
Temat interpretacji
Zakres skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki.
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 31.07.2012 r. (data wpływu 02.08.2012 r.) uzupełnionym pismem na wezwanie z dnia 08.10.2012 r. Nr IPPB2/436-363/12-2/MZ (data nadania 08.10.2012 r., data doręczenia 11.10.2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki - jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 02.08.2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki.
W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.
Główny udziałowiec spółka D. z Wielkiej Brytanii posiada cztery spółki, w których ma udziały i nad którymi sprawuje kontrolę. Spółki te to:
- T. Sp. z o.o. z siedzibą w Polsce - 100 % udziałów posiada D.,
- R. Sp. z o.o. z siedzibą w Polsce - 100% udziałów posiada D.,
- D.I. z Wielkiej Brytanii, głównym udziałowcem jest D.,
- D.L. ze Stanów Zjednoczonych, głównym udziałowcem jest D..
Pismem z dnia 08.10.2012 r. Nr IPPB2/436-363/12-2/MZ wezwano Wnioskodawcę do uzupełnienia wniosku, poprzez wskazanie:
- gdzie będą się znajdowały środki pieniężne w chwili zawarcia umowy pożyczki (terytorium Rzeczypospolitej Polskiej czy też terytorium innego państwa),
- miejsca zawarcia umowy pożyczki (terytorium Rzeczypospolitej Polskiej czy też terytorium innego państwa),
- czy z tytułu zawarcia umowy pożyczki, którakolwiek ze stron z tytułu dokonania tej czynności będzie objęta zakresem podatku od towarów i usług...
Wnioskodawca uzupełnił wniosek w terminie informując, iż:
- Środki pieniężne w chwili zawarcia umowy pożyczki znajdowały się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Siedziba spółek R. - Pożyczkodawcy i T. Sp. z o.o. - Pożyczkobiorcy znajdują się na terytorium Polski. Na terytorium Polski obie spółki posiadają także rachunki bankowe, które uczestniczyły w realizacji umowy pożyczki.
- Miejsce zawarcia umowy pożyczki to terytorium Polski - R.
- Obie spółki są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami podatku VAT. W ocenie Wnioskodawcy jeżeli pożyczkodawcą jest podmiot będący podatnikiem VAT (spółka R. jest podatnikiem VAT) udzielenie pożyczki - jako usługa pośrednictwa finansowego - podlega pod zakres podatku od towarów i usług i korzysta ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT. Spółka R. jest zobowiązana zatem do wykazania tej czynności w deklaracji VAT. Podstawą opodatkowania będzie kwota należnych odsetek w chwili zapłaty lub w momencie , gdy stają się one wymagalne.
W związku z powyższym zadano następujące pytania.
Czy umowa pożyczki zawarta pomiędzy spółkami T. i R. podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych...
- tylko wartość pożyczki wobec spółki Pożyczkodawcy;
- oprócz wartości pożyczki przyjąć wartość zobowiązań z tytułu dostaw towarów i usług wobec głównego udziałowca (D.);
- oprócz wartości pożyczki przyjąć wartość zobowiązań z tytułu dostaw towarów i usług wobec innych spółek sióstr...
Niniejsza interpretacja dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Zdaniem Wnioskodawcy, umowa pożyczki nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych. W szczególności w świetle tego artykułu nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, () jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:
- opodatkowana podatkiem od towarów i usług;
- zwolniona z podatku od towarów i usług z wyjątkiem:
- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
- umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
Zatem jeżeli choć jeden z podmiotów jest z tytułu danej czynności opodatkowany podatkiem VAT lub z tego podatku zwolniony (poza wyjątkami wskazanymi w art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o PCC) czynność zawarcia pożyczki nie podlega opodatkowaniu podatkiem PCC. Dlatego cywilnoprawna umowa pożyczki, jaka ma zostać zawarta pomiędzy spółką T. a Pożyczkodawcą spółką R. nie podlega obowiązkowi uiszczenia PCC, gdyż spełniony jest warunek określony w przepisie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o PCC. Jedna ze stron transakcji (Pożyczkodawca) z tytułu dokonania tej czynności będzie zwolniona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem zwalnia się od podatku () usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. Natomiast zgodnie z treścią art. 720 par. 1 Kodeksu cywilnego: przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tą samą ilość pieniędzy albo tą samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. Nie budzi zatem żadnej wątpliwości fakt, iż planowana transakcja udzielenia pożyczki opisana w zdarzeniu przyszłym spełnia przytoczoną powyżej definicję pożyczki. Dodatkowo umowa pożyczki, która zostanie zawarta pomiędzy spółką T. a Pożyczkodawcą - spółką R. stanowić będzie świadczenie odpłatne, za które Pożyczkodawca otrzyma od Pożyczkobiorcy wynagrodzenie wskazane w treści umowy - odsetki.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.
Na wstępie należy wskazać, iż niniejsza interpretacja stanowi ocenę stanowiska Wnioskodawcy tylko i wyłącznie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm.) podatkowi od czynności cywilnoprawnych podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.
Art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93 ze zm.) stanowi, że przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.
Do elementów znamionujących umowę pożyczki należy obowiązek jej zwrotu. Przy czym, nie tyle dotyczy to oznaczenia terminu zwrotu, ile zaznaczenia samego obowiązku zwrotu - który, jak wskazuje się w orzecznictwie, w myśl art. 720 § 1 ww. ustawy, jest elementem przedmiotowo istotnym dla tego rodzaju umowy, bez którego nie ma umowy pożyczki. W zależności od tego, jak zostanie ukształtowana przez strony umowa pożyczki, może ona przyjąć postać umowy nieodpłatnej bądź też odpłatnej, gdzie pożyczkobiorca zobowiązany będzie do zapłaty odsetek. Umowa pożyczki jest umową konsensualną. Dochodzi do skutku poprzez zgodne oświadczenia woli.
Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 4 ww. ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych podatkowi temu podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są:
- rzeczy znajdujące się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
- rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, w przypadku gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i czynność cywilnoprawna została dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Z uwagi na powyższe, należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, tj. pieniądze znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa zostanie zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.
Pożyczka podlega również podatkowi od czynności cywilnoprawnych, jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdują się za granicą oraz nabywca - pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, a czynność zostanie dokonana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Należy nadmienić, iż zgodnie z art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, obowiązek podatkowy przy umowie pożyczki ciąży na biorącym pożyczkę. W ustawie przewidziano jednak sytuacje, w których czynność cywilnoprawna mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Stosownie do art. 2 pkt 4 ww. ustawy nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany, jeżeli przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej czynności jest:
- opodatkowana podatkiem od towarów i usług,
- zwolniona z podatku od towarów i usług, z wyjątkiem:
- umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,
- (uchylone),
- umowy sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
Zaznaczyć jednakże należy, że o wyłączeniu z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług lecz wyłącznie fakt, że przynajmniej jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub jest z tego podatku zwolniona.
W związku z powyższym należy podkreślić, iż jakkolwiek zapytanie Wnioskodawcy dotyczy opodatkowania umów pożyczek podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia, czy powyższe czynności podlegały regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie umowy pożyczki podatkiem od towarów i usług może bowiem skutkować wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.
Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Główny udziałowiec spółka D. z Wielkiej Brytanii posiada cztery spółki, w których ma udziały i nad którymi sprawuje kontrolę. Spółki te to: T. Sp. z o.o. z siedzibą w Polsce - 100 % udziałów posiada D., R. Sp. z o.o. z siedzibą w Polsce - 100% udziałów posiada D., D.I. z Wielkiej Brytanii, głównym udziałowcem jest D., D.L. ze Stanów Zjednoczonych, głównym udziałowcem jest D.. T. Sp. z o.o. planują zaciągnąć odpłatną pożyczkę od firmy R. Sp. z o.o. Pożyczkodawca, spółka R. nie zajmuje się profesjonalnie pośrednictwem pieniężnym i udzielaniem pożyczek. Przedmiotem działalności spółki R. jest wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi i dzierżawionymi. Spółka nie dokonuje jednak żadnych operacji gospodarczych w zakresie przedmiotu swojej działalności, nie zawiesiła jednak działalności gospodarczej i wywiązuje się z wszelkich obowiązków w zakresie składania deklaracji, zeznań podatkowych i sprawozdań finansowych oraz płacenia podatków i innych opłat wynikających z przepisów prawa. Obie spółki są zarejestrowanymi podatnikami podatku VAT. T. Sp. z o.o. posiadają zobowiązania z tytułu dostaw towarów i świadczenia usług wobec głównego udziałowca D. oraz spółki siostry D.I.. Wobec spółki R. oprócz zaciągniętej pożyczki spółka T. nie posiada innych zobowiązań.
Z uzupełnienia do wniosku wynika, iż środki pieniężne w chwili zawarcia umowy pożyczki znajdowały się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Siedziba spółek R. - Pożyczkodawcy i T. Sp. z o.o. - Pożyczkobiorcy znajdują się na terytorium Polski. Na terytorium Polski obie spółki posiadają także rachunki bankowe, które uczestniczyły w realizacji umowy pożyczki. Miejsce zawarcia umowy pożyczki to terytorium Polski - Radom. Obie spółki są zarejestrowanymi czynnymi podatnikami podatku VAT. W ocenie Wnioskodawcy jeżeli pożyczkodawcą jest podmiot będący podatnikiem VAT (spółka R. jest podatnikiem VAT) udzielenie pożyczki - jako usługa pośrednictwa finansowego - podlega pod zakres podatku od towarów i usług i korzysta ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT. Spółka R. jest zobowiązana zatem do wykazania tej czynności w deklaracji VAT. Podstawą opodatkowania będzie kwota należnych odsetek w chwili zapłaty lub w momencie , gdy stają się one wymagalne.
A zatem, przyjmując za Wnioskodawcą, iż umowa pożyczki będzie objęta zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, powyższa czynność będzie korzystać z wyłączenia z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, zgodnie z art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.
Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi Dz. U. z 2012 r., poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).
Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.
Wniosek ORD-IN
Treść w pliku PDF 550 kB
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie
