Interpretacja indywidualna - stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

14 czerwca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej m.in. w podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych aportu zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie - 18 lipca 2025 r.

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1. Zainteresowany będący stroną postępowania:

A sp. z o.o. (Zainteresowany 1)

2. Zainteresowany niebędący stroną postępowania:

B sp. z o.o. (Zainteresowany 2, Spółka)

Opis zdarzenia przyszłego

Zainteresowany będący stroną postępowania - A sp. z o.o. (dalej: Zainteresowany 1) jest zarejestrowany jako podatnik podatku od towarów i usług czynny, spełnia ustawową definicję podatnika zawartą w art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług.

Zainteresowany 1 jest podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych, podlega obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania (nieograniczony obowiązek podatkowy) w rozumieniu art. 3 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Zainteresowany 1 jest właścicielem nieruchomości, położonej w (…) (dalej: „Nieruchomość”), zabudowanej Galerią (…) (dalej: „Centrum Handlowe”).

Obsługa administracyjna Centrum Handlowego jest prowadzona przez zewnętrzny podmiot gospodarczy (dalej: „Administrator”), na podstawie umowy o stałą obsługę pomiędzy Zainteresowanym 1 a Administratorem.

Oprócz Centrum Handlowego, Zainteresowany 1 jest właścicielem odrębnych lokali komercyjnych położonych w innych miastach Polski, które wynajmuje najemcom na potrzeby działalności handlowej lub usługowej.

Wniosek dotyczy planowanego przez Zainteresowanego 1 wniesienia aportem Centrum Handlowego (dalej: „Transakcja” lub „aport”) do Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania - spółki B sp. z o.o. (dalej: „Zainteresowany 2” lub „Spółka”). Spółka jest powiązana z Zainteresowanym 1 osobowo (te same osoby są udziałowcami oraz członkami zarządu). Na moment składania wniosku, Spółka:

   - nie prowadzi i w przeszłości nie prowadziła działalności gospodarczej; Spółkę założono, żeby w przyszłości pełniła rolę spółki celowej dla konkretnego przedsięwzięcia gospodarczego;

   - nie jest zarejestrowana jako podatnik podatku od towarów i usług czynny; przed datą Transakcji, Spółka zostanie zarejestrowana jako podatnik podatku od towarów i usług czynny.

W wyniku Transakcji nastąpi powiększenie kapitału zakładowego Spółki, a nadwyżka ceny emisyjnej nowych udziałów nad wartość nominalną (agio) zostanie przekazana na kapitał zapasowy.

Przedmiotem aportu nie będą należące do Zainteresowanego 1 lokale komercyjne, które nie wchodzą w skład Centrum Handlowego.

Po dacie Transakcji:

    - lokale komercyjne, które nie będą przedmiotem aportu, nadal będą wynajmowane przez Zainteresowanego 1 najemcom na potrzeby działalności handlowej lub usługowej;

    - powierzchnia Centrum Handlowego będzie wynajmowana przez Spółkę najemcom na potrzeby działalności handlowej lub usługowej; Spółka wstąpi w miejsce Zainteresowanego 1 - jako Wynajmujący - w umowy najmu powierzchni w Centrum Handlowym.

Celem Transakcji jest uzyskanie finansowania bankowego na rozbudowę Centrum Handlowego. Planowane wniesienie Centrum Handlowego aportem do Spółki, jest związane z wymogami banku, który oczekuje, że kredytobiorcą będzie spółka celowa dedykowana do prowadzenia Centrum Handlowego i jego rozbudowy, a nie spółka taka jak Zainteresowany 1, która oprócz Centrum Handlowego jest właścicielem innych nieruchomości komercyjnych.

Przed datą Transakcji:

   1. Zarząd Zainteresowanego 1 podejmie uchwałę o wyodrębnieniu Centrum Handlowego jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa Zainteresowanego 1 (dalej: „ZCP”). Uchwała Zarządu Zainteresowanego 1 będzie m.in. określać przypisanie do ZCP określonych:

- składników majątkowych przedsiębiorstwa Zainteresowanego 1, tj. Nieruchomość wraz  z Centrum Handlowym;

- przychodów i kosztów Zainteresowanego 1;

- rachunków bankowych Zainteresowanego 1, wraz ze środkami pieniężnymi Zainteresowanego 1 zdeponowanymi na tych rachunkach bankowych;

   2. Zostaną zawarte aneksy do umów z podmiotami świadczącymi usługi dla Zainteresowanego 1  w zakresie bieżącej działalności m.in. obsługa księgowa, doradztwo biznesowe (dalej: „Zleceniobiorcy”). Na podstawie aneksów nastąpi wyodrębnienie usług Zleceniobiorców świadczonych dla Centrum Handlowego oraz usług Zleceniobiorców świadczonych dla pozostałej części przedsiębiorstwa Zainteresowanego 1. W aneksach będzie wskazane, że wraz z Transakcją, Spółka jako Zleceniodawca wstąpi w miejsce Zainteresowanego 1 do umów ze Zleceniobiorcami w zakresie usług świadczonych dla Centrum Handlowego.

Na datę składnia wniosku o interpretacji, Zainteresowany 1 prowadzi odrębną ewidencję dla potrzeb wewnętrznej księgowości Centrum Handlowego.

W ramach aportu Centrum Handlowego Zainteresowany 1 przeniesie na Spółkę:

    - prawo własności Nieruchomości obejmujące grunt z budynkiem wraz ze wszystkimi przynależnościami oraz budowlami znajdującymi się na tym gruncie, w tym Centrum Handlowe;

    - dokumentację prawną i techniczną związaną z Nieruchomością, w tym ewentualne przysługujące Zainteresowanemu 1 roszczenia z tytułu wad wyżej wymienionych dokumentów;

    - decyzje administracyjne związane z Nieruchomością,

    - autorskie prawa majątkowe do projektów budowlanych budowy oraz przebudowy Centrum Handlowego,

    - roszczenia przysługujące Zainteresowanemu 1 wobec firm, którym Zainteresowany 1 zlecił budowę Centrum Handlowego oraz wykonanie prac remontowych w Centrum Handlowym;

    - istniejące na dzień Transakcji umowy najmu lokali, powierzchni, urządzeń znajdujących się na Nieruchomości;

    - umowę z Administratorem na zarządzanie Nieruchomością;

    - umowy ze Zleceniobiorcami w zakresie usług świadczonych dla Centrum Handlowego;

    - umowy lub zobowiązania związane z Nieruchomością, takie jak umowy na sprzątanie, ochronę, zabezpieczenie przeciwpożarowe, telekomunikacyjne, pielęgnacji terenów zielonych, obsługi systemu parkingowego - Spółka wstąpi w te umowy lub zobowiązania w miejsce Zainteresowanego 1, ze skutkiem zwalniającym dla Zainteresowanego 1;

    - oznaczenie indywidualizujące Centrum Handlowe - Galeria (…);

    - należności i zobowiązania Zainteresowanego 1 związane z Centrum Handlowym;

    - prawa i obowiązki wynikające z wyodrębnionych umów rachunków bankowych Zainteresowanego 1 prowadzonych na potrzeby obsługi Centrum Handlowego, wraz ze środkami pieniężnymi Zainteresowanego 1 zdeponowanymi na tych rachunkach bankowych;

    - finansowanie (kredyty, pożyczki) zaciągnięte przez Zainteresowanego 1 w związku z Centrum Handlowym;

    - odrębne ewidencje dla potrzeb wewnętrznej księgowości Centrum Handlowego, bilans, rachunek zysków i strat prowadzone przez Zainteresowanego 1 dla Centrum Handlowego.

Spółka jako otrzymująca aportem Centrum Handlowe przyjmie dla celów podatkowych składniki wchodzące w skład Centrum Handlowego w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych Zainteresowanego 1 jako podmiotu wnoszącego aportem Centrum Handlowe.

Założeniem Zainteresowanego 1 oraz Spółki jest kontynuowanie przez Spółkę opodatkowanej podatkiem od towarów i usług działalności w zakresie wynajmu/dzierżawy powierzchni  w Centrum Handlowym na Nieruchomości prowadzonej dotychczas przez Zainteresowanego 1, przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem aportu, bez konieczności angażowania przez Spółkę innych składników majątku oraz bez angażowania innych środków finansowych, które nie są przedmiotem aportu oraz bez konieczności podejmowania przez Spółkę dodatkowych działań.

Przeprowadzenie Transakcji ma doprowadzić do uzyskania finansowania z banku na rozbudowę Centrum Handlowego. Założenia Transakcji wynikają z wymogów banku, który ma udzielić finansowania. Tym samym, wniesienie do Spółki aportem Centrum Handlowego zostanie przeprowadzone z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych.

Głównym lub jednym z głównych celów Transakcji nie będzie uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.

W uzupełnieniu wniosku wskazali Państwo, że składniki majątkowe i niemajątkowe, mające być przedmiotem transakcji, będą na moment aportu wyodrębnione na płaszczyźnie:

  1) organizacyjnej; nastąpi to na podstawie uchwały Zarządu Zainteresowanego 1, podjętej przed datą Transakcji, o wyodrębnieniu Centrum Handlowego jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa Zainteresowanego 1 (dalej: „ZCP”). Uchwała Zarządu Zainteresowanego 1 będzie m.in. określać przypisanie do ZCP określonych:

- składników majątkowych przedsiębiorstwa Zainteresowanego 1, tj. Nieruchomość wraz  z Centrum Handlowym;

- przychodów i kosztów Zainteresowanego 1;

- rachunków bankowych Zainteresowanego 1, wraz ze środkami pieniężnymi Zainteresowanego 1 zdeponowanymi na tych rachunkach bankowych.

Przed datą Transakcji, zostaną zawarte przez Zainteresowanego 1 aneksy do umów z podmiotami świadczącymi usługi dla Zainteresowanego 1 w zakresie bieżącej działalności m.in. obsługa księgowa, doradztwo biznesowe (dalej: „Zleceniobiorcy”). Na podstawie aneksów nastąpi wyodrębnienie usług Zleceniobiorców świadczonych dla Centrum Handlowego oraz usług Zleceniobiorców świadczonych dla pozostałej części przedsiębiorstwa Zainteresowanego 1. W aneksach będzie wskazane, że wraz z Transakcją, Zainteresowany jako Zleceniodawca wstąpi w miejsce Zainteresowanego 1 do umów ze Zleceniobiorcami w zakresie usług świadczonych dla Centrum Handlowego,

  2) finansowej; będą posiadały samodzielność finansową, pozwalającą na autonomiczne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym. Ponadto na podstawie ewidencji księgowej możliwe będzie przyporządkowanie nie tylko przychodów i kosztów, ale również należności i zobowiązań do wyodrębnionej działalności, przez co możliwe będzie określenie wyniku finansowego,

  3) funkcjonalnej; będą stanowiły potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze. Wszystkie składniki majątku Zainteresowanego 1 (materialne  i niematerialne), przypisane do ZCP, oraz zobowiązania będą pozostawać w ścisłym funkcjonalnym związku służąc prowadzeniu odrębnej działalności gospodarczej przypisanej do Centrum Handlowego.

Organ zaznacza, że przywołując za Państwem treść opisu zdarzenia przyszłego pominięto tę jego część, która znajduje się w treści uzupełnienia a odnosi się wyłącznie do zagadnień dotyczących podatku od towarów i usług i podatku dochodowego od osób prawnych.

Pytanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych

Czy wniesienie przez Zainteresowanego 1 aportem do Spółki Centrum Handlowego posadowionego na Nieruchomości, spowoduje po stronie Zainteresowanego 1 lub Zainteresowanego 2 powstanie obowiązku zadeklarowania i zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych? (pytanie oznaczone we wniosku nr 5)

Państwa stanowisko w sprawie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych

Państwa zdaniem, wniesienie przez Zainteresowanego 1 aportem do Spółki Centrum Handlowego posadowionego na Nieruchomości, nie spowoduje po stronie Zainteresowanego 1 oraz Zainteresowanego 2 powstania obowiązku zadeklarowania i zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

Wskazali Państwo, że zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi podlegają: umowy spółki. Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy podatkowi podlegają zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4. Zgodnie z art. 1 ust. 2 pkt 1 cyt. ustawy przepisy ustawy o umowie spółki i jej zmianie - stosuje się odpowiednio do aktów założycielskich spółek, statutów spółek i ich zmiany. W myśl art. 1 ust. 3 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych w przypadku umowy spółki za zmianę umowy uważa się: przy spółce kapitałowej - podwyższenie kapitału zakładowego z wkładów lub ze środków spółki oraz dopłaty. Stosownie do art. 1a pkt 2 ww. ustawy użyte w ustawie określenie spółka kapitałowa oznacza spółkę: z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjną lub europejską. Na podstawie art. 4 pkt 9 cyt. ustawy, przy umowie spółki cywilnej obowiązek podatkowy ciąży na wspólnikach,  a przy pozostałych umowach spółki - na spółce.

Z powołanych przepisów wynika, że zmiana umowy spółki kapitałowej polegająca na podwyższeniu kapitału zakładowego z wkładów, co do zasady, podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, do którego zapłaty zobowiązana jest spółka.

Niezależnie od powyższego, w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona  z opodatkowania tym podatkiem. Zgodnie z art. 2 pkt 6 lit. c) ww. ustawy nie podlegają podatkowi umowy spółki i ich zmiany związane z wniesieniem do spółki kapitałowej, w zamian za jej udziały lub akcje, m.in. przedsiębiorstwa spółki kapitałowej lub jego zorganizowanej części.

Z treści powyższego przepisu wynika, że opodatkowaniu nie podlega m.in. zmiana umowy spółki kapitałowej związana z wniesieniem do spółki kapitałowej w zamian za jej udziały lub akcje przedsiębiorstwa spółki kapitałowej lub jego zorganizowanej części.

Wskazać należy, że w przepisach dotyczących podatku od czynności cywilnoprawnych, brak jest definicji przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części. Ustawodawca nie odsyła także - dla celów podatku od czynności cywilnoprawnych - do posiłkowania się tą definicją zawartą w innych ustawach podatkowych, tj. w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych czy w ustawie  o podatku od towarów i usług. Dlatego w tym zakresie należy posłużyć się właściwymi przepisami prawa zawartymi w odrębnych ustawach pozapodatkowych. Definicję „przedsiębiorstwa” zawiera przepis art. 55¹ Kodeksu cywilnego.

Zgodnie z art. 55(1) Kodeksu cywilnego przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:

  1) oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

  2) własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

  3) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

  4) wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

  5) koncesje, licencje i zezwolenia;

  6) patenty i inne prawa własności przemysłowej;

  7) majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

  8) tajemnice przedsiębiorstwa;

  9) księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Natomiast zgodnie z art. 55² Kodeksu cywilnego czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

W oparciu o powyższą definicję można stwierdzić, iż część aktywów i pasywów przedsiębiorstwa, zdefiniowanego w Kodeksie cywilnym, tworząca niezależną jednostkę gospodarczą zdolną do samodzielnej działalności stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

W literaturze przedmiotu jak i w orzecznictwie przyjmuje się, że konkretna jednostka stanowi ZCP wówczas, gdy:

1) wchodzi w skład przedsiębiorstwa jako jego wewnętrzna część,

2) stanowi pewien organizacyjnie wyodrębniony kompleks składników o charakterze materialnym  i niematerialnym,

3) zachodzi powiązanie tych składników w sposób funkcjonalny, tzn. pozwalające na realizację określonych zadań gospodarczych.

Innymi słowy, dla uznania jednostki za ZCP, konieczne jest istnienie zespołu składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań), wydzielonego w istniejącym przedsiębiorstwie w trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej. Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że ZCP ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika, przy czym ocena ta musi być dokonana według podstawowego kryterium, jakim jest ustalenie roli jaką składniki majątkowe i związane z nimi prawa materialne odgrywały w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa. Wyodrębnienie finansowe oznacza sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych, możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do ZCP. Wyodrębnienie zaś funkcjonalne to kryterium sprowadzające się do ustalenia, czy wyodrębniona organizacyjnie całość, jest w stanie przejąć zadania oraz samodzielnie funkcjonować na rynku jako niezależny podmiot gospodarczy.

Przechodząc na grunt analizowanej sprawy stwierdzić należy, że przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego okoliczności wskazują, że posadowione na Nieruchomości Centrum Handlowe będzie się cechowało wyodrębnieniem organizacyjnym, finansowym oraz funkcjonalnym i będzie mogło stanowić niezależne przedsiębiorstwa samodzielnie realizujące przypisane zadania. Jak wynika  z opisu sprawy przed planowaną Transakcją zarząd Zainteresowanego 1 podejmie uchwałę  o wyodrębnieniu Centrum Handlowego jako ZCP Zainteresowanego 1. Uchwała Zarządu Zainteresowanego 1 będzie m.in. określać przypisanie do ZCP określonych: składników majątkowych przedsiębiorstwa Zainteresowanego 1; przychodów i kosztów Zainteresowanego 1; rachunków bankowych Zainteresowanego 1, wraz ze środkami pieniężnymi Zainteresowanego 1 zdeponowanymi na tych rachunkach bankowych; zostaną zawarte aneksy do umów z podmiotami świadczącymi usługi dla Zainteresowanego 1 w zakresie bieżącej działalności m.in. obsługa księgowa, doradztwo biznesowe („Zleceniobiorcy”). Na podstawie aneksów nastąpi wyodrębnienie usług Zleceniobiorców świadczonych dla Centrum Handlowego oraz usług Zleceniobiorców świadczonych dla pozostałej części przedsiębiorstwa Zainteresowanego 1. W aneksach będzie wskazane, że wraz  z Transakcją, Spółka jako Zleceniodawca wstąpi w miejsce Zainteresowanego 1 do umów ze Zleceniobiorcami w zakresie usług świadczonych dla Centrum Handlowego.

Na datę składnia wniosku o interpretacji, Zainteresowany 1 prowadzi odrębną ewidencję dla potrzeb wewnętrznej księgowości Centrum Handlowego. Założeniem Zainteresowanego 1 oraz Spółki jest kontynuowanie przez Spółkę opodatkowanej podatkiem od towarów i usług działalności w zakresie wynajmu/dzierżawy powierzchni w Centrum Handlowym na Nieruchomości prowadzonej dotychczas przez Zainteresowanego 1, przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem aportu, bez konieczności angażowania przez Spółkę innych składników majątku oraz bez angażowania innych środków finansowych, które nie są przedmiotem aportu oraz bez konieczności podejmowania przez Spółkę dodatkowych działań. Przeprowadzenie Transakcji ma doprowadzić do uzyskania finansowania z banku na rozbudowę Centrum Handlowego. Powyższe okoliczności, wraz pozostałymi okolicznościami przedstawionymi w opisie sprawy, Państwa zdaniem, świadczą, że opisane  w zdarzeniu przyszłym Centrum Handlowe posadowione na Nieruchomości mające być przedmiotem aportu, będzie stanowić ZCP spółki kapitałowej.

W konsekwencji powyższego w analizowanej sprawie będzie miał zastosowanie przepis art. 2 pkt 6 lit. c) tiret pierwsze ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, bowiem ZCP półki kapitałowej zostanie wniesiona w zamian za udziały w innej spółce kapitałowej. Powyższe oznacza, że planowane wniesienie aportu do Spółki, będzie traktowane na gruncie ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych jako zmiana umowy spółki, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych; będzie wyłączone z opodatkowania tym podatkiem.

Powyżej przywołano tylko tę część Państwa stanowiska, która odnosi się do podatku od czynności cywilnoprawnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 295 ze zm.):

Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy:

Zgodnie z art. 1 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy:

W myśl art. 1 ust. 3 ww. ustawy:

Stosownie do art. 1a pkt 2 ww. ustawy:

Z powołanych przepisów wynika, że zmiana umowy spółki kapitałowej polegająca na podwyższeniu kapitału zakładowego z wkładów, co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Niezależnie od powyższego, w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona  z opodatkowania podatkiem.

Zgodnie z brzmieniem wskazanego przez Państwa do interpretowania art. 2 pkt 6 lit. c) ww. ustawy:

Nie podlegają podatkowi umowy spółki i ich zmiany związane z wniesieniem do spółki kapitałowej,  w zamian za jej udziały lub akcje:

  - przedsiębiorstwa spółki kapitałowej lub jego zorganizowanej części,

  - udziałów lub akcji innej spółki kapitałowej dających w niej większość głosów albo kolejnych udziałów lub akcji, w przypadku gdy spółka, do której są wnoszone te udziały lub akcje, posiada już większość głosów.

Z treści powyższego przepisu wynika, że opodatkowaniu nie podlega m.in. zmiana umowy spółki kapitałowej związana z wniesieniem do spółki kapitałowej w zamian za jej udziały lub akcje przedsiębiorstwa spółki kapitałowej lub jego zorganizowanej części.

Wskazać należy, że w przepisach dotyczących podatku od czynności cywilnoprawnych, brak jest definicji przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.

Ustawodawca nie odsyła także - dla celów podatku od czynności cywilnoprawnych - do posiłkowania się tą definicją zawartą w innych ustawach podatkowych, tj. w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych czy w ustawie o podatku od towarów i usług.

Dlatego też w tym zakresie należy posłużyć się właściwymi przepisami prawa zawartymi  w odrębnych ustawach pozapodatkowych. Definicję „przedsiębiorstwa” zawiera przepis art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t. j. Dz.U. z 2025 r. poz. 1071).

Zgodnie z art. 55¹ Kodeksu cywilnego:

Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

a)oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

b) własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

c) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

d) wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

e) koncesje, licencje i zezwolenia;

 f) patenty i inne prawa własności przemysłowej;

g) majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

h) tajemnice przedsiębiorstwa;

 i) księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Natomiast stosownie do art. 55² Kodeksu cywilnego:

Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

W oparciu o powyższą definicję można stwierdzić, iż część aktywów i pasywów przedsiębiorstwa, zdefiniowanego w Kodeksie cywilnym, tworząca niezależną jednostkę gospodarczą zdolną do samodzielnej działalności stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

W literaturze przedmiotu jak i w orzecznictwie przyjmuje się, że konkretna jednostka stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa wówczas, gdy:

1) wchodzi w skład przedsiębiorstwa jako jego wewnętrzna część,

2) stanowi pewien organizacyjnie wyodrębniony kompleks składników o charakterze materialnym i niematerialnym,

3) zachodzi powiązanie tych składników w sposób funkcjonalny, tzn. pozwalające na realizację określonych zadań gospodarczych.

Innymi słowy, dla uznania jednostki za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, konieczne jest istnienie zespołu składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań), wydzielonego  w istniejącym przedsiębiorstwie w trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej.

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika (jako dział, wydział, oddział), przy czym ocena ta musi być dokonana według podstawowego kryterium, jakim jest ustalenie roli jaką składniki majątkowe  i związane z nimi prawa materialne odgrywały w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe oznacza sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych, możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie zaś funkcjonalne to kryterium sprowadzające się do ustalenia, czy wyodrębniona organizacyjnie całość, jest w stanie przejąć zadania oraz samodzielnie funkcjonować na rynku jako niezależny podmiot gospodarczy.

Z opisu sprawy wynika, że Zainteresowany będący stroną postępowania planuje wniesienie aportem Centrum Handlowego posadowionego na Nieruchomości do Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania w zamian za udziały. W wyniku Transakcji nastąpi w powiększenie kapitału zakładowego Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania, a nadwyżka ceny emisyjnej nowych udziałów nad wartość nominalną (agio) zostanie przekazana na kapitał zapasowy. Przedmiot aportu będzie organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie wyodrębniony w taki sposób, aby mógł działać samodzielnie.

Z treści wniosku wynika więc, że przedmiotem aportu będzie zorganizowana część przedsiębiorstwa.

W konsekwencji, w analizowanej sprawie będzie miał więc zastosowanie przepis art. 2 pkt 6 lit. c) tiret pierwsze ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, bowiem zorganizowana część przedsiębiorstwa spółki kapitałowej będzie wniesiona w zamian za udziały w innej spółce kapitałowej. Powyższe oznacza, że planowane wniesienie przez Zainteresowanego będącego stroną postępowania zespołu składników materialnych i niematerialnych do spółki kapitałowej, traktowane na gruncie analizowanej ustawy jako zmiana umowy spółki, nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych; będzie wyłączone z opodatkowania tym podatkiem. Tym samym, Zainteresowany niebędący stroną postępowania nie będzie zobowiązany do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu wniesienia do niego aportem Centrum Handlowego. Natomiast Zainteresowany będący stroną postępowania - z uwagi na art. 4 pkt 9 ww. ustawy,  z którego wynika, że obowiązek podatkowy przy umowie spółki kapitałowej ciąży na spółce - nie jest podatnikiem podatku od czynności cywilnoprawnych. Zatem Wniesienie przez Zainteresowanego będącego stroną postępowania aportem do Zainteresowanego niebędącego stroną postępowania Centrum Handlowego, nie spowoduje po stronie Zainteresowanych powstania obowiązku zadeklarowania i zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Ta interpretacja stanowi ocenę Państwa stanowiska wyłącznie w zakresie przepisów ustawy  o podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych oraz podatku od towarów i usług wydane zostały odrębne rozstrzygnięcia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

   - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy  z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

   - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej stanowi element czynności będących przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

   - Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Zainteresowany będący stroną postępowania - art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA).

Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

   - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

   - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną  (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.