
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób fizycznych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
21 lipca 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 21 lipca 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania kwoty otrzymanej z tytułu zawarcia ugody z bankiem. Uzupełniła go Pani pismem z 18 września 2025 r. (data wpływu 22 września 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
W dniu 19 maja 2011 r. Wnioskodawczyni wraz z mężem podpisała umowę nr … o kredyt mieszkaniowy … (kredyt budowlano-hipoteczny przeznaczony na finansowanie inwestycji budowlanej) z ... z siedzibą w … z przeznaczeniem na budowę domu jednorodzinnego. Na podstawie umowy bank udzielił Wnioskodawczyni i Jej małżonkowi kredytu w kwocie 510 000 zł z zastrzeżeniem, że ostateczna wysokość zobowiązania kredytobiorcy do spłaty, wyrażona w CHF, określona będzie po wypłacie całej kwoty kredytu i po przeliczeniach na tę walutę po kursie jej kupna, zgodnie z tabelą kursów obowiązującą w Banku w dniach i w momentach poszczególnych uruchomień środków z przeznaczeniem (§ 1 ust. 1 i 2 CSU). Okres kredytowania został oznaczony od dnia 19 maja 2011 r. do 10 maja 2041 r. (§ 1 ust. 3 CSU). Kredyt został oprocentowany według zmiennej stopy procentowej, która ustalana była jako suma stopy referencyjnej LIBOR 3M (CHF) oraz marży Banku ustalonej w dniu udzielenia kredytu na 3,08%. Łączna kwota kredytu do wypłaty wynosiła 510 000 zł. Wnioskodawczyni wraz z mężem od maja 2011 r. do 20 lutego 2025 r. spłacili łącznie tytułem rat kapitałowo odsetkowych kwotę 274 323,54 zł i kwotę 75 601 CHF. Oprócz tego Wnioskodawczyni i Jej małżonek uiścili m.in. kwotę 10 200 zł tytułem prowizji za udzielenie kredytu. Łączna kwota kosztów dodatkowych uiszczonych przez Wnioskodawczynię i Jej małżonka wynosiła 11 659 zł. Następcą prawnym ... jest ... (dalej: „Bank”).
W dniu 18 grudnia 2024 r. (data wpływu do Sądu) Bank złożył do Sądu pozew datowany na dzień 28 listopada 2024 r. o zwrot wpłaconego przez Wnioskodawczynię i Jej małżonka kapitału. Sprawa została zarejestrowana w Sądzie Okręgowym w … pod sygn. akt …. Z kolei w dniu 28 kwietnia 2025 r. Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem złożyli pozew przeciwko ... z siedzibą w … o ustalenie nieważności umowy nr …. Od pozwu Wnioskodawczyni uiściła opłatę sądową w kwocie 1 000 zł na rachunek bankowy Sądu. W pozwie Wnioskodawczyni i Jej mąż zarzucili, że umowa zawiera klauzule abuzywne i z tego powodu jest nieważna w całości. Sprawa została zarejestrowana w Sądzie Okręgowym w … pod sygn. akt …. Celem polubownego zakończenia sporu Wnioskodawczyni wraz z mężem oraz Bank postanowili zawrzeć ugodę, która (w zależności od okoliczności) będzie miała charakter ugody sądowej albo pozasądowej o następującej treści (część danych Bank uzupełni przy zawarciu ugody):
„Zważywszy na to, iż:
1)Bank i Kredytobiorcę łączy Umowa kredytu mieszkaniowego nr .... z dnia 2011-05-19, zwana dalej „Umową”. Kredyt mieszkaniowy rozumiany jest jako kredyt udzielony w całości lub w części na finansowanie własnego celu mieszkaniowego Kredytobiorcy;
2)pomiędzy Stronami powstały dwa spory:
a)spór dotyczący skuteczności poszczególnych postanowień umownych i całej Umowy (oraz jej ważności), który zawisł w sprawie za sygn. … o ustalenie nieważności toczącej się przed Sądem Okręgowym w …, z powództwa Kredytobiorcy przeciwko Bankowi, zwany dalej „Sporem”,
b)spór dotyczący zwrotu wypłaconego Kredytobiorcom kapitału kredytu, który został zainicjonowany złożonym przez Bank pozwem restytucyjnym do Sądu Okręgowego w …. Sprawa została zarejestrowana przez Sąd Okręgowy w … pod sygn. akt …. W powyższej sprawie strona pozwana złożyła odpowiedź na pozew;
3)zamiarem Banku i Kredytobiorcy jest polubowne zakończenie Sporów i uchylenie stanu niepewności co do roszczeń wynikających z Umowy, poprzez przyjęte w Ugodzie rozwiązania, w tym zmianę Umowy w zakresie waluty, wysokości i zasad spłaty wierzytelności kredytowej;
4)Kredytobiorca mając pełną świadomość i rozumiejąc skutki dokonywanej czynności prawnej (w tym, w szczególności finansowe), dobrowolnie godzi się odstąpić od dochodzenia od Banku roszczeń objętych Sporem oraz innych wywodzonych z zarzutu nieważności Umowy lub niedozwolonego charakteru postanowień Umowy w brzmieniu sprzed zmiany Umowy dokonanej niniejszą Ugodą, w zamian za zmianę postanowień Umowy w zakresie zobowiązań Kredytobiorcy (i odpowiadających im praw Banku) w sposób opisany w § 1 ust. 4 i nast. Ugody;
5)ze względu na przyjęte w Ugodzie rozwiązania, w tym zmianę Umowy w zakresie waluty, wysokości i zasad spłaty wierzytelności kredytowej, zgodnym zamiarem Stron jest również zaniechanie dochodzenia w przyszłości roszczeń w zakresie związanym z postanowieniami dotyczącymi zawarcia i wykonywania Umowy w walucie obcej w brzmieniu sprzed zmiany Umowy dokonanej niniejszą Ugodą;
§ 1
1. Strony potwierdzają, iż miały wolę zawarcia Umowy w dacie jej zawarcia.
2. Strony potwierdzają, iż Bank wypłacił Kredytobiorcy kwotę kredytu przeznaczoną na realizację celu kredytu określonego w Umowie, a Kredytobiorca oświadcza, że wykorzystał kwotę kredytu na realizację tego celu.
3. W księgach rachunkowych Banku na dzień <<ZAWARCIA UGODY>> wysokość zadłużenia Kredytobiorcy z tytułu Umowy wynosiła <<KWOTA>> CHF:
-kapitał (pozostała do spłaty kwota kredytu): <<KWOTA>> CHF,
-odsetki skapitalizowane: <<KWOTA>> CHF,
-odsetki zapadłe niespłacone: <<KWOTA>> CHF,
-odsetki od zadłużenia przeterminowanego: <<KWOTA>> CHF,
-odsetki zawieszone: <<KWOTA>> CHF,
-odsetki bieżące: <<KWOTA>> CHF,
co oznacza, że po przeliczeniu na walutę polską po średnim kursie Narodowego Banku Polskiego z dnia poprzedzającego dzień zawarcia Ugody, zadłużenie Kredytobiorcy na dzień zawarcia Ugody wynosi <<KWOTA>> złotych:
-kapitał (pozostała do spłaty kwota kredytu): <<KWOTA>> złotych,
-odsetki skapitalizowane: <<KWOTA>> złotych,
-odsetki zapadłe niespłacone: <<KWOTA>> złotych,
-odsetki od zadłużenia przeterminowanego: <<KWOTA>> złotych,
-odsetki zawieszone: <<KWOTA>> złotych,
-odsetki bieżące: << KWOTA >> złotych,
a zadłużenie Kredytobiorcy z tytułu niezapłaconych kosztów i opłat związanych z Umową wynosi <<KWOTA>> złotych.
4. Przedmiotem Ugody jest zakończenie Sporu oraz uchylenie niepewności co do roszczeń wynikających z Umowy, między innymi poprzez zmianę Umowy w zakresie waluty, wysokości i zasad spłaty wierzytelności kredytowej wynikającej z Umowy. Strony dokonują zmiany waluty zadłużenia, określonej w Umowie, na walutę polską na zasadach określonych w § 1 ust. 5 i nast.
5. Za podstawę ustalenia wysokości zadłużenia Strony przyjęły, iż kredyt udzielony na podstawie Umowy zostanie rozliczony tak, jakby od daty zawarcia Umowy, tj. od dnia <<2011-05¬19>> r., stanowił kredyt złotowy udzielony na warunkach, o których mowa w § 1 ust. 6, z zachowaniem: (1) pozostałych parametrów kredytu wynikających z Umowy, tj. okresu kredytowania - <<359>> [miesięcy] licząc od daty zawarcia Umowy oraz formy spłaty kredytu w ratach [annuitetowych], z uwzględnieniem § 1 ust. 7, (2) poniesionych opłat, prowizji i składek ubezpieczeniowych.
6. Warunki udzielenia kredytu złotowego, o których mowa w § 1 ust. 5, zostały określone w sposób następujący:
1)kwota kredytu (kapitał) stanowiła sumę kwot wypłaconych tytułem kredytu i wynosiła 510 000 PLN; jeśli jakakolwiek część wypłaty nastąpiła w CHF, Bank przeliczył ją na walutę polską po średnim kursie Narodowego Banku Polskiego z dnia wypłaty,
2)oprocentowanie kredytu według zmiennej stopy procentowej zostało ustalone jako suma wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M i marży w wysokości <<2,09>> %; w dniu wypłaty kredytu lub pierwszej transzy kredytu oprocentowanie wynosiło <<6,54>> %, zaś wartość wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M z dnia wypłaty kredytu lub pierwszej transzy kredytu wynosiła <<4,45>> %; pierwszy okres obowiązywania wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M obowiązywał od dnia wypłaty kredytu lub pierwszej transzy i mógł być krótszy niż kolejne okresy trzymiesięczne wyznaczane w dniu wymagalności raty kredytu i odsetek; kolejne trzymiesięczne okresy obowiązywania wskaźnika referencyjnego kończyły się w dniu poprzedzającym dzień, który datą odpowiada dniowi, w którym rozpoczął się poprzedni trzymiesięczny okres obowiązywania wskaźnika referencyjnego, z uwzględnieniem zasad liczenia terminów oznaczonych w miesiącach, przewidzianych w przepisach Kodeksu cywilnego,
3)wysokość marży, o której mowa w pkt 2), odpowiada wysokości marży kredytów mieszkaniowych ponad średnią wartość WIBOR dla miesiąca, w którym została zawarta Umowa; informacja o jej wysokości dla poszczególnych miesięcy dostępna jest w tabeli „Marża kredytów mieszkaniowych” w arkuszu „Marża ponad śr. WIBOR-od 2005 r.” w kolumnie „Marża ponad średnią wartość WIBOR® 3M”, opublikowanej przez Komisję Nadzoru Finansowego na stronie internetowej www.knf.gov.pl pod tytułem „Dane statystyczne opisujące marżę ponad WIBOR® dla potrzeb ugód dotyczących walutowych kredytów mieszkaniowych” (dostęp do strony internetowej aktywny na dzień zawarcia Ugody),
4)informacja o wysokości dziennej wartości wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M, o którym mowa w pkt 2), dostępna jest w tabeli „Marża kredytów mieszkaniowych” w arkuszu „Fixing WIBOR (2000-2020)” w kolumnie „Wartość Fixingu WIBOR® 3M” w pliku „Dane statystyczne”, o którym mowa w pkt 3); informacja o wysokości dziennej wartości wskaźnika referencyjnego WIBOR 3M od roku 2021 dostępna jest w tabeli „Dane opóźnione” opublikowanej przez GPW Benchmark S.A. na stronie internetowej: https://gpwbenchmark.pl/dane-opoznione.
7. Rozliczenie dotychczas spłaconych rat kredytu udzielonego na podstawie Umowy na poczet kredytu w złotych, o którym mowa w § 1 ust. 5, a którego warunki udzielenia zostały określone w § 1 ust. 6, następuje w ten sposób, że wartość spłat dokonanych na podstawie Umowy zostanie zaliczona w pierwszej kolejności na poczet rat odsetkowych, a następnie – rat kapitałowych kredytu w złotych. Powstała nadwyżka pomniejsza kapitał do spłaty kredytu, o którym mowa w § 1 ust. 6 pkt 1), od którego naliczane są kolejne odsetki, a niedobór – powiększa kapitał do spłaty, o którym mowa w § 1 ust. 6 pkt 1), od którego naliczane są kolejne odsetki. Odsetki bieżące od ostatniej spłaty raty podlegają rozliczeniu do dnia zawarcia Ugody na zasadach określonych w § 1 ust. 6 pkt 2). Przed zawarciem niniejszej Ugody Bank przedłożył Kredytobiorcy Zestawienie stanowiące podstawę rozliczenia Umowy, a Kredytobiorca potwierdza jego otrzymanie.
8. Po zmianie waluty zadłużenia na walutę polską, w wyniku przeprowadzonych negocjacji Strony uzgadniają, iż z uwzględnieniem § 1 ust. 5-7, pozostałe do spłaty zadłużenie Kredytobiorcy wobec Banku z tytułu Umowy, na dzień zawarcia Ugody wynosi 0,00 (słownie: zero ) złotych. Bank nie będzie zgłaszał roszczeń w stosunku do Kredytobiorcy w związku z Umową. Jednocześnie Bank odstępuje od naliczania odsetek bieżących należnych z tytułu spłaty ostatniej raty. Tym samym Strony uznają, iż kredyt udzielony na podstawie Umowy został spłacony w całości.
9. Bank zwalnia Kredytobiorcę z długu (umarza zadłużenie Kredytobiorcy) w kwocie <<KWOTA>> złotych stanowiącej różnicę między kwotą zadłużenia wskazaną w § 1 ust. 3, a kwotą zadłużenia wskazaną w § 1 ust. 8, a Kredytobiorca dokonane zwolnienie z długu przyjmuje. Na kwotę zwolnienia z długu składa się zadłużenie z następującego tytułu w poniższych wysokościach:
-kapitał: <<KWOTA>> złotych,
-odsetki skapitalizowane: <<KWOTA>> złotych,
-odsetki zapadłe niespłacone: <<KWOTA>> złotych,
-odsetki od zadłużenia przeterminowanego: <<KWOTA>> złotych,
-odsetki zawieszone: <<KWOTA>> złotych, – odsetki bieżące: <<KWOTA>> złotych. Dodatkowo Bank zwalnia Kredytobiorcę z długu (umarza zadłużenie Kredytobiorcy) w kwocie <<kwota>> PLN stanowiącej wysokość kosztów i opłat, o których mowa w ust. 3, a Kredytobiorca dokonane zwolnienie z długu przyjmuje.
§ 2 (…)
§ 3
1. Zawarcie Ugody nie stanowi odnowienia w rozumieniu art. 506 Kodeksu cywilnego.
2. W związku z zawarciem Ugody, Strony zgodnie oświadczają, iż nie będą występować w przyszłości względem siebie z roszczeniami wywodzonymi z postanowień Umowy, jej zawarcia oraz wykonywania w walucie obcej, w brzmieniu sprzed zmiany Umowy dokonanej Ugodą, ze względu na przyjęte w Ugodzie rozwiązania, w tym zmianę Umowy w zakresie waluty, wysokości i zasady spłaty wierzytelności kredytowej.
3. Ugoda wyczerpuje wszelkie wzajemne roszczenia Stron w zakresie objętym Sporem i określonym w § 3 ust. 2, a zarazem wszelkie wzajemne roszczenia Stron objęte procesem, w którym Ugoda jest zawierana.
4. Kredytobiorca oświadcza, że przed zawarciem Ugody nie przeniósł, ani nie zobowiązał się do przeniesienia na rzecz jakiejkolwiek osoby trzeciej jakiegokolwiek roszczenia lub prawa dotyczącego lub związanego z Umową i zobowiązuje się nie dokonywać tego rodzaju czynności do dnia uprawomocnienia się postanowienia o umorzeniu postępowania mającego za przedmiot Spór na skutek zawarcia niniejszej Ugody.
§ 4
1. Kredytobiorca przyjmuje do wiadomości, że w wyniku zwolnienia z części długu (umorzenia) zgodnie z § 1 ust. 9, powstaje po jego stronie przychód, a na Banku ciąży wypełnienie obowiązku informacyjnego (tj. sporządzenie informacji PIT-11).
2. Kredytobiorca przyjmuje do wiadomości, że w celu zastosowania do osiągniętego przychodu regulacji rozporządzenia Ministra Finansów dotyczącego zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów (przychodów) związanych z kredytem hipotecznym udzielonym na cele mieszkaniowe, niezbędne jest spełnienie przez Kredytobiorcę warunków wskazanych w tym rozporządzeniu, co Kredytobiorca potwierdził stosownym oświadczeniem, przedłożonym Bankowi przy zawarciu niniejszej Ugody, a Bank potwierdza jego otrzymanie.
§ 5
1. Bank, w terminie 21 dni od daty podpisania Ugody, wypłaci Kredytobiorcy kwotę dodatkową w wysokości 102 283,53 PLN (słownie: sto dwa tysiące dwieście osiemdziesiąt trzy złote i 53/100) na rachunek należący do Kredytobiorców … i … … prowadzony przez ... numer xxxxxxxxxxxxxxxxx .
2. Bank zobowiązuje się zwrócić Kredytobiorcy koszty zastępstwa procesowego w wysokości 10 800 zł oraz połowę opłaty sądowej od pozwu w kwocie 500 zł.
3. Zapłaty kosztów, o których mowa w ust. 2 w łącznej kwocie 11 300 PLN Bank dokona w terminie 21 dni od dnia zawarcia Ugody na rachunek bankowy należący do Kredytobiorców … i … … prowadzony przez ... numer xxxxxxxxxxxxxxxxxx .
4. Bank zobowiązuje się w terminie 7 dni od podpisania Ugody cofnąć w całości powództwo w sprawie dotyczącej sporu opisanego w pkt 2b preambuły niniejszej Ugody, a dotyczącej wypłaconego Kredytobiorcom przez Bank w ramach Umowy kredytowej kapitału kredytu, która to sprawa jest prowadzone przez Sąd Okręgowy w …, sygn. akt …, na co Kredytobiorcy wyrażają zgodę.
5. Strony oświadczają, że w związku z cofnięciem przez Bank pozwu, o którym mowa w ust. 4, Bank zobowiązuje się zwrócić Kredytobiorcy koszty zastępstwa procesowego w wysokości 10 800 zł.
6. Zapłaty kosztów, o których mowa w ust. 5 w łącznej kwocie 10 800 PLN Bank dokona w terminie 21 dni od dnia zawarcia Ugody na rachunek bankowy należący do Kredytobiorców … i … … prowadzony przez ... numer xxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxxx.
7. Z zastrzeżeniem ust. 2 i ust. 5 każda ze Stron ponosi koszty procesu we własnym zakresie i nie będzie dochodzić ich zwrotu”.
W uzupełnieniu wniosku wskazano:
Na pytanie Organu o treści „Czy zaciągnięty 19 maja 2011 r. kredyt budowlano-hipoteczny został udzielony przez podmiot, którego działalność podlega nadzorowi państwowego organu nadzoru nad rynkiem finansowym, uprawniony do udzielania kredytów na podstawie odrębnych ustaw regulujących zasady funkcjonowania takich podmiotów?”, Wnioskodawczyni wskazała „Tak, przez ...”.
Zgodnie z umową wszyscy kredytobiorcy odpowiadają za spłatę kredytu solidarnie.
W momencie dokonywania opisanych we wniosku czynności w małżeństwie Wnioskodawczyni istniała i istnieje nadal ustawowa wspólność majątkowa małżeńska; data powstania wspólności majątkowej małżeńskiej: … lipca 2006 r.
Przewiduje się, że wskazana we wniosku Ugoda ma zostać podpisana w 2025 r. pomiędzy Wnioskodawczynią i Jej mężem a ... z siedzibą w … jako następcą prawnym ... Podstawę prawną zawarcia Ugody stanowi art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny.
W ramach ww. Ugody dojdzie do „przewalutowania”. Wynika to z §1 ust. 4 Ugody: „Przedmiotem Ugody jest zakończenie Sporu oraz uchylenie niepewności co do roszczeń wynikających z Umowy, między innymi poprzez zmianę Umowy w zakresie waluty, wysokości i zasad spłaty wierzytelności kredytowej wynikającej z Umowy. Strony dokonują zmiany waluty zadłużenia, określonej w Umowie, na walutę polską na zasadach określonych w § 1 ust. 5 i nast.”.
Kwota 102 283,53 zł, którą Bank wypłaci kredytobiorcom, została wypracowana w toku negocjacji przedugodowych jako kompromisowa propozycja Banku, mająca na celu zakończenie sporu sądowego. Kredytobiorcy wskazywali, że oczekują kwoty zbliżonej do tej, którą uzyskaliby w przypadku stwierdzenia nieważności umowy kredytu.
Matematycznie kwota 102 283,53 zł nie przekracza różnicy pomiędzy całkowitą kwotą uiszczonych przez kredytobiorców kwot tytułem rat kapitałowo-odsetkowych (tj. kwoty 274 323,54 zł i kwoty 75 601 CHF przeliczonej według kursu CHF na dzień sporządzenia wniosku o interpretację, tj. 21 lipca 2025 r.), a kwotą wypłaconego kapitału (tj. 510 000 zł).
Ugoda wskazuje jedynie, że Bank wypłaci tę kwotę na rachunek kredytobiorców (§ 5 ust. 1), bez jednoznacznego przypisania jej do konkretnego tytułu prawnego czy rozliczeniowego. Treść projektu Ugody została zawarta we wniosku o interpretację podatkową.
Ugoda nie zawiera postanowień wskazujących, że wypłacona kwota obejmuje odsetki ustawowe za opóźnienie.
Kredytobiorcy wpłacili do Banku tytułem rat kapitałowo-odsetkowych 274 323,54 zł oraz 75 601 CHF, co po przeliczeniu (według kursu z dnia sporządzenia wniosku o interpretację podatkową, tj. z dnia 21 lipca 2025 r.) przekracza wartość wypłaty wynikającej z Ugody (102 283,53 zł). Wypłata ta jest zatem niższa, niż suma świadczeń przekazanych Bankowi.
W treści projektu Ugody kwota 102 283,53 zł nie została określona jako wynagrodzenie za odstąpienie od dochodzenia roszczeń.
Kredytobiorcy przy składaniu pozwu o ustalenie nieważności kredytu (sprawa tocząca się przed Sądem Okręgowym w …, sygn. akt …) uiścili opłatę w kwocie 1 000 zł (podstawa prawna: art. 13a ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych). Zwrot kwoty 500 zł tytułem opłaty od pozwu nie przewyższa kwoty faktycznie poniesionej przez kredytobiorców z tego tytułu.
Z kolei kwota 10 800 zł odpowiada stawce minimalnej za czynności radców prawnych przewidzianej przy wartości przedmiotu sporu w sprawie toczącej się z powództwa kredytobiorców przeciwko Bankowi przed Sądem Okręgowym w … sygn. akt … (podstawa prawna: §2 pkt 7 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych).
Pytanie
Czy wskazana w Ugodzie kwota dodatkowa w wysokości 102 283,53 PLN oraz zwrot kosztów zastępstwa procesowego w wysokości 10 800 zł oraz opłaty sądowej 500 zł na podstawie zawartej Ugody będą stanowiły dla Wnioskodawczyni przychód w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowany do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, a co za tym idzie, czy Wnioskodawczyni będzie miała obowiązek rozliczenia otrzymanych kwot dla celów podatkowych (zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych)?
Pani stanowisko w sprawie
W ocenie Wnioskodawczyni, otrzymana od Banku w wyniku zawartej ugody kwota dodatkowa w wysokości 102 283,53 zł nie stanowi dla Niej przychodu, o którym mowa w art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, a tym samym z tytułu otrzymania tej kwoty nie powstanie dla Niej dochód, o którym mowa w art. 9 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Co za tym idzie, otrzymana w wyniku Ugody kwota 102 283,53 zł nie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, gdyż nie stanowi dodatkowego przysporzenia majątkowego dla Wnioskodawczyni, a jedynie jest umówionym w wyniku prowadzonej negocjacji z Bankiem, faktycznym zwrotem uprzednio dokonanych przez kredytobiorców (Wnioskodawczynię i Jej małżonka) wpłat na poczet rat kapitałowo-odsetkowych z tytułu zaciągniętego kredytu mieszkaniowego.
W toku negocjacji Bank zaproponował dokonanie na rzecz Wnioskodawczyni i Jej małżonka zapłaty kwoty 102 283,53 zł. Finalnie w treści ugody została przez Bank (który sporządził i narzucił treść ugody) określona mianem „kwoty dodatkowej”. Przyjęta przez Bank kalkulacja, która legła u podstaw Ugody, na mocy której dokonano przewalutowania kredytu indeksowanego do CHF na kredyt złotowy doprowadzi do sytuacji, w której kredytobiorcy (tj. Wnioskodawczyni i Jej małżonek) otrzymają kwotę wynoszącą 102 283,53 zł), która nie przekracza różnicy pomiędzy całkowitą kwotą uiszczonych przez Nich kwot tytułem rat kapitałowo-odsetkowych, (tj. kwoty 274 323,54 zł i kwoty 75 601 CHF przeliczonej według kursu CHF na dzień sporządzenia wniosku o interpretację, tj. 21 lipca 2025 r.), a kwotą wypłaconego kapitału (tj. 510 000 zł).
Analogiczne skutki niosłaby za sobą ugoda, w której Bank uznałby sporną umowę za nieważną, jednak zamiast kwoty stanowiącej różnicę między sumą rat kapitałowo-odsetkowych a kapitałem - Bank zapłaciłby wspomnianą w negocjacjach kwotę 102 283,53 zł. Należy podkreślić, że Bank narzucił treść ugody i nie podlegała ona negocjacjom, co do jej zasadniczej treści, a z obserwacji wynika, że jest ona proponowana jako wzorzec we wszystkich podobnych sprawach z udziałem tego Banku. Powyższe wyklucza uznanie otrzymanej kwoty jako przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Z przepisu tego wynika, że opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady - każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną. Zgodnie natomiast z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania.
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Z definicji przychodu można wywieść, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) - mają definitywny, a nie zwrotny charakter.
O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w sytuacji, gdy podatnik - czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też w wyniku określonego zdarzenia, które powoduje zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów - uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.
Instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.).
Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy, przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo.
Wobec powyższego, skoro kwota dodatkowa, którą Wnioskodawczyni wraz z małżonkiem otrzymają od Banku w wyniku zawartej ugody, mieści się w kwocie wpłacanej przez nich podczas spłaty kredytu hipotecznego to jej otrzymanie nie powoduje po ich stronie dodatkowego przysporzenia majątkowego.
Należy zauważyć, że podobne stanowisko, na gruncie takich samych stanów faktycznych, zajął Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacjach indywidualnych:
-0113-KDIPT2-2.4011.615.2024.2.AKU z dnia 2 stycznia 2024 r.;
-0114-KDIP3-2.4011.666.2024.2.BM z dnia 15 stycznia 2024 r.;
-0112-KDIL2-1.4011.592.2024.2.MKA z dnia 20 stycznia 2024 r.;
-0112-KDIL2-1.4011.658.2024.1.MKA z dnia 5 lutego 2024 r.;
-0112-KDIL2-1.4011.761.2024.1.MB z dnia 18 lutego 2024 r;
-0112-KDIL2-1.4011.708.2024. AK z dnia 12 lutego 2024 r.;
-0112-KDWL.4011.17.2024.1.WS z dnia 15 lutego 2024 r.;
-0113-KDIPT2-2.4011.479.2024.4.ST z dnia 20 lutego 2024 r.;
-0112-KDIL2-1.4011.721.2024.1.MB z dnia 10 marca 2024 r.;
-0112-KDIL2-1.4011.635.2024.1.MKA z dnia 22 marca 2024 r.;
-0112-KDWL.4011.35.2024.1.WS z dnia 28 marca 2024 r.;
-0112-KDIL2-1.4011.815.2024.1.AK z dnia 5 kwietnia 2024 r.;
-0113-KDIPT2-2.4011.487.2024.3.ST z dnia 10 kwietnia 2024 r.;
-0112-KDIL2-1.4011.892.2024.1.MKA z dnia 20 kwietnia 2024 r.;
-0113-KDIPT2-2.4011.509.2024.2.AKU z dnia 25 kwietnia 2024 r.;
-0114-KDIP3-2.4011.712.2024.1.BM z dnia 5 maja 2024 r.;
-0112-KDIL2-1.4011.963.2024.2.MKA z dnia 15 maja 2024 r.;
-0112-KDWL.4011.48.2024.1.WS z dnia 25 maja 2024 r.;
-0113-KDIPT2-2.4011.515.2024.2.ST z dnia 30 maja 2024 r.;
-0112-KDIL2-1.4011.998.2024.1.AK z dnia 10 czerwca 2024 r;
-0112-KDIL2-1.4011.665.2024.1.MKA z dnia 18 października 2024 r.;
-0112-KDIL2-1.4011.658.2024.1.MKA z dnia 16 października 2024 r.;
-0112-KDIL2-1.4011.535.2024.3.DJ z dnia 1 sierpnia 2024 r.;
-0114-KDIP3-2.4011.609.2023.2.AC z dnia 28 lipca 2023 r.;
-0112-KDIL2-1.4011.464.2024.2.MKA z dnia 2 lipca 2024 r.
W odniesieniu do zwrotu przez Bank kosztów zastępstwa procesowego i opłaty od pozwu, stosownie do art. 98 § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – ustawy Kodeks postępowania cywilnego, do niezbędnych kosztów procesu prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, zalicza się poniesione przez nią koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub jej pełnomocnika oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie. Równowartość utraconego zarobku nie może przekraczać wynagrodzenia jednego adwokata wykonującego zawód w siedzibie sądu prowadzącego postępowanie.
Z kolei w myśl art. 98 § 3 ww. Kodeksu, do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.
Zgodnie z art. 98 § 4 Kodeksu postępowania cywilnego, wysokość kosztów sądowych, zasady zwrotu utraconego zarobku lub dochodu oraz kosztów stawiennictwa strony w sądzie, a także wynagrodzenie adwokata, radcy prawnego i rzecznika patentowego regulują odrębne przepisy. W związku z powyższym, zwrot kosztów procesu nie spowoduje powstania przychodu u Wnioskodawczyni w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, bowiem zwracana przez Bank kwota nie będzie przewyższała poniesionych przez kredytobiorców wydatków z tego tytułu. W takiej sytuacji zwrot ten nie stanowi po ich stronie przysporzenia, wzrostu majątku. Otrzymana kwota będzie stanowiła jedynie zwrot poniesionych wcześniej wydatków. Dlatego otrzymany przez Wnioskodawczynię zwrot kosztów postępowania sądowego nie będzie stanowił dla Niej przychodu opodatkowanego podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Reguły dotyczące opodatkowania
Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 163 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.
Powołany przepis wyraża tzw. zasadę powszechności opodatkowania. Regułą jest, że każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną podlega opodatkowaniu, wyjątkiem zaś jest sytuacja, gdy dochód opodatkowaniu nie podlega. Wyjątki od omawianej zasady dotyczą:
·dochodów, które zostały wprost wymienione przez ustawodawcę w art. 21, 52, 52a i 52c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jako zwolnione z podatku oraz
·dochodów, od których zaniechano poboru podatku w drodze rozporządzenia ministra właściwego do spraw finansów publicznych wydanego na podstawie art. 22 ustawy Ordynacja podatkowa (rozporządzenie takie może być wydane w przypadkach uzasadnionych interesem publicznym lub ważnym interesem podatników).
W myśl art. 9 ust. 1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Jeżeli podatnik uzyskuje dochody z więcej niż jednego źródła, przedmiotem opodatkowania w danym roku podatkowym jest, z zastrzeżeniem art. 25e, art. 29-30cb, art. 30da-30dh, art. 30e-30g, art. 30j-30p oraz art. 44 ust. 7e i 7f, suma dochodów z wszystkich źródeł przychodów.
Stosownie do art. 9 ust. 2 ww. ustawy:
Dochodem ze źródła przychodów, jeżeli przepisy art. 23o, art. 23u, art. 24-24b, art. 24c, art. 24e, art. 30ca, art. 30da oraz art. 30f nie stanowią inaczej, jest nadwyżka sumy przychodów z tego źródła nad kosztami ich uzyskania osiągnięta w roku podatkowym. Jeżeli koszty uzyskania przekraczają sumę przychodów, różnica jest stratą ze źródła przychodów.
Jak stanowi art. 11 ust. 1 ww. ustawy:
Przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9, 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, pkt 11, art. 19, art. 25b, art. 30ca, art. 30da i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.
Jak wynika z art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawodawca przyjął zasadę, że przychodem są:
·pieniądze i wartości pieniężne, które zostały otrzymane przez podatnika – tj. takie pieniądze i wartości pieniężne, które podatnik rzeczywiście „dostał, odebrał, zainkasował, objął w posiadanie”;
·pieniądze i wartości pieniężne, które zostały postawione do dyspozycji podatnika – tj. takie przysporzenia, które zostały mu faktycznie udostępnione/przekazane do odbioru; takie pieniądze i środki pieniężne, które podatnik ma możliwość włączyć do swojego władztwa, a więc ma możliwość skorzystania z tychże pieniędzy i wartości pieniężnych i nie jest to uzależnione od dodatkowej zgody osoby stawiającej określone pieniądze i wartości pieniężne do dyspozycji podatnika.
Pojęcie przychodu wiąże się zatem z przysporzeniem majątkowym po stronie podatnika, z wartością wchodzącą do jego majątku. Przychodami w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych mogą być tylko takie świadczenia, które nie mają charakteru zwrotnego. Skoro bowiem przychód jest określonym przyrostem majątkowym po stronie podatnika, jego otrzymanie musi mieć charakter definitywny.
Za przychody należy zatem uznać każdą formę przysporzenia majątkowego, zarówno formę pieniężną jak i niepieniężną, w tym nieodpłatne świadczenia otrzymane przez podatnika.
Dla celów podatkowych przyjmuje się, że nieodpłatne świadczenie obejmuje każde działanie lub zaniechanie na rzecz innej osoby oraz wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze w działalności podmiotów, których skutkiem jest przysporzenie majątku innej osoby, mające konkretny wymiar finansowy.
Ustawodawca tworząc system opodatkowania dochodów osób fizycznych miał na względzie, że przysporzenia uzyskiwane przez osoby fizyczne mogą być skutkiem różnych rodzajów czynności i zdarzeń. Stworzył więc klasyfikację tych przysporzeń w oparciu o kryterium źródła przychodów i system ich opodatkowania uwzględniający specyfikę poszczególnych źródeł przychodów. W języku powszechnym mianem „źródła” określane jest „to, co stanowi początek czegoś”, „przyczyna czegoś”, a synonimami tego pojęcia są m.in. czynnik sprawczy, powód, pochodzenie.
Źródła przychodów
Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych wyraźnie rozróżnia źródła przychodów oraz sposób opodatkowania dochodów z poszczególnych źródeł.
W myśl art. 10 ust. 1 pkt 9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Źródłami przychodów są: inne źródła.
Stosownie natomiast do art. 20 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:
Za przychody z innych źródeł, o których mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9, uważa się w szczególności: kwoty wypłacone po śmierci członka otwartego funduszu emerytalnego wskazanej przez niego osobie lub członkowi jego najbliższej rodziny, w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, kwoty uzyskane z tytułu zwrotu z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego oraz wypłaty z indywidualnego konta zabezpieczenia emerytalnego, w tym także dokonane na rzecz osoby uprawnionej na wypadek śmierci oszczędzającego, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego, alimenty, stypendia, świadczenia otrzymane z tytułu umowy o pomocy przy zbiorach, dotacje (subwencje) inne niż wymienione w art. 14, dopłaty, nagrody i inne nieodpłatne świadczenia nienależące do przychodów określonych w art. 12-14 i art. 17.
Użycie w powyższym przepisie sformułowania „w szczególności”, wskazuje, że definicja przychodów z innych źródeł ma charakter otwarty i nie ma przeszkód, aby do tej kategorii zaliczyć również przychody inne niż wymienione wprost w przepisie art. 20 ust. 1 ww. ustawy. O przychodzie podatkowym z innych źródeł będziemy mówić w każdym przypadku, kiedy u podatnika wystąpią realne korzyści majątkowe.
Skutki podatkowe otrzymania kwoty dodatkowej z tytułu zawarcia ugody z bankiem
Jak stanowi art. 917 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.):
Przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać.
Powołana definicja ugody pozwala wyróżnić elementy konstrukcyjne tej instytucji. Po pierwsze, zauważyć należy, że umowa ta może być zawarta wyłącznie w sytuacji, gdy między stronami stosunku prawnego istnieje niepewność albo spór, co do roszczeń wynikających z tego stosunku. Po drugie, celem zawarcia ugody jest uchylenie tej niepewności lub sporu. Wreszcie po trzecie, strony dążą do osiągnięcia celu przez wzajemne ustępstwa. Tak więc nieodłącznym elementem ugody są wzajemne ustępstwa stron. W literaturze przedmiotu podkreśla się, że z ustępstwem mamy do czynienia, gdy ktoś rezygnuje z jakiegoś warunku, wymagania, zmniejsza swoje żądania czy też odstępuje od nich. Ustępstwa mogą polegać m.in. na zrzeczeniu się uprawnień czy też zarzutów, zaciąganiu zobowiązań, obniżeniu świadczenia itp.
Zarówno w doktrynie jak i w orzecznictwie podkreśla się szczególną przyczynę prawną ugody. Oznacza to, że ugoda nie tworzy nowego stosunku prawnego, a jedynie odnosi się do istniejącego stosunku prawnego stanowiącego podstawę powództwa, a tym samym podstawę zawarcia ugody. W doktrynie prezentowany jest również pogląd, zgodnie z którym kauzalność ugody przejawia się w określeniu zarzutów, którymi mogą się posłużyć strony po zawarciu ugody. Tak więc ugoda jest czynnością, realizowaną w drodze wzajemnych ustępstw stron, zmierzającą do uchylenia niepewności co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnienia ich wykonania albo uchylenia sporu istniejącego lub mogącego powstać.
Z kolei instytucja kredytu uregulowana została przepisami ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1646 ze zm.).
Zgodnie z treścią art. 69 ust. 1 ww. ustawy:
Przez umowę kredytu bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony w umowie kwotę środków pieniężnych z przeznaczeniem na ustalony cel, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach określonych w umowie, zwrotu kwoty wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami w oznaczonych terminach spłaty oraz zapłaty prowizji od udzielonego kredytu.
Podkreślić należy, że otrzymanie kredytu i jego spłata na warunkach przewidzianych w umowie kredytowej są obojętne podatkowo. Przychód po stronie kredytobiorcy pojawia się natomiast w przypadku, kiedy dochodzi do umorzenia kredytu, jego części lub odsetek. Wtedy bowiem, kredytobiorca osiąga konkretne przysporzenie majątkowe (przychód w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych).
Jak wynika z zacytowanych wyżej przepisów, opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych podlega – co do zasady – każdy dochód osiągnięty przez osobę fizyczną.
Odnosząc się do skutków podatkowych otrzymania proponowanej w ugodzie kwoty wyjaśniam, że zgodnie z definicją dochodu jest nim nadwyżka przychodów ze źródła nad kosztami jego uzyskania. Pojęciem pierwotnym dla dochodu jest więc pojęcie przychodu. Ten z kolei definiowany jest przez ustawodawcę, czemu dał wyraz w art. 11 ust. 1, jako otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń. Niemniej jednak z definicji tej wywieść można również, że za przychody podatkowe mogą być uznane tylko takie świadczenia, które są określonym przyrostem majątkowym (zarówno zwiększającym aktywa, jak i zmniejszającym pasywa) o charakterze definitywnym, nie mające charakteru zwrotnego.
O uzyskaniu przychodu w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym do osób fizycznych można więc mówić w każdej sytuacji, gdy podatnik, czy to na skutek otrzymania określonych wartości majątkowych (środków pieniężnych, świadczeń w naturze czy też innych nieodpłatnych świadczeń), czy też gdy na skutek określonego zdarzenia powodującego zmniejszenie jego zobowiązań wobec innych podmiotów, uzyskuje określone przysporzenie majątkowe.
Z opisu sprawy wynika, że w wyniku ugody, która zostanie zawarta w 2025 r. pomiędzy Panią, Pani mężem a Bankiem, kredyt hipoteczny zostanie całkowicie rozliczony. W zaproponowanej przez Bank ugodzie określono m.in., że Bank, w terminie 21 dni od daty podpisania ugody, wypłaci kwotę dodatkową w wysokości 102 283,53 zł na rachunek należący do kredytobiorców (Pani i Pani męża). Ww. kwota 102 283,53 zł została wypracowana w toku negocjacji przedugodowych jako kompromisowa propozycja Banku, mająca na celu zakończenie sporu sądowego. Kredytobiorcy wskazywali, że oczekują kwoty zbliżonej do tej, którą uzyskaliby w przypadku stwierdzenia nieważności umowy kredytu. Matematycznie kwota 102 283,53 zł nie przekracza różnicy pomiędzy całkowitą kwotą uiszczonych przez kredytobiorców kwot tytułem rat kapitałowo-odsetkowych (tj. kwoty 274 323,54 zł i kwoty 75 601 CHF przeliczonej według kursu CHF na dzień sporządzenia wniosku o interpretację, tj. 21 lipca 2025 r.), a kwotą wypłaconego kapitału (tj. 510 000 zł). Ugoda nie zawiera postanowień wskazujących, że proponowana kwota do wypłaty obejmuje odsetki ustawowe za opóźnienie. W treści projektu ugody kwota 102 283,53 zł nie została określona jako wynagrodzenie za odstąpienie od dochodzenia roszczeń. Jak wskazano w uzupełnieniu wniosku, kredytobiorcy wpłacili do Banku tytułem rat kapitałowo-odsetkowych 274 323,54 zł oraz 75 601 CHF, co po przeliczeniu (według kursu z dnia sporządzenia wniosku o interpretację podatkową, tj. z dnia 21 lipca 2025 r.) przekracza wartość wypłaty wynikającej z ugody (102 283,53 zł). Wypłata ta jest zatem niższa, niż suma świadczeń przekazanych Bankowi.
Podsumowując, w analizowanej sprawie wypłata przez Bank przedmiotowej kwoty, o której mowa we wniosku, nie spowoduje u Pani powstania przychodu w rozumieniu art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowanego do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy, podlegającego opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. W konsekwencji, nie będzie Pani miała obowiązku zapłaty podatku dochodowego od wypłaconej przez Bank kwoty.
Skutki podatkowe otrzymania zwrotu kwoty połowy opłaty od pozwu sądowego oraz kosztów zastępstwa procesowego
Przechodząc do Pani wątpliwości dotyczących zwrotu kwoty połowy opłaty od pozwu sądowego wskazać należy, że zgodnie z art. 98 § 1, § 2, § 3, § 4 ustawy z 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1568 ze zm.):
§ 1. Strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).
§ 2. Do niezbędnych kosztów procesu prowadzonego przez stronę osobiście lub przez pełnomocnika, który nie jest adwokatem, radcą prawnym lub rzecznikiem patentowym, zalicza się poniesione przez nią koszty sądowe, koszty przejazdów do sądu strony lub jej pełnomocnika oraz równowartość zarobku utraconego wskutek stawiennictwa w sądzie. Równowartość utraconego zarobku nie może przekraczać wynagrodzenia jednego adwokata wykonującego zawód w siedzibie sądu prowadzącego postępowanie.
§ 3. Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez adwokata zalicza się wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w odrębnych przepisach i wydatki jednego adwokata, koszty sądowe oraz koszty nakazanego przez sąd osobistego stawiennictwa strony.
§ 4. Wysokość kosztów sądowych, zasady zwrotu utraconego zarobku lub dochodu oraz kosztów stawiennictwa strony w sądzie, a także wynagrodzenie adwokata, radcy prawnego i rzecznika patentowego regulują odrębne przepisy.
Jak wynika z powyższych przepisów, koszty procesu mają charakter zwrotu wydatków poniesionych przez powoda.
Jak wynika z powyższych przepisów, koszty procesu (w tym zastępstwa procesowego) mają charakter zwrotu wydatków poniesionych przez powoda.
Mając zatem na uwadze zwrotny charakter kosztów procesu sądowego należy uznać, że zwrot ten nie rodzi obowiązku podatkowego w świetle przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o ile kwota zasądzona tytułem zwrotu kosztów postępowania nie przewyższała faktycznie poniesionych przez powoda wydatków.
Wynika to z tego, że koszty te w pierwszej kolejności zostały sfinansowane z własnych środków powoda, a następnie na podstawie wyroku zostały mu zwrócone. W takim wypadku kwota ta stanowi jedynie zwrot poniesionych wcześniej nakładów - nie jest więc dochodem podlegającym opodatkowaniu. Dla celów podatkowych otrzymana kwota tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego jest obojętna podatkowo.
Skoro w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia ze zwrotem kosztów procesu (kwoty połowy opłaty od pozwu sądowego), to należy uznać, że zwrot ten nie będzie stanowił dla Pani przychodu. W konsekwencji, nie będzie Pani zobowiązana do zapłaty podatku dochodowego od osób fizycznych z tytułu zwrotu przez Bank kwoty połowy opłaty od pozwu sądowego.
Ponadto, w związku z cofnięciem przez Bank pozwu, w zaproponowanej ugodzie Bank zobowiązuje się zwrócić kredytobiorcy koszty zastępstwa procesowego w wysokości 10 800 zł. Kwota ta odpowiada stawce minimalnej za czynności radców prawnych przewidzianej przy wartości przedmiotu sporu w sprawie toczącej się z powództwa kredytobiorców przeciwko Bankowi przed Sądem.
Zatem, w odniesieniu do zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, jeśli zostały poniesione z Pani środków, a które Bank zobowiązał się zwrócić, zwrot ten także nie będzie stanowił przysporzenia majątkowego i nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, ponieważ w związku z dokonanym zwrotem kosztów nie wystąpi po Pani stronie realne przysporzenie majątkowe.
Wynika to z tego, że koszty te w pierwszej kolejności zostały sfinansowane z własnych środków powoda, a następnie na podstawie ugody zostały mu zwrócone. W takim wypadku kwota ta stanowi jedynie zwrot poniesionych wcześniej wydatków – nie jest więc przychodem podlegającym opodatkowaniu. Dla celów podatkowych otrzymana kwota tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego jest obojętna podatkowo.
Mając na uwadze powyższe, stwierdzam, że zwrot kwoty połowy opłaty od pozwu sądowego oraz kosztów zastępstwa procesowego w ramach ugody, którą planuje Pani zawrzeć z Bankiem, nie spowoduje powstania u Pani przychodu, w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, o ile zwrócone przez Bank kwoty nie będą przewyższać poniesionych przez Panią wydatków z tego tytułu. W takiej sytuacji zwrot ten nie będzie stanowił po Pani stronie przysporzenia, wzrostu Pani majątku. Otrzymane kwoty będą stanowić jedynie zwrot poniesionych wcześniej przez Panią wydatków.
Pieniądze te nie będą Pani przychodem w rozumieniu art. 11 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, klasyfikowanym do źródła, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 9 w zw. z art. 20 ust. 1 ww. ustawy i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych, w związku z tym nie będzie Pani zobowiązana do rozliczenia otrzymanych kwot dla celów podatkowych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Procedura wydawania indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego nie podlega regułom przewidzianym dla postępowania podatkowego, czy kontrolnego. Organ wydający interpretacje opiera się wyłącznie na opisie stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku – nie prowadzi postępowania dowodowego. Postępowanie w sprawie wydania interpretacji indywidualnej ma na celu wyjaśnienie wątpliwości co do sposobu zastosowania przepisów prawa podatkowego materialnego do określonego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Przedmiotem interpretacji wydanej na podstawie art. 14b ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.) jest sam przepis prawa. Rolą postępowania w sprawie wydania indywidualnej interpretacji przepisów podatkowych nie jest ustalanie stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), stanowi to bowiem domenę ewentualnego postępowania podatkowego. To na podatniku ciąży obowiązek udowodnienia w toku tego postępowania okoliczności faktycznych, z których wywodzi on dla siebie korzystne skutki prawne. Organ nie prowadzi postępowania dowodowego, ograniczając się d analizy okoliczności podanych we wniosku. W stosunku do tych okoliczności wyraża swoje stanowisko, które zawsze musi być jednak ustosunkowaniem się do poglądu (stanowiska) prezentowanego w danej sprawie przez wnioskodawcę. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu opisu sprawy przedstawionego we wniosku, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Ponadto, wskazuję, że z uwagi na to, że interpretacje prawa podatkowego wydawane są w indywidualnej sprawie zainteresowanego, co wynika z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Pani. Nie wywołuje skutków prawnych dla innych osób (np. współkredytobiorcy – Pani męża).
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego …. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
