
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Temat interpretacji
Interpretacja indywidualna
– stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku dochodowym od osób prawnych jest prawidłowe.
Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej
10 lipca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 10 lipca 2025 roku o wydanie interpretacji indywidualnej w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie sposobu rozliczania przychodów i kosztów uzyskiwania przychodów w ramach wewnętrznej struktury organizacyjnej Konsorcjum.
Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem:
- Zainteresowany będący stroną postępowania:
- A.A.
- Zainteresowani niebędący stroną postępowania:
- B.B.
- C. Spółka Akcyjna
- D.D.
- E. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
Treść wniosku jest następująca.
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawcą wspólnego wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej jest A.A. (…).
Wnioskodawca oraz Zainteresowani niebędący stroną postępowania zawarli Umowę Konsorcjum. Konsorcjum tworzą:
- B.B. X (dalej: „Konsorcjant nr 1”, „Lider Konsorcjum”);
- C. Spółka Akcyjna (…) (dalej: „Konsorcjant nr 2”);
- Y. D.D., A.A. Spółka Jawna (…) (dalej: „Konsorcjant nr 3”);
- E. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (…) (dalej: „Konsorcjant nr 4”).
Ze względu na specyfikę opodatkowania oraz różne formy organizacyjne sporządzone zostały dwa odrębne wnioski. Bieżący wniosek dotyczy wszystkich aspektów związanych z opodatkowaniem dochodowym od osób fizycznych i prawnych, natomiast drugi - podatku od towarów i usług.
Wnioskodawca A.A. jest wspólnikiem Y. D.D., A.A. Spółka Jawna. Występuje on w wniosku jako osoba fizyczna, ponieważ to on - a nie spółka, uczestnik Konsorcjum - jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, podlegającą obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Podobnie ma się sytuacja z drugim ze wspólników – D.D., który występuje jako zainteresowany.
Lider Konsorcjum oraz Konsorcjanci świadczą między innymi usługi w zakresie publicznego transportu zbiorowego na rzecz wielu gmin. Wszyscy Zainteresowani są podmiotami mającymi siedziby i zarządy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
C. Spółka Akcyjna (Konsorcjant nr 2) oraz E. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Konsorcjant nr 4) są osobami prawnymi i są podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych (dalej: podatek CIT) oraz podlegają obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego na rzecz gmin wiąże się z koniecznością ponoszenia znacznych wydatków inwestycyjnych związanych między innymi z zakupem nowego taboru autobusowego, a także wiąże się z wieloletnim ryzykiem prowadzenia działalności gospodarczej. W celu zminimalizowania ryzyka działalności gospodarczej, a także w celu ograniczenia wydatków inwestycyjnych − przedsiębiorstwa świadczące usługi w zakresie publicznego transportu zbiorowego zawierają często konsorcja mające na celu wspólne realizowanie usług na rzecz gmin.
Umowa konsorcjum jest umową cywilną i umową nienazwaną ponieważ prawo nie wyszczególnia umowy konsorcjum jako typu umowy. Zgodnie z zasadą prawa cywilnego − swobody umów, wyrażoną w art. 3531 ustawy z 23 kwietnia 1964 r Kodeks cywilny: strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
Umowa Konsorcjum zawarta przez 4 wyżej wymienionych Konsorcjantów świadczących usługi w zakresie transportu publicznego ma celu realizację wspólnego przedsięwzięcia, dla odniesienia wspólnych korzyści, przy solidarnym ponoszeniu ryzyka. Zawarcie umowy o wspólne przedsięwzięcie - „Umowy Konsorcjum” nie miało na celu powstania nowego swoistego podmiotu gospodarczego, lecz stanowi porozumienie istniejących stron w zakresie realizacji wspólnego celu.
Umowa Konsorcjum jako wspólne przedsięwzięcia charakteryzuje to, że wszyscy uczestnicy przedsięwzięcia są związani ustaleniami umownymi, a owe ustalenia umowne ustanawiają sprawowanie współkontroli. Działalność wykonywana w ramach wspólnego przedsięwzięcia jest wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.
Lider Konsorcjum oraz Konsorcjanci zawarli Umowę Konsorcjum w celu wzięcia udziału w ogłoszonych przez Gminę (...) negocjacjach na świadczenie usług w trybie art. 22 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 roku o publicznym transporcie zbiorowym. Przedmiotem negocjacji było postępowanie obejmujące: „(…)”. Konsorcjum zostało wybrane przez Gminę (...) do świadczenia usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego w zakresie wskazanym w zaproszeniu do negocjacji. W dniu (...) 2024 roku została zawarta umowa o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego pomiędzy Gminą (...) a Konsorcjum. Reprezentantem Konsorcjum w umowie z Gminą (...) jest B.B. X.
Umowa z Gminą (...) została zawarta na okres 7 lat. Konsorcjum rozpocznie świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego począwszy od (...) 2025 roku.
W celu realizacji usług przewozowych określonych w Umowie z Gminą (...):
- Konsorcjanci są zobowiązani między innymi do poniesienia wydatków inwestycyjnych na stworzenie zaplecza technicznego (bazy eksploatacyjnej na terenie Gminy (...)) dla bieżącej obsługi eksploatowanych autobusów obejmującego m.in.: budowę kanałów naprawczych dla autobusów, zakup i montaż bram wjazdowych, zakup podnośników samochodowych, zakup zbiorników paliwa, zakup i montaż ładowarek do autobusów elektrycznych, itp.
- Konsorcjanci są zobowiązani do poniesienia wydatków inwestycyjnych na zakup kilkunastu autobusów, w tym kilku autobusów o napędzie eklektycznym.
- Konsorcjanci są zobowiązani do ponoszenia bieżących kosztów związanych w wykonywaniem usług w zakresie transportu publicznego, w tym między innymi: zatrudnienia kierowców, zapewnienia służb nadzoru ruchu, zapewnienia służb technicznych utrzymujących w bieżącej sprawności technicznej wszystkie autobusy, zapewnienia paliwa i materiałów eksploatacyjnych do autobusów, itp.
W Umowie z Gminą (...) w Konsorcjum jest reprezentowane przez Lidera Konsorcjum. Lider Konsorcjum pełni funkcję Operatora w rozumieniu ustawy z dnia 16 grudnia 2010 roku o publicznym transporcie zbiorowym.
Jedynie Konsorcjant nr 1 jako Lider Konsorcjum został upoważniony przez Gminę (...) do wystawiania faktur sprzedaży za świadczone przez Konsorcjum usługi w zakresie publicznego transportu zbiorowego.
Biorąc pod uwagę warunki realizacji usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego na rzecz Gminy (...) - Konsorcjanci określili w Umowie Konsorcjum poniższe warunki współpracy:
A.Uwzględniając potencjał ekonomiczny oraz możliwości zaangażowania w realizację przyszłych usług na rzecz Gminy (...) zdecydowano, że Konsorcjanci będą partycypować w przychodach, kosztach, zyskach i stratach w poniższych proporcjach:
i. Udział Konsorcjanta nr 1 wynosi 1/3,
ii. Udział Konsorcjanta nr 2 wynosi 1/3,
iii. Udział Konsorcjanta nr 3 wynosi 1/6,
iv. Udział Konsorcjanta nr 4 wynosi 1/6,
B.W celu minimalizacji łącznych wydatków inwestycyjnych oraz minimalizację bieżących kosztów działalności - Konsorcjanci zdecydowali o utworzeniu jednego zaplecza technicznego (bazy eksploatacyjnej na terenie Gminy (...)) dla bieżącej obsługi eksploatowanych autobusów. Konsorcjanci będą nabywali elementy zaplecza technicznego w formie współwłasności w częściach ułamkowych, zgodnie z art. 196 KC.
Wydatki o charakterze inwestycyjnym na utworzenie jednego zaplecza technicznego zostaną pokryte przez każdego z Konsorcjantów w proporcjach, o których mowa w pkt (A) powyżej.
C.W celu realizacji usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego na rzecz Gminy (...) Konsorcjanci są zobowiązani do eksploatacji ponad 20 nowych autobusów. Konsorcjanci zdecydowali, że nowe autobusy będą użytkowane na podstawie umów leasingu. Wartość przedmiotu leasingu w postaci autobusów zawarta w umowach leasingu u każdego Konsorcjanta powinna być zbliżona do proporcji, o których mowa w pkt (A) powyżej.
Każdy z Konsorcjantów podpisze własne umowy leasingu na autobusy. Umowy leasingu będą przewidywały, że Konsorcjanci jako leasingobiorcy będą uprawnieni w trakcie trwania umowy leasingu do wydzierżawienia leasingowanych autobusów Konsorcjantowi nr 1. Umowy leasingu zostaną zawarte na okres obowiązywania umowy z Gminą (...).
D.Po analizie usług przewozowych realizowanych na poszczególnych liniach autobusowych, jakie zostały określone przez Gminę (...) Konsorcjanci doszli do wniosku, że nie jest możliwe dokonanie takiego podziału usług pomiędzy Konsorcjantów, aby spełnione zostały warunki udziału w przychodach, kosztach, zyskach i stratach ustalone w pkt (A) powyżej.
W Umowie Konsorcjum zdecydowano zatem, że:
i.Konsorcjant nr 1 jako Lider Konsorcjum utworzy wewnętrzną strukturę organizacyjną, która będzie zarządzała świadczeniem usług na rzecz Gminy (...) na wszystkich liniach autobusowych.
ii.Konsorcjant nr 1 jako Lider Konsorcjum podpisze z Konsorcjantami nr 2, nr 3 i nr 4 będącymi współwłaścicielami elementów zaplecza technicznego (o których mowa w pkt (B) powyżej) umowy o podziale rzeczy do korzystania (tzw. umowy quoad usum). Umowy o podziale rzeczy do korzystania będą zawierały zastrzeżenie, że tylko Konsorcjant nr 1 będzie wyłącznie korzystał z elementów zaplecza technicznego, z wyłączeniem pozostałych współwłaścicieli. Umowy o podziale rzeczy do korzystania dla elementów wyposażenia zaplecza technicznego zostaną zawarte na okres obowiązywania umowy z Gminą (...) Wynagrodzenie za korzystanie przez Konsorcjanta nr 1 z elementów wyposażenia zaplecza technicznego zostanie ustalone na warunkach rynkowych. Za świadczone usługi Konsorcjanci nr 2, nr 3 i nr 4 otrzymają zapłatę od Konsorcjanta nr 1 na podstawie wystawionych faktur sprzedaży.
iii.Konsorcjant nr 1 jako Lider Konsorcjum podpisze z Konsorcjantami nr 2, nr 3 i nr 4 umowy na dzierżawę autobusów (o których mowa w pkt (c) powyżej). Umowy na dzierżawę autobusów zostaną zawarte na okres obowiązywania umowy z Gminą (...) Czynsz dzierżawy autobusów zostanie ustalony na warunkach rynkowych. Za świadczone usługi Konsorcjanci nr 2, nr 3 i nr 4 otrzymają zapłatę od Konsorcjanta nr 1 na podstawie wystawionych faktur sprzedaży.
iv.Konsorcjant nr 1 jako Lider Konsorcjum w ramach wewnętrznej struktury organizacyjnej będzie ponosił wszystkie koszty związane ze świadczeniem usług przewozowych na rzecz Gminy (...), w tym między innymi koszty: bieżącej eksploatacji autobusów, zaplecza technicznego, wynagrodzenia kierowców i personelu technicznego, paliwa, części zamiennych, itp.
Umowa z Gminą (...) nie przewiduje udzielania zaliczek na poczet realizowanych usług przewozowych. W celu zabezpieczenia płynności finansowej Konsorcjanci podpiszą z bankiem umowę o kredyt w rachunku bieżącym. Rachunek bankowy na bieżąco będzie prowadzony przez Konsorcjanta nr 1, a Konsorcjanci nr 2, nr 3 i nr 4 będą upoważnieni do przeglądania transakcji na tym rachunku. Kredyt w rachunku bieżącym będzie wykorzystany tylko na zapłatę transakcji związanych z działalnością Konsorcjum. Koszty odsetek od kredytu w rachunku bieżącym będą zaliczane do przez Konsorcjanta nr 1 do kosztów działalności Konsorcjum. Kredyt w rachunku bieżącym zostanie spłacony po zakończeniu realizacji umowy z Gminą (...).
Zgodnie z zapisami Umowy z Gminą (...) Konsorcjant nr 1 jako Lider Konsorcjum będzie wystawiał okresowe faktury sprzedaży na rzecz Gminy (...) za całość wykonanych usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego. Środki pieniężne z tytułu zapłaty wynagrodzenia będą wpłacane przez Gminę (...) na rachunek bankowy Konsorcjanta nr 1, o którym mowa w pkt iv. powyżej.
Utworzona przez Konsorcjanta nr 1 jako Lidera Konsorcjum wewnętrzna struktura organizacyjna będzie prowadziła wyodrębnioną ewidencję analityczną wszystkich przychodów Konsorcjum oraz wszystkich kosztów ponoszonych przez Konsorcjum. Na podstawie tej ewidencji analitycznej będzie możliwe przypisanie każdemu Konsorcjantowi udziału w przychodach, kosztach, zyskach i stratach Konsorcjum w proporcjach określonych w umowie Konsorcjum i zaprezentowanych w pkt (A) powyżej.
vii. W terminie 15 dni po zakończeniu każdego miesiąca, Konsorcjant nr 1 jako Lider Konsorcjum dokona podziału osiągniętych przychodów Konsorcjum i poniesionych kosztów związanych z działalnością Konsorcjum w proporcjach przypadających na każdego Konsorcjanta, jakie zostały określone w umowie Konsorcjum i zaprezentowane w pkt (A) powyżej.
Na podstawie informacji przekazanych przez Konsorcjanta nr 1 pozostali Konsorcjanci nr 2, nr 3 i nr 4 wystawią noty na rzecz Konsorcjanta nr 1 dokumentujące ich udział w przychodach Konsorcjum. Na podstawie otrzymanych not - Konsorcjant nr 1 przeleje środki pieniężne na rzecz Konsorcjantów nr 2, nr 3 i nr 4 dokumentujące ich udział w przychodach Konsorcjum.
Analogicznie, Konsorcjant nr 1 wystawi noty na rzecz Konsorcjantów nr 2, nr 3 i nr 4 dokumentujące ich udział w kosztach Konsorcjum. Na podstawie otrzymanych not - Konsorcjanci nr 2, nr 3 i nr 4 przeleją środki pieniężne na rzecz Konsorcjanta nr 1 w kwotach dokumentujących ich udział w kosztach Konsorcjum.
Pytania
1.Czy Konsorcjanci nr 2, nr 3 i nr 4 zawierając umowy o podziale rzeczy do korzystania (tzw. umowy quoad usum) za wynagrodzeniem dotyczące elementów wyposażenia zaplecza technicznego na rzecz Konsorcjanta nr 1 jako Lidera Konsorcjum powinni co miesiąc rozpoznać przychody do opodatkowania zgodnie z przepisami ustawy o podatku CIT (w przypadku Konsorcjanta nr 2 i nr 4) lub przychody do opodatkowania zgodnie z przepisami ustawy o podatku PIT (w przypadku Konsorcjanta nr 3) w wysokości miesięcznego wynagrodzenia?
2.Czy Konsorcjanci nr 2, nr 3 i nr 4 zawierając umowy dzierżawy autobusów na rzecz Konsorcjanta nr 1 jako Lidera Konsorcjum powinni co miesiąc rozpoznać przychody do opodatkowania zgodnie z przepisami ustawy o podatku CIT (w przypadku Konsorcjanta nr 2 i nr 4) lub przychody do opodatkowania zgodnie z przepisami ustawy o podatku PIT (w przypadku Konsorcjanta nr 3) w wysokości miesięcznego czynszu?
3.Czy Konsorcjant nr 1 jako Lider Konsorcjum zawierając umowy o podziale rzeczy do korzystania (tzw. umowy quoad usum) dotyczące elementów wyposażenia zaplecza technicznego powinien co miesiąc rozpoznawać koszty uzyskania przychodów dla celów podatku PIT, które wynikają z otrzymanych faktur i wystawionych przez Konsorcjantów nr 2, nr 3 i nr 4?
4.Czy Konsorcjant nr 1 jako Lider Konsorcjum zawierając umowy dzierżawy autobusów powinien co miesiąc rozpoznawać koszty uzyskania przychodów dla celów podatku PIT, które wynikają z otrzymanych faktur i wystawionych przez Konsorcjantów nr 2, nr 3 i nr 4?
5.Czy Konsorcjanci nr 1, nr 2, nr 3 i nr 4 mogą zaliczać do kosztów uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne obliczone od swoich udziałów w częściach ułamkowych we współwłasności elementów wyposażenia technicznego?
6.Czy Konsorcjant nr 1 jako Lider Konsorcjum będzie postępował prawidłowo, jeżeli do swoich przychodów do opodatkowania podatkiem PIT będzie zaliczał jedynie kwotę stanowiącą 1/3 wszystkich przychodów wynikających z faktur sprzedaży, jakie zostały wystawione przez Konsorcjanta nr 1 na rzecz Gminy (...) za wykonane przez Konsorcjum usługi przewozowe w danym miesiącu?
7.Czy Konsorcjanci nr 2, nr 3 i nr 4 będą postępowali prawidłowo, jeżeli wystawione na rzecz Konsorcjanta nr 1 noty księgowe dokumentujące ich udział w przychodach Konsorcjum będą zaliczali do przychodów do opodatkowania odpowiednio podatkiem CIT lub PIT?
8.Czy Konsorcjant nr 1 jako Lider Konsorcjum będzie postępował prawidłowo, jeżeli do swoich kosztów uzyskania przychodów do opodatkowania podatkiem PIT będzie zaliczał jedynie kwotę stanowiącą 1/3 wszystkich kosztów, jakie poniósł w danym miesiącu z tytułu realizacji usług przewozowych na rzecz Gminy (...)?
9.Czy Konsorcjanci nr 2, nr 3 i nr 4 będą postępowali prawidłowo, jeżeli otrzymane od Konsorcjanta nr 1 noty księgowe dokumentujące ich udział w kosztach Konsorcjum będą zaliczali do kosztów uzyskania przychodów do opodatkowania odpowiednio podatkiem CIT lub PIT?
Niniejsza interpretacja stanowi rozstrzygnięcie w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, stosownie do treści pytań nr: 1, 2, 5, 7 i 9 w tym zakresie. W przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych (pytania nr 1-9 w tym zakresie) zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Państwa stanowisko w sprawie
Ad Pytanie nr 1 - stanowisko Wnioskodawcy oraz Zainteresowanych.
Konsorcjanci nr 2, nr 3 i nr 4 świadcząc na rzecz Konsorcjanta nr 1 jako Lidera Konsorcjum usługi polegające na udzieleniu Konsorcjantowi nr 1 wyłącznego prawa do korzystania z elementów zaplecza technicznego, z wyłączeniem pozostałych współwłaścicieli − powinni co miesiąc rozpoznać przychody do opodatkowania zgodnie z przepisami ustawy o podatku CIT (w przypadku Konsorcjanta nr 2 i nr 4) lub przychody do opodatkowania zgodnie z przepisami ustawy o podatku PIT (w przypadku Konsorcjanta nr 3) w wysokości miesięcznego wynagrodzenia.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy oraz Zainteresowanych do pytania nr 1:
Usługi polegające na udzieleniu Konsorcjantowi nr 1 wyłącznego prawa do korzystania z elementów zaplecza technicznego, z wyłączeniem pozostałych współwłaścicieli są wykonywane przez Konsorcjantów nr 2, nr 3 i nr 4 w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. W związku z tym, Konsorcjanci nr 2 i nr 4 powinni co miesiąc rozpoznać tego typu przychody do opodatkowania zgodnie z przepisami art. 12 ust. 3 ustawy o podatku CIT, a Konsorcjant nr 3 powinien co miesiąc rozpoznać tego typu przychody do opodatkowania zgodnie z przepisami art. 14 ust. 1 ustawy o podatku PIT.
Ad Pytanie nr 2 - stanowisko Wnioskodawcy oraz Zainteresowanych.
Konsorcjanci nr 2, nr 3 i nr 4 świadcząc na rzecz Konsorcjanta nr 1 jako Lidera Konsorcjum usługi polegające na wydzierżawieniu autobusów powinni co miesiąc rozpoznać przychody do opodatkowania zgodnie z przepisami ustawy o podatku CIT (w przypadku Konsorcjanta nr 2 i nr 4) lub przychody do opodatkowania zgodnie z przepisami ustawy o podatku PIT (w przypadku Konsorcjanta nr 3).
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy oraz Zainteresowanych do pytania nr 2:
Usługi dzierżawy autobusów są wykonywane przez Konsorcjantów nr 2, nr 3 i nr 4 w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. W związku z tym, Konsorcjanci nr 2 i nr 4 powinni co miesiąc rozpoznać tego typu przychody do opodatkowania zgodnie z przepisami art. 12 ust. 3 ustawy o podatku CIT, a Konsorcjant nr 3 powinien co miesiąc rozpoznać tego typu przychody do opodatkowania zgodnie z przepisami art. 14 ust. 1 ustawy o podatku PIT.
Ad Pytanie nr 5 - stanowisko Wnioskodawcy oraz Zainteresowanych.
Konsorcjanci nr 1, nr 2, nr 3 i nr 4 mogą zaliczać do kosztów uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne obliczone od swoich udziałów w częściach ułamkowych we współwłasności elementów wyposażenia technicznego.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy oraz Zainteresowanych do pytania nr 5:
Zgodnie z art. 16a ust. 1 ustawy o CIT (odpowiednio: art. 22a ust. 1 ustawy o PIT):
Amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c ustawy o CIT (odpowiednio: art. 22c ustawy o PIT), stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
1)budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2)maszyny, urządzenia i środki transportu,
3)inne przedmioty
− o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1 ustawy o CIT (odpowiednio: art. 23a pkt 1 ustawy o PIT), zwane środkami trwałymi.
Wnioskodawca oraz Zainteresowani zakładają, że nie wystąpią w analizowanej sytuacji przypadki określone w art. art. 16c ustawy o CIT (odpowiednio: art. 22c ustawy o PIT).
Zgodnie z cytowanym art. 16a ust. 1 ustawy o CIT (odpowiednio: art. 22a ust. 1 ustawy o PIT) elementy wyposażenia technicznego o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok i stanowiące współwłasność w części ułamkowej podatnika będą podlegały amortyzacji.
Każdy Konsorcjant obliczy wartość początkową elementów wyposażenia technicznego stanowiących współwłasność z uwzględnieniem art. 16g ust. 8 ustawy o CIT (odpowiednio: art. 22g ust. 11 ustawy o PIT), to jest w takiej proporcji jego wartości, w jakiej pozostaje udział danego Konsorcjanta we własności tego składnika majątku.
Ad. Pytanie nr 7 i nr 9 - stanowisko Wnioskodawcy oraz Zainteresowanych.
Odpowiedź do pytania nr 7. Konsorcjanci nr 2, nr 3 i nr 4 będą postępowali prawidłowo, jeżeli wystawione na rzecz Konsorcjanta nr 1 noty księgowe dokumentujące ich udział w przychodach Konsorcjum będą zaliczali do przychodów do opodatkowania odpowiednio podatkiem CIT lub PIT.
Odpowiedź do pytania nr 9. Konsorcjanci nr 2, nr 3 i nr 4 będą postępowali prawidłowo, jeżeli otrzymane od Konsorcjanta nr 1 noty księgowe dokumentujące ich udział w kosztach Konsorcjum będą zaliczali do kosztów uzyskania przychodów do opodatkowania odpowiednio podatkiem CIT lub PIT.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy oraz Zainteresowanych do pytania nr 7 i nr 9:
Umowa konsorcjum jest traktowana jako wspólne przedsięwzięcie.
Zgodnie z zasadą określoną w art. 8 ust. 1 ustawy o podatku PIT przychody ze wspólnego przedsięwzięcia u każdego podatnika określa się proporcjonalnie do jego prawa do udziału w zysku.
Analogiczna zasada została określona w art. 5 ust. 1 ustawy o podatku CIT.
Zgodnie z zasadą określoną w art. 8 ust. 2 ustawy o podatku PIT, że określając wysokość przychodów podatkowych przypadających na daną stronę konsorcjum, jak również wysokość kosztów należy w pierwszym rzędzie kierować się zapisami umowy konsorcjum i zawartymi w niej uregulowaniami w zakresie podziału zysku.
Analogiczna zasada została określona w art. 5 ust. 2 ustawy o podatku CIT.
Skoro w Umowie Konsorcjum zdecydowano, że Konsorcjanci będą partycypować w przychodach, kosztach, zyskach i stratach w określonych proporcjach (opisanych w pkt (A) powyżej), to zgodnie z art. 8 ustawy o podatku dochodowym PIT - na Konsorcjanta nr 3 przypada określony w Umowie Konsorcjum udział przychodów, kosztów, zysków i strat wynikających z realizacji przez Konsorcjum Umowy o świadczenie usług przewozu pasażerów na rzecz Gminy (...).
Skoro
w Umowie Konsorcjum zdecydowano, że Konsorcjanci będą partycypować w przychodach,
kosztach, zyskach i stratach w określonych proporcjach, to zgodnie z art. 5 ustawy
o podatku dochodowym CIT - na Konsorcjanta nr 2 i nr 4 przypada określony w Umowie
Konsorcjum udział przychodów, kosztów, zysków i strat wynikających z realizacji
przez Konsorcjum Umowy o świadczenie usług przewozu pasażerów na rzecz Gminy Wocław.
Analogiczne stanowisko zostało zaprezentowane m.in. w interpretacji indywidualnej z dnia 9 września 2024 r., Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0114-KDIP2-2.4010.358.2024.3.AP.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Umowa konsorcjum jest umową gospodarczą, co najmniej dwóch przedsiębiorców, zawartą w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia, dla odniesienia wspólnych korzyści, przy solidarnym ponoszeniu ryzyka. Zawarcie umowy o wspólne przedsięwzięcie gospodarcze – „umowy konsorcjum” nie ma na celu powstania nowego swoistego podmiotu gospodarczego, lecz stanowi porozumienie istniejących stron w zakresie realizacji wspólnego celu gospodarczego. Wspólne przedsięwzięcia charakteryzuje to, że dwóch lub więcej wspólników przedsięwzięcia jest związanych ustaleniami umownymi oraz, że owe ustalenia umowne ustanawiają sprawowanie współkontroli. Działalność wykonywana w ramach wspólnego przedsięwzięcia może być wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły, jednakże do uznania takiej działalności za wspólne przedsięwzięcie wystarczy jednokrotne jej wykonanie, nie musi to być więc działalność nastawiona na wykonanie w sposób powtarzający się.
Celem zawiązania konsorcjum jest najczęściej wspólne działanie w realizacji konkretnego przedsięwzięcia gospodarczego, które ze względu na potencjał finansowy, logistyczny, techniczny lub organizacyjny przekracza możliwości jednego podmiotu. Ponieważ prawo nie wyszczególnia umowy konsorcjum, należy ona do tzw. umów nienazwanych. Konsorcjum zwykle nie jest spółką prawa handlowego, nie ma własnej osobowości prawnej, nie jest odrębnym podmiotem gospodarczym, nie musi więc być rejestrowane, nie musi mieć odrębnej nazwy ani też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum są niezależne w swoich dotychczasowych działaniach (czyli działaniach nie związanych z konsorcjum), a w działaniach konsorcjum realizują wspólną politykę finansową objętą porozumieniem.
Zgodnie z cywilistyczną zasadą swobody umów, wyrażoną w art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 1071 ze zm.):
Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.
Umowa konsorcjum, jak już wskazano wyżej, należy do tzw. umów nienazwanych. Strony takiej umowy korzystając z powyższej zasady swobody umów mogą dowolnie ułożyć swój stosunek zobowiązaniowy, tzn. mogą dowolnie określać wzajemne prawa i obowiązki, i o ile nie jest to sprzeczne z właściwością stosunku zobowiązaniowego, z zasadami współżycia społecznego mogą traktować zawartą umowę jako nieuregulowaną przepisami kodeksu cywilnego umowę konsorcjum. Zatem dla uznania konsorcjum za wspólne przedsięwzięcie nie jest konieczne aby umowa, którą konsorcjum to zawiązuje określała procentowy udział konsorcjantów we wspólnym przedsięwzięciu.
Najprostszą formą konsorcjum może być wspólnie kontrolowana działalność – związek firm powołany zostaje do zaoferowania podmiotom trzecim wspólnego wykonania zadania, z jasno określonym podziałem obowiązków w zakresie realizacji tego zadania, z których poszczególni konsorcjanci wywiązują się na własny koszt. Lider konsorcjum jest umocowany do podpisywania umowy gospodarczej w imieniu konsorcjum, a rozliczenia gospodarcze z zamawiającym, w tym fakturowanie sprzedaży, prowadzone są przez lidera. Pozostałe firmy wystawiają faktury liderowi konsorcjum i w ten sposób ostatecznie uczestniczą w zyskach wspólnego przedsięwzięcia. Tego typu konsorcjum nie wymaga własnej księgowości, a jego działalność jest sumą działań jego uczestników, które to działania a więc uzyskiwane przychody, ponoszone koszty, podejmowane zobowiązania, itp. rejestrowane są w ich księgach i sprawozdaniach finansowych.
Należy zauważyć, że konsorcjum stanowi określony w umowie sposób uregulowania rozliczeń pomiędzy podmiotami tworzącymi konsorcjum oraz wprowadza zasady, którymi strony powinny kierować się w swoich kontaktach, zwłaszcza z zamawiającym. Przedsiębiorcy działający w ramach konsorcjum powinni dokonywać podziału kosztów, czy przychodów zgodnie z ustaleniami wynikającymi z porozumienia między uczestnikami konsorcjum, np. według zawartej umowy. Rozliczenia pomiędzy konsorcjantami są sprawą wewnętrzną i pozostają poza sferą rozliczeń z zamawiającym.
Wskazać należy, że ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 278 ze zm., dalej: „updop”) nie definiuje wspólnego przedsięwzięcia. Określa jedynie sposób rozliczania przychodów i kosztów uczestników wspólnego przedsięwzięcia, np. w formie konsorcjum. Podatnikami podatku dochodowego w konsorcjum są jego poszczególni wspólnicy, zgodnie z zasadą, określoną w art. 5 ust. 1 updop.
W myśl art. 5 ust. 1 updop:
Przychody z udziału w spółce niebędącej osobą prawną, ze wspólnej własności, wspólnego przedsięwzięcia, wspólnego posiadania lub wspólnego użytkowania rzeczy lub praw majątkowych łączy się z przychodami każdego wspólnika proporcjonalnie do posiadanego prawa do udziału w zysku (udziału). W przypadku braku przeciwnego dowodu przyjmuje się, że prawa do udziału w zysku (udziału) są równe.
Stosownie do art. 5 ust. 2 updop:
Zasady wyrażone w ust. 1 i 1a stosuje się odpowiednio do rozliczania kosztów uzyskania przychodów, wydatków niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, zwolnień i ulg podatkowych oraz obniżenia dochodu, podstawy opodatkowania lub podatku.
Przepisy te ustalają nadrzędne zasady rozliczeń podatkowych dokonywanych między podmiotami biorącymi udział we wspólnym przedsięwzięciu. Ponieważ podmioty współuczestniczące w konsorcjum należy traktować jak podwykonawców w ramach umowy konsorcjum, każdy z nich ponosi swoje koszty i osiąga przychody związane z kontraktem.
Z opisu sprawy wynika, że konsorcjum tworzą:
- B.B. X (dalej: „Konsorcjant nr 1”, „Lider Konsorcjum”);
- C. Spółka Akcyjna (…) (dalej: „Konsorcjant nr 2”);
- Y. D.D., A.A. Spółka Jawna (…) (dalej: „Konsorcjant nr 3”);
- E. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (…) (dalej: „Konsorcjant nr 4”).
(...) 2024 roku została zawarta umowa o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego pomiędzy Gminą (...) a Konsorcjum. Reprezentantem Konsorcjum w umowie z Gminą (...) jest B.B. X. Umowa z Gminą (...) została zawarta na okres 7 lat. Konsorcjum rozpocznie świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego począwszy od (...) 2025 roku.
W celu realizacji usług przewozowych określonych w Umowie z Gminą (...):
- Konsorcjanci są zobowiązani między innymi do poniesienia wydatków inwestycyjnych na stworzenie zaplecza technicznego (bazy eksploatacyjnej na terenie Gminy (...)) dla bieżącej obsługi eksploatowanych autobusów obejmującego m.in.: budowę kanałów naprawczych dla autobusów, zakup i montaż bram wjazdowych, zakup podnośników samochodowych, zakup zbiorników paliwa, zakup i montaż ładowarek do autobusów elektrycznych, itp.
- Konsorcjanci są zobowiązani do poniesienia wydatków inwestycyjnych na zakup kilkunastu autobusów, w tym kilku autobusów o napędzie eklektycznym.
- Konsorcjanci są zobowiązani do ponoszenia bieżących kosztów związanych w wykonywaniem usług w zakresie transportu publicznego, w tym między innymi: zatrudnienia kierowców, zapewnienia służb nadzoru ruchu, zapewnienia służb technicznych utrzymujących w bieżącej sprawności technicznej wszystkie autobusy, zapewnienia paliwa i materiałów eksploatacyjnych do autobusów, itp.
W Umowie z Gminą (...) Konsorcjum jest reprezentowane przez Lidera Konsorcjum. Lider Konsorcjum pełni funkcję Operatora w rozumieniu ustawy z dnia 16 grudnia 2010 roku o publicznym transporcie zbiorowym.
Jedynie Konsorcjant nr 1 jako Lider Konsorcjum został upoważniony przez Gminę (...) do wystawiania faktur sprzedaży za świadczone przez Konsorcjum usługi w zakresie publicznego transportu zbiorowego.
Biorąc pod uwagę warunki realizacji usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego na rzecz Gminy (...) - Konsorcjanci określili w Umowie Konsorcjum poniższe warunki współpracy:
A.Uwzględniając potencjał ekonomiczny oraz możliwości zaangażowania w realizację przyszłych usług na rzecz Gminy (...) zdecydowano, że Konsorcjanci będą partycypować w przychodach, kosztach, zyskach i stratach w poniższych proporcjach:
i. Udział Konsorcjanta nr 1 wynosi 1/3,
ii. Udział Konsorcjanta nr 2 wynosi 1/3,
iii. Udział Konsorcjanta nr 3 wynosi 1/6,
iv. Udział Konsorcjanta nr 4 wynosi 1/6,
B.W celu minimalizacji łącznych wydatków inwestycyjnych oraz minimalizację bieżących kosztów działalności - Konsorcjanci zdecydowali o utworzeniu jednego zaplecza technicznego (bazy eksploatacyjnej na terenie Gminy (...)) dla bieżącej obsługi eksploatowanych autobusów. Konsorcjanci będą nabywali elementy zaplecza technicznego w formie współwłasności w częściach ułamkowych, zgodnie z art. 196 KC.
Wydatki o charakterze inwestycyjnym na utworzenie jednego zaplecza technicznego zostaną pokryte przez każdego z Konsorcjantów w proporcjach, o których mowa w pkt (A) powyżej.
C.W celu realizacji usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego na rzecz Gminy (...) Konsorcjanci są zobowiązani do eksploatacji ponad 20 nowych autobusów. Konsorcjanci zdecydowali, że nowe autobusy będą użytkowane na podstawie umów leasingu. Wartość przedmiotu leasingu w postaci autobusów zawarta w umowach leasingu u każdego Konsorcjanta powinna być zbliżona do proporcji, o których mowa w pkt (A) powyżej.
Każdy z Konsorcjantów podpisze własne umowy leasingu na autobusy. Umowy leasingu będą przewidywały, że Konsorcjanci jako leasingobiorcy będą uprawnieni w trakcie trwania umowy leasingu do wydzierżawienia leasingowanych autobusów Konsorcjantowi nr 1. Umowy leasingu zostaną zawarte na okres obowiązywania umowy z Gminą (...).
D.Po analizie usług przewozowych realizowanych na poszczególnych liniach autobusowych, jakie zostały określone przez Gminę (...) Konsorcjanci doszli do wniosku, że nie jest możliwe dokonanie takiego podziału usług pomiędzy Konsorcjantów, aby spełnione zostały warunki udziału w przychodach, kosztach, zyskach i stratach ustalone w pkt (A) powyżej.
W Umowie Konsorcjum zdecydowano zatem, że:
i.Konsorcjant nr 1 jako Lider Konsorcjum utworzy wewnętrzną strukturę organizacyjną, która będzie zarządzała świadczeniem usług na rzecz Gminy (...) na wszystkich liniach autobusowych.
ii.Konsorcjant nr 1 jako Lider Konsorcjum podpisze z Konsorcjantami nr 2, nr 3 i nr 4 będącymi współwłaścicielami elementów zaplecza technicznego (o których mowa w pkt (B) powyżej) umowy o podziale rzeczy do korzystania (tzw. umowy quoad usum). Umowy o podziale rzeczy do korzystania będą zawierały zastrzeżenie, że tylko Konsorcjant nr 1 będzie wyłącznie korzystał z elementów zaplecza technicznego, z wyłączeniem pozostałych współwłaścicieli. Umowy o podziale rzeczy do korzystania dla elementów wyposażenia zaplecza technicznego zostaną zawarte na okres obowiązywania umowy z Gminą (...) Wynagrodzenie za korzystanie przez Konsorcjanta nr 1 z elementów wyposażenia zaplecza technicznego zostanie ustalone na warunkach rynkowych. Za świadczone usługi Konsorcjanci nr 2, nr 3 i nr 4 otrzymają zapłatę od Konsorcjanta nr 1 na podstawie wystawionych faktur sprzedaży.
iii.Konsorcjant nr 1 jako Lider Konsorcjum podpisze z Konsorcjantami nr 2, nr 3 i nr 4 umowy na dzierżawę autobusów (o których mowa w pkt (c) powyżej). Umowy na dzierżawę autobusów zostaną zawarte na okres obowiązywania umowy z Gminą (...) Czynsz dzierżawy autobusów zostanie ustalony na warunkach rynkowych. Za świadczone usługi Konsorcjanci nr 2, nr 3 i nr 4 otrzymają zapłatę od Konsorcjanta nr 1 na podstawie wystawionych faktur sprzedaży.
iv.Konsorcjant nr 1 jako Lider Konsorcjum w ramach wewnętrznej struktury organizacyjnej będzie ponosił wszystkie koszty związane ze świadczeniem usług przewozowych na rzecz Gminy (...), w tym między innymi koszty: bieżącej eksploatacji autobusów, zaplecza technicznego, wynagrodzenia kierowców i personelu technicznego, paliwa, części zamiennych, itp.
Umowa z Gminą (...) nie przewiduje udzielania zaliczek na poczet realizowanych usług przewozowych. W celu zabezpieczenia płynności finansowej Konsorcjanci podpiszą z bankiem umowę o kredyt w rachunku bieżącym. Rachunek bankowy na bieżąco będzie prowadzony przez Konsorcjanta nr 1, a Konsorcjanci nr 2, nr 3 i nr 4 będą upoważnieni do przeglądania transakcji na tym rachunku. Kredyt w rachunku bieżącym będzie wykorzystany tylko na zapłatę transakcji związanych z działalnością Konsorcjum. Koszty odsetek od kredytu w rachunku bieżącym będą zaliczane do przez Konsorcjanta nr 1 do kosztów działalności Konsorcjum. Kredyt w rachunku bieżącym zostanie spłacony po zakończeniu realizacji umowy z Gminą (...).
Zgodnie z zapisami Umowy z Gminą (...) Konsorcjant nr 1 jako Lider Konsorcjum będzie wystawiał okresowe faktury sprzedaży na rzecz Gminy (...) za całość wykonanych usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego. Środki pieniężne z tytułu zapłaty wynagrodzenia będą wpłacane przez Gminę (...) na rachunek bankowy Konsorcjanta nr 1, o którym mowa w pkt iv. powyżej. Utworzona przez Konsorcjanta nr 1 jako Lidera Konsorcjum wewnętrzna struktura organizacyjna będzie prowadziła wyodrębnioną ewidencję analityczną wszystkich przychodów Konsorcjum oraz wszystkich kosztów ponoszonych przez Konsorcjum. Na podstawie tej ewidencji analitycznej będzie możliwe przypisanie każdemu Konsorcjantowi udziału w przychodach, kosztach, zyskach i stratach Konsorcjum w proporcjach określonych w umowie Konsorcjum i zaprezentowanych w pkt (A) powyżej.
vii. W terminie 15 dni po zakończeniu każdego miesiąca, Konsorcjant nr 1 jako Lider Konsorcjum dokona podziału osiągniętych przychodów Konsorcjum i poniesionych kosztów związanych z działalnością Konsorcjum w proporcjach przypadających na każdego Konsorcjanta, jakie zostały określone w umowie Konsorcjum i zaprezentowane w pkt (A) powyżej.
Na podstawie informacji przekazanych przez Konsorcjanta nr 1 pozostali Konsorcjanci nr 2, nr 3 i nr 4 wystawią noty na rzecz Konsorcjanta nr 1 dokumentujące ich udział w przychodach Konsorcjum. Na podstawie otrzymanych not - Konsorcjant nr 1 przeleje środki pieniężne na rzecz Konsorcjantów nr 2, nr 3 i nr 4 dokumentujące ich udział w przychodach Konsorcjum.
Analogicznie, Konsorcjant nr 1 wystawi noty na rzecz Konsorcjantów nr 2, nr 3 i nr 4 dokumentujące ich udział w kosztach Konsorcjum. Na podstawie otrzymanych not - Konsorcjanci nr 2, nr 3 i nr 4 przeleją środki pieniężne na rzecz Konsorcjanta nr 1 w kwotach dokumentujących ich udział w kosztach Konsorcjum.
Państwa wątpliwości dotyczą sposobu rozliczania przychodów i kosztów uzyskiwania przychodów w ramach wewnętrznej struktury organizacyjnej Konsorcjum.
W analizowanej sprawie znajdują zastosowanie przepisy art. 5 ust. 1 i 2 updop. Jak wynika z opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego, konsorcjum spełnia bowiem kryteria do uznania go za wspólne przedsięwzięcie w rozumieniu tych przepisów. Jednocześnie, podział kosztów, czy przychodów powinien nastąpić zgodnie z ustaleniami wynikającymi z porozumienia między uczestnikami Konsorcjum (według zawartej umowy).
Odnosząc się szczegółowo do kwestii określenia po stronie: Konsorcjanta 2 i Konsorcjanta 4 (podatników CIT) daty powstania przychodu z tytułu zawartej umowy o podziale rzeczy do korzystania (tzw. umowy quoad usum) za wynagrodzeniem dotyczącej elementów wyposażenia zaplecza technicznego na rzecz Konsorcjanta nr 1 jako Lidera Konsorcjum (pytanie nr 1 w przedmiocie CIT) wskazać należy, że:
Stosownie do art. 12 ust. 3 updop:
Za przychody związane z działalnością gospodarczą i z działami specjalnymi produkcji rolnej, osiągnięte w roku podatkowym, a także za przychody uzyskane z zysków kapitałowych, z wyłączeniem przychodów, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1, uważa się także należne przychody, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont.
Zatem przychodem są wszelkie przysporzenia majątkowe o charakterze trwałym, których rzeczywiste otrzymanie, a w niektórych przypadkach już sam fakt, że są należne, powoduje obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Co do zasady, o zaliczeniu danego przysporzenia majątkowego do przychodów decyduje definitywny charakter tego przysporzenia w tym sensie, że w sposób ostateczny faktycznie powiększa ono aktywa.
Zasady podatkowego rozpoznawania momentu uzyskania przychodów określonych w art. 12 ust. 3 ustawy o CIT uregulowane zostały w art. 12 ust. 3a-3g tej ustawy.
Zgodnie z art. 12 ust. 3a ustawy o CIT :
Za datę powstania przychodu, o którym mowa w ust. 3, uważa się, z zastrzeżeniem ust. 3c-3g oraz 3j-3m, dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, albo częściowego wykonania usługi, nie później niż dzień:
1. wystawienia faktury albo
2. uregulowania należności.
Regułą jest zatem, że przychód powstaje w dacie następujących zdarzeń: wydanie rzeczy, zbycie prawa majątkowego lub wykonanie usługi albo częściowe wykonanie usługi, nie później niż w dniu wystawienia faktury albo uregulowania należności. Zasadą jest, że opodatkowany jest przychód należny co oznacza, że należy zadeklarować przychód dla celów podatkowych niezależnie od faktycznego otrzymania środków pieniężnych.
Przychód osiągany przez podatnika, co do zasady, powstaje w dacie zajścia najwcześniejszej z ww. okoliczności.
Postanowienia wyżej powołanych przepisów nie mają jednak zastosowania w sytuacjach, o których mowa w art. 12 ust. 3c ustawy o CIT, zgodnie z którym:
Jeżeli strony ustalą, iż usługa jest rozliczana w okresach rozliczeniowych, za datę powstania przychodu uznaje się ostatni dzień okresu rozliczeniowego określonego w umowie lub na wystawionej fakturze, nie rzadziej niż raz w roku.
Ww. przepis ma zastosowanie w przypadku usług o charakterze ciągłym, tj. gdy strony uzgodnią, że regulowanie wzajemnych należności i zobowiązań między stronami będzie obejmować kolejne wyodrębnione umownie okresy świadczenia tych usług w czasie trwania umowy.
Natomiast art. 12 ust. 3e ww. stanowi, że:
W przypadku otrzymania przychodu, o którym mowa w ust. 3, do którego nie stosuje się ust. 3a, 3c, 3d i 3f, za datę powstania przychodu uznaje się dzień otrzymania zapłaty.
Z wyżej przytoczonych przepisów wynika generalna zasada, że przychód podatkowy dla celów podatku dochodowego od osób prawnych, w przypadku świadczenia usług, powstaje w dniu wykonania usługi (częściowego wykonania usługi).
Wyjątek od tej zasady stanowi:
- wystawienie faktury w terminie wcześniejszym, niż faktyczne wykonanie usługi – datą powstania przychodu będzie w tym przypadku dzień wystawienia faktury,
- uregulowanie należności przed wykonaniem usługi – datą powstania przychodu będzie w tym przypadku dzień otrzymania należności.
W świetle ww. przepisu, o powstaniu przychodu podatkowego decyduje zaistnienie najwcześniejszego momentu w nim wyznaczonego, a więc dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi (częściowego wykonania usługi). Jeżeli jednak podatnik przed tym dniem wystawił fakturę lub otrzymał należność, to przychód powstaje w tym dniu.
W analizowanej sprawie w związku z umową o podziale rzeczy do korzystania za świadczone usługi korzystania z elementów wyposażenia zaplecza technicznego Konsorcjanci nr 2 i nr 4 otrzymają zapłatę od Konsorcjanta nr 1 na podstawie wystawionych faktur sprzedaży.
W związku z tym należy stwierdzić, że Państwa wynagrodzenie z tego tytułu będzie stanowiło przychód każdego z Konsorcjantów nr 2 i nr 4 rozpoznawalny w dacie wystawienia faktury, z uwagi na przyjęty sposób rozliczeń z Konsorcjantem nr 1, stosownie do art. 12 ust. 3 updop.
Podsumowując, Konsorcjanci nr 2 i nr 4 zawierając umowy o podziale rzeczy do korzystania (tzw. umowy quoad usum) za wynagrodzeniem dotyczące elementów wyposażenia zaplecza technicznego na rzecz Konsorcjanta nr 1 jako Lidera Konsorcjum powinni rozpoznać przychody do opodatkowania w wysokości miesięcznego czynszu, zgodnie z art. 12 ust. 3 updop, w dacie wystawienia faktury przez Konsorcjanta nr 2 i nr 4 z tego tytułu.
Zatem Państwa stanowisko w odniesieniu do pytania nr 1 w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych jest prawidłowe.
Podobnie, w odniesieniu do dzierżawionych na rzecz Konsorcjanta nr 1 autobusów, po stronie Konsorcjanta nr 2 i nr 4 powstanie przychód do opodatkowania w wysokości miesięcznego czynszu, zgodnie z art. 12 ust. 3 updop, w dacie wystawienia faktury przez Konsorcjanta nr 2 i nr 4 z tego tytułu.
Konsorcjanci nr 2 i nr 4 zawierając umowy dzierżawy autobusów na rzecz Konsorcjanta nr 1 jako Lidera Konsorcjum powinni co miesiąc rozpoznać przychody do opodatkowania zgodnie z przepisami ustawy o podatku CIT w wysokości miesięcznego czynszu.
Zatem Państwa stanowisko w odniesieniu do pytania nr 2 w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych jest prawidłowe.
W zakresie rozliczeń dotyczących kosztów uzyskania przychodów wskazać należy, że na podstawie art. 15 ust. 1 updop:
Kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów ze źródła przychodów lub w celu zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1. Koszty poniesione w walutach obcych przelicza się na złote według kursu średniego ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień poniesienia kosztu.
Zgodnie z powyższą regulacją, podatnik ma możliwość odliczenia dla celów podatkowych wszelkich wydatków, pod tym jednak warunkiem, że wykaże ich związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, a ich poniesienie ma lub może mieć wpływ na wielkość osiągnięcia lub zachowania przychodu. Aby wydatek poniesiony przez podatnika stanowił dla niego koszt uzyskania przychodu, muszą być spełnione następujące warunki:
- został poniesiony przez podatnika, tj. w ostatecznym rozrachunku musi on zostać pokryty z zasobów majątkowych podatnika (nie stanowią kosztu uzyskania przychodu podatnika wydatki, które zostały poniesione na działalność podatnika przez osoby inne niż podatnik),
- jest definitywny (rzeczywisty), tj. wartość poniesionego wydatku nie została podatnikowi w jakikolwiek sposób zwrócona,
- pozostaje w związku z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą,
- poniesiony został w celu uzyskania, zachowania lub zabezpieczenia przychodów lub może mieć wpływ na wielkość osiągniętych przychodów,
- został właściwie udokumentowany,
- nie może znajdować się w grupie wydatków, których zgodnie z art. 16 ust. 1 updop nie uważa się za koszty uzyskania przychodów.
Kosztami uzyskania przychodu są zatem wszelkie racjonalne i gospodarczo uzasadnione wydatki związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, których celem jest osiągnięcie, zabezpieczenie i zachowanie źródła przychodów.
Odpowiadając na Państwa wątpliwości zawarte w pytaniach nr 7 i 9 należy stwierdzić, że skoro działalność gospodarcza prowadzona przez Państwa w ramach zawiązanego Konsorcjum stanowi wspólne przedsięwzięcie, o którym mowa w art. 5 updop, to tym samym przychodami i kosztami uzyskania przychodów w ramach Konsorcjum będą wyłącznie przychody i koszty przypadające na poszczególnych Konsorcjantów, zgodnie z zapisami wynikającymi z zawartych umów w ramach zawiązanego Konsorcjum.
Jak wskazali Państwo w opisanej sprawie, uwzględniając potencjał ekonomiczny oraz możliwości zaangażowania w realizację przyszłych usług na rzecz Gminy (...) zdecydowano, że Konsorcjanci będą partycypować w przychodach, kosztach, zyskach i stratach w poniższych proporcjach:
i. Udział Konsorcjanta nr 1 wynosi 1/3,
ii. Udział Konsorcjanta nr 2 wynosi 1/3,
iii. Udział Konsorcjanta nr 3 wynosi 1/6,
iv. Udział Konsorcjanta nr 4 wynosi 1/6,
W związku z powyższym, na podstawie art. 5 updop, przychodami i kosztami uzyskania przychodów Konsorcjanta nr 2 i nr 4 będą wyłącznie przychody i koszty przypadające odpowiednio na Państwa zgodnie z zapisami wynikającymi z zawartych umów w ramach zawiązanego konsorcjum. Nie będą natomiast przychodami oraz kosztami te kwoty przychodów oraz kosztów, które na podstawie umów powinny obciążać pozostałych Konsorcjantów.
Rozliczenia pomiędzy podmiotami (fakturowanie, refakturowanie, wystawianie not księgowych) powinny być przy tym dokonywane w sposób umożliwiający właściwe i nie budzące wątpliwości określenie kosztów i przychodów podatkowych dla poszczególnych członków konsorcjum, realizujących wspólne przedsięwzięcie na rzecz Gminy (...) – udokumentowane zgodnie z zasadami wystawiania dowodów księgowych na podstawie ustawy o rachunkowości.
Biorąc powyższe pod uwagę stwierdzić należy, że Konsorcjanci nr 2 i nr 4 będą postępowali prawidłowo, jeżeli wystawione na rzecz Konsorcjanta nr 1 noty księgowe dokumentujące ich udział w przychodach Konsorcjum będą zaliczali do przychodów do opodatkowania podatkiem CIT.
Zatem Państwa stanowisko w odniesieniu do pytania nr 7 jest prawidłowe.
Ponadto, Konsorcjanci nr 2 i nr 4 będą postępowali prawidłowo, jeżeli otrzymane od Konsorcjanta nr 1 noty księgowe dokumentujące ich udział w kosztach Konsorcjum, będą zaliczali do kosztów uzyskania przychodów do opodatkowania podatkiem CIT.
Zatem Państwa stanowisko w odniesieniu do pytania nr 9 jest prawidłowe.
Odnosząc się z kolei do wątpliwości na gruncie podatku dochodowego od osób prawnych zakreślonych w pytaniu nr 5, dotyczących ustalenia, czy Konsorcjanci nr 2 i nr 4 mogą zaliczać do kosztów uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne obliczone od swoich udziałów w częściach ułamkowych we współwłasności elementów wyposażenia technicznego wskazać należy, że zgodnie z art. 15 ust. 6 updop:
Kosztem uzyskania przychodów są odpisy z tytułu zużycia środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych (odpisy amortyzacyjne) dokonywane wyłącznie zgodnie z przepisami art. 16a-16m, z uwzględnieniem art. 16.
Stosownie do art. 16a ust. 1 updop:
Amortyzacji podlegają, z zastrzeżeniem art. 16c, stanowiące własność lub współwłasność podatnika, nabyte lub wytworzone we własnym zakresie, kompletne i zdatne do użytku w dniu przyjęcia do używania:
1. budowle, budynki oraz lokale będące odrębną własnością,
2. maszyny, urządzenia i środki transportu,
3. inne przedmioty
- o przewidywanym okresie używania dłuższym niż rok, wykorzystywane przez podatnika na potrzeby związane z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą albo oddane do używania na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub umowy określonej w art. 17a pkt 1, zwane środkami trwałymi.
Zgodnie z art. 16f ust. 1 updop:
Podatnicy, z wyjątkiem tych, którzy ze względu na ogłoszoną upadłość nie prowadzą działalności gospodarczej, dokonują odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 16a ust. 1 i ust. 2 pkt 1-3 oraz w art. 16b.
Zauważyć należy, że odpisy amortyzacyjne dokonywane od elementów wyposażenia technicznego, które stanowią współwłasność członków Konsorcjum co do zasady spełniają przesłanki umożliwiające zaliczenie do kosztów uzyskania przychodów.
Skoro w opisanej we wniosku sytuacji amortyzowane elementy wyposażenia technicznego będą wykorzystywane do realizacji wspólnego przedsięwzięcia, w ramach umowy Konsorcjum to zastosowanie znajdą tutaj regulacje zawarte w przepisie art. 5 ust. 2 ustawy CIT, z którego jednoznacznie wynika, że koszty ze wspólnego przedsięwzięcia łączy się z kosztami każdego wspólnika proporcjonalnie do posiadanego prawa do udziału w zysku (udziału).
Zatem jeśli będą Państwo współwłaścicielami elementów wyposażenia technicznego wykorzystywanego do realizacji wspólnego przedsięwzięcia na rzecz Gminy (...), podlegającego odpisom amortyzacyjnym, to jako członkowie Konsorcjum będą Państwo uprawnieni do rozpoznania w kosztach uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od tych elementów wyposażenia technicznego zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o CIT, w proporcji wynikającej z art. 5 ustawy CIT, tj. w proporcji odpowiadającej udziałowi w zyskach ze wspólnego przedsięwzięcia.
Podsumowując, Konsorcjanci nr 2 i nr 4 mogą zaliczać do kosztów uzyskania przychodów odpisy amortyzacyjne obliczone od swoich udziałów w częściach ułamkowych we współwłasności elementów wyposażenia technicznego.
Zatem Państwa stanowisko w odniesieniu do pytania nr 5 jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowani ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
·Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
·Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
·Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania
A.A. (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
·w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
·w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r Ordynacji podatkowej.
