Zwolnienie de minimis w związku ze zbycie działki rolnej zostanie utracone.

Interpretacja indywidualna

– stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest –nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 października 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 4 października 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej. Wniosek dotyczy podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych zbycia działki i utraty zwolnienia podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych stanowiącego pomoc de minimis. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – w piśmie z 20 listopada 2022 r. (wpływ – 20 listopada 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Do 4 lutego 2022 r. był Pan wraz z żoną właścicielem gospodarstwa rolnego o powierzchni 8,69 ha gruntów rolnych i ok. 3 ha gruntów leśnych.

W ww. dniu dokonał Pan (wraz z żoną) zakupu drugiego gospodarstwa rolnego o powierzchni 4,71 ha gruntów rolnych częściowo zabudowanych.

Wskazał Pan, że odprowadzili Państwo należny podatek od czynności cywilnoprawnych dotyczący zabudowań, ale skorzystali z pomocy de minimis w postaci zwolnienia od podatku od czynności cywilnoprawnych w części dotyczącej zakupu gruntów rolnych w kwocie 4200 zł.

Na zakup nowego gospodarstwa (gruntów) zaciągnął Pan (wraz z żoną) kredyt, który od stycznia (br.) przez podnoszenie stóp procentowych mocno wzrósł i pojawia się kłopot ze spłatą. Pojawił się pomysł, by sprzedać jedną działkę rolną, najdalej oddaloną i niekorzystną dla Pana i żony, o powierzchni 1,06 ha i spłacić dużą część kredytu. Działka ta jest w Pana i żony posiadaniu od wielu lat i nie wchodzi w skład zakupionego 4 lutego 2022 r. gospodarstwa i nie podlegała pod tą pomoc de minimis.

Pytanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych przeformułowane w piśmie uzupełniającym

Czy decydując się sprzedać działkę z istniejącego wcześniej gospodarstwa, ciążyć będzie na Panu zwrot udzielonej pomocy de minimis (w formie zwolnienia od podatku od czynności cywilnoprawnych) od zakupu nowych gruntów rolnych?

Pana stanowisko w sprawie przeformułowane w piśmie uzupełniającym

Pana zdaniem, sprzedaż działki rolnej o powierzchni 1,06 ha, która jest w Pana posiadaniu od wielu lat (nie kupowana teraz nie udzielana pomoc de minimis) nie powinna powodować zwrotu pomocy. Według Pana, zbycie działki, która nie była przedmiotem zakupu 4 lutego 2022 r. (nie miała do niej zastosowywania pomoc de minimis), pomniejszy całe gospodarstwo, ale gospodarstwo będzie i tak większe niż 11 ha i nie powinno (to zbycie) powodować zwrotu niezapłaconego podatku.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Przepis art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2022 r. poz. 111 ze zm.) stanowi, że:

Podatkowi podlegają umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

Z kolei zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Jak stanowi art. 4 pkt 9 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży przy umowie sprzedaży – na kupującym.

W oparciu o art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Podstawę opodatkowania stanowi – przy umowie sprzedaży – wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego.

Podstawę opodatkowania określa się na zasadach wskazanych w art. 6 ust. 2 ww. ustawy.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Stawki podatku wynoszą od umowy sprzedaży:

 a) nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym – 2%,

 b) innych praw majątkowych – 1%.

W związku z powyższymi regulacjami należy stwierdzić, że umowa sprzedaży podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na kupującym.

Niezależnie od powyższego, w ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W myśl art. 9 pkt 2 powołanej ustawy:

Zwalnia się od podatku sprzedaż własności gruntów, stanowiących gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym, wraz z będącymi ich częścią składową drzewami i innymi roślinami, pod warunkiem że w wyniku dokonania czynności zostanie utworzone lub powiększone gospodarstwo rolne, a powierzchnia gospodarstwa rolnego utworzonego lub powstałego w wyniku powiększenia będzie nie mniejsza niż 11 ha i nie większa niż 300 ha oraz gospodarstwo to będzie prowadzone przez nabywcę przez okres co najmniej 5 lat od dnia nabycia; zwolnienie to stanowi pomoc de minimis w rolnictwie, o której mowa w rozporządzeniu Komisji (UE) nr 1408/2013 z dnia 18 grudnia 2013 r. w sprawie stosowania art. 107 i 108 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej do pomocy de minimis w sektorze rolnym (Dz.Urz. UE L 352 z 24.12.2013, str.9).

Z treści ww. przepisu wynika, że w przypadku spełnienia określonych warunków, umowa sprzedaży własności gruntów korzysta ze zwolnienia. Zwolnienie to stanowi pomoc de minimis w rolnictwie.

Ww. przepis nie przewiduje regulacji, która by pozwalała zachować zwolnienie w przypadku uszczuplenia obszaru gospodarstwa rolnego − powiększonego w wyniku zakupu własności gruntów (działek) stanowiących gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym − przed upływem ustawowego terminu 5 lat od dnia nabycia nieruchomości, w związku z którą to czynnością przysługuje zwolnienie w podatku od czynności cywilnoprawnych.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że do 4 lutego 2022 r. był Pan (wraz z żoną) właścicielem gospodarstwa rolnego o powierzchni 8,69 ha gruntów rolnych i ok. 3 ha gruntów leśnych. 4 lutego 2022 r. zakupił Pan (wraz z żoną) drugie gospodarstwo rolne o powierzchni 4,71 ha gruntów rolnych częściowo zabudowanych. Odprowadził Pan podatek od czynności cywilnoprawnych dotyczący zabudowań, ale skorzystał z pomocy de minimis w postaci zwolnienia od podatku od czynności cywilnoprawnych dotyczącego zakupu gruntów rolnych w kwocie 4200 zł.

Zamierza Pan sprzedać jedną działkę rolną o powierzchni 1,06 ha, która jest w Pana i żony posiadaniu od wielu lat i nie podlegała pod pomoc de minimis, aby spłacić dużą część kredytu, zaciągniętego na powiększenie gospodarstwa (jego spłata, w związku z wysokim oprocentowaniem, stała się problematyczna).

Pana zdaniem, zbycie działki rolnej o powierzchni 1,06 ha, która jest w Pana posiadaniu od wielu lat, która nie była przedmiotem obecnego zakupu i na którą nie była udzielana pomoc de minimis nie powinna powodować utraty zwolnienia.

Tymczasem, zgodnie z brzmieniem obowiązujących przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, chcąc zachować prawo do zwolnienia ma Pan obowiązek prowadzenia tego (całego) gospodarstwa rolnego, powiększonego o dokupione działki rolne (częściowo zabudowane) przez pięć lat od dnia transakcji, w ramach której skorzystał Pan ze zwolnienia. Warunki zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych zawarte w wyżej cytowanym przepisie muszą bowiem być spełnione łącznie – ma to być powiększenie gospodarstwa rolnego, a następnie prowadzenie przez nabywcę, przez wymagany ustawowo okres, całego gospodarstwa rolnego powstałego w wyniku powiększenia. Dla zachowania zwolnienia podatkowego wynikającego z powyższego przepisu nabywca nieruchomości, która weszła w skład gospodarstwa rolnego, powinien prowadzić to powiększone gospodarstwo rolne, które obejmuje wszystkie działki nabyte tytułem zakupu i objęte zwolnieniem podatkowym, jak również te dotychczas wchodzące w skład gospodarstwa rolnego a będące jego częścią w chwili zakupu.

W doktrynie podkreśla się, że celem ustanowienia omawianego zwolnienia jest wspieranie zakładania gospodarstw rolnych i prowadzenia w nich produkcji oraz poprawa struktury agrarnej, przede wszystkim przez powiększenie obszaru gospodarstw rolnych. Tak więc obszar powiększonego gospodarstwa rolnego nie może być uszczuplony w okresie 5 lat od dnia jego nabycia, a zbycie jakiejkolwiek części tego gospodarstwa powoduje utratę zwolnienia od podatku w całości.

Reasumując, planowana przez Pana sprzedaż innej działki, niż ta nabyta umową z 4 lutego 2022 r., spowoduje utratę przez Pana prawa do stanowiącego pomoc de minimis zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 9 pkt 2 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zwolnienie zastosowane do nieruchomości rolnych nabytych w lutym 2022 r. zostanie utracone, ponieważ warunki konieczne do zachowania ww. zwolnienia w postaci prowadzenia powiększonego gospodarstwa rolnego przez okres co najmniej 5 lat od daty nabycia nieruchomości nie zostaną dotrzymane.

Przepisy ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych nie przewidują regulacji, która pozwalałaby zachować zwolnienie w przypadku uszczuplenia wymaganego ww. przepisami obszaru gospodarstwa rolnego przed upływem 5 lat od dnia nabycia, a więc od momentu skorzystania ze zwolnienia stanowiącego pomoc de minimis w rolnictwie, w związku z powiększeniem Pana gospodarstwa rolnego.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Przedmiotowa interpretacja – zgodnie ze złożonym wnioskiem – została wydana wyłącznie dla Pana. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Funkcja ochronna płynąca z przedmiotowej interpretacji ma zastosowanie wyłącznie dla Pana.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: