyczy wniosek, Wnioskodawczyni posiadała nieograniczony obowiązek podatkowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w myśl art. 3 ust. 1 i ust. 1a ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Pytania (pytanie nr 2 i nr 3 ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

1.Czy Wnioskodawczynię obciąża – od chwili zawarcia umowy renty – obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn? Czy rozwód stron ma znaczenie dla powstania obowiązku podatkowego?

2.Czy miesięczna renta otrzymywana przez Wnioskodawczynię na podstawie Umowy renty zawartej w trakcie trwania małżeństwa Wnioskodawczyni w dniu … stycznia 2021 r. przed … notariuszem w … za Rep. A nr … w celu zapewnienia dzieciom Wnioskodawczyni i Jej męża możliwości korzystania z domu/mieszkania Wnioskodawczyni położonego w granicach aglomeracji miasta … do dnia 31 grudnia 2034 r. stanowi świadczenie na zaspokojenie potrzeb rodziny w myśl art. 2 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do którego nie stosuje się przepisów ww. ustawy, czy stanowi przychód z innych źródeł w myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych?

3.W przypadku uznania, że opisana powyżej renta podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym, to czy obowiązek podatkowy powstaje w dniu zawarcia Umowy renty, tj. w dniu … stycznia 2021 r., czy w dacie wypłaty kwoty pierwszej renty, tj. od … lipca 2022 r.?

Pani stanowisko w sprawie

Ad 1

Zdaniem Wnioskodawczyni, otrzymywana przez Nią renta objęta jest zwolnieniem ustawowym od podatku od spadków i darowizn, bowiem umowa została zawarta w czasie trwania małżeństwa i w tym samym czasie powstał obowiązek podatkowy.

Ponadto zdaniem Wnioskodawczyni, renta otrzymywana od byłego męża jest rentą nieodpłatną, ponieważ została ustanowiona bez wynagrodzenia na rzecz Zobowiązanego.

Zgodnie z art. 4a ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-5, 7 i 8 oraz ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia - w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a ich wartość doliczona do wartości majątku nabytego dotychczas od tej samej osoby w roku, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, i w okresie 5 lat poprzedzających ten rok przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 - udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.

Ponadto zgodnie z art. 4a ust. 4 pkt 2 ww. ustawy, obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego albo w tej formie zostało złożone oświadczenie woli jednej ze stron.

Podkreślić należy, że obowiązek podatkowy powstaje przy nabyciu w drodze nieodpłatnej służebności, renty oraz użytkowania – z chwilą ustanowienia tych praw – art. 6 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Z uwagi na fakt, iż Umowa renty została zawarta w formie aktu notarialnego oraz w czasie małżeństwa stron i wtedy powstał obowiązek podatkowy, Wnioskodawczyni może skorzystać ze zwolnienia opisanego w art. 4a ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Zatem, zdaniem Wnioskodawczyni, z uwagi na ustawowe zwolnienie obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn nie powstał w ogóle. Nie zmienia tego rozwiązanie związku małżeńskiego stron przez rozwód.

Ad 2 i Ad 3 (sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Według Wnioskodawczyni, nieodpłatna renta otrzymywana od byłego męża w wykonaniu umowy renty zawartej w dniu … stycznia 2021 r. przed … notariuszem w … za Rep. A nr … w trakcie trwania małżeństwa Wnioskodawczyni w celu zapewnienia dzieciom Wnioskodawczyni i Jej męża możliwości korzystania z domu/mieszkania Wnioskodawczyni położonego w granicach aglomeracji miasta … do dnia 31 grudnia 2034 r. stanowi świadczenie na zaspokojenie potrzeb rodziny w myśl art. 2 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, do którego nie stosuje się przepisów ww. ustawy.

Zatem otrzymana przez Wnioskodawczynię renta nie stanowi przychodu z innych źródeł w myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i nie podlega w ogóle przepisom ww. ustawy. Toteż Wnioskodawczyni nie obciąża obowiązek podatkowy w podatku dochodowym od osób fizycznych.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku (art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Zaś zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisów tej ustawy nie stosuje się do świadczeń na zaspokojenie potrzeb rodziny.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, źródłami przychodów są inne źródła.

Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17 (art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Według Wnioskodawczyni, pieniądze przekazywane przez jednego małżonka drugiemu z małżonków w celu zapewnienia dzieciom Wnioskodawczyni i Jej męża możliwości korzystania z domu/mieszkania Wnioskodawczyni położonego w granicach aglomeracji miasta … do dnia 31 grudnia 2034 r. nie są po stronie tego drugiego przysporzeniem majątkowym w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem świadczenie to wpisuje się w definicję zawartą w art. 2 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Renta była od samego początku wykorzystywana i nadal jest przez Wnioskodawczynię wykorzystywana w celu zapewnienia dzieciom Wnioskodawczyni i Jej męża możliwości korzystania z domu/mieszkania Wnioskodawczyni położonego w granicach aglomeracji miasta … .

Skoro strony zawarły umowę nieodpłatnej renty w trakcie trwania związku małżeńskiego, a świadczenie otrzymywane przez Wnioskodawczynię jest nieodpłatne i nie stanowi alimentów w myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, to dochód otrzymywany z tego tytułu przez Wnioskodawczynię nie podlega opodatkowaniu.

Zaś jeżeli uznać, że opisana powyżej renta stanowi przychód z innych źródeł w myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy, to Wnioskodawczyni wskazuje, że obowiązek podatkowy powstał w dniu wypłaty pierwszej renty - w dniu … lipca 2022 r., zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W myśl powyższego przepisu, przychodami z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Skoro wypłata renty nastąpiła w lipcu 2022 r., to brak jest podstaw do uznania, że obowiązek podatkowy powstał wcześniej. Samo zawarcie umowy renty nie powoduje - zdaniem Wnioskodawczyni - powstania jakiegokolwiek dochodu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest w części nieprawidłowe i w części prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1837 ze zm.):

Na podstawie art. 1 ust. 2 ww. ustawy:

Mając na uwadze powyższe, należy zauważyć, iż opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy lub praw majątkowych z tytułów enumeratywnie wymienionych w art. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Ustawa nie definiuje pojęcia „renty”, w związku z czym w tym zakresie należy sięgnąć do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071).

Jak wynika z art. 903 Kodeksu cywilnego:

Jak wskazuje się w doktrynie, umowę o rentę zalicza się do kategorii umów nazwanych, stanowiących samoistne źródło zobowiązania (tytuł prawny do spełniania świadczeń). Ponadto, umowa renty jest umową konsensualną, o charakterze losowym (korzyści stron nie są równe ani pewne), która może być ukształtowana jako umowa terminowa lub bezterminowa, odpłatna lub pod tytułem darmym.

Zgodnie z art. 906 Kodeksu cywilnego:

Odpowiednie stosowanie przepisów o sprzedaży lub darowiźnie nie oznacza, że renta jest tego rodzaju umową. Zachowuje ona swoją pełną odrębność prawną. Reguły stosowania renty są ustalane jedynie przy odpowiednim zastosowaniu przepisów dotyczących sprzedaży lub darowizny.

Cechą umów odpłatnych jest to, że świadczenie jednej strony umowy znajduje swój odpowiednik w świadczeniu drugiej strony. Jest to sytuacja, gdy każda ze stron umowy uzyskuje ekwiwalent (równoważnik) dla świadczenia własnego. Nie dochodzi więc w takim przypadku do sytuacji, gdy tylko jedna ze stron odnosi korzyść z dokonanego świadczenia, a świadczenie zbywcy nie odbywa się kosztem uszczuplenia własnego majątku, każda ze stron uzyskuje jakąś korzyść majątkową (niekoniecznie w postaci pieniężnej).

Zgodnie z art. 487 § 2 Kodeksu cywilnego:

W przypadku renty za wynagrodzeniem, wartość świadczenia tytułem wynagrodzenia za ustanowienie renty nie musi odpowiadać wartości świadczeń z renty (brak elementu ekwiwalentności renty). Ponadto, należy mieć na uwadze, że umowę wzajemną cechuje ekwiwalentność świadczeń stron, natomiast w umowie renty nie każde wynagrodzenie będzie jej nadawało cechy umowy wzajemnej - umowa renty może być umową odpłatną, lecz nie wzajemną. Każda ze stron odpłatnej umowy renty musi liczyć się z tym, że ogólna wartość świadczeń drugiej strony nie będzie obiektywnie odpowiadała wartości jej świadczenia. Nawet w razie uzgodnienia, że renta będzie zobowiązaniem w zamian za ustanowienie albo przeniesienie innego prawa, umowa renty nie może być traktowana jako wzajemna. Sam termin „wynagrodzenie” nie przesądza o ekwiwalentności świadczeń stron, stąd też jeżeli umowa renty ma charakter odpłatny, bez względu na to, czy świadczenia stron są ekwiwalentne, należy do niej odpowiednio stosować przepisy o sprzedaży.

Zaznaczam jednak, że przepisy o sprzedaży należy stosować do renty odpowiednio, co oznacza, że konieczne jest przede wszystkim uwzględnienie szczególnego charakteru tej ostatniej.

Zgodnie z art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn:

Przy czym podkreślić należy, że zgodnie z konstrukcją w podatku od spadków i darowizn jako tytuł prawny kwalifikujący do objęcia zakresem przedmiotowym opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn należy brać pod uwagę wyłącznie ustanowienie renty nieodpłatnej.

Jak wynika z opisu stanu faktycznego, pozostawała Pani w związku małżeńskim z A, obywatelem Republiki …, w okresie od .. maja 2008 r. W dniu … stycznia 2021 r. zawarła Pani z mężem przed notariuszem umowę renty oraz oświadczenie o poddaniu się egzekucji („Umowa renty”). Jak wskazano w § 2 ust. 1 A zobowiązał się płacić Pani miesięczną rentę w wysokości x euro. Zgodnie z ust. 2 strony ustaliły, że renta zostaje ustanowiona bez wynagrodzenia na rzecz zobowiązanego, przy czym świadczeniem stanowiącym odpłatę za rentę jest zapewnienie dzieciom stron do dnia 31 grudnia 2034 r. możliwości korzystania z Pani domu/mieszkania położonego w granicach aglomeracji miasta …, który zostanie nabyty za środki uzyskane z darowizny od męża. Umowa została zawarta pod warunkiem zawieszającym uprawomocnienia się wyroku rozwiązującego małżeństwo stron przez rozwód bez orzekania o winie. Związek małżeński został rozwiązany przez rozwód prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego w … z dnia … maja 2022 r. Strony postanowiły, że renta będzie płatna co miesiąc z góry na Pani rachunek bankowy do piątego dnia każdego miesiąca, począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym ziści się powyższy warunek zawieszający. Wyrok rozwodowy uprawomocnił się w czerwcu 2022 r., zatem pierwszym miesiącem wypłaty renty był lipiec 2022 r. Nadal otrzymuje Pani rentę od byłego męża. Umowa została zawarta na czas określony do dnia 31 grudnia 2034 r. i obowiązek zapłaty renty wygasa w dniu 31 grudnia 2034 r.

Z powyższego opisu wynika, że zawarła Pani z mężem przed notariuszem umowę, na mocy której Pani mąż zobowiązał się płacić Pani miesięczną rentę. Renta została ustanowiona bez wynagrodzenia na rzecz zobowiązanego, ale ze świadczeniem stanowiącym odpłatę za rentę w postaci zapewnienia Państwa dzieciom do dnia 31 grudnia 2034 r. możliwości korzystania z Pani domu/mieszkania położonego w granicach aglomeracji miasta …, który zostanie nabyty za środki uzyskane z darowizny od męża.

Mając na uwadze całokształt okoliczności sprawy stwierdzić należy, że – wbrew Pani twierdzeniom – zawarta przez Panią umowa renty ma charakter odpłatny bowiem z treści wniosku wprost wynika, że na rzecz Pani męża ustanowione zostało świadczenie stanowiące odpłatę za rentę.

Opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn – jak już wskazano powyżej – podlega tylko nieodpłatna renta, natomiast w niniejszej sprawie została zawarta umowa renty o charakterze odpłatnym.

Zatem, nie ciąży na Pani obowiązek podatkowy w podatku od spadków i darowizn, gdyż opisana we wniosku umowa renty nie podlega podatkowi od spadków i darowizn.

W związku z powyższym Pani stanowisko w zakresie podatku od spadków i darowizn należy uznać w całości za nieprawidłowe, ponieważ obowiązek podatkowy w tym podatku w ogóle nie powstał.

Przechodząc do rozstrzygnięcia zagadnienia na gruncie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych wskazać należy, że zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Stosownie do art. 12 ust. 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Źródła przychodów zostały określone w art. 10 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wśród nich ustawodawca wyodrębnił m.in.:

• w puncie 7 ww. przepisu – źródło: kapitały pieniężne i prawa majątkowe, w tym odpłatne zbycie praw majątkowych innych niż wymienione w pkt 8 lit. a-c. Źródło to nie jest jednorodne – obejmuje przychody z kapitałów pieniężnych wymienione w art. 17 ust. 1 ustawy oraz przychody z praw majątkowych, w tym ich odpłatnego zbycia, do których odnosi się art. 18 ustawy;
• w punkcie 8 ww. przepisu – odpłatne zbycie: nieruchomości lub jej części spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej, prawa wieczystego użytkowania gruntów, innych rzeczy; nie zawężając katalogu odpłatnych czynności prawnych, w wyniku których dochodzi do przeniesienia własności nieruchomości (udziału w nieruchomości), bądź prawa jedynie do umowy sprzedaży, czy zamiany;
• w punkcie 9 ww. przepisu – inne źródła.

Pod pojęciem odpłatnego zbycia rozumie się każdą czynność, w wyniku której dochodzi do przeniesienia prawa własności z dotychczasowego właściciela na nowy podmiot i przeniesienie tego prawa ma charakter odpłatny. Oznacza to, że na podstawie umowy o rentę w zamian za przeniesienie własności nieruchomości, czy praw majątkowych, również dochodzi do odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych.

W analizowanej sprawie renta została ustanowiona bez wynagrodzenia na rzecz Pani męża, ale ze świadczeniem stanowiącym odpłatę za rentę w postaci zapewnienia dzieciom Pani i Pani męża do dnia 31 grudnia 2034 r. możliwości korzystania z Pani domu/mieszkania położonego w granicach aglomeracji miasta … .

W analizowanym przypadku nie dochodzi wprawdzie do przeniesienia prawa własności nieruchomości (Pani mieszkania/domu położonego w granicach aglomeracji miasta …) z dotychczasowego właściciela (Pani) na nowy podmiot, (tj. Pani męża bądź Państwa dzieci), zatem nie dochodzi do odpłatnego zbycia, jednakże Pani mąż zobowiązał Panią (stosownym zapisem w akcie notarialnym dotyczącym renty) do świadczenia wzajemnego, tj. zapewnienia jego dzieciom miejsca stałego pobytu (zamieszkania) w nieruchomości, która jest Pani własnością.

Mając na uwadze powyższe wyjaśnienia wskazuję, że zgodnie z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

W związku z tym, że przychody z tytułu odpłatnej renty nie mieszczą się w katalogu przychodów wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt od 1 do pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, należy zaliczyć je do przychodów z „innych źródeł”.

Zgodnie z art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności” wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w tym przepisie. Zatem o przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają zatem, wszelkie dochody osiągane przez podatnika, z wyjątkiem tych dochodów, które zostały enumeratywnie wymienione przez ustawodawcę jako zwolnione od podatku, bądź od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia wydanego przez Ministra Finansów.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Z literalnego brzmienia przywołanego przepisu wynika zatem, że wyłączeniu spod działania przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych podlegają wyłącznie świadczenia na zaspokojenie potrzeb rodziny, o których mowa w art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, objęte wspólnością majątkową małżeńską.

Stosownie do art. 27 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.):

Obowiązek ten – jako wynikający z przepisu powszechnie obowiązującego – powstaje z chwilą zawarcia małżeństwa i gaśnie z chwilą jego ustania, orzeczenia separacji lub unieważnienia. Rodzaj i zakres potrzeb, które powinny zostać zaspokojone, zależą od uzasadnionych indywidualnych okoliczności dotyczących każdego z członków rodziny.

Zgodnie z art. 31 § 1 ww. Kodeksu:

W myśl art. 52 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Według art. 52 § 2 ww. Kodeksu:

Możliwość skorzystania z wyłączenia określonego w art. 2 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzależniona jest od łącznego spełnienia wszystkich zawartych w tym przepisie przesłanek, a mianowicie:

• przyznane świadczenie musi być przeznaczone na zaspokojenie potrzeb rodziny,
• potrzeby rodziny muszą być zgodne z określonymi w art. 27 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego,
• świadczenie musi być objęte wspólnością majątkową małżeńską.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że od … maja 2008 r. pozostawała Pani w związku małżeńskim z A. Pozostawali Państwo w ustroju rozdzielności majątkowej ustanowionym na mocy umowy majątkowej przedmałżeńskiej sporządzonej … kwietnia 2008 r.

Powyższe oznacza, że w opisanej sytuacji miesięczna renta (świadczenie pieniężne) otrzymywana przez Panią na podstawie umowy renty z … stycznia 2021 r., nie jest objęta wyłączeniem przedmiotowym wskazanym w art. 2 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w sytuacji gdy pozostawała Pani z mężem w ustroju rozdzielności majątkowej.

W konsekwencji, uzyskiwana przez Panią miesięczna renta (świadczenie pieniężne), stanowi dla Pani przychód z innych źródeł określony w art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przychód ten, zgodnie z ww. art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, powstał w momencie, w którym faktycznie nastąpiła pierwsza wypłata renty, tj. … lipca 2022 r. Zgadzam się z Panią zatem, że:

Reasumując, Pani stanowisko dotyczące podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie:

• powstania i określenia źródła przychodu jest nieprawidłowe;
• określenia momentu uzyskania przychodu oraz obowiązku podatkowego jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Pani. Nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób (np. Pani byłego męża).

Wskazać należy, że ta interpretacja indywidualna dotyczy wyłącznie kwestii wynikających z treści pytań.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

• Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.