Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowna Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
8 września 2025 r. wpłynął Pani wniosek z 2 września 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie skutków podatkowych podziału majątku małżeńskiego.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Wniosek dotyczy domu jednorodzinnego wybudowanego przez Panią wspólnie z mężem A.S. w latach 1988 – 1997 w trakcie trwania małżeństwa. Dom budowali Państwo siłą rąk własnych (podawała Pani murarzom cegły, drutowała pręty pod ławicę, wykonywała lżejsze prace budowlane). Ze swojego zakładu pracy pozyskała Pani pożyczkę budowlaną i sama ją Pani spłaciła. W 1999 r. przekształciła Pani działkę z użytkowania wieczystego w prawo własności, na zasadzie wykupu z urzędu miejskiego w (…). W księdze wieczystej nr (…) z (…) r. widnieją właściciele: M.S. i A.S. na prawach wspólności ustawowej.
Decyzja Pani męża, dotycząca chęci rozwodu, spowodowała, że (…) r. dokonali Państwo notarialnie umowy małżeńskiej – akt notarialny, repetytorium (…) oraz umowy częściowego podział majątku wspólnego – akt notarialny, repetytorium (…).
W wyniku częściowego podziału przypadła Pani nieruchomość w postaci budynku jednorodzinnego, położonego w (…), przy ul. (…). wybudowana w latach dziewięćdziesiątych do 1997 r. na działce nr (…), o pow. 0,0595 ha, obręb (…), objęta księgą wieczystą nr (…).
Akt ten był ostateczny i nie mają Państwo wobec siebie żadnych roszczeń prawnych z tytułu tej umowy, nie dochodzi pomiędzy Państwem do żadnych spłat i dopłat.
Podzielili się Państwo zgodnie dorobkiem kilkudziesięciu lat małżeństwa. Pani mąż chciał się wyprowadzić z domu, więc zabrał wszystkie ruchomości (meble, sauny, 2 baseny jacuzzi, kabinę prysznicową, jacuzzi z hydromasażem i łaźnią parową, samochód, zabudowę aneksu kuchennego, wypoczynki, kino domowe, meble – sypialnia).
Rozwód otrzymali Państwo (…) r.
Od (…) r. była Pani jedynym właścicielem domu. Dom sama Pani utrzymywała, odnawiała i częściowo wyremontowała. Wysokie opłaty gazu i prądu były powodem, dla którego (…) r. sprzedała Pani dom – akt notarialny repetytorium (…).
Od 1997 r. znajdowała się Pani w posiadaniu tej nieruchomości na zasadzie współwłasności majątkowej małżeńskiej.
W wyniku podziału majątku straciła Pani połowę wspólnego majątku, dorobku, a nic nie zyskała. Nie zyskała Pani niczego co byłoby przychodem.
Pytanie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych
Czy w przedstawionym stanie faktycznym dokonanie zniesienia współwłasności nieruchomości bez spłat i dopłat nie podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych?
Pani stanowisko w sprawie w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych
Pani zdaniem, zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych zniesienie współwłasności może podlegać opodatkowaniu tylko w części dotyczącej spłat i dopłat.
W przedstawionym stanie faktycznym nie występują spłaty, ani dopłaty, w związku z tym ta czynność nie powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Powyżej przywołałem tylko tę część Pani stanowiska, która odnosi się do podatku od czynności cywilnoprawnych.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Przepis art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2020 r. poz. 815 ze zm.) zawiera zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem.
Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:
Podatkowi temu podlegają następujące czynności cywilnoprawne:
a)umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych,
b)umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku,
c)(uchylona),
d)umowy darowizny – w części dotyczącej przejęcia przez obdarowanego długów i ciężarów albo zobowiązań darczyńcy,
e)umowy dożywocia,
f)umowy o dział spadku oraz umowy o zniesienie współwłasności – w części dotyczącej spłat lub dopłat,
g)(uchylona),
h)ustanowienie hipoteki,
i)ustanowienie odpłatnego użytkowania, w tym nieprawidłowego, oraz odpłatnej służebności,
j)umowy depozytu nieprawidłowego,
k)umowy spółki.
Stosownie do art. 1 ust. 1 pkt 2 i 3 ww. ustawy:
Podatkowi podlegają:
2) zmiany umów wymienionych w pkt 1, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych, z zastrzeżeniem ust. 3 pkt 4;
3) orzeczenia sądów, w tym również polubownych, oraz ugody, jeżeli wywołują one takie same skutki prawne jak czynności cywilnoprawne wymienione w pkt 1 lub 2.
Przedstawiony powyżej katalog ma charakter zamknięty. Tym samym, podatkowi od czynności cywilnoprawnych nie podlegają inne, niewymienione w nim zdarzenia, nawet w sytuacji, gdy wywołują one skutki gospodarcze takie same lub podobne do tych, które zostały w katalogu wymienione.
Stosownie do treści art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071):
Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom.
Z art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego wynika, że:
Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności.
Art. 211 ww. Kodeksu stanowi, że:
Każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.
Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że (…) r. zawarła Pani wraz z mężem notarialną umowę małżeńską oraz umowę o częściowy podział majątku wspólnego bez spłat i dopłat. Na mocy podziału majątku wspólnego, od lipca 2020 r. stała się Pani jedynym właścicielem nieruchomości w postaci budynku jednorodzinnego. W 2021 r. otrzymała Pani rozwód. (…) r. sprzedała Pani ww. nieruchomość.
Zgodnie z przepisem art. 31 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.):
Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.
Wspólność ustawową charakteryzują dwie podstawowe cechy: jest to wspólność dorobku i wspólność o charakterze łącznym. Z powyższego przepisu wynika również, że wspólność majątkowa małżeńska oparta jest na małżeństwie, jako stosunku prawnym osobistym.
W myśl art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:
W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.
Zgodnie z art. 47 § 1 ww. Kodeksu:
Małżonkowie mogą przez umowę zawartą w formie aktu notarialnego wspólność ustawową rozszerzyć lub ograniczyć albo ustanowić rozdzielność majątkową lub rozdzielność majątkową z wyrównaniem dorobków (umowa majątkowa). Umowa taka może poprzedzać zawarcie małżeństwa.
Z powyższych przepisów wynika, że podział majątku wspólnego w trakcie trwania małżeństwa jest niedozwolony, jednak można go zrealizować poprzez ustanowienie rozdzielności majątkowej w formie aktu notarialnego.
Przechodząc na grunt Pani sprawy należy zauważyć, iż podział majątku małżeńskiego jest instytucją prawa rodzinnego, a nabycie w ramach takiego podziału rzeczy i praw majątkowych nie zostało wymienione w enumeratywnym katalogu zawartym w przepisie art. 1 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, jako podlegające opodatkowaniu tym podatkiem.
Przy czym należy podkreślić, że podział majątku wykazuje cechy odrębne od umowy zniesienia współwłasności uregulowanej w Kodeksie cywilnym i w konsekwencji nie należy go utożsamiać ze zniesieniem współwłasności w rozumieniu przepisu art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. f) tejże ustawy.
W świetle opisu stanu faktycznego i powołanych wyżej przepisów prawa stwierdzić należy, że w niniejszej sprawie nie doszło do powstania obowiązku podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych. Podatkowi temu podlegają bowiem tylko czynności wymienione wprost w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, zawierającym zamknięty katalog czynności podlegających opodatkowaniu. W niniejszej sprawie zawarła Pani umowę małżeńską oraz umowę o częściowy podział majątku wspólnego bez spłat i dopłat. Wobec tego jest to czynność cywilnoprawna, która nie została wymieniona w art. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i jako czynność niewymieniona w ustawowym katalogu art. 1 nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych.
Zatem uznałem Pani stanowisko za prawidłowe jednakże z innych przyczyn niż wskazała Pani w swoim uzasadnieniu.
Dodatkowo podkreślam, że nawet jeśli w opisanym zdarzeniu doszłoby do zniesienia współwłasności to w sytuacji, kiedy umowa ta nie przewiduje spłat i dopłat, nie podlega przepisom ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Ta interpretacja stanowi ocenę Pani stanowiska wyłącznie w zakresie przepisów ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1)z zastosowaniem art. 119a;
2)w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3)z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz.U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
-w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
-w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.