Informacja o zakresie stosowania przepisów prawa podatkowego z dnia 14.07.2004, sygn. PO 436/2/2004, Urząd Skarbowy w Tychach
Temat interpretacji
Przedmiotem umowy jest kontynuacja obsługi portfela ubezpieczeń (...), która zgodnie z § 2 umowy związana jest z pobieraniem przez kupującego nadprowizji liczonej od składek ubezpieczeniowych.
O zakwalifikowaniu umowy do jednej z umów nazwanych lub ustaleniu, że umowa jest umową nienazwaną, zawartą na zasadzie swobody umów (art. 3531 KC) decyduje nie jej nazwa, ale treść. Przy czym zgodnie z art. 65 § 2 Kodeksu Cywilnego w umowach należy badać zgodny zamiar stron i cel umowy, aniżeli opierać się na dosłownym jej brzmieniu.
W przypadku umów mieszanych o ich zakwalifikowaniu do jednej z umów nazwanych lub ustaleniu, że umowa jest zawarta na zasadzie swobody umów decyduje fakt czy możliwe jest wyraźne wyodrębnienie postanowień umowy wyczerpujących esentialia negotii którejś z umów nazwanych. Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że (...) posiada portfel umów ubezpieczenia na życie, zawartych za pośrednictwem agentów, które będą obsługiwane przez (...). Kontynuacja (obsługa) portfela wiąże się z pobieraniem prowizji przez (...), liczonej jako określony procent od składki ubezpieczeniowej (załącznik nr 2 do umowy).
W przedstawionej umowie można wyraźnie wyodrębnić cechy umowy sprzedaży. Cechą umowy sprzedaży jest zobowiązanie jednej strony (sprzedającego) do przeniesienia na rzecz drugiej strony (kupującego) własności rzeczy i wydania tej rzeczy. Zgodnie z art. 555 KC za sprzedaż należy również uznawać umowy mające na względzie przeniesienie innych niż własność zbywalnych praw podmiotowych np. wierzytelności, praw do spadku, praw na dobrach niematerialnych. Zatem opisując zobowiązanie sprzedawcy należy uznać, że dotyczy ono przeniesienia na kupującego rzeczy lub określonego prawa podmiotowego. Drugą istotną cechą jest zobowiązanie kupującego do zapłaty ceny przy czym sprzedaż może dotyczyć rzeczy i praw przyszłych. W omawianej sprawie wykonywanie czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego przez (...) na rzecz (...) nie jest istotną cechą, bowiem umowa w tym przedmiocie zawarta została w okresie wcześniejszym tj. w dniu 01.10.2001 r.
W przepisach prawa brak definicji prawa majątkowego. W doktrynie i orzecznictwie przyjmuje się, że prawo majątkowe obejmuje pewne stany faktyczne, z których wynikają konkretne uprawnienia lub roszczenia mające wartość majątkową i traktowane są w obrocie jak prawa majątkowe (cecha zbywalności istotna z punktu widzenia skuteczności przeniesienia w ramach umowy sprzedaży). W przypadku opiniowanej umowy (...) sprzedała prawo do pobierania prowizji liczonych od składek ubezpieczeniowych należnych sprzedającej (...), pod warunkiem zawarcia umów z dotychczasowymi agentami (z którymi umowy agencji zostały rozwiązane przez sprzedającego). Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że warunek ten został przez kupującego - (...) - spełniony.
Biorąc powyższe pod uwagę organ podatkowy stwierdza, iż przedmiotowej umowy nie można zakwalifikować do umów nienazwanych lecz do umów sprzedaży praw majątkowych przysługujących dotychczas sprzedającemu (prawo do pobierania wynagrodzenia za czynności ubezpieczeniowe czyli prawo do prowizji art. 3 ust. 3 pkt 3 ustawy z dnia 22.05.2003 r. o działalności ubezpieczeniowej).
O ile nie zachodzą przesłanki z art. 2 ust. 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych (opodatkowanie podatkiem VAT) przedmiotowa umowa podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.