Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług zakresie braku uznania Państwa za podatników podatku VAT z tytułu dostawy udziału w Nieruchomości jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

24 lipca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej z 16 lipca 2025 r., który dotyczy braku uznania Państwa za podatników podatku VAT z tytułu dostawy udziału w Nieruchomości, tj. działek rolnych o nr 1 i 2.

Treść wniosku jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

• Zainteresowana będąca stroną postępowania:

A.A.

• Zainteresowani niebędący stroną postępowania:

B.A.

C.C.

D.C.

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawcy są współwłaścicielami nieruchomości - działek rolnych o nr 1 i 2 w (…), w gminie (…), w powiecie (…), w województwie (…). Współwłaściciele są osobami pozostającymi w związkach małżeńskich, w których obowiązuje ustawowa wspólność majątkowa, czyli de facto współwłaścicielami są dwa małżeństwa (A. oraz C.), ale nieruchomości pozostają w majątku odrębnym każdego z małżonków.

Nieruchomości stanowią działki rolne, a kupowane były jako inwestycja długoterminowa, bez intencji prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami czy wykorzystywania działek w ramach działalności gospodarczej w inny sposób.

Dwóch małżonków Pan B.A. i Pani C.C. prowadzi działalność gospodarczą w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej, ale tylko Pan B.A. jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT.

Żaden z małżonków nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami. Żadna z przedmiotowych działek nie była wykorzystywana w ramach działalności gospodarczej, a ich sprzedaż nie jest i nie będzie dokonywana w ramach działalności gospodarczej. Żadna ze sprzedawanych działek nie została wprowadzona do działalności gospodarczej, nie była wykazywana w inwestycjach ani środkach trwałych.

Jak wskazano powyżej przedmiotem potencjalnej sprzedaży są nieruchomości w postaci działek rolnych, stanowiących własność Wnioskodawców.

Dla tych działek nie istnieje obowiązujący miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, a Wnioskodawcy nie występowali o wydanie decyzji o warunkach zabudowy.

Działki nie były i nie są przeznaczone pod zabudowę w rozumieniu ustawy o VAT oraz ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, są niezabudowane, na ich powierzchni występuje naturalna roślinność, głównie samosiejki, a jedyna interwencja w nasadzenia miała miejsce kilka lat temu i polegała na usunięciu skarłowaciałych i zdziczałych pozostałości drzewek owocowych.

Obecnie na działkach nie ma żadnych zabudowań, a Wnioskodawcy nie dokonywali żadnych nakładów, takich jak doprowadzanie mediów, wykonywanie utwardzeń, ani innych prac mających na celu przygotowanie działek do sprzedaży, nie dokonywano podziałów geodezyjnych na mniejsze działki ani innych czynności podnoszących ich walory inwestycyjne.

Działki zostały nabyte przez Wnioskodawców w dwóch pakietach (kilka działek) - pierwszy w 2019 roku, a drugi (kilka działek) w grudniu 2020 roku.

Wnioskodawcy nie podejmowali żadnych działań mających na celu zmianę funkcji tych działek z rolnej na inną, np. budowlaną lub inwestycyjną.

W poszukiwaniu nabywcy Wnioskodawcy korzystają z usług pośrednika nieruchomości. Wnioskodawcy planują sprzedaż działek na rzecz jednego nabywcy w kilku etapach lub na rzecz różnych nabywców, a w zależności od tego, czy nabywca kupi wszystkie działki, czy tylko jedną, będą przystępować do aktu notarialnego łącznie lub do kilku odrębnych aktów notarialnych.

Pytanie

Czy w związku z planowaną sprzedażą działek rolnych Wnioskodawcy będą występować w ramach tej sprzedaży w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT i czy w konsekwencji przedmiotowa transakcja będzie objęta podatkiem VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawców, w okolicznościach opisanych we wniosku, każdy Wnioskodawca powinien być rozpatrywany odrębnie jako potencjalny odrębny podatnik VAT w zakresie przysługującej mu współwłasnością.

Fakt, iż w każdym z małżeństw panuje ustrój wspólności ustawowej nie ma znaczenia z perspektywy przepisów podatkowych.

W interpretacji indywidualnej z 30 grudnia 2021 r., 0111-KDIB3-1.4012.921.2021.1.ABU Dyrektor KIS wskazał, że przepisy ustawy o VAT nie wymieniają małżonków jako odrębnej kategorii podatników tego podatku.

Żaden z przepisów nie zabrania też małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Podatnikiem VAT jest więc ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu.

Gdy czynność wykonywana jest przez oboje małżonków, tak jak w przedmiotowej sprawie, mamy dwóch potencjalnych podatników VAT. Jednak mając na uwadze stan faktyczny, żaden ze Współwłaścicieli nie będzie występował w tej transakcji jako podatnik VAT i w konsekwencji sprzedaż przedmiotowych działek nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT).

Zdaniem Wnioskodawców planowana przez Wnioskodawców sprzedaż będzie związana ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Wnioskodawcy nie będą działać w ramach tej sprzedaży w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 Ustawy o VAT.

Wnioskodawcy dokonają sprzedaży jako osoby prywatne. Tego rodzaju sprzedaż nie może sama z siebie być uznana za prowadzenie działalności gospodarczej i nie zmienia tego fakt powierzenia sprzedaży profesjonalnemu przedsiębiorcy, który podejmuje aktywne działania w celu sprzedaży działek. Jednocześnie gdyby organ podatkowy uznał inaczej przedmiotowa sprzedaż nieruchomości wypełnia przesłankę do zwolnienia sprzedaży przedmiotowych działek z VAT w myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT tj. jako dostawa terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Zdaniem Wnioskodawców, sprzedaż przedmiotowych działek jest wykonywana w formie zarządu majątku prywatnego i nie jest wykonywaniem pozarolniczej działalności gospodarczej, stąd już tylko z tego powodu przedmiotowa transakcja zbycia nieruchomości nie powoduje obowiązku naliczenia podatku VAT u żadnego z Wnioskodawców.

Sprzedaż nieruchomości co do zasady podlega opodatkowaniu VAT i traktowana jest jako odpłatna dostawa towaru. Aby jednak uznać, że powinna ona zostać faktycznie opodatkowana VAT dostawa ta musi być dokonana przez osobę mającą status podatnika VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są m.in. osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, o której mowa w tym przepisie obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody.

Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Definicja ta odwołuje się do samego faktu wykonywania określonych czynności, przez co aby zostać uznanym przez organy podatkowe za podatnika VAT nie jest wymagana formalna rejestracja do celów VAT w urzędzie skarbowym czy też rejestracja działalności gospodarczej. W orzecznictwie przyjmuje się, że nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług osoba fizyczna dokonująca jednorazowych transakcji, która nie prowadzi zorganizowanej działalności gospodarczej, lecz jedynie wyzbywa się majątku osobistego.

Z treści interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 4 marca 2019 roku, 0111-KDIB3-2.4012.791.2018.2.MGO wynika, iż: „Zatem jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Szeroko w tym zakresie wypowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 18 października 2011 r. (sygn. akt I FSK 1536/10), w którym stwierdził, że:

„Wykonanie danej czynności jednorazowo (w przypadku sprzedaży działki budowlanej lub przeznaczonej pod zabudowę), jednakże w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania jej w sposób częstotliwy, nie przesądza automatycznie, że z tego tylko powodu dany podmiot staje się podatnikiem VAT. Konieczne bowiem jest ustalenie, że w odniesieniu do tej czynności występował on w charakterze podatnika, tj. jako osoba angażująca środki podobne do wykorzystywanych przez handlowca, a nie osoba wykonująca prawo własności w stosunku to tego gruntu. Przyjęcie, że dana osoba fizyczna, sprzedając działki budowlane, działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec), wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną), czyli stałą (powtarzalność czynności i wykazany obiektywnymi dowodami zamiar ich kontynuacji), a w konsekwencji zorganizowaną; przesłanka „stałości” działalności gospodarczej wynika z porównania art. 9 z art. 12 dyrektywy 2006/112/WE, gdyż skoro art. 12 wprowadza, jako zasadę szczególną, możliwość uznania za podatnika także podmiotów wykonujących działalność gospodarczą w sposób sporadyczny (okazjonalny), to oznacza, że zasadą ogólną jest, że działalność gospodarcza musiała być wykonywana w sposób niesporadyczny (stały). Nie jest działalnością handlową sprzedaż majątku osobistego (prywatnego), który nie został nabyty w celach odsprzedaży (w celach handlowych), lecz do spożytkowania w celach prywatnych.

Liczba i zakres transakcji sprzedaży gruntów nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem opodatkowania, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

Okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowana dokonała podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej sama z siebie nie jest decydująca. Nie ma takiego charakteru również długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów. Całość powyższych elementów bowiem może odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Fakt podjęcia np. takich czynności jak uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych oraz działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, stanowią o takiej aktywności w zakresie obrotu nieruchomościami, które mogą wskazywać, że czynności sprzedającego przybierają formę zawodową (profesjonalną), a w konsekwencji zorganizowaną”.

W innym wyroku skład orzekający wskazał, że charakterystyczną cechą handlowca jest nabywanie nowych towarów w miejsce tych które sprzeda. Tylko pod tym warunkiem sprzedaż może przekształcić się w działalność handlową i stanowić źródło utrzymania w dłuższej perspektywie pozwalającej przyjąć, że działalność handlowa jest wykonywana w sposób stały i systematyczny (wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 14 czerwca 2018 r., sygn. akt I SA/Łd 174/18).

Dodatkowo, sądy zauważają, że od zawodowego handlowca nieruchomościami należałoby oczekiwać np. profesjonalnie przygotowanej strony internetowej prezentującej oferowane do sprzedaży nieruchomości, a nie zlecanie sprzedaży pośrednikowi lub poszukiwanie nabywców przez „pocztę pantoflową”.

Z kolei jak wynika z wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10, Jarosław Słaby oraz Emilian Kuć, Halina Jeziorska-Kuć: „osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z podatku od wartości dodanej i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika podatku od wartości dodanej w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 dyrektywy 2006/112, zmienionej dyrektywą 2006/138, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby. Natomiast, jeżeli osoba ta w celu dokonania wspomnianej sprzedaży podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112, zmienionej dyrektywą 2006/138, należy uznać ją za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od wartości dodanej”.

Jak wskazał WSA w Gliwicach (wyrok z 18 listopada 2020 r., I SA/GI 389/20):

„W ocenie Sądu nie można wymagać, aby osoba fizyczna posiadająca znaczny majątek w postaci niezabudowanych działek o sporej powierzchni, bez względu na swoją sytuację rodzinną i finansową, w ramach zarządu majątkiem własnym, podejmowała wyłącznie czynności zmierzające do zachowania prawa własności tych nieruchomości, jak również nie podejmowała żadnych czynności, które umożliwiałyby mu zbycie tej nieruchomości po cenie korzystnej”.

Jak wskazał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w wydanej interpretacji nr 0113-KDIPT1-1.4012.948.2020.1.MH z 12 lutego 2021 r.: „Jeśli osoba fizyczna dokonuje sprzedaży swojego majątku osobistego, a czynność ta wykonywana jest okazjonalnie i nie zmierza do nadania jej stałego charakteru, nie oznacza to prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

W kontekście powyższego nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności. Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną).”

Stąd sprzedaż majątku prywatnego nie podlega opodatkowaniu VAT, o ile nie nosi znamion transakcji wykonywanej w ramach działalności gospodarczej. Z taką sytuacją mamy do czynienia w przedmiotowej sprawie. Nie ma jednocześnie znaczenia, że dwóch z małżonków posiada działalność gospodarczą a jeden jest czynnym podatnikiem VAT.

Zgodnie z przedstawioną przez małżonków informacją w stanie faktycznym żadna ze sprzedawanych działek nie została wprowadzona do działalności gospodarczej, nie był wykazywany w inwestycjach ani środkach trwałych.

Dodatkowo, należy zwrócić uwagę, że pojęcie „majątku prywatnego” nie zostało zdefiniowane w ustawie o VAT, ale wynika z wykładni art. 15 ust. 2 Ustawy o VAT.

Zasadne przy tym jest odwołanie się do treści jednego z orzeczeń TSUE (w sprawie C-291/92 Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych.

Trybunał podkreślił, że majątek prywatny, to aktywa które nie są przeznaczone ani wykorzystywane dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Z orzeczeń sądów administracyjnych ale także dostępnych komentarzy wynika, iż znamion transakcji wykonywanej w ramach działalności gospodarczej niosą takie sytuacje, z których wynika, że nabycie nieruchomości nastąpiło w celu jej odsprzedaży, ale oczywiście także grunt od dawna posiadany może być przedmiotem opodatkowania gdy np. następuje odrolnienie gruntu, dokonywany jest podział jednej większej działki na kilka/kilkanaście mniejszych, następuje wytyczenie do tych działek dróg dojazdowych, następuje uzbrojenie (doprowadzenie mediów) do działek, wystąpienie o miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego.

Organy podatkowe wskazują, że podejmowanie zorganizowanych działań, takich jak uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych, uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zabudowy, wykonywanie czynności marketingowych świadczy o tym, że czynności te przybierają formę zawodową (profesjonalną). Tymczasem w rozpatrywanej sprawie nie występuje zbiór tych zorganizowanych działań.

W przedmiotowej sprawie takie działania nie były podejmowane. W celu sprzedaży nieruchomości zatrudniono jedynie profesjonalnego agenta nieruchomości.

W konsekwencji, nie można uznać za podatnika do celów VAT prowadzącego samodzielnie działalność gospodarczą osobę, która sprzedaje grunt stanowiący pierwotnie część jej majątku osobistego w warunkach opisanych w stanie faktycznym.

Jednocześnie gdyby organ podatkowy uznał inaczej, przedmiotowa transakcja i tak nie będzie przedmiotem opodatkowania ze względu na art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Tym samym, w świetle cytowanych przepisów, przeniesienie prawa własności gruntu w ramach transakcji sprzedaży stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ustawy o VAT.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

Zgodnie z art. 2 ust. 33 ustawy o VAT przez tereny budowlane rozumie się grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i gospodarowaniu przestrzennym.

Przedmiotem transakcji będą działki rolne, które nie są objęte definicją terenu budowlanego w rozumieniu ustawy.

Podsumowując nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana podatkiem VAT, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług albo musi być wyłączona ze zwolnienia.

W przedmiotowej sprawie brak jest istotnych oraz zorganizowanych i ciągłych czynności, które mogłyby przesądzać o profesjonalnym prowadzeniu działalności gospodarczej. Wnioskodawcy ograniczyli się jedynie na terenie nieruchomości do usunięcia pozostałości krzewów.

Tym samym, Wnioskodawcy nie będą zobowiązani do zapłaty podatku VAT z tytułu takiej sprzedaży, bo Wnioskodawcy sprzedają swój prywatny majątek nie wykonując przy tym pozarolniczej działalności gospodarczej w odniesieniu do transakcji sprzedaży przedmiotowych działek.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 775 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą”:

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

Towarem jest także udział w prawie własności. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej „2006/112/WE”:

Należy więc przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości gruntowych, jak również udziału w gruncie, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

W tym miejscu należy także zauważyć, że kwestie dotyczące stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks Rodzinny i Opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.), zwanej dalej Kodeksem rodzinnym i opiekuńczym.

Stosownie do art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Jak stanowi art. 36 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W myśl natomiast art. 36 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Stwarza to dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Żaden z przepisów ustawy nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.

W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokona czynności podlegającej opodatkowaniu.

Jeżeli zatem przedmiotem dostawy jest majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy będzie ten małżonek, który dokonuje dostawy we własnym imieniu (który jest stroną czynności prawnej) – jako podatnik VAT.

Wskazać jednak należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 2 ustawy:

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przez ciągłe wykorzystywanie majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem, czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Na podstawie art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1, ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:

„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Z przytoczonych regulacji prawa wspólnotowego wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej ani też nie został wykorzystany w trakcie jego posiadania na cele działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, czy też prowadzenia działalności, ani też w trakcie posiadania nie został wykorzystany do działalności gospodarczej.

Z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą.

Inaczej jest natomiast – wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Przykładowo podane zostały działania polegające na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „gospodarczą” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy o VAT, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Ze wskazanych powyżej orzeczeń wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania nieruchomości w ramach majątku osobistego.

Zatem, w kwestii podlegania opodatkowaniu sprzedaży udziałów w działkach rolnych, istotne jest, czy w celu dokonania ich sprzedaży podjęli Państwo aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Skutkowałoby to koniecznością uznania Państwa za podmioty prowadzące działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatników podatku od towarów i usług.

Z treści złożonego wniosku wynika, że jesteście Państwo współwłaścicielami nieruchomości - działek rolnych o nr 1 i 2 położonych w (…), w gminie (…), w powiecie (…), w województwie (…).

Dwóch małżonków Pan B.A. i Pani C.C. prowadzi działalność gospodarczą w ramach jednoosobowej działalności gospodarczej, ale tylko Pan B.A. jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem VAT.

Dla tych działek nie istnieje obowiązujący miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego nie występowali Państwo o wydanie decyzji o warunkach zabudowy.

Działki nie były i nie są przeznaczone pod zabudowę w rozumieniu ustawy o VAT oraz ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, są niezabudowane, na ich powierzchni występuje naturalna roślinność, głównie samosiejki, a jedyna interwencja w nasadzenia miała miejsce kilka lat temu i polegała na usunięciu skarłowaciałych i zdziczałych pozostałości drzewek owocowych.

Działki zostały nabyte przez Państwa w dwóch pakietach (kilka działek) - pierwszy w 2019 roku, a drugi (kilka działek) w grudniu 2020 roku.

Nie podejmowali Państwo żadnych działań mających na celu zmianę funkcji tych działek z rolnej na inną, np. budowlaną lub inwestycyjną.

Dokonując rozstrzygnięcia kwestii będącej przedmiotem Państwa zapytania, należy wskazać, że nieruchomości co prawda były kupowane przez Państwa jako inwestycja długoterminowa ale bez intencji prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami czy wykorzystywania działek w ramach działalności gospodarczej w inny sposób.

W tej sprawie należy zauważyć, że żaden z małżonków nie prowadzi działalności gospodarczej w zakresie obrotu nieruchomościami. Żadna z przedmiotowych działek nie była wykorzystywana w ramach działalności gospodarczej, a ich sprzedaż nie jest i nie będzie dokonywana w ramach działalności gospodarczej. Żadna ze sprzedawanych działek nie została wprowadzona do działalności gospodarczej, nie była wykazywana w inwestycjach ani środkach trwałych.

Obecnie na działkach nie ma żadnych zabudowań i Państwo nie dokonywali żadnych nakładów, zwiększających atrakcyjność działek, takich jak doprowadzanie mediów, wykonywanie utwardzeń, ani innych prac mających na celu przygotowanie działek do sprzedaży, nie dokonywano podziałów geodezyjnych na mniejsze działki ani innych czynności podnoszących ich walory inwestycyjne. W poszukiwaniu nabywcy korzystają Państwo z usług pośrednika nieruchomości.

W związku z powyższymi okolicznościami, stwierdzić należy, że w odniesieniu do sprzedaży przez Państwa udziałów w działkach rolnych nie wystąpi ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że dana sprzedaż wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Nie podjęli Państwo aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Całokształt powyższych okoliczności wskazuje, że Państwa aktywność w pełni mieści się w granicach zarządu majątkiem prywatnym, a stanowisko to pozostaje w zgodzie z przywołanym wyrokiem TSUE C-180/10, C-181/10.

Zatem, dokonując sprzedaży udziałów w działkach rolnych będziecie Państwo korzystać z przysługującego Wam prawa do rozporządzania majątkiem osobistym, co nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Brak tego statusu pozbawia Państwa cech podatników podatku VAT, o których mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, w zakresie sprzedaży wskazanych działek rolnych, a dostawę - cech czynności podlegającej opodatkowaniu, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W konsekwencji, należy zgodzić się z Państwem, że sprzedaż udziałów w działkach rolnych nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, gdyż w związku z ich sprzedażą nie można uznać, że będą Państwo działali jako podatnicy prowadzący działalność gospodarczą stosownie do art. 15 ust. 1 i 2 ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko uznaję za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.

·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Pani A.A. (Zainteresowana będąca stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i 14r Ordynacji podatkowej.