Skutki podatkowe zawarcia umowy pożyczki.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

7 września 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 1 września 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zawarcia umowy pożyczki. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – w piśmie z 20 października 2022 r. (wpływ 27 października 2022 r.) oraz 24 października 2022 r. (wpłata opłaty). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca (dalej również: „Spółka”) prowadzi działalność gospodarczą w zakresie przeładunku towarów masowych (w tym węgla) oraz czynności pomocniczych związanych z przeładunkami towarów masowych. Jednocześnie, oprócz wskazanej wyżej działalności, usługowej, Spółka prowadzi działalność w zakresie handlu węglem i ma status pośredniczącego podmiotu węglowego w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym. Spółka jest zarejestrowana jako czynny podatnik podatku od towarów i usług.

Celem sfinansowania zakupu partii węgla Spółka zaciągnęła w 2022 r. pożyczkę od spółki komandytowej z siedzibą w Polsce, prowadzącej działalność w zakresie transportu, przeładunków i magazynowania towarów. Pożyczkodawca jest zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług czynnym, jednak w przedmiocie swojej działalności wskazanym w umowie spółki oraz ujawnionym w Krajowym Rejestrze Sądowym nie zawarł czynności udzielania pożyczek poza systemem bankowym, sklasyfikowanych w grupowaniu PKD 64.92.Z – pozostałe formy udzielania kredytów. W latach poprzedzających udzielenie pożyczki Spółce, pożyczkodawca udzielał jednak incydentalnie pożyczek innym podmiotom (jedna pożyczka udzielona w 2020 r. i jedna w 2021 r.). Środki przekazane Spółce w ramach pożyczki zostały przez pożyczkodawcę uzyskane w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Umowa pożyczki została zawarta w formie pisemnej na terenie kraju, a środki pieniężne przekazane pożyczkobiorcy znajdowały się w momencie zawarcia umowy na terenie kraju; środki zostały przelane w walucie euro z rachunku bankowego pożyczkodawcy na rachunek bankowy pożyczkobiorcy. Pożyczka ma charakter odpłatny (strony przewidziały oprocentowanie pożyczonej kwoty na poziomie, który uznały za rynkowy).

Pożyczkodawca i pożyczkobiorca nie są podmiotami powiązanymi w rozumieniu art. 11a ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

W uzupełnieniu wniosku doprecyzowali Państwo opis opisu stanu faktycznego sprawy – poinformowali Państwo, iż do dnia sporządzenia uzupełnienia wniosku o interpretację, pożyczka (kapitał pożyczki) nie została w żadnej części spłacona, ani nie zostały zapłacone pożyczkodawcy jakiekolwiek odsetki od pożyczki. Termin spłaty pożyczki wraz z odsetkami jeszcze nie upłynął. Umowa przewiduje natomiast jednorazową spłatę całości kapitału wraz całością należnych odsetek, na koniec okresu obowiązywania umowy.

Z posiadanych przez Państwa (Spółkę) informacji wynika, iż pożyczkodawca zamierza rozliczyć udzielenie pożyczki jako świadczenie usługi zwolnionej z podatku od towarów i usług i udokumentować to rozliczenie wystawieniem faktury VAT. Z uwagi jednak na okoliczność, iż do dnia sporządzenia tego uzupełnienia nie nastąpiła spłata odsetek w jakiejkolwiek części (kwocie), rozliczenie takie nie zostało jeszcze przez pożyczkodawcę dokonane. Nie nastąpiło bowiem zdarzenie – w postaci spłaty odsetek – które mogłoby skutkować powstaniem obowiązku podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług.

W konsekwencji, na dzień sporządzenia uzupełnienia wniosku, żadna ze stron umowy pożyczki nie została opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub podatkiem od wartości dodanej ani też nie skorzystała jeszcze ze zwolnienia z podatku. W przypadku uznania pożyczki za świadczenie usługi, rozliczenie w podatku od towarów i usług (w zakresie sprzedaży zwolnionej) zostanie dokonane przez pożyczkodawcę na dzień powstania obowiązku podatkowego tj. na dzień otrzymania odsetek przez pożyczkodawcę.

Pytanie

Czy w sytuacji opisanej w stanie faktycznym sprawy na pożyczkobiorcy ciąży obowiązek uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu zawartej umowy pożyczki?

Państwa stanowisko w sprawie

W Państwa ocenie udzielenie pożyczki przez pożyczkodawcę stanowi czynność będącą usługą w rozumieniu art.8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, wykonaną przez pożyczkodawcę działającego w odniesieniu do tej czynności w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. Czynność ta będzie więc korzystała ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

W konsekwencji, po stronie pożyczkobiorcy (Państwa) nie występuje obowiązek uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych od zawartej umowy pożyczki.

Wskazują Państwo, że zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt b) (winno być: art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b)) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne: umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku.

Co do zasady więc, umowa pożyczki podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie jednak art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:

a)w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,

b)jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, z wyjątkiem:

-    umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach,

-    umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.

Ponieważ umowa pożyczki nie jest żadną z umów sprzedaży lub zamiany wskazanych    w cytowanym wyżej przepisie, odpowiedź na pytanie zawarte we wniosku wymaga uprzedniego rozstrzygnięcia, czy opisana w stanie faktycznym czynność udzielenia pożyczki jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług lub czy przynajmniej jedna ze stron umowy jest zwolniona z podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności.

W Państwa ocenie, opisana w stanie faktycznym czynność udzielenia pożyczki jest usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jednak pożyczkodawca korzysta tu ze zwolnienia od podatku na podstawie przepisu szczególnego.

Stąd, w Państwa opinii, na podstawie przepisów art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, rozpatrywana umowa pożyczki nie podlega podatkowi od czynności cywilnoprawnych.

Państwa zdaniem odpowiedź na pytanie zawarte we wniosku powinna być więc przecząca.

Z uwagi na zakres tej interpretacji, przywołaliśmy powyżej tylko tę część Państwa stanowiska, która odnosi się do zagadnienia dotyczącego podatku od czynności cywilnoprawnych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 111 ze zm.):

Stosownie do treści art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

W myśl art. 4 pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

W związku z powyższymi regulacjami prawnymi należy stwierdzić, że umowa pożyczki podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę.

Niezależnie od powyższego podkreślić należy, że w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest wyłączona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

Na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Zgodnie z art. 1a pkt 7 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Z opisu stanu faktycznego wynika, że zawarliście Państwo umowę pożyczki ze spółką komandytową z siedzibą w Polsce. Zarówno Państwo, jak i pożyczkodawca jesteście zarejestrowanymi czynnymi podatnikami podatku od towarów i usług. Umowa pożyczki została zawarta w formie pisemnej na terenie kraju, a środki pieniężne przekazane Państwu znajdowały się w momencie zawarcia umowy na terenie kraju. Pożyczka ma charakter odpłatny (strony przewidziały oprocentowanie pożyczonej kwoty na poziomie, który uznały za rynkowy).

W przypadku umowy pożyczki o wyłączeniu, o którym mowa w art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie decyduje okoliczność, że strony tej umowy posiadają status podatnika podatku od towarów i usług. Podstawę do ww. wyłączenia może stanowić m.in. fakt, że czynność zawarcia umowy pożyczki podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług lub jedna ze stron z tytułu dokonania tej konkretnej czynności jest zwolniona z podatku od towarów i usług.

W związku z tym podkreślić należy, że jakkolwiek Państwa zapytanie dotyczy opodatkowania umowy pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych, to jednak w pierwszej kolejności rozstrzygnięcia wymaga kwestia czy transakcja ta podlega regulacjom ustawy o podatku od towarów i usług, bowiem ocena ta ma zasadnicze znaczenie dla ewentualnego objęcia jej podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Objęcie tej czynności regulacjami w zakresie ustawy o podatku od towarów i usług skutkuje wyłączeniem obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 2 pkt 4 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W interpretacji indywidualnej znak: 0111-KDIB3-1.4012.675.2022.5.IO, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że czynność udzielenia odpłatnej pożyczki przez pożyczkodawcę, stanowi czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie    z art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z uwagi na to, że usługi te mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy jako wymienione wprost w tym przepisie - usługa udzielenia pożyczki przez pożyczkodawcę na Państwa rzecz korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.

A zatem, skoro pożyczka jaką Państwo otrzymali, była zwolniona z opodatkowania na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, to w analizowanej sprawie miał zastosowanie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.

W rezultacie na Państwu jako pożyczkobiorcy, z tytułu zawarcia przedmiotowej umowy pożyczki, nie ciążył obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Ta interpretacja stanowi ocenę Państwa stanowiska wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku od towarów i usług wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie – znak: 0111-KDIB3-1.4012.675.2022.5.IO.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-    Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Państwo do interpretacji.

-    Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

-   Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-    w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-    w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej    na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa.