Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

14 sierpnia 2025 r wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej. Uzupełnił go Pan pismem z 10 września 2025 r. – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Przedmiotem niniejszego wniosku są skutki podatkowe na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania przychodu z tytułu rozliczenia zadłużenia wynikającego z kredytu mieszkaniowego (zwolnienie z długu kredytowego) wyrażonego w walucie obcej (frank szwajcarski).

11 grudnia 2007 r. rodzice Wnioskodawcy zawarli umowę kredytu mieszkaniowego z X Bank (obecnie przejęty przez Y Bank) (dalej: Bank). Kredyt był wyrażony w walucie obcej (frank szwajcarski) i został przeznaczony na zaspokojenie własnego celu mieszkaniowego, tzn. nabycie lokalu mieszkalnego położonego w X (dalej: Kredyt). Kredyt został zabezpieczony hipoteką na ww. lokalu mieszkalnym.

15 grudnia 2019 r. zmarł ojciec Wnioskodawcy. W wyniku dziedziczenia ustawowego spadek po ojcu odziedziczyli z dobrodziejstwem inwentarza Wnioskodawca (¹/₂ części) oraz matka Wnioskodawcy (¹/₂ części).

W wyniku przyjęcia spadku, Wnioskodawca nabył spadek wraz z zadłużeniem z tytułu Kredytu. 15 stycznia 2020 r. doszło do notarialnego poświadczenia dziedziczenia spadku, w którym potwierdzono, że Wnioskodawca jest spadkobiercą po zmarłym ojcu oraz, że w skład spadku wszedł ww. lokal mieszkalny nabyty ze środków Kredytu.

Po śmierci ojca Wnioskodawcy, matka Wnioskodawcy jako strona umowy kredytowej zainicjowała spór co do ważności/skuteczności umowy kredytowej i w wyniku tego sporu wniosła przeciwko Bankowi powództwo do Sądu Okręgowego o ustalenie i zapłatę. Bank nie uznał żądania pozwu i wystąpił z odrębnym powództwem.

Obecnie Bank wystąpił do Wnioskodawcy oraz Jego matki z propozycją zawarcia ugody w zakresie Kredytu. Celem propozycji ugody jest polubowne zakończenie sporu i uchylenie stanu niepewności co do roszczeń wynikających z Kredytu, poprzez przyjęte w ugodzie rozwiązania, w tym zmianę Kredytu w zakresie waluty, wysokości i zasad spłaty (dalej: Ugoda).

Zgodnie z treścią proponowanej przez Bank Ugody:

-Kredyt zostanie rozliczony tak, jakby od daty zawarcia umowy kredytowej stanowił kredyt złotowy (przewalutowanie); przewalutowanie nastąpi po kursie średnim NBP z dnia wypłaty Kredytu,

-dotychczas dokonane spłaty rat Kredytu zostaną zaliczone na poczet przewalutowanej wartości Kredytu,

-strony ustalają, że pozostałe do spłaty zadłużenie będzie wynosiło zero złotych (Kredyt spłacony w całości),

-strony ustalają, że różnica pomiędzy oryginalną kwotą Kredytu pozostającego do spłaty (wyrażoną we frankach szwajcarskich), a kwotą ustaloną przez strony jako pozostającą do spłaty (czyli zero) jest umarzana tzn. Bank zwalnia w tym zakresie Wnioskodawcę z długu a Wnioskodawca zwolnienie przyjmuje (dalej: Zwolnienie z Długu),

-strony zgodnie oświadczają, iż nie będą występować w przyszłości względem siebie z roszczeniami wywodzonymi z postanowień umowy kredytowej,

-Ugoda wyczerpuje wszelkie wzajemne roszczenia Stron w zakresie objętym dotychczasowym sporem.

W ramach Ugody Bank wypłaci również Wnioskodawcy kwotę dodatkową wyrażoną w złotych polskich (dalej: Kwota Dodatkowa). Choć nie wynika to wprost z treści Ugody, Kwota Dodatkowa jest zwrotem nadpłaty ponad należną Bankowi spłatę zadłużenia Kredytu. Wypłacona kwota nie stanowi wynagrodzenia za odstąpienie od dochodzenia roszczeń wobec Banku na drodze sądowej.

Ani Wnioskodawca, ani oryginalni Kredytobiorcy (matka oraz ojciec Wnioskodawcy) nie korzystali dotychczas z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.

Uzupełnienie zdarzenia przyszłego

10 września 2025 r. udzielił Pan odpowiedzi na pytania zawarte w wezwaniu:

1)Czy zaciągnięty kredyt w całości został przeznaczony na cele wskazane w umowie kredytowej? W przypadku negatywnej odpowiedzi proszę wskazać na co faktycznie wydatkowane były środki pieniężne uzyskane z ww. kredytu.

Odpowiedź: Tak, kredyt został przeznaczony na cele wskazane w umowie kredytowej.

2)Czy przedmiotowy kredyt został zaciągnięty na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej?

Odpowiedź: Tak, kredytu został zaciągnięty na zakup jednego lokalu mieszkalnego.

3)W którym roku planowane jest zawarcie ugody z bankiem?

Odpowiedź: Zawarcie ugody z Bankiem planowane jest w 2025 roku.

4)Kto będzie stroną ww. ugody?

Odpowiedź: Stroną ugody z Bankiem będzie Wnioskodawca oraz Jego matka.

5)Czy przewalutowanie kredytu będzie polegało jedynie na zmianie umowy poprzez przeliczenie kapitału powstałego do spłaty na inną walutę niż wskazana w umowie na dzień otrzymania kredytu, tj. wyłącznie na zmianie sposobu wykonania zobowiązania?

Odpowiedź: Zgodnie z propozycją ugody ze strony Banku, przewalutowanie kredytu będzie polegało na zmianie umowy kredytu w zakresie waluty, wysokości i zasad spłaty wierzytelności kredytowej.

6)Czy przewalutowanie kredytu zostanie przeprowadzone w ramach istniejącej umowy kredytowej zawartej z bankiem w drodze jej zmiany na podstawie aneksu do tej umowy?

Odpowiedź: Przewalutowanie kredytu przewidziane będzie bezpośrednio w treści ugody z bankiem, która dokona zmian w umowie kredytu w zakresie waluty, wysokości i zasad spłaty wierzytelności kredytowej. Nie będzie zawierany odrębny aneks do umowy kredytu.

7)Co będzie składać się na kwotę, w stosunku do której zostanie Pan i ewentualnie pozostali kredytobiorcy zwolnieni z długu, tj. czy jest to kwota kapitału, kwota odsetek skapitalizowanych, kwota tzw. odsetek karnych (odsetek od zadłużenia przeterminowanego) opłaty, jeżeli ich poniesienie przez kredytobiorców było niezbędne do zawarcia umowy kredytu, z wyjątkiem kosztów usług dodatkowych, w szczególności ubezpieczeń?

Odpowiedź: Jak wskazano we wniosku zwolnieniu o długu będzie podlegała różnica pomiędzy oryginalną kwotą Kredytu pozostającego do spłaty (wyrażoną we frankach szwajcarskich), a kwotą ustaloną przez strony jako pozostającą do spłaty (czyli zero). Ugoda stanowi, że na kwotę zwolnienia z długu składa się zadłużenie w konkretnych wartościach.

-kapitał,

-odsetki skapitalizowane,

-odsetki zapadłe niespłacone,

-odsetki od zadłużenia przeterminowanego,

-odsetki zawieszone,

-odsetki bieżące.

8)Jeżeli w skład ww. kwoty wchodzić będzie kwota odsetek karnych (odsetek od zadłużenia przeterminowanego), to czy w zawartej umowie kredytu określone zostaną jednoznacznie, wiążące dla stron umowy, zasady naliczenia takich odsetek?

Odpowiedź: Wartość odsetek od zadłużenia przeterminowanego została obliczona przez Bank na podstawie zasad przewidzianych w umowie kredytowej.

9)Jaki charakter będzie miała proponowana do wypłaty przez bank „kwota dodatkowa”, tj.:

-Czy w wyniku zawarcia ugody bank zwróci Panu środki pieniężne w kwocie uprzednio spłaconej przez kredytobiorcę (z uwzględnieniem wartości udostępnionego kredytu)?

-Czy będzie to zwrot środków, które zostały wpłacone przez kredytobiorcę do banku tytułem spłaty kapitału, odsetek (rat kapitałowo-odsetkowych) i innych opłat związanych z kredytem, a które w wyniku ponownego przeliczenia zobowiązań kredytowych według kursu waluty przyjętego w ugodzie stały się nienależne bankowi?

-Czy będzie to odszkodowanie ze strony banku (jeśli tak, za jakie szkody)?

-Czy kwota ta będzie miała inny charakter (jaki?)?

Odpowiedź: Jak wskazano we wniosku, Kwota Dodatkowa jest zwrotem nadpłaty dokonanych spłat kredytobiorców ponad należną Bankowi spłatę zadłużenia kredytu. Są to wartości Bankowi nienależne, wynikające ze spłat kredytu w kwocie przewyższającej wartość kredytu po jego przewalutowaniu. Nie jest to odszkodowanie ani wynagrodzenie.

Pytania

1.Czy jako spadkobierca Kredytu, Wnioskodawca może skorzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego, w zakresie dochodu wynikającego ze Zwolnienia z Długu w ramach Ugody z Bankiem?

2.Czy jako spadkobierca Kredytu, Wnioskodawca podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w zakresie Kwoty Dodatkowej od Banku wypłacanej w ramach Ugody z Bankiem?

Pana stanowisko w sprawie

Ad. 1

Wnioskodawca może skorzystać z zaniechania poboru podatku dochodowego, w zakresie dochodu wynikającego ze Zwolnienia z Długu w ramach Ugody z Bankiem.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej: UPDOF) jest zasada powszechności opodatkowania, która wyrażona została w art. 9 ust. 1 tej ustawy. Zgodnie z jego treścią:

Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Treść powyższego przepisu wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlegają wszelkiego rodzaju dochody uzyskane przez podatnika, z wyjątkiem tych, które zostały enumeratywnie wymienione w katalogu zwolnień przedmiotowych zawartym w powyższej ustawie lub od których zaniechano poboru podatku.

W okolicznościach zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca uzyska korzyść majątkową w postaci Zwolnienia z Długu. Korzyść ta w myśl UPDOF stanowi przychód podatnika. Przychód ten nie będzie jednak podlegał opodatkowaniu, gdyż objęty będzie zaniechaniem poboru podatku.

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (dalej: Rozporządzenie):

Wszystkie powyższe warunki są spełnione w przypadku Wnioskodawcy.

Przez kredyt mieszkaniowy w myśl Rozporządzenia należy przez to rozumieć kredyt, który został:

1)udzielony przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów, oraz

2)zabezpieczony w postaci hipoteki ustanowionej na nieruchomości lub udziale w nieruchomości lub prawie wieczystego użytkowania gruntu lub udziale w takim prawie, lub spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu mieszkalnego lub udziale w takim prawie, lub prawie do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub udziale w takim prawie, oraz

3)zaciągnięty na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Kredyt opisany we wniosku spełnia powyższe warunki:

Warunek 1 - Kredyt został zaciągnięty przed 15 stycznia 2015 r. od Banku (instytucji podlegającej nadzorowi).

Warunek 2 - Kredyt został zabezpieczony hipotecznie na nieruchomości stanowiącej lokal mieszkalny.

Warunek 3 - Kredyt został zaciągnięty na nabycie lokalu mieszkalnego, co mieści się w art. 21 ust. 25 pkt 1 a) UPDOF.

Kredyt opisany we wniosku został zaciągnięty na nabycie jednego mieszkania dla zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych jednego gospodarstwa domowego, współdzielonego przez Wnioskodawcę i jego rodziców.

W konsekwencji, w ocenie Wnioskodawcy stwierdzić należy, że w stosunku do Zwolnienia z Długu na podstawie opisanej we wniosku Ugody z Bankiem zastosowanie będzie miało zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie Rozporządzenia. W konsekwencji, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych.

Ad. 2

Wnioskodawca nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych w zakresie Kwoty Dodatkowej od Banku wypłacanej w ramach Ugody z Bankiem.

Zgodnie z definicją dochodu wynikającą z UPDOF jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1 UPDOF, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik, czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Z opisanej we wniosku Ugody wynika, że Kwota Dodatkowa, którą Wnioskodawca otrzyma od Banku stanowi ekonomicznie zwrot niesłusznie nadpłaconego Kredytu. Kwota Dodatkowa nie będzie zatem stanowić przysporzenia ponad kwoty wcześniej uiszczone tytułem spłaty Kredytu. Jest to zwrot nienależnego Bankowi świadczenia a zatem nie powoduje wzbogacenia (przysporzenia).

Nie ma w tym zakresie znaczenia, że Wnioskodawca jest spadkobiercą po zmarłym ojcu. Przyjmując spadek, Wnioskodawca nabył bowiem spadek według jego stanu na moment śmierci ojca tzn. w zakresie w jakim Kredyt był już nadpłacony. Zwrot niesłusznie nadpłaconego Kredytu nie stanowi zatem odrębnego przysporzenia dla Wnioskodawcy tak samo jak nie stanowiłby on przysporzenia dla zmarłego ojca.

Reasumując, w ocenie Wnioskodawcy w analizowanej sprawie wypłata przez Bank nie spowoduje powstania u Wnioskodawcy przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 UPDOF. W konsekwencji, nie będzie obowiązku zapłaty podatku dochodowego od wypłaconej przez Bank Kwoty Dodatkowej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):

Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:

Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:

Z przedstawionych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, niemające charakteru zwrotnego.

O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić, w każdej sytuacji, gdy podatnik – czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów – uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.

Wskazać również należy, że dla celów podatkowych przyjmuje się – co znajduje potwierdzenie w orzecznictwie – że pojęcie nieodpłatnego świadczenia, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.

W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Stosownie do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.

W związku z tym, świadczenie mające realną korzyść finansową, o ile nie stanowi konkretnej kategorii przychodu zaliczanego do jednego ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1-8b ww. ustawy, jest dla świadczeniobiorcy przychodem z innych źródeł.

Biorąc pod uwagę przedstawiony opis sprawy oraz powołane wyżej przepisy prawa wyjaśnić należy, że na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych inne skutki prawnopodatkowe wywołuje przewalutowanie kredytu, a inne umorzenie tego kredytu.

W ramach operacji przewalutowania nie dochodzi do transferu/przelewu środków pieniężnych, nie dochodzi do uregulowania w jakiejkolwiek formie zobowiązania wynikającego z umowy kredytu – zmianie ulega jedynie waluta, w której zobowiązanie ma być uregulowane. Przewalutowanie stanowi wyłącznie techniczną operację zamiany kwoty wyrażonej w określonej walucie, na tę samą kwotę wyrażoną w innej walucie. Tym samym, przewalutowanie nie skutkuje powstaniem przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Przystępując do oceny skutków podatkowych umorzenia przez Bank wierzytelności od kredytu hipotecznego, wskazuję, że instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.).

Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:

Z informacji zawartych we wniosku wynika, że 11 grudnia 2007 r. Pana rodzice zawarli umowę kredytu mieszkaniowego z X Bank (obecnie przejęty przez Y Bank). Kredyt był wyrażony w walucie obcej (frank szwajcarski) i został przeznaczony na zaspokojenie własnego celu mieszkaniowego, tzn. nabycie lokalu mieszkalnego. Kredyt został zabezpieczony hipoteką na ww. lokalu mieszkalnym. 15 grudnia 2019 r. zmarł Pana ojciec. W wyniku dziedziczenia ustawowego spadek po ojcu odziedziczyli z dobrodziejstwem inwentarza Pan (¹/₂ części) oraz Pana matka (¹/₂ części). W wyniku przyjęcia spadku, nabył Pan spadek wraz z zadłużeniem z tytułu Kredytu. 15 stycznia 2020 r. doszło do notarialnego poświadczenia dziedziczenia spadku, w którym potwierdzono, że Pan jest spadkobiercą po zmarłym ojcu oraz, że w skład spadku wszedł ww. lokal mieszkalny nabyty ze środków Kredytu.

Z tego powodu podkreślam, że zgodnie z art. 922 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071):

W myśl art. 924 Kodeksu cywilnego:

Stosownie do art. 925 ww. Kodeksu:

Na mocy art. 1012 Kodeksu cywilnego:

Stosownie do art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego:

W myśl art. 1030 ww. Kodeksu:

Zgodnie natomiast z art. 1031 § 1 Kodeksu cywilnego:

W przedstawionych przez Pana okolicznościach sprawy, zmiana dłużnika nastąpiła z mocy prawa, gdyż z chwilą otwarcia spadku - w drodze sukcesji - wstąpił Pan we wszelkie prawa majątkowe spadkodawcy (Pana ojca) przysługujące Mu w chwili śmierci.

Z kolei umorzenie wierzytelności następuje w przypadku zwolnienia z długu, czyli zrzeczenia się przez wierzyciela prawa do wierzytelności, bez uzyskania świadczenia ze strony dłużnika. Takie zrzeczenie się, pod warunkiem, że dłużnik je przyjmuje, powoduje, że zobowiązanie wygasa.

Zgodnie bowiem z instytucją zwolnienia z długu uregulowaną w art. 508 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):

Tak więc, dla umorzenia wierzytelności konieczna jest zgoda dłużnika (np. uzyskana w wyniku ugody, czy poprzez oświadczenie).

Otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).

Tym samym, umorzona kwota wierzytelności z tytułu kredytu hipotecznego stanowić będzie przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu nieodpłatnych świadczeń, klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy.

Poprawność powyższego stanowiska potwierdza wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 18 maja 2012 r., sygn. akt II FSK 2633/10, w którym Sąd wskazał, że „gdy dochodzi do umorzenia wierzytelności przez kredytodawcę nie jest istotne, czy u podstaw uzyskanego nieodpłatnego świadczenia leży umowa o zwolnienie z długu, czy też decyzja wierzyciela o rezygnacji z dochodzenia należności. Zasadnicze znaczenie ma bowiem to, że w następstwie takich zdarzeń dłużnik zostaje zwolniony z obowiązku spłaty zadłużenia. Po jego stronie powstaje tym samym przychód stanowiący równowartość umorzonej kwoty zobowiązania, którego nie musi już świadczyć na rzecz wierzyciela. Faktyczna rezygnacja wierzyciela z dochodzenia należności prowadzi więc do powstania przychodu, podobnie jak w przypadku zawarcia umowy o zwolnienie z długu, albowiem w każdym z tych przypadków po stronie dłużnika ustaje obowiązek spełnienia świadczenia. Należy bowiem zauważyć, że pojęcie „nieodpłatnego świadczenia” obejmuje wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, przysporzenie majątku tej osobie, mające konkretny wymiar finansowy”.

W tym miejscu wskazuję na rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 102 ze zm.).

Zgodnie z § 1 ww. rozporządzenia Ministra Finansów:

Natomiast z § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia wynika, że:

Z kolei § 4 ww. rozporządzenia stanowi, że:

Zgodnie z treścią ww. art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Dochody, od których zaniechano poboru podatku nie są wykazywane w zeznaniach rocznych i nie podlegają opodatkowaniu oraz zgłoszeniu do urzędu skarbowego.

Z powyższego wynika zatem, że zaniechanie poboru podatku znajdzie zastosowanie:

-do umorzonych osobom fizycznym kwot wierzytelności z tytułu kredytów zaciągniętych na cele mieszkaniowe i zabezpieczonych hipotecznie,

-do kredytów udzielonych przed dniem 15 stycznia 2015 r. przez podmioty uprawnione do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw,

-do kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację jednej inwestycji mieszkaniowej,

-a w przypadku więcej niż jednego kredytu mieszkaniowego – gdy kredyty mieszkaniowe zostały zaciągnięte na realizację wyłącznie jednej inwestycji mieszkaniowej oraz

-w przypadku, gdy osoba fizyczna będąca stroną umowy kredytu mieszkaniowego nie korzystała z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego zaciągniętego na realizację innej niż określona w lit. a) inwestycji mieszkaniowej (§ 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ww. rozporządzenia).

Istotne jest, żeby kredyt mieszkaniowy został przeznaczony na wydatki, o których mowa w art. 21 ust. 25 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Zatem kredyt, o którym mowa we wniosku wypełnia przesłanki do uznania go za kredyt mieszkaniowy, o którym mowa w rozporządzeniu.

We wniosku wskazał Pan również, że Bank wystąpił do Pana oraz Pana matki z propozycją zawarcia ugody w zakresie Kredytu. Zgodnie z treścią proponowanej przez Bank Ugody:

-Kredyt zostanie rozliczony tak, jakby od daty zawarcia umowy kredytowej stanowił kredyt złotowy (przewalutowanie); przewalutowanie nastąpi po kursie średnim NBP z dnia wypłaty Kredytu,

-dotychczas dokonane spłaty rat Kredytu zostaną zaliczone na poczet przewalutowanej wartości Kredytu,

-strony ustalają, że pozostałe do spłaty zadłużenie będzie wynosiło zero złotych (Kredyt spłacony w całości), strony ustalają, że różnica pomiędzy oryginalną kwotą Kredytu pozostającego do spłaty (wyrażoną we frankach szwajcarskich), a kwotą ustaloną przez strony jako pozostającą do spłaty (czyli zero) jest umarzana tzn. Bank zwalnia w tym zakresie Pana z długu a Pan zwolnienie przyjmuje,

-strony zgodnie oświadczają, iż nie będą występować w przyszłości względem siebie z roszczeniami wywodzonymi z postanowień umowy kredytowej, Ugoda wyczerpuje wszelkie wzajemne roszczenia Stron w zakresie objętym dotychczasowym sporem.

W ramach Ugody Bank wypłaci również Panu kwotę dodatkową wyrażoną w złotych polskich. Kwota Dodatkowa jest zwrotem nadpłaty ponad należną Bankowi spłatę zadłużenia Kredytu. Wypłacona kwota nie stanowi wynagrodzenia za odstąpienie od dochodzenia roszczeń wobec Banku na drodze sądowej.

Ponadto, wskazał Pan, że ani Pan, ani oryginalni Kredytobiorcy (Pana matka oraz ojciec) nie korzystali dotychczas z zaniechania poboru podatku od kwot umorzonych wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego.

W uzupełnieniu wniosku dodał Pan, że kredyt został przeznaczony na cele wskazane w umowie kredytowej. Kredyt został zaciągnięty na zakup jednego lokalu mieszkalnego. Kwota Dodatkowa jest zwrotem nadpłaty dokonanych spłat kredytobiorców ponad należną Bankowi spłatę zadłużenia kredytu. Są to wartości Bankowi nienależne, wynikające ze spłat kredytu w kwocie przewyższającej wartość kredytu po jego przewalutowaniu. Nie jest to odszkodowanie ani wynagrodzenie.

Mając na uwadze przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe oraz powołane przepisy prawa stwierdzam, że umorzenie przez Bank w 2025 r. kwoty kredytu zaciągniętego na sfinansowanie zakupu lokalu mieszkalnego, stanowić będzie dla Pana przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, z tytułu nieodpłatnych świadczeń klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Jednocześnie do uzyskanego przez Pana przychodu związanego z umorzeniem wierzytelności z tytułu kredytu mieszkaniowego, o którym mowa we wniosku, zastosowanie znajdzie zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 11 marca 2022 r. w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe. Spełnia Pan bowiem wszystkie przesłanki umożliwiające zastosowanie ww. zaniechania. W konsekwencji, nie będzie Pan zobowiązany do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych od uzyskanego dochodu.

Podkreślić należy, że wobec treści § 4 cytowanego rozporządzenia, zaniechanie poboru podatku dochodowego od osób fizycznych będzie miało zastosowanie tylko wówczas, gdy ugoda Pana z Bankiem, na mocy której dojdzie do całkowitego zwolnienia z długów, zostanie zawarta w okresie obowiązywania rozporządzenia, tj. od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2026 r.

Natomiast odnośnie wypłaty kwoty dodatkowej, która – jak Pan sam wskazał we wniosku - „jest zwrotem nadpłaty dokonanych spłat kredytobiorców ponad należną Bankowi spłatę zadłużenia kredytu” oraz że „są to wartości Bankowi nienależne, wynikające ze spłat kredytu w kwocie przewyższającej wartość kredytu po jego przewalutowaniu” stwierdzam więc, że skoro „kwota dodatkowa”, którą otrzyma Pan na mocy zawartej w 2025 r. ugody, stanowi zwrot środków, które w wyniku ugody zostały uznane za nienależnie wpłacone przez kredytobiorców do banku tytułem spłaty kredytu lub odsetek od kredytu (zwrot był związany z ponownym przeliczeniem wartości zobowiązania z tytułu umowy kredytowej), to jego otrzymanie nie spowoduje po Pana stronie dodatkowego przysporzenia majątkowego. W konsekwencji, pieniądze te nie będą Pana przychodem, w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a ich otrzymanie nie będzie skutkowało po Pana stronie obowiązkiem zapłaty podatku dochodowego.

Wobec tego, Pana stanowisko uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Dodatkowo wskazuję, że z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Pana. Nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.