Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od czynności cywilnoprawnych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 września 2025 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie możliwości skorzystania ze zwolnienia określonego w art. 9 pkt 17 ustawy. Uzupełnił go Pan w odpowiedzi na wezwanie – w piśmie z 16 października 2025 r. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wraz z partnerką (…) i Państwa wspólnym małoletnim synem (…) zamieszkują Państwo w domu jednorodzinnym w (…). Nieruchomość ta zabudowana jest domem mieszkalnym jednorodzinnym oraz budynkiem gospodarczym.

Nieruchomość ta zaspokaja Państwa wspólne potrzeby mieszkaniowe.

Pana partnerka jest współwłaścicielem tej nieruchomości w (…) części, które to prawo nabyła w drodze umowy darowizny od swoich rodziców.

Zamierza Pan zakupić drugi udział w prawie własności przedmiotowej nieruchomości w (…) części w tym celu, aby razem z partnerką byli Państwo współwłaścicielami przedmiotowej nieruchomości i mogli swobodnie zamieszkiwać tą nieruchomość.

Przedmiotem umowy sprzedaży byłoby zatem nabycie przeze Pana udziału (…) części w prawie własności nieruchomości.

Nie jest Pan właścicielem ani współwłaścicielem żadnej innej nieruchomości przeznaczonej na cele mieszkalne.

Nie przysługuje Panu żadne prawo ani udział w prawie własności do lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, żadne prawo ani udział w prawie własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, żadne prawo ani udział w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu dotyczącym lokalu mieszkalnego oraz domu jednorodzinnego.

Nabycie udziału w prawie własności tej nieruchomości stanowiłoby Pana pierwszy zakup obejmujący prawo do nieruchomości przeznaczonej na celem mieszkalne. Zakup ten służyłby zaspokojeniu Pana potrzeb mieszkaniowych.

Pytanie

Czy zawarcie umowy sprzedaży, której przedmiotem jest nabycie udziału w prawie własności nieruchomości zabudowanej domem mieszkalnym jednorodzinnym podlega zwolnieniu od podatku od czynności cywilnoprawnych przewidzianemu w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych jeżeli nabywcy w chwili zawarcia umowy, ani przed jej zawarciem, nie przysługiwało żadne z praw ani udział w prawach wymienionych w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych?

Pana stanowisko w sprawie

W Pana ocenie, nabycie udziału w prawie własności nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym jednorodzinnym podlega zwolnieniu podatkowemu, określonemu w art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych, albowiem treść tego przepisu nie uzależnia zwolnienia podatkowego od nabycia prawa własności co do całości tego prawa bądź jego udziału.

Na potwierdzenie swojego stanowiska przywołał Pan wyrok sądu oraz piśmiennictwo.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 295 ze zm.):

Podatkowi podlegają: umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych.

W myśl art. 3 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 2, powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej.

Na podstawie art. 4 pkt 1 ww. ustawy:

Obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem ust. 5, ciąży przy umowie sprzedaży – na kupującym.

Stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych:

Obowiązek zapłaty podatku ciąży na podatnikach tego podatku.

W oparciu o art. 6 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy:

Podstawę opodatkowania stanowi przy umowie sprzedaży – wartość rynkowa rzeczy lub prawa majątkowego.

Wartość rynkową określa się na zasadach wskazanych w art. 6 ust. 2 ww. ustawy, w myśl którego:

Wartość rynkową przedmiotu czynności cywilnoprawnych określa się na podstawie przeciętnych cen stosowanych w obrocie rzeczami tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem ich miejsca położenia, stanu i stopnia zużycia, oraz w obrocie prawami majątkowymi tego samego rodzaju, z dnia dokonania tej czynności, bez odliczania długów i ciężarów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1 lit. a) ww. ustawy:

Stawki podatku wynoszą od umowy sprzedaży nieruchomości, rzeczy ruchomych, prawa użytkowania wieczystego, własnościowego spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego, spółdzielczego prawa do lokalu użytkowego oraz wynikających z przepisów prawa spółdzielczego: prawa do domu jednorodzinnego oraz prawa do lokalu w małym domu mieszkalnym − 2%.

Stosownie do treści art. 10 ust. 1 ww. ustawy:

Podatnicy są obowiązani, bez wezwania organu podatkowego, złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych, według ustalonego wzoru, oraz obliczyć i wpłacić podatek w terminie 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego, z wyłączeniem przypadków, gdy podatek jest pobierany przez płatnika, oraz przypadków, o których mowa w ust. 1a.

Jak wynika z powołanych przepisów – umowa sprzedaży podlega generalnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a) ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych i obowiązek uiszczenia tegoż podatku ciąży na kupującym.

W ustawie o podatku od czynności cywilnoprawnych przewidziano sytuacje, w których czynność mieszcząca się w zakresie przedmiotowym ustawy jest zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych.

W myśl art. 9 pkt 17 ww. ustawy:

Zwalnia się od podatku od czynności cywilnoprawnych sprzedaż, której przedmiotem jest prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego, jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach, chyba że udział ten nie przekracza lub nie przekraczał 50% i został nabyty w drodze dziedziczenia.

Zgodnie z powołanym powyżej przepisem, zwolniona z opodatkowania podatkiem od czynności cywilnoprawnych jest sprzedaż, której przedmiotem jest:

-prawo własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość,

-prawo własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego,

-spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego,

jeżeli kupującym jest osoba fizyczna lub osoby fizyczne, którym w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie przysługiwało żadne z tych praw ani udział w tych prawach. W przypadku, w którym kupującemu/kupującym przysługuje lub przysługiwał udział w opisywanych prawach nabyty tytułem dziedziczenia − by mogło być zastosowane zwolnienie − wielkość przysługującego mu/im udziału nie może przekroczyć 50%.

Z przedstawionego opisu zdarzenia wynika, że Pana partnerka jest współwłaścicielem nieruchomości w (...) części. Zamierza Pan zakupić drugi udział w prawie własności przedmiotowej nieruchomości w (...) części. Przedmiotem umowy sprzedaży byłoby zatem nabycie przeze Pana udziału (...) części w prawie własności nieruchomości. Nie jest Pan właścicielem ani współwłaścicielem żadnej innej nieruchomości przeznaczonej na cele mieszkalne. Nie przysługuje Panu żadne prawo ani udział w prawie własności do lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, żadne prawo ani udział w prawie własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego, żadne prawo ani udział w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu dotyczącym lokalu mieszkalnego oraz domu jednorodzinnego. Nabycie udziału w prawie własności tej nieruchomości stanowiłby Pana pierwszy zakup obejmujący prawo do nieruchomości przeznaczonej na celem mieszkalne.

Uważa Pan, że powinien korzystać ze zwolnienia z podatku od czynności cywilnoprawnych, ponieważ treść tego przepisu nie uzależnia zwolnienia podatkowego od nabycia prawa własności co do całości tego prawa bądź jego udziału.

Z takim stanowiskiem nie można się zgodzić.

Z analizowanego przepisu art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych wynika, że zwolnieniem objęta jest umowa sprzedaży, której przedmiotem jest prawo własności do lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość, budynku mieszkalnego jednorodzinnego lub spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu dotyczące lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego.

Nie podlega zatem zwolnieniu sprzedaż, której przedmiotem są jedynie udziały w takich prawach (udziały w nieruchomości).

Skoro przedmiotem nabycia na podstawie umowy sprzedaży będzie wyłącznie udział (w wysokości (...)) w nieruchomości, to w takiej sytuacji nie będzie mógł Pan skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa art. 9 pkt 17 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Na podstawie umowy sprzedaży nie nabędzie Pan całego domu – nieruchomości, lecz wyłącznie udział w nim. Ustawodawca jednoznacznie wskazał, że zwolniona z opodatkowania jest taka umowa sprzedaży, której przedmiotem jest prawo własności całego budynku.

Zatem uznałem Pana stanowisko za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

W odniesieniu do przywołanego przez Pana na potwierdzenie stanowiska orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, wskazuję, iż zapadł on na gruncie konkretnego stanu faktycznego, w związku z czym nie znajduje on zastosowania w tej sprawie. Natomiast powołane piśmiennictwo nie może być źródłem prawa.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

-   Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz.111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja jest zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

-   Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1) z zastosowaniem art. 119a;

2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy zdnia11marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

-  Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

-  w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

-  w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art.54§ 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art.57aPPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.