Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 sierpnia 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismem z 23 września 2025 r. (wpływ 23 września 2025 r.) oraz pismem z 3 października 2025 r. (wpływ 3 października 2025 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Dnia (...) 2007 r. zawarł Pan wraz z żoną (B. i A. C.) z (...) umowę o kredyt mieszkaniowy „(...)” nr (...) udzielony w walucie frank szwajcarski przeznaczony na sfinansowanie budowy domu jednorodzinnego położonego w (...) przy ul. (...), w którym mieszka Pan do dnia dzisiejszego. Była to umowa kredytu denominowanego, wypłaconego w złotówkach, którego saldo wyrażone zostało we franku szwajcarskim. Bank dokonał wypłaty kredytu w czterech transzach:

1.(...) 2007 r. (...) CHF przeliczona po kursie (...) = (...) zł

2.(…) 2007 r. (...) CHF przeliczona po kursie (...) = (...) zł

3.(…) 2008 r. (...) CHF przeliczona po kursie (...) = (...) zł

4.(…) 2008 r. (...) CHF przeliczona po kursie (...) = (...) zł

Razem transze wypłacone przez bank wyniosły (...) zł.

Umowa kredytowa zabezpieczona została hipoteką ustanowioną na kredytowanej nieruchomości.

W związku z zastosowaniem przez (...) w umowie kredytowej klauzul niedozwolonych w 2021 r. wraz z żoną wniósł Pan przeciwko (...) do Sądu Okręgowego w (…) pozew o ustalenie nieważności umowy kredytowej oraz o zapłatę kwoty wpłaconych rat kapitałowo-odsetkowych, jako nienależnych Bankowi (...).

Sprawa toczyła się przed Sądem Okręgowym w (…) pod sygnaturą akt (...) i zakończyła się wyrokiem z dnia (…) 2023 r. stwierdzającym nieważność umowy kredytowej w całości. W (…) 2024 r. Bank (...) wniósł apelację do Sądu Apelacyjnego w (…), na dzień składnia niniejszego wniosku nie została jeszcze ustalona data rozprawy.

Suma spłaconych rat kapitałowo-odsetkowych w okresie od dnia zawarcia umowy do (...) 2024 r. (ostatnia płatność przed udzieleniem zabezpieczenia przez Sąd Apelacyjny w (…)) wynosi (...) zł oraz (...) CHF, co po przeliczeniu na PLN wg kursu z dnia (...) 2025r. (…) wynosi łącznie (...) zł.

Różnica (nadpłata) pomiędzy wartością udzieloną przez Bank (...) zł, a kwotą spłaconą do banku ((...)) wynosi (...) zł.

Dodatkowo dnia (...) 2024 r. Bank (...) wystosował pozew przeciwko Panu i Pana żonie (B. i A. C.) o zwrot kapitału na podstawie spornej umowy kredytu mieszkaniowego „(...)” nr (...) w kwocie udzielonej w zł (...) zł.

W 2024 r. zawarł Pan z żoną umowę o rozdzielności majątkowej, dlatego wartości z proponowanej ugody dotyczące Pana osoby (A.C.) będą wyrażone w części 50% i wpisane w nawiasie.

W kwietniu 2025 r. Bank (...) zwrócił się do Państwa z propozycją zawarcia ugody w wyniku której Państwa zadłużenie zostałoby umorzone do tego stopnia, że zawarcie tej ugody zamknęłoby umowę kredytową, którą w (…) 2025 r. uzupełnił o dodanie w treści maila informacji, „że zgodnie z aktualnymi wytycznymi Bank nie wystawi Państwu (Panu A.C. i żonie) PITu-11 na podstawie złożonych przez Państwa oświadczeń podatkowych, co do całości kwot z ugody, tj. kwoty umorzenia oraz kwoty dodatkowej wypłaconej przez Bank.

W treści zaproponowanej ugody Bank (...) zobowiązał się do zapłaty na Państwa rzecz:

1.Kwoty (...) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w związku ze Sporem B. i A. C. z 2021 r., które po otrzymaniu przekażecie Państwo Kancelarii (...) z siedzibą w (…), która to reprezentuje Państwa w sporze sądowym.

2.Kwoty (...) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w związku ze Sporem (...) przeciw B. i A. C. z 2024 r., które po otrzymaniu przekażecie Państwo Kancelarii (...) z siedzibą w (…), która to reprezentuje Państwa w sporze sądowym.

3.Kwoty dodatkowej (...) zł, (przypadająca na A.C. (...) zł) która została uzgodniona w toku negocjacji (potwierdzonej korespondencją mailową), a która jest częściowym zwrotem nadpłaconej przez Państwa kwoty (...) zł wynikającej z zaciągnięcia i spłaty kredytu walutowego w CHF. Zatem dodatkowa kwota zaproponowana przez Bank jest niższa o (...) zł niż powstała Państwa nadpłata.

W zaproponowanej ugodzie Bank nie informuje, że ciąży na nim obowiązek informacyjny PIT-11 w stosunku do wypłaty kwoty (...) zł.

Ugoda zakłada założenie, że przedmiotowy kredyt walutowy zostanie rozliczony tak, jakby od daty zawarcia umowy stanowił kredyt udzielony w złotówkach, a powstała kwota zadłużenia po zmianie waluty po przeprowadzonych negocjacjach wynosi (...) zł. Tym samym strony uznają, iż kredyt udzielony na podstawie Umowy został spłacony w całości.

Bank (...) zaproponował przeliczenie salda kredytu CHF pozostającego do spłaty na walutę polską po średnim kursie NBP z dnia poprzedzającego dzień zawarcia ugody (projekt ugody i kurs CHF/PLN (...)), które wynosi (...) zł (dzień zawarcia ugody i kurs ulegną zmianie). Bank w wyniku zawarcia ugody umarza zadłużenie w kwocie (...) zł (przypadające na A.C. (...) zł), które stanowi różnicę między kwotą zadłużenia z umowy Kredytu ((...) CHF= (...) PLN), a kwotą zadłużenia z umowy Ugody ((...) zł). Na umorzona kwotę (...) zł wg treści zaproponowanej ugody składają się:

1.Kapitał: (...) zł

2.Odsetki zapadłe niespłacone (...) zł

3.Odsetki bieżące: (...) zł

W stosunku do umorzonej kwoty bank informuje w treści ugody, że ciąży na nim wypełnienie obowiązku informacyjnego PIT-11, a Pan z żoną jako kredytobiorcy przyjmujecie do wiadomości, że aby zastosować możliwość zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, musicie spełnić warunki wskazane w tym rozporządzeniu, co potwierdzacie w ugodzie razem z żoną stosownymi oświadczeniami przedłożonymi Bankowi przy zawieraniu ugody, a bank potwierdza, że je przyjmuje.

Dodatkowo otrzymał Pan wraz z żoną informację w korespondencji mailowej od Kancelarii Prawniczej reprezentującej Bank, która mówi, że po złożeniu powyższych oświadczeń jako załączniki do zawieranej ugody, Bank nie wystawi informacji PIT-11 co do kwoty umorzenia (...) zł (przypadającej na A.C. (...) zł).

Powyższy kredyt mieszkaniowy „(...)” został zaciągnięty przez Pana i żonę na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Nigdy wcześniej nie korzystał Pan ani Pana żona z umorzenia wierzytelności z tytułu innego kredytu hipotecznego. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, zamierza Pan skorzystać w rozliczeniu podatkowym za rok 2025 z procedury zaniechania poboru podatku od umorzonej wierzytelności w wysokości (...) zł – umorzenie nastąpi w wykonaniu ugody, której projekt jest podstawą sporządzenia niniejszego wniosku i dotyczy przedmiotowej umowy kredytowej.

Ponadto wskazał Pan również, że w wyniku ugody bank zwróci Panu środki pieniężne w kwocie uprzednio spłaconej przez Pana z uwzględnieniem wartości udostępnionego kredytu oraz, że będzie to zwrot środków, które zostały wpłacone przez Pana do banku z tytułem spłaty kapitału, odsetek i innych opłat związanych z kredytem i które w wyniku ugody stały się nienależne bankowi.

Pytania

1.Czy wypłacona przez Bank (...) kwota dodatkowa (...) (przypadająca wartość na A.C. (...) zł) rozliczająca powstałą po Pana stronie nadpłatę wobec Banku (...) z tyt. spłaty kredytu walutowego, którą Bank zwróci Panu w wyniku zawartej ugody będzie dla Pana neutralna podatkowo, gdyż nie będzie stanowić przychodu podlegającego opodatkowaniu, ewentualnie czy będzie podlegać zaniechaniu poboru podatku dochodowego na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe?

2.Czy kwota umorzenia w wysokości (...) zł (może ulec zmianie w wyniku przeliczenia wg kursu CHF/PLN z dnia poprzedzającego podpisanie ugody) (przypadająca wartość na A.C. wynosi (...)), która powstała w wyniku zawarcia ugody podlegać będzie zaniechania poboru podatku dochodowego na podstawie ww., rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r.?

Pana stanowisko w sprawie

Ad. 1

Kwota (...) zł (wartość przypadająca na A.C. (...) zł) jaka na podstawie zaproponowanej przez Bank (...) ugody, zostanie zwrócona na Pana konto jest częściowym zwrotem świadczenia nienależnego Bankowi. Kwota jaką otrzymaliście Państwo od banku z tyt. udzielonego kredytu mieszkaniowego wynosiła (...) zł, a w wyniku spłat rat kapitałowo-odsetkowych bank otrzymał od Państwa (...) zł. Wynika więc z tego, iż po Pana stronie nie dojdzie do przysporzenia majątkowego, bowiem otrzymacie Państwo od banku nawet mniej niż oddaliście spłacając udzielony kredyt. Kwota (...) zł (przypadająca na A.C. (...) zł) nie spowoduje faktycznego przyrostu w Pana majątku, będzie częściowym ekwiwalentem wydatków wcześniej poniesionych z własnych środków. Wypłata ta będzie więc dla Pana neutralna podatkowo.

Niemniej, na wypadek przyjęcia przez organ odmiennego stanowiska, aktualna dla wyżej wymienionej kwestii nadpłaty pozostanie poniższa argumentacja odnosząca się do umorzenia części zobowiązania wynikającego z umowy kredytowej.

Ad. 2

Kwota umorzona przez Bank (...), która powstała w wyniku przeliczenia salda do spłaty na dzień zawarcia ugody w CHF na walutę polską ((...) zł), pomniejszonego o kwotę zadłużenia z tytułu umowy ugody ((...) zł), (wartość przypadająca na A.C. (...) zł) podlegać będzie zaniechaniu poboru podatku dochodowego na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (dalej „rozporządzenie"). Kwota umorzenia stanowi inne źródło przychodu w rozumieniu art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Wskazany w art. 20 ust. 1 tej ustawy katalog przychodów z innych źródeł nie stanowi katalogu zamkniętego, a więc brak jest przeszkód prawnych do zakwalifikowania jako inny przychód źródła przychodu, które nie jest wprost wymienione w przepisach ustawy. Nieruchomość została sfinansowana poprzez kredyt hipoteczny w wyniku zawarcia umowy kredytowej miedzy Panem i Pana żoną a Bankiem (...). W dalszym ciągu pozostajecie Państwo współwłaścicielami przedmiotowej nieruchomości oraz ją wspólnie zamieszkujecie. Zgodnie z § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, zarządza się zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych od kwot: umorzonych osobie fizycznej wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, w przypadku gdy:

a)kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej, a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego - gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej, oraz

b)osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a inwestycji mieszkaniowej.

Zgodnie z ust. 2 tego przepisu kwoty wierzytelności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, obejmują:

a)kwoty kredytu mieszkaniowego (kapitału);

b)odsetki, w tym odsetki skapitalizowane i prowizje:

c)opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorcę było niezbędne do zawarcia umowy kredytu mieszkaniowego, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń.

Jak już zostało wcześniej wskazane, umowa kredytowa, którą zawarł Pan wraz z żoną została podpisana w celu uzyskania kredytu na budowę domu jednorodzinnego na własne cele mieszkaniowe. Nigdy nie korzystaliście Państwo z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej.

Uznać zatem należy, że spełnione są kryteria zawarte w § 1 rozporządzenia. Z kolei zgodnie z treścią § 3 rozporządzenia, ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o kredycie mieszkaniowym, należy przez to rozumieć kredyt, który został:

a)udzielony przed 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów,

oraz

b)zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz

c)zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przedmiotowa umowa kredytowa zawarta została (...) 2007 r., a więc przed 15 stycznia 2015 r., zaś Bank był podmiotem, o którym mowa w § 2 pkt 1, ust 1 rozporządzenia MF z 11 marca 2022 r. Kredyt zabezpieczony był hipoteką ustanowioną na kredytowanej nieruchomości i zaciągnięty został na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Ugoda dotycząca przedmiotowej umowy kredytowej oraz jej rozliczenie zostanie sfinalizowane do końca 2025r., a więc mieści się w okresie wskazanym w § 4 rozporządzenia MF z 11 marca 2022 r.

W związku z powyższym zostaną spełnione wszystkie kryteria do objęcia zaniechaniem poboru podatku dochodowego na podstawie rozporządzenia, zarówno w zakresie kwoty odpowiadającej umorzonej części zobowiązania wynikającego z umowy kredytowej, jak i ewentualnie w przypadku nadpłaty zwróconej przez Bank po zawarciu ugody, w przypadku uznania przez organ, że nie jest ona neutralna podatkowo.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy.

Zgodnie z jego treścią:

W myśl art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Ogólne pojęcie przychodu zostało wyjaśnione w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem:

Ustawodawca przyjął zasadę, że przychodami są:

1)  pieniądze i wartości pieniężne, które:

·    zostały otrzymane przez podatnika – czyli takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;

·    zostały postawione do dyspozycji podatnika – czyli takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.

2)wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń – czyli takie przysporzenia majątkowe, które mają postać:

·    świadczeń w naturze (otrzymane rzeczy lub prawa);

·    nieodpłatnych świadczeń innych niż świadczenia w naturze (np. otrzymane usługi).

Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika, jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny. Z uwagi na wyróżnienie przez ustawodawcę przychodów o charakterze niepieniężnym, uznaje się, że przychodem w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy jest nie tylko uzyskanie przez podatnika nowych aktywów, ale także zmniejszenie jego pasywów.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają definicji pojęcia „nieodpłatnego świadczenia”. Dokonując zatem wykładni gramatycznej, za „nieodpłatne świadczenie” uznać należy świadczenia „nie wymagające opłaty, takie, za które się nie płaci, bezpłatne”. Zatem należy przyjąć, że nieodpłatnym świadczeniem jest takie zdarzenie, którego skutkiem (następstwem) jest nieodpłatne przysporzenie majątku jednej osobie kosztem majątku innej osoby, innego podmiotu. Nieodpłatne świadczenie w znaczeniu prawa podatkowego obejmuje nie tylko świadczenie w rozumieniu prawa cywilnego (działanie lub zaniechanie na rzecz innej strony), ale w jego zakres wchodzą także wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu lub te wszystkie zdarzenia prawne oraz gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne przysporzenie majątku mające konkretny wymiar finansowy.

Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. W języku powszechnym mianem „źródła” określane jest „to, co stanowi początek czegoś”, „przyczyna czegoś”, a synonimami tego pojęcia są m.in. czynnik sprawczy, powód, pochodzenie.

Przepis art. 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zawiera katalog źródeł przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 9 ww. ustawy:

Stosownie do art. 20 ust. 1 ww. ustawy:

Jak dowodzi użycie sformułowania „w szczególności” definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy. W związku z tym każde świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.

Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.). Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 tej ustawy:

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę w przytoczonym już wcześniej art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

Stosownie natomiast do treści art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Powołana definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne tej instytucji. Po pierwsze, ugoda jest zawierana w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór, co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. Poza tym, zarówno w doktrynie, jak i w orzecznictwie podkreśla się szczególną przyczynę prawną ugody. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody.

Kwestia zaniechania poboru podatku od kwoty umorzonych wierzytelności – które to umorzenie ma miejsce od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2026 r. – została uregulowana w § 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102 ze zm.), zgodnie z którym:

Z kolei § 4 cytowanego rozporządzenia stanowi, że:

W myśl § 3 komentowanego rozporządzenia:

Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Zatem zaniechanie poboru podatku do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów znajdzie zastosowanie, jeżeli zostaną spełnione łącznie następujące przesłanki:

·kredyt był zaciągnięty na realizację inwestycji mieszkaniowej;

·kredyt był udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw;

·kredyt był zabezpieczony hipotecznie;

·kredytobiorca nie korzystał wcześniej z umorzenia zobowiązania z tytułu innego kredytu na cele mieszkaniowe zabezpieczonego hipotecznie.

W opisie sprawy wskazał Pan, że (...) 2007 r. zawarł Pan wraz z żoną umowę o kredyt mieszkaniowy udzielony w walucie frank szwajcarski przeznaczony na sfinansowanie budowy domu jednorodzinnego. Bank dokonał wypłaty kredytu w transzach. Razem transze wypłacone przez bank wyniosły (...) zł. Umowa kredytowa zabezpieczona została hipoteką ustanowioną na kredytowanej nieruchomości.

Suma spłaconych rat kapitałowo-odsetkowych w okresie od dnia zawarcia umowy do (...) 2024 r. wynosi (...) zł oraz (...) CHF, co po przeliczeniu na PLN wg kursu z dnia (...) 2025 r. ((...)) wynosi łącznie (...) zł. Różnica (nadpłata) pomiędzy wartością udzieloną przez Bank (...) zł, a kwotą spłaconą do banku ((...)) wynosi (...) zł.

Bank zaproponował Panu zawarcie ugody. W treści zaproponowanej ugody Bank zobowiązał się do zapłaty na Państwa rzecz:

1)Kwoty (...) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w związku ze Sporem B. i A. C. z 2021 r.

2)Kwoty (...) zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w związku ze Sporem (...) przeciw B. i A. C. z 2024 r.

3)Kwoty dodatkowej (...) zł, (przypadająca na A.C. (...) zł), która jest częściowym zwrotem nadpłaconej przez Państwa kwoty (...) zł wynikającej z zaciągnięcia i spłaty kredytu walutowego w CHF. Zatem dodatkowa kwota zaproponowana przez Bank jest niższa o (...) zł niż powstała Państwa nadpłata.

W wyniku ugody Bank zwróci Panu środki pieniężne w kwocie uprzednio spłaconej przez Pana z uwzględnieniem wartości udostępnionego kredytu oraz będzie to zwrot środków, które zostały wpłacone przez Pana do banku z tytułem spłaty kapitału, odsetek i innych opłat związanych z kredytem i które w wyniku ugody stały się nienależne bankowi.

W pierwszej kolejności Pana wątpliwości dotyczą kwestii braku opodatkowania wypłaconej przez Bank kwoty dodatkowej.

Z przytoczonej w niniejszej interpretacji definicji przychodu, zawartej w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wywieść należy, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.

Zatem, jeśli faktycznie na podstawie opisanej ugody dotyczącej kredytu hipotecznego udzielonego w CHF otrzyma Pan uzgodnioną w toku negocjacji kwotę (łącznie (...) zł, w tym przypadająca na Pana część (...) zł), która stanowi częściowy zwrot nadpłaconej przez Pana oraz Pana żonę kwoty (...) zł, a kwota ta – jak Pan wskazał – jest niższa niż powstała u Pana nadpłata z tytułu spłaconego kredytu, to uznać trzeba, że nie uzyska Pan faktycznie korzyści majątkowej, która mogłaby zostać potraktowana jako trwałe przysporzenie w Pana majątku, spełniając w ten sposób definicję przychodu podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Tym samym, w związku z zaproponowaną przez Bank kwotą wynikającą z zaproponowanej przez Bank ugody, która to kwota nie będzie stanowić dla Pana przysporzenia i będzie jedynie częściowym zwrotem dokonanej wpłaty na poczet rat kredytowych, po Pana stronie nie powstanie przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i w konsekwencji nie wystąpi również obowiązek zapłaty podatku z tego tytułu.

Z kolei druga kwestia dotyczy możliwości skorzystania przez Pana z zaniechania poboru podatku z tytułu umorzenia przez Bank pozostałego do spłaty salda kredytu na podstawie zawartej ugody.

Prawo do zaniechania poboru podatku jest wyjątkiem od zasady powszechności opodatkowania, dlatego do interpretacji przepisów ustanawiających to prawo należy stosować wykładnię ścisłą, która nie wychodzi poza literalne brzmienie przepisów.

Zaniechanie poboru podatku znajduje zastosowanie do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie, udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw, w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy hipotecznego kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b w zw. z § 3 rozporządzenia). Istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W przypadku, gdy kredyt mieszkaniowy został zaciągnięty również na wydatki inne niż określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zaniechanie obejmuje kwotę wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego w części, w jakiej kwota kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na wydatki określone w art. 21 ust. 25 pkt 1 tej ustawy pozostaje do całkowitej kwoty zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.

Mając na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa stwierdzić należy, że wartość umorzonej części kredytu na podstawie zawartej ugody z bankiem będzie stanowić dla Pana – w przypadającym Panu udziale – przychód z tytułu nieodpłatnych świadczeń w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, kwalifikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w związku z art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Do powstałego przychodu zastosowanie znajdzie jednak zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie cytowanego rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. Tym samym nie będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego z tego tytułu.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zastrzec, że interpretacja indywidualna dotyczy wyłącznie sprawy będącej przedmiotem wniosku w kontekście sformułowanego pytania interpretacyjnego, natomiast nie rozstrzyga innych kwestii opisanych we wniosku.

Ponadto należy podkreślić, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z treści art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa. W związku z tym, interpretacje te wywierają skutki prawne jedynie w stosunku do tego podmiotu, do którego są skierowane. Zatem, niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy wyłącznie Pana jako osoby występującej z wnioskiem, natomiast nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób (Pana żony).

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona interpretacja traci swoją aktualność.

Niniejszą interpretację wydano w oparciu o opis zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego, stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się do analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Jeżeli w toku ewentualnego postępowania organ uzna, że zdarzenie opisane we wniosku różni się od zdarzenia występującego w rzeczywistości, wówczas wydana interpretacja nie będzie Pana chroniła.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.